आदिवासी विकास विभाग भरतीसाठी भारतरत्न पुरस्कार या घटकावरील माहिती अभ्यासात उपयुक्त आहे का ?

होय, आदिवासी विकास विभाग भरतीसाठी तसेच इतर सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी भारतरत्न पुरस्कार या घटकावरील माहिती अभ्यासात अतिशय उपयुक्त आहे.

या लेखात आपण भारतरत्न पुरस्कार या घटकावरील माहिती पाहणार आहोत का ?

होय,या लेखात आपण भारतरत्न पुरस्कार या घटकाविषयी सविस्तर माहिती पाहणार आहोत.

भारतरत्न पुरस्कार : आदिवासी विकास विभाग भरती 2023 साठी अभ्यास साहित्य

Table of Contents

भारतरत्न पुरस्कार: आदिवासी विकास विभाग भरती 2023 साठी अभ्यास साहित्य

भारतरत्न पुरस्कार– महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांमध्ये भारतरत्न पुरस्कारावर हमखास प्रश्न विचारल्या जातात. आगामी आदिवासी विकास विभाग भरती परीक्षा 2023 व इतर सर्व स्पर्धा परीक्षेच्या दृष्टीने हा अतिशय महत्वाचा Topic आहे. आज आपण या लेखात भारतरत्न पुरस्काराविषयी माहिती पाहणार आहोत. जी चालू घडामोडी बरोबरच सामान्य ज्ञानातही अतिशय उपयुक्त ठरते.

भारतरत्न पुरस्कार: विहंगावलोकन

भारतरत्न पुरस्कार: विहंगावलोकन
श्रेणी	अभ्यास साहित्य
विषय	सामान्य ज्ञान
उपयोगिता	आदिवासी विकास विभाग भरती 2023 आणि इतर सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी
लेखाचे नाव	भारतरत्न पुरस्कार
लेख तुम्हाला काय प्रदान करतो?	भारतरत्न पुरस्काराविषयी सविस्तर माहिती

भारतरत्न पुरस्कार

भारतरत्‍न हा भारतातील सर्वोच्च नागरी सन्मान आहे. देशासाठी सर्वोच्च प्रतीचे काम करणाऱ्या व भारताची कीर्ती जगभरात वृद्धीगंत करणाऱ्या व्यक्तीस हा सर्वोच्च नागरी सन्मान देऊन गौरविले जाते. याची सुरुवात 1954 साली झाली.

‘भारतरत्‍न’ पुरस्काराच्या चिन्हाचे स्वरूप म्हणजे पदकावर एका सोनेरी पिंपळपानावर एका बाजूला मधोमध सूर्याची प्रतिमा व तिच्याखाली ‘भारतरत्‍न’ असे शब्द, आणि पाठीमागच्या बाजूला देशाचे राष्ट्रीय चिन्ह (“चौमुखी सिंहाची प्रतिमा’) अशा प्रकारचे आहे. हा पुरस्कार मिळवणाऱ्यांना इतर कुठलीही विशेष पदवी किंवा मानधन वगैरे मिळत नाही. पण त्यांना Indian order of precedence मध्ये 7 वे स्थान स्थान मिळते.

‘हा पुरस्कार ज्या व्यक्तींना मिळाला आहे, त्यांच्या नावाआधी भारतरत्‍न हा शब्द उपाधीसारखा वापरायची मुभा नाही.

खालील टेबल मध्ये आपण आजपर्यंतचे सर्व भारतरत्न पुरस्कार पाहणार आहोत :

	विजेते	पुरस्कार वर्ष	क्षेत्र
1	डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन	1954	भारताचे माजी राष्ट्रपती व नामांकित शिक्षणतज्ञ. 5 सप्टेंबर हा त्यांचा जन्मदिवस भारतात “शिक्षक दिन” म्हणून साजरा केला जातो.
2	चक्रवर्ती राजगोपालचारी	1954	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते व शेवटचे गव्हर्नर जनरल. नेहरूंच्या पहिल्या मंत्रिमंडळात ते गृहमंत्री होते. राजाजी हे पश्चिम बंगालचे पहिले राज्यपाल होते.
3	डॉ. चंद्रशेखर वेंकट रमण	1954	प्रसिद्ध भारतीय भौतिकशास्त्रज्ञ. प्रकाशाचे विखुरणे आणि प्रभावाचा शोध यासाठी मोठ्या प्रमाणावर ओळखले जातात. त्यांना 1930 मध्ये भौतिकशास्त्रातील नोबेल पारितोषिक देण्यात आले.
4	डॉ. भगवान दास	1955	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते
5	डॉ. मोक्षगुंडम विश्वेश्वरय्या	1955	पहिले अभियंता ‘बँक ऑफ म्हैसूर’चे संस्थापक
6	जवाहरलाल नेहरू	1955	भारताचे पहिले पंतप्रधान भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीत अग्रणी असलेले काँग्रेसचे लोकप्रिय नेते
7	गोविंद वल्लभ पंत	1957	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते उत्तर प्रदेशचे प्रथम मुख्यमंत्री भारताचे दुसरे गृहमंत्री
8	धोंडो केशव कर्वे	1958	प्रसिद्ध समाजसुधारक शिक्षणप्रसारक
9	डॉ. बिधान चंद्र रॉय	1961	पश्चिम बंगालचे पहिले मुख्यमंत्री वैद्यक
10	पुरूषोत्तम दास टंडन	1961	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते
11	डॉ. राजेंद्र प्रसाद	1962	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते भारताचे पहिले राष्ट्रपती
12	डॉ. झाकिर हुसेन	1963	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते भारताचे राष्ट्रपती
13	महामहोपाध्याय पांडुरंग वामन काणे	1963	शिक्षणप्रसारक
14	लाल बहादूर शास्त्री (मरणोत्तर)	1966	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते भारताचे दुसरे पंतप्रधान
15	इंदिरा गांधी	1971	भारताच्या पहिल्या महिला पंतप्रधान
16	वराहगिरी वेंकट गिरी	1975	कामगार युनियन पुढारी भारताचे चौथे राष्ट्रपती
17	के. कामराज (मरणोत्तर)	1976	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते मद्रास राज्याचे मुख्यमंत्री
18	मदर तेरेसा	1980	ख्रिश्चन मिशनरीची नन समाजसेवक मिशनरीज ऑफ चॅरिटीच्या संस्थापक
19	आचार्य विनोबा भावे (मरणोत्तर)	1983	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते समाजसुधारक
20	खान अब्दुल गफार खान	1987	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील पहिले बिगर भारतीय नेते
21	एम. जी. रामचंद्रन (मरणोत्तर)	1988	चित्रपट अभिनेते तमिळनाडू राज्याचे मुख्यमंत्री
22	डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर (मरणोत्तर)	1990	भारतीय संविधानाचे जनक अर्थशास्त्रज्ञ भारताचे पहिले कायदामंत्री
23	नेल्सन मंडेला	1990	वर्णभेद विरोधी चळवळीचे प्रणेते द. आफ्रिकेचे पहिले कृष्णवर्णीय राष्ट्राध्यक्ष
24	राजीव गांधी (मरणोत्तर)	1991	भारताचे सातवे पंतप्रधान
25	सरदार वल्लभभाई पटेल ( मरणोत्तर)	1991	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते भारताचे पहिले गृहमंत्री
26	मोरारजी देसाई	1991	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते भारताचे पाचवे पंतप्रधान
27	मौलाना अबुल कलाम आझाद (मरणोत्तर)	1992	भारताचे पहिले शिक्षणमंत्री
28	जे.आर.डी. टाटा	1992	उद्योजक
29	सत्यजित रे	1992	बंगाली चित्रपट निर्माते
30	डॉ. ए.पी.जे. अब्दुल कलाम	1997	शास्त्रज्ञ भारताचे 11 वे राष्ट्रपती
31	गुलझारीलाल नंदा	1997	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते भारताचे पंतप्रधान
32	अरुणा असफ अली‎ (मरणोत्तर)	1997	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेत्या
33	एम.एस. सुब्बलक्ष्मी	1998	कर्नाटक शैलीतील गायिका
34	चिदंबरम्‌ सुब्रमण्यम्	1998	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते भारताचे कृषीमंत्री
35	जयप्रकाश नारायण (मरणोत्तर)	1999	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते
36	रवी शंकर	1999	प्रसिद्ध सितारवादक
37	अमर्त्य सेन	1999	प्रसिद्ध अर्थतज्ज्ञ
38	गोपीनाथ बोरदोलोई‎ (मरणोत्तर)	1999	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते आसामचे मुख्यमंत्री
39	लता मंगेशकर	2001	गायिका
40	बिसमिल्ला खान	2001	शहनाईवादक
41	भीमसेन जोशी	2008	शास्त्रीय गायक
42	सी.एन.आर.राव	2014	शास्त्रज्ञ
43	सचिन तेंडुलकर	2014	क्रिकेटपटू
44	मदनमोहन मालवीय (मरणोत्तर)	2015	भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेते बनारस हिंदू विद्यापीठाचे संस्थापक
45	अटलबिहारी वाजपेयी	2015	भारताचे पंतप्रधान
46	नानाजी देशमुख	2019	सामाजिक कार्यकर्ता
47	भूपेन हजारिका	2019	गायक
48	प्रणव मुखर्जी	2019	भारताचे 13 वे राष्ट्रपती

Note: महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.

महाराष्ट्र अभ्यास साहित्य

अड्डा 247 मराठीचे युट्युब चॅनल

अड्डा 247 मराठी अँप | अड्डा 247 मराठी टेलिग्राम ग्रुप