Table of Contents
महाराष्ट्र राज्याची पार्श्वभूमी
| Title | Link | Link |
| MPSC परीक्षा 2024 – अभ्यास योजना | MPSC Exam 2024 – Study Plan | अँप लिंक | वेब लिंक |
मुंबई इलाखा (1618-1937) :-
मुंबई इलाखा एकूण जिल्हे : 25
प्रादेशिक विभाग : 4 (अहमदाबाद, पुणे, बेळगांव, कराची)
बॉम्बे प्रांत (1937-47) :-
1935 च्या कायद्यानुसार 1937 मध्ये स्थापना यामध्ये संस्थानांचे 2 गट व ब्रिटिश जिल्हे असे या प्रांताचे विभाजन.
मुंबई राज्य (1947-56) :-
भारत स्वातंत्र्याच्या वेळी मुंबई प्रांताचे तीन राज्यामध्ये विभाजन. 1. सौराष्ट्र, 2. मुंबई 3. कच्छ
द्विभाषिक मुंबई राज्य (1956-60) :-
कच्छ व सौराष्ट्र या प्रांताचे विलिनिकरण मुंबई राज्यात करून 1956 साली फाजल अली कमिशनच्या शिफारशीनुसार या राज्याची स्थापना.
महाराष्ट्र राज्य (1 मे 1960) :-
संयुक्त महाराष्ट्र आंदोलनानंतर 1 मे 1960 रोजी मुंबईसह महाराष्ट्र राज्य स्थापन झाले.
(१ मे : महाराष्ट्र दिन)
महाराष्ट्र राज्यात या कालावधीत 26 जिल्ह्यांचा समावेश होता
- पुर्वीच्या मुंबई राज्याचे 13 जिल्हे महाराष्ट्रात समाविष्ट झाले.
- हैद्राबाद राज्यातील 5 जिल्हे महाराष्ट्रात समाविष्ट झाले. (औरंगाबाद, परभणी, नांदेड, बीड, उस्मनाबाद)
- मध्यप्रांतातील विदर्भाचे 8 जिल्हे महाराष्ट्रात समाविष्ट झाले. (नागपूर, वर्धा, चंद्रपूर, भंडारा, यवतमाळ, अमरावती, बुलढाणा, बुलढाणा, अकोला)
त्याच प्रमाणे खालील चार विभागाचा समावेश होता
1.मुंबई विभाग (7) : बृहन्मुंबई, ठाणे, कुलाबा, रत्नागिरी, नाशिक, धुळे, जळगाव
2.पुणे विभाग (6) : पुणे, अहमदनगर, सातारा, सांगली, कोल्हापूर, सोलापूर.
3.नागपूर विभाग (8) : नागपूर, वर्धा, चंद्रपूर, भंडारा,यवतमाळ, अमरावती, बुलढाणा, अकोला.
4.औरंगाबाद विभाग (5) : औरंगाबाद, बीड, नांदेड, परभणी, उस्मानाबाद
१ मे १९६० रोजी महाराष्ट्रात चार विभाग, २६ जिल्हे, २५३ तालुके, २८९ शहरे व ३५५७ खेडी अस्तीत्वात होती.
१९८१ साली पुणे व मुंबई विभाग यांची पुर्नरचना होऊन नाशिक हा नवीन प्रशासकीय व महसूल विभाग तयार झाला. तसेच नागपूर विभागाची पुर्नरचना होऊन अमरावती हा प्रशासकीय विभाग तयार झाला.
|
महाराष्ट्राच्या निर्मितीच्या वेळची स्थिती |
महाराष्ट्राची सध्याची स्थिती |
|
प्रशासकीय विभाग : 06 (कोकण, पुणे, औरंगाबाद, नागपूर) जिल्हे : 26 तालुके : 235 लोकसंख्या : 04 कोटी |
प्रशासकीय विभाग : 06 (औरंगाबाद, नाशिक, पुणे, नागपूर, अमरावती, कोकण – क्षेत्रफळानुसार उतरता क्रम) जिल्हे : 36 (पालघर-36 वा 2014) तालुके : 358 (सर्वाधिक औरंगाबाद विभागात – 76) लोकसंख्या : 11.23 कोटी |
सद्यस्थितीत ६ प्रशासकीय विभागाअंतर्गत महाराष्ट्रात ३६ जिल्हे अस्तित्वात आहे.
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळवा.
अड्डा 247 मराठीचे युट्युब चॅनल
अड्डा 247 मराठी अँप | अड्डा 247 मराठी टेलिग्राम ग्रुप
