Marathi govt jobs   »   Study Materials   »   सांकेतिक भाषा

सांकेतिक भाषा (Coding-Decoding) व्याख्या, संकल्पना आणि उदाहरणे, ZP आणि इतर सरळ सेवा स्पर्धा परीक्षांसाठी उपयुक्त

सांकेतिक भाषा

स्पर्धा परीक्षांच्या बुद्धिमत्ता चाचणी विभागामध्ये सांकेतिक भाषा, कोडिंग-डिकोडिंग हा एक महत्त्वाचा विषय आहे. हा सर्वात जास्त गुण मिळवणारा विषय देखील मानला जातो. सांकेतिक भाषेवरील प्रश्नांच्या काठिण्यपातळी, परीक्षेच्या प्रकारानुसार बदलते. येथे आम्ही तुम्हाला सांकेतिक भाषाचे (कोडिंग-डिकोडिंगचे) प्रकार, प्रश्न, उत्तरे, स्पष्टीकरण इ. प्रदान करणार आहोत.

सांकेतिक भाषा, कोडिंग-डिकोडिंग: विहंगावलोकन

असे म्हटले जाते की कोडिंग डिकोडिंग हा तर्कशक्तीचा सर्वात महत्त्वाचा विषय आहे आणि तुम्हाला तुमच्या अंतिम निवडीसाठी आवश्यक असलेले अतिरिक्त गुण वाढवण्यास मदत होते. तुम्हाला मदत करण्यासाठी, आम्ही तुम्हाला कोडिंग-डिकोडिंग तर्क युक्त्या उदाहरणांसह प्रदान करत आहोत, ज्यामुळे स्पर्धा परीक्षांमध्ये हे प्रश्न लवकर सोडवता येतील. खालील तक्त्यात तुम्ही चे विहंगावलोकन पाहू शकता

सांकेतिक भाषा, कोडिंग-डिकोडिंग
श्रेणी अभ्यास साहित्य
साठी उपयुक्त स्पर्धा परीक्षा
विषय बुद्धिमत्ता चाचणी
लेखाचे नाव सांकेतिक भाषा, कोडिंग-डिकोडिंग

सांकेतिक भाषा (कोडिंग-डिकोडिंग) म्हणजे काय?

सांकेतिक भाषा हा तार्किक तर्क विभागाचा एक भाग आहे जो विशिष्ट नियम आणि नियमांचा वापर करून शब्द, संख्या आणि अक्षरे किंवा दोन्हीचे मिश्रण विशिष्ट पॅटर्न किंवा कोडमध्ये एन्क्रिप्ट करण्यासाठी वापरला जातो. डीकोडिंग ही दिलेल्या सांकेतांकमधून शब्द किंवा संख्या पुनर्प्राप्त करण्याची प्रक्रिया आहे.

कोडिंग: कोडिंग ही एक विशिष्ट कोड (सांकेतांक) किंवा पॅटर्नमधील काही नियमांवर आधारित शब्द, अक्षर, संख्या किंवा दोन्हीचे मिश्रण कूटबद्ध करण्यासाठी वापरली जाणारी प्रक्रिया आहे.

डीकोडिंग: डीकोडिंग ही प्रक्रिया आहे जी दिलेल्या फॉर्ममधून मूळ फॉर्ममध्ये नमुन्यांची डिक्रिप्ट करण्यासाठी वापरली जाते.

उमेदवार दिलेल्या तक्त्यामध्ये इंग्रजी वर्णमालेचे स्थान मूल्य आणि उलट दिशेत स्थान मूल्य तपासू शकतात.

अक्षर स्थान मूल्य उलट स्थान मूल्य अक्षर स्थान मूल्य उलट स्थान मूल्य अक्षर स्थान मूल्य उलट स्थान मूल्य
A 1 26 K 11 16 U 21 6
B 2 25 L 12 15 V 22 5
C 3 24 M 13 14 W 23 4
D 4 23 N 14 13 X 24 3
E 5 22 O 15 12 Y 25 2
F 6 21 P 16 11 Z 26 1
G 7 20 Q 17 10
H 8 19 R 18 9
I 9 18 S 19 8
J 10 17 T 20 7

सांकेतिक भाषेचे (कोडिंग-डिकोडिंग) प्रकार

उमेदवार येथे सर्व प्रकारचे कोडिंग-डिकोडिंग तर्क तपासू शकतात.

बायनरी कोडिंग-डिकोडिंग (सांकेतिक भाषा)

या प्रकारच्या कोडिंग-डिकोडिंगमध्ये दशांश संख्या 0 किंवा 1 सारख्या बायनरी संख्यांच्या स्वरूपात कोड केल्या जातात. ज्या संख्येचा आधार 2 असतो त्याला बायनरी संख्या म्हणून ओळखले जाते. बायनरी संख्या 0 आणि 1 च्या पूरकांनी बनविली जाते. तर, कोडेड बायनरी नंबरमध्ये दोन प्रक्रिया असतात. एक म्हणजे बायनरीचे दशांश रूपांतर आणि दुसरे म्हणजे दशांशचे बायनरीमध्ये रूपांतर.

अक्षर ते अक्षर सांकेतिक भाषा (लेटर्स टू लेटर्स कोडिंग-डिकोडिंग)

अक्षर ते अक्षर सांकेतिक भाषेत, उमेदवाराला अक्षरांमधून वाक्यांश प्राप्त करणे आवश्यक आहे. निश्चित नमुन्यानुसार किंवा कोडनुसार सेट केलेल्या अक्षरांमधून वाक्ये मिळवणे हा अक्षर-अक्षर कोडिंगवरील या विभागाचा विषय आहे. सर्वसाधारणपणे, आम्ही असे म्हणत आहोत की अक्षरांमधून वाक्ये मिळवणे म्हणजे विशिष्ट शब्द/संदेश कोड करणार्‍या मार्गदर्शक तत्त्वाचा उलगडा करण्याची उमेदवाराची क्षमता तपासणे. या प्रकारच्या कोडिंग-डिकोडिंगमध्ये, शब्दांची वर्णमाला बेरीज, वजाबाकी इत्यादी विविध क्रियांसह जोडली जाते.

चीनी कोडिंग-डिकोडिंग

या प्रश्नांमध्‍ये, समान अर्थ असलेल्‍या परंतु वेगवेगळ्या क्रमाने असलेल्‍या सर्व शब्‍दांची संहिता उमेदवारांना शोधावी लागेल.

सशर्त कोडिंग-डिकोडिंग

या प्रकारच्या कोडिंग-डिकोडिंग प्रश्नामध्ये, काही अटी आणि ऑपरेशन्स लागू करणे आवश्यक आहे, उमेदवारांना या अटी समजून घ्याव्या लागतील आणि नंतर प्रश्नांची उत्तरे द्यावी लागतील.

संख्या ते संख्या कोडिंग-डिकोडिंग

तर्क क्षमता विभागातील कोडिंग-डिकोडिंग प्रश्नाच्या या प्रकारात, विविध स्वरूपात फक्त संख्या वापरली जातात.

अंक-अक्षर कोडिंग-डिकोडिंग

या प्रकारच्या प्रश्नांमध्ये CAT12, ABE45, इत्यादी सारखी अक्षरे आणि संख्या वापरली जातात.

सांकेतिक भाषा युक्त्या

सांकेतिक भाषा ट्रिक्स: कोडिंग-डिकोडिंग रिझनिंग विषयातून विचारलेल्या प्रश्नांची संख्या बहुतेकदा जास्त असते आणि जरी ते वेळखाऊ वाटत असले तरी ते सोडवणे सोपे असते आणि हा तर्कविभागाचा स्कोअरिंग विषय आहे. येथे आम्ही कोडिंग-डिकोडिंग रिझनिंग प्रश्न सोडवण्यासाठी काही युक्त्या आणि संकल्पना दिल्या आहेत.

सांकेतिक भाषा टिपा आणि युक्त्या

  • तुम्हाला प्रश्नात दिलेल्या संकेतांकचा स्वरूप समजून घेण्याचा प्रयत्न करा. तुम्ही हिट आणि ट्रायल पद्धत वापरू शकता आणि विविध नियम तपासू शकता.
  • कोडिंग-डिकोडिंग प्रश्न सोडवताना दोन संज्ञांमधील संबंध शोधण्याचा प्रयत्न करा, दिलेला शब्द आणि त्याचे कोड्स प्रथम केले पाहिजेत.
  • कोडिंग-डिकोडिंग प्रश्नांचा प्रयत्न करताना पहिली गोष्ट किंवा त्यांना चरण-दर-चरण तपासा. कोड तपासा आणि नमुना काढा. कोड दिसताच नमुना स्पष्टपणे दिसेल हे महत्त्वाचे आहे. कोडची अक्षरे व्यवस्थित आणि पुनर्रचना करून पॅटर्न/ लॉजिक जुळवण्याचा प्रयत्न करा.
  • आपण कोट सुलभ करण्यासाठी आणि अनावश्यक मूल्ये काढून टाकण्यासाठी निर्मूलन पद्धत वापरू शकता.
  • दैनंदिन प्रश्नमंजुषांवरील प्रश्नांचा समूह सोडवणे तुमच्या तयारीसाठी उपयुक्त ठरेल.

सांकेतिक भाषेवरील काही उदाहरणे

येथे, आम्ही संक्षिप्त स्पष्टीकरणासह कोडिंग डीकोडिंग प्रश्नांची चर्चा करत आहोत. सर्व कोडिंग डिकोडिंग प्रश्नांची उत्तरे युक्तीने हे प्रश्न कसे सोडवायचे हे इच्छुक उमेदवार तपासू शकतात.

दिशानिर्देश (1-5): खालील माहितीचा काळजीपूर्वक अभ्यास करा आणि दिलेल्या प्रश्नांची उत्तरे द्या:

एका विशिष्ट सांकेतिक भाषेत,

‘he deserves suffer Pain’ हे ‘ma co te mx, असे लिहिले आहे.

‘Pain is a healing sin’ हे ‘mx mh la sa ox’, असे लिहिले आहे.

‘Man suffer Pain’ हे ‘mx te kl’ असे लिहिले आहे.

‘deserves is sin of Man’ हे ‘kl mh co ze ox’ असे लिहिले आहे.

Q1. दिलेल्या सांकेतिक भाषेत ‘la’ कशाचे सांकेतांक आहे?

(a) Pain

(b) is

(c) a

(d) healing

(e) (c) किंवा (d)

Q2. ‘sin’ साठी कोणता सांकेतांक आहे?

(a) kl

(b) ox

(c) mh

(d) ze

(e) (b) किंवा (c)

Q3. दिलेल्या सांकेतिक भाषेत, ‘a healing sin’ हे कसे लिहिले आहे?

(a) la sa mh

(b) sa la ox

(c) ox sa mh

(d) ठरवता येत नाही

(e) mx mh la

Q4. दिलेल्या सांकेतिक भाषेत ‘co’ कशाचे सांकेतांक आहे?

(a) deserves

(b) suffer

(c) he

(d) Pain

(e) (a) किंवा (c)

Q5. ‘he’ साठी कोणता सांकेतांक आहे?

(a) ma

(b) te

(c) co

(d) mx

(e) mh

दिशानिर्देश (6-10): खालील माहितीचा काळजीपूर्वक अभ्यास करा आणि दिलेल्या प्रश्नांची उत्तरे द्या:

एका विशिष्ट सांकेतिक भाषेत,

‘loud of Speaker minister’ हे `ga gmo til su’ असे लिहिले आहे.

‘hard false loud promise on’, हे ‘kil zo gmo ye na’ असे लिहिले आहे.

‘minister false political energy’ हे `zo ra til da’ असे लिहिले आहे.

‘political conclude of promise’ हे `da ga nic kil’ असे लिहिले आहे.

Q6. ‘on’ साठी कोणता सांकेतांक आहे?

(a) ye

(b) na

(c) zo

(d) na किंवा zo

(e) ye किंवा na

Q7. दिलेल्या सांकेतिक भाषेत ‘su’ कशाचे सांकेतांक आहे?

(a) minister

(b) loud

(c) of

(d) Speaker

(e) यापैकी एकही नाही

Q8. दिलेल्या सांकेतिक भाषेत, ‘energy loud conclude’ हे कसे लिहिले आहे?

(a) nic ye til

(b) gmo ra nic

(c) ra ga gmo

(d) da ra nic

(e) यापैकी एकही नाही

Q9. खालीलपैकी `kil til na’ म्हणजे काय?

(a) promise of loud

(b) hard loud promise

(c) minister promise hard

(d) minister promise on

(e) (c) किंवा (d)

Q10. दिलेल्या सांकेतिक भाषेत, ‘beyond limits of loud’ हे कसे लिहिले आहे?

(a) ga zo til da

(b) ga ba gmo nee

(c) ga ba nic kil

(d) gmo ba til ra

(e) यापैकी एकही नाही

दिशानिर्देश (11-15): खालील माहितीचा काळजीपूर्वक अभ्यास करा आणि दिलेल्या प्रश्नांची उत्तरे द्या:

‘dumb monkeys are actors’ हे ‘la pa zi ta’ असे लिहिले आहे.

‘joker monkeys are dumb’ हे ‘pa zi la sa’ असे लिहिले आहे.

‘flower are red fool’ हे ‘na hi ga pa’ असे लिहिले आहे.

‘dumb pins and flower’ हे ‘zi mi jo ga’ असे लिहिले आहे.

Q11. दिलेल्या सांकेतिक भाषेत, ‘dumb joker flower’ हे कसे लिहिले आहे?

(a) zi la sa

(b) zi sa ga

(c) sa mi jo

(d) pa zi mi

(e) यापैकी एकही नाही

Q12. दिलेल्या सांकेतिक भाषेत, ‘flower are fool’ हे कसे लिहिले आहे?

(a) zi la sa

(b) zi sa ga

(c) sa mi jo

(d) pa zi mi

(e) यापैकी एकही नाही

Q13. दिलेल्या सांकेतिक भाषेत ‘pa’ कशाचे सांकेतांक आहे??

(a) joker

(b) flower

(c) are

(d) pins

(e) यापैकी नाही

Q14. दिलेल्या भाषेत खालीलपैकी कोणते ‘na hi la’ असे सांकेतांक केले आहे?

(a) monkeys are fool

(b) red fool monkeys

(c) joker monkeys flower

(d) red dumb flower

(e) यापैकी नाही

Q15. दिलेल्या सांकेतिक भाषेत ‘la’ कशाचे सांकेतांक आहे?

(a) monkeys

(b) flower

(c) joker

(d) fool

(e) यापैकी नाही

Solutions

S1. Ans.(e)

Coding-Decoding Reasoning, Tricks, Solved Questions_50.1

S2. Ans.(e)

S3. Ans.(d)

S4. Ans.(a)

S5. Ans.(a)

S6. Ans.(e)

Coding-Decoding Reasoning, Tricks, Solved Questions_60.1

S7. Ans.(d)

S8. Ans.(b)

S9. Ans.(e)

S10. Ans.(b)

S11. Ans.(b)

Sol.

Coding-Decoding Reasoning, Tricks, Solved Questions_70.1

S12. Ans.(e)

S13. Ans.(c)

S14. Ans.(b)

S15. Ans.(a)

महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.

महाराष्ट्र अभ्यास साहित्य

जिल्हा परिषद परीक्षेसाठी उपयुक्त अभ्यास साहित्य

सरळ सेवा जसे की, जिल्हा परिषद भरती 2023, राज्य उत्पादन शुल्क भरती 2023, आरोग्य विभाग भरती 2023 व इतर सर्व परीक्षेचा पेपर देणाऱ्या विद्यार्थ्यासाठी Adda247 मराठी आपणासाठी सर्व महत्वाच्या टॉपिक वर महत्वपूर्ण लेखमालिका प्रसिद्ध करणार आहे. त्याच्या सर्व लिंक तुम्ही खालील तक्त्यात पाहू शकता आणि दररोज यात भर पडणार आहे. त्यामुळे तुम्हाला या Adda 247 मराठीच्या लेखमालिकेचा नक्कीच फायदा होईल.

बुद्धिमत्ता चाचणी अंकगणित
अंकमालिका संख्या व संख्यांचे प्रकार
आरशातील आणि पाण्यातील प्रतिमा अपूर्णांक व दशांश
अक्षरमालिका शेकडेवारी
वेन आकृती वेळ आणि काम
घनाकृती ठोकळे नफा व तोटा
सांकेतिक भाषा भागीदारी
दिशा व अंतर सरासरी
रक्तसंबंध मसावी व लसावी
क्रम व स्थान
घड्याळ घातांक
गणितीय क्रिया
दिनदर्शिका सरळव्याज
गहाळ पद शोधणे चक्रवाढ व्याज
बैठक व्यवस्था गुणोत्तर व प्रमाण
आकृत्या मोजणे वयवारी
सहसंबंध वेळ व अंतर
असमानता बोट व प्रवाह
वर्गीकरण मिश्रण
कागद कापणे व दुमडणे

 

Latest Maharashtra Govt. Jobs Majhi Naukri 2023
Home Page Adda 247 Marathi
Current Affairs in Marathi Chalu Ghadamodi

YouTube channel- Adda247 Marathi

Adda247 मराठी App | Add247Marathi Telegram group

ZP Recruitment
जिल्हा परिषद टेस्ट सिरीज

Sharing is caring!

FAQs

तर्क क्षमता विभागात कोडिंग-डिकोडिंग म्हणजे काय?

कोडिंग डीकोडिंग हा तार्किक तर्क विभागाचा एक भाग आहे जो विशिष्ट नियम आणि नियमांचा वापर करून शब्द, संख्या आणि अक्षरे किंवा दोन्हीचे मिश्रण विशिष्ट पॅटर्न किंवा कोडमध्ये एन्क्रिप्ट करण्यासाठी वापरला जातो. डीकोडिंग ही दिलेल्या कोड्समधून शब्द किंवा संख्या पुनर्प्राप्त करण्याची प्रक्रिया आहे.

तर्क क्षमता विभागात कोडिंग-डिकोडिंगचे किती प्रकार आहेत?

कोडींग-डिकोडिंगचे काही प्रकार येथे आहेत, बायनरी कोडिंग-डिकोडिंग, कंडिशनल कोडिंग-डिकोडिंग, लेटर्स टू नंबर्स कोडिंग-डिकोडिंग, लेटर्स टू लेटर्स कोडिंग-डिकोडिंग, नंबर टू नंबर्स कोडिंग-डिकोडिंग, चायनीज कोडिंग-डिकोडिंग, इ.

कोडिंग-डिकोडिंग प्रश्न कोणत्या परीक्षांमध्ये विचारले जातात?

कोडिंग-डिकोडिंगच्या अभियोग्यता चाचणीमध्ये ZP, तलाठी, वन विभाग, MPSC, महाराष्ट्र सरळ सेवा भरती यासारख्या सर्व प्रमुख परीक्षांमध्ये अनेक प्रश्न विचारले जाऊ शकतात.