Table of Contents
चक्रवाढ व्याज (Compound Interest)
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षा जसे की MPSC भरती परीक्षा 2024, जिल्हा परिषद भरती 2023, आदिवासी विकास विभाग भरती 2023,आणि इतर सर्व स्पर्धा या सर्वांची तयारी करताना अंकगणित चाचणी या विषयाला फार महत्व आहे. अंकगणित चाचणी मध्ये चक्रवाढ व्याज हा घटक फार महत्वाचा असून या घटकावर प्रश्न विचारल्या जाऊ शकतात. या लेखात आपण चक्रवाढ व्याज बद्दल माहिती पाहणार आहोत.
MPSC परीक्षा 2024 : अभ्यास साहित्य प्लॅन पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
MPSC राजपत्रित नागरी सेवा संयुक्त पूर्व परीक्षा 2024 अधिसुचना पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
चक्रवाढ व्याज: विहंगावलोकन
चक्रवाढ व्याजावर आधारित प्रश्न प्रारंभिक मुद्दलावर आधारित व्याजावरील व्याजाची गणना करतात. चक्रवाढ व्याज हा एक मनोरंजक विषय आहे जो तुम्हाला तुमच्या दैनंदिन जीवनातील व्याजाची गणना करण्यास मदत करतो. खालील तक्त्यात आम्ही चक्रवाढ व्याज बद्दल विहंगावलोकन दिले आहे.
चक्रवाढ व्याज : विहंगावलोकन | |
श्रेणी | अभ्यास साहित्य |
उपयोगिता | MPSC भरती परीक्षा 2024 व सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी |
विषय | अंकगणित |
टॉपिकचे नाव | चक्रवाढ व्याज |
महत्वाचे मुद्दे |
|
चक्रवाढ व्याजाची व्याख्या
चक्रवाढ व्याज तेव्हा होते जेव्हा गुंतवलेल्या किंवा कर्ज घेतलेल्या मूळ रकमेत व्याज जोडले जाते आणि नंतर व्याज दर नवीन मुद्दलाला लागू होतो. चक्रवाढ व्याजाचा विचार “व्याजावरील व्याज” म्हणून केला जाऊ शकतो. हे सरळ व्याजापेक्षा जलद दराने रक्कम वाढवेल, ज्याची गणना मूळ रकमेवर केली जाते. हे कर्ज किंवा ठेवीवरील व्याज आहे ज्याची गणना प्रारंभिक मुद्दल आणि मागील कालावधीतील जमा व्याज या दोन्हीवर आधारित आहे.
चक्रवाढ व्याज: सूत्रे आणि युक्त्या
दिलेल्या रकमेवर चक्रवाढ व्याज कसे मोजायचे? योग्य सूत्र आणि युक्त्या जाणून घेतल्याशिवाय योग्य उत्तर मिळवणे आव्हानात्मक असू शकते. चक्रवाढ व्याजाची गणना करण्यासाठी, तुम्हाला मूळ रक्कम, व्याज दर आणि कालावधी आवश्यक आहे. तपशीलवार जाणून घेण्यासाठी उदाहरणासह चक्रवाढ व्याजाचे सूत्र पहा.
- T वर्षांनी देय असलेली रक्कम ‘A’, जेव्हा मुद्दल P ला वार्षिक R% दराने चक्रवाढ व्याज दिले जाते
टीप: वार्षिक व्याज दराने 1 वर्षासाठी सरळ व्याज आणि चक्रवाढ व्याज नेहमी समान असते.
- व्याज सहामाही चक्रवाढ असेल तर
- व्याज त्रैमासिक चक्रवाढ असल्यास
सर्वसाधारणपणे, व्याज वर्षातून n वेळा चक्रवाढ असल्यास
- जेव्हा वेगवेगळ्या वर्षांसाठी व्याजाचे दर भिन्न असतात (R₁, R₂, R₃ टक्के म्हणा), तेव्हा अनुक्रमे पहिल्या, दुसऱ्या आणि तिसऱ्या वर्षासाठी,
- जेव्हा अपूर्णांकाच्या स्वरूपात वेळ दिला जातो, जसे कि समजा 2 3/4 वर्षे, तर,
- (a) चक्रवाढ व्याज आणि ठराविक रकमेवरील सरळ व्याज यामधील फरक 2 वर्षांसाठी वार्षिक R% दराने दिलेला आहे.
(b) चक्रवाढ व्याज आणि ठराविक रकमेवरील सरळ व्याज यामधील फरक 3 वर्षांसाठी वार्षिक R% दराने दिलेला आहे.
- चक्रवाढ व्याजाने ठराविक रक्कम t वर्षात n पट असेल, तर तीच रक्कत mt वर्षांत n ^m पट होईल.
- जर ठराविक रक्कम t वर्षात n पट झाली तर चक्रवाढ व्याजाचा दर द्वारे दिला जातो,
- चक्रवाढ व्याजावर ठराविक रक्कम रु. x A वर्षात आणि रु. y B वर्षांमध्ये, तर वार्षिक व्याज दर आहे,
- रु.P चे कर्ज असेल तर. दर वर्षी R% चक्रवाढ व्याज n समान वार्षिक हप्त्यांमध्ये फेडायचे आहे, तर प्रत्येक हप्त्याचे मूल्य दिले जाते,
चक्रवाढ व्याजावर सोडलेले काही प्रश्न
आम्ही चक्रवाढ व्याजाशी संबंधित महत्त्वाची सूत्रे दिली आहेत, येथे चक्रवाढ व्याजावर आधारित काही प्रश्न आहेत ज्यांची उत्तरे तुम्ही चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यासाठी सराव करू शकता.
Q1. रु. 2500 3 वर्षांसाठी कर्ज घेतले होते. पहिल्या वर्षाचा व्याज दर वार्षिक 3%, दुसऱ्या वर्षी 4% आणि तिसऱ्या वर्षी 5% प्रतिवर्ष असल्यास चक्रवाढ व्याज किती असेल?
(a) 311.90
(b)440
(c) 450
(d) 410.80
Q2. सहामाहिक चक्रवाढ केल्यास 2 वर्षांत पैशाची रक्कम 16 पट होते. वार्षिक चक्रवाढ केल्यास 27 पट होण्यासाठी किती वेळ लागेल.
(a) 3 years
(b) 4 years
(c) 5years
(d) 6 years
Q3. S.I आणि C.I मधील फरक रु. 30000 च्या मुद्दल वर 2 वर्षांसाठी रु. 147 आहे तर व्याज दर किती आहे?
(a) 8 %
(b) 10 %
(c) 9 %
(d) 7 %
Q4. जर 2 वर्षे आणि 3 वर्षांसाठी S.I आणि C.I मधील फरकाचे गुणोत्तर 4:13 आहे. व्याजदर शोधा.
(a) 20 %
(b) 25 %
(c) 30 %
(d) 40 %
Q5. रु. 39030 हे ‘a’ आणि ‘b’ मध्ये अशा प्रकारे विभागले गेले आहे की C.I वर ‘a’ ला दिलेली रक्कम 7 वर्षात C.I वर ‘b’ ला दिलेली रक्कम 9 वर्षांत समान आहे. व्याज दर 4% असल्यास. ‘a’ चा भाग शोधा.
(a) 20200
(b) 20900
(c) 20280
(d) 20100
Q6. रु.4500 च्या रकमेवर 2 वर्षांसाठी 5% वार्षिक दराने सरळ आणि चक्रवाढ व्याजात काय फरक असेल?
(a) 12.45
(b) 12.95
(c) 11.25
(d)10.25
Q7. जर रु. 5000 ची रक्कम चक्रवाढ व्याजावर 3 वर्षांसाठी ठेवले जाते तर पहिल्या, द्वितीय आणि तृतीय वर्षांसाठी व्याज दर अनुक्रमे 2%, 3% आणि 4% असेल तर किती रक्कम होईल?
(a) 5473.12
(b) 5463.12
(c) 5163.12
(d) 5353.12
Q8. रु. 10,000 2 वर्षात 4% वार्षिक दराने व्याज सहामाहिक चक्रवाढ होत आहे, तर चक्रवाढ व्याज शोधा?
(a) 824.3216 रु
(b) 804.3216 रु
(c) 814.3216 रु
(d) 834.3216 रु
Q9. 2 वर्षांसाठी गुंतवलेल्या ठराविक रकमेवर वार्षिक 5% दराने चक्रवाढ व्याज रु. 328. समान दराने आणि त्याच कालावधीसाठी रकमेवर साधे व्याज असेल?
(a) 340
(b)320
(c)330
(d)390
Q10. चक्रवाढ व्याजाने दोन वर्षात रु. 2000 रक्कम रु. 4000 होते तर तीच रक्कम किती वर्षात रु. 8000 होईल?
(a) 2
(b) 4
(c) 6
(d) 8
Note: महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.