दैनिक चालू घडामोडी: 02 आणि 03 जुलै 2023

नियुक्ती बातम्या

3. ब्रजेंद्र नवनीत हे 9 महिन्यांसाठी WTO मध्ये भारताचे राजदूत असतील.

• भारत सरकारने जागतिक व्यापार संघटनेचे (WTO) राजदूत आणि भारताचे स्थायी प्रतिनिधी म्हणून ब्रजेंद्र नवनीत यांचा कार्यकाळ नऊ महिन्यांनी वाढवण्याची घोषणा केली. हा निर्णय 2024 मध्ये WTO च्या 13 व्या मंत्रिस्तरीय परिषदेच्या अगोदर घेण्यात आला आहे. नवनीतचा विस्तारित कार्यकाळ जागतिक व्यापार मंचावर आपल्या प्रमुख प्राधान्यांना प्रोत्साहन देण्यासाठी भारताची वचनबद्धता दर्शवितो.

4. तुषार मेहता यांची भारताचे सॉलिसिटर जनरल म्हणून पुनर्नियुक्ती करण्यात आली.

• भारताचे विद्यमान सॉलिसिटर जनरल तुषार मेहता यांची मंत्रिमंडळाच्या नियुक्ती समितीने (ACC) तीन वर्षांच्या कालावधीसाठी पुनर्नियुक्ती केली आहे. मेहता यांची सुप्रीम कोर्टातील पूर्वीची मुदत संपल्यानंतर सहा अन्य कायदे अधिकार्‍यांसह त्यांची पुनर्नियुक्ती जाहीर करण्यात आली. एसीसीचा निर्णय देशासमोरील व्यापक कायदेशीर बाबी हाताळण्याच्या त्यांच्या क्षमतेवर सरकारचा विश्वास दर्शवतो.

साप्ताहिक चालू घडामोडी (18 ते 24 जून 2023)

अर्थव्यवस्था बातम्या

5. जूनमधील एकूण GST संकलन ₹1.61 ट्रिलियनवर पोहोचले.

• वित्त मंत्रालयाच्या म्हणण्यानुसार जून महिन्यासाठी भारताचे वस्तू आणि सेवा कर (GST) संकलन ₹1.61 ट्रिलियनवर पोहोचले आहे. ही रक्कम मागील वर्षाच्या त्याच महिन्यात GST मधून जमा झालेल्या महसुलाच्या तुलनेत लक्षणीय 12% वाढ दर्शवते. हे देखील उल्लेखनीय आहे की GST लागू झाल्यापासून एकूण GST संकलनाने ₹1.60 ट्रिलियनचा टप्पा ओलांडण्याची ही चौथी वेळ आहे.

6. मार्च 2023 अखेर भारताचे बाह्य कर्ज 624.7 अब्ज डॉलरवर पोहोचले.

• रिझर्व्ह बँकेने जारी केलेल्या आकडेवारीनुसार भारताच्या बाह्य कर्जात थोडीशी वाढ झाली असून, मार्च 2023 अखेर USD 624.7 बिलियनवर पोहोचली आहे.

7. नॉन-टॅक्स रेव्हेन्यू वाढल्यामुळे केंद्राची वित्तीय तूट 11.8% पर्यंत कमी झाली.

• कंट्रोलर जनरल ऑफ अकाउंट्स (CGA) ने जारी केलेल्या अधिकृत आकडेवारीनुसार, 2023-24 या आर्थिक वर्षासाठी केंद्र सरकारची वित्तीय तूट मे 2023 अखेरीस 2.1 लाख कोटी रुपये किंवा पूर्ण वर्षाच्या अंदाजपत्रकाच्या 11.8% इतकी होती. मागील वर्षाच्या तुलनेत ही लक्षणीय सुधारणा दर्शवते जेव्हा वित्तीय तूट अर्थसंकल्पीय अंदाजाच्या 12.3% होती.

8. भारत सरकारने इलेक्ट्रॉनिक्स वस्तूंवरील जीएसटी दर कमी केला आहे.

• केंद्रीय अर्थ मंत्रालयाने नुकतीच 1 जुलै रोजी जीएसटी अंमलबजावणीच्या सहाव्या वर्धापनदिनानिमित्त इलेक्ट्रॉनिक वस्तूंवरील वस्तू आणि सेवा कर (जीएसटी) कमी करण्याची घोषणा केली. इलेक्ट्रॉनिक उत्पादनांच्या यादीमध्ये मोबाइल फोन, 27 इंचापर्यंतचे टीव्ही, रेफ्रिजरेटर, वॉशिंग यांचा समावेश आहे. मशीन आणि इतर. गृहोपयोगी वस्तू अधिक किफायतशीर बनवण्याच्या उद्देशाने वित्त मंत्रालयाने विविध वस्तूंवरील जीएसटी दर कमी केले आहेत.

क्रीडा बातम्या

9. मॅक्स वर्स्टॅपेनने ऑस्ट्रियन ग्रांड प्रिक्स 2023 जिंकले.

• फॉर्म्युला वन चॅम्पियन असलेल्या मॅक्स वर्स्टॅपेनने ऑस्ट्रियन ग्रां प्री 2023 मध्ये एक प्रमुख विजय मिळवून आपली प्रभावी कामगिरी सुरू ठेवली आहे.

सर्व स्पर्धात्मक परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे: 

• ऑस्ट्रियाची राजधानी: व्हिएन्ना;
• ऑस्ट्रियाचा ऑस्ट्रिया चांसलर: कार्ल नेहॅमर;
• ऑस्ट्रियाचे चलन: युरो.

ज्ञानकोश मासिक चालू घडामोडी – मे 2023

विज्ञान आणि तंत्रज्ञान बातम्या

10. चंद्रयान-3 च्या प्रक्षेपणासाठी इस्रोची तयारी अंतिम टप्प्यात असून रॉकेट असेंब्ली पूर्ण झाली असून अंतिम चाचण्या बाकी आहेत.

• भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने चंद्रयान-3 रॉकेटचे असेंब्ली पूर्ण केले आहे आणि आता अपेक्षित प्रक्षेपणापूर्वी चाचण्यांच्या अंतिम फेरीची तयारी करत आहे. स्वदेशी लँडर मॉड्यूल, प्रोपल्शन मॉड्युल आणि रोव्हर यासह अंतराळयान पूर्णपणे एकत्रित केले आहे आणि पेलोड फेरिंग देखील पूर्ण झाले आहे. हे प्रक्षेपण 12 जुलै ते 19 जुलै दरम्यान होण्याची शक्यता आहे.

11. दरवर्षी 02 जुलै 2023 रोजी जागतिक क्रीडा पत्रकार दिन साजरा केल्या जातो.

• जागतिक क्रीडा पत्रकार दिन दरवर्षी 2 जुलै रोजी जगभरात साजरा केला जातो. व्यक्तींच्या सर्वांगीण वाढीमध्ये खेळाला खूप महत्त्व आहे, ते मनोरंजनाचा प्रयत्न आणि संभाव्य करिअर मार्ग दोन्ही म्हणून काम करतात. क्रीडा पत्रकारितेशी संबंधित व्यक्तींच्या प्रयत्नांना मान्यता देणे हा यामागचा उद्देश आहे.

12. 2 जुलै रोजी जागतिक UFO दिवस साजरा केल्या जातो.

• 2 जुलै रोजी जागतिक UFO दिवस साजरा केल्या जातो.. UFO बद्दल जागरुकता वाढवणे, संभाषणे वाढवणे आणि बाह्य जीवनाच्या अस्तित्वाविषयी विचारांची देवाणघेवाण वाढवणे हे उद्दिष्ट आहे.

13. दरवर्षी 03 जुलै 2023 रोजी आंतरराष्ट्रीय प्लास्टिक पिशवी मुक्त दिवस साजरा केल्या जातो.

• पर्यावरणावर डिस्पोजेबल प्लॅस्टिक पिशव्यांच्या हानिकारक प्रभावांबद्दल जागरूकता वाढवण्यासाठी दरवर्षी 3 जुलै रोजी आंतरराष्ट्रीय प्लास्टिक पिशव्या मुक्त दिवस साजरा केला जातो. हा दिवस जगभरातील व्यक्ती, समुदाय आणि व्यवसायांसाठी प्लास्टिक पिशव्यांचा वापर कमी करण्यासाठी आणि अधिक शाश्वत पर्याय शोधण्यासाठी एक स्मरणपत्र म्हणून कार्य करतो.

विविध बातम्या

14. भारतात गुरु पौर्णिमा 03 जुलै 2023 रोजी उत्साहात साजरा केल्या गेली.

• गुरु पौर्णिमा हा एक धार्मिक हिंदू सण मानला जातो ज्याला हिंदू धर्मात महत्त्व आहे. द्रिक पंचांग नुसार, गुरुपौर्णिमा दरवर्षी पौर्णिमेच्या दिवशी म्हणजे आषाढ महिन्यातील पौर्णिमेच्या दिवशी म्हणजे जुलै ते ऑगस्ट या कालावधीत साजरी केली जाते आणि गुरु पौर्णिमा 2023 ही 3 जुलै 2023 रोजी साजरी केली जाते. गुरुपौर्णिमा संपूर्ण गुरु-शिष्य संबंध व्यक्त करते. भारत, नेपाळ आणि भूतान. गुरुपौर्णिमा हा केवळ हिंदू सण नसून तो बौद्ध आणि जैन धर्मियांनीही तितक्याच उत्साहाने साजरा केला.

15. 03 जुलै 2023 रोजी बक मून दिसणार आहे.

• जुलै 2023 मधील पौर्णिमेला बक मून म्हटले जाईल. याला थंडर मून, बेरी मून, सॅल्मन मून, फेदर मोल्टिंग मून आणि रास्पबेरी मून असेही म्हणतात. बक मून हा एक सुपरमून असेल, म्हणजेच तो पृथ्वीच्या नेहमीपेक्षा थोडा जवळ असेल. यामुळे ते आकाशात थोडे मोठे आणि उजळ दिसते. सोमवार, 3 जुलै रोजी पूर्व वेळेनुसार सकाळी 7:39 वाजता बक सुपरमून शिखरावर पोहोचेल. तथापि, रविवार, 2 जुलैपासून रात्रीच्या आकाशात तो दिसेल.