Table of Contents
दैनिक चालू घडामोडी
चालू घडामोडी हा सर्वात महत्वाचा विषय आहे आणि जर आपण आपला वेळ मनापासून समर्पित केला तर आपण या विषयातून खूप चांगले गुण मिळवू शकतो. चालू घडामोडी विषय असा आहे ज्या बदल माहिती असेल तरच आपल्यला परीक्षेत उत्तरे देता येतात तेदेखील खूप कमी वेळात आणि तो वेळ आपल्याला दुसऱ्या प्रश्नांना वापरता येतो. म्हणून या विषयात चांगले गूण मिळवण्यासाठी आपल्याला देशात आणि जगात काय चालले आहे याची माहिती असणे खूप गरजेचे आहे.
| दैनिक चालू घडामोडी | |
| श्रेणी | चालू घडामोडी |
| उपयोगिता | महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी |
| विषय | चालू घडामोडी |
| लेखाचे नाव | दैनिक चालू घडामोडी |
| दिनांक | 10 मे 2023 |
दैनिक चालू घडामोडी: 10 मे 2023
येथे आम्ही दैनिक चालू घडामोडी मध्ये सर्व वर्तमानपत्रांमधून समकालीन घटनांचा सारांश आपल्यासमोर सादर करतो, ज्यामुळे आपला वेळ वाचतो आणि आपले ज्ञान वाढते. तर चला आपण आता 10 मे 2023 च्या दैनिक चालू घडामोडी पाहूयात.
राष्ट्रीय बातम्या
1. केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाने SAKSHAM लर्निंग मॅनेजमेंट इन्फॉर्मेशन सिस्टम लाँच केले.
- आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालयाच्या (MoHFW) लर्निंग मॅनेजमेंट इन्फॉर्मेशन सिस्टम (LMIS) ची SAKSHAM (शाश्वत आरोग्य व्यवस्थापनासाठी प्रगत ज्ञान उत्तेजक) केंद्रीय आरोग्य सचिवांनी सुरू केली. नवी दिल्लीतील नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ हेल्थ अँड फॅमिली वेल्फेअर (NIHFW) ने डिजिटल प्लॅटफॉर्म तयार केला आहे. SAKSHAM हे भारतातील सर्व आरोग्यसेवा व्यावसायिकांना वैद्यकीय शिक्षण आणि प्रशिक्षण प्रदान करण्याच्या उद्देशाने एकात्मिक आणि विशेष ऑनलाइन शिक्षण मंच आहे.
दैनिक चालू घडामोडी: 09 मे 2023
महाराष्ट्र राज्य बातम्या
2. जालना ही महाराष्ट्रातील 29 वी महापालिका म्हणून घोषित करण्यात आली.
- जालना नगरपालिकेचे रुपांतर आता महापालिकेत होणार असून तशी घोषणा करण्यात आली आहे. त्यामुळे जालना आता राज्यातील 29 वी महापालिका घोषित करण्यात आली असून, सरकारने तसे आदेश काढले आहेत. जालन्याची स्टील इंडस्ट्रीज म्हणून ओळख आहे. तर मोसंबी उत्पादक जिल्हा म्हणून देखील जालना शहराची राज्यभरात ओळख आहे. त्यात वाढती लोकसंख्या पाहता आणि शहराच्या विकासाच्या दृष्टीने जालना महानगरपालिका घोषित करण्यात आली आहे.
राज्य बातम्या
3. जम्मू आणि काश्मीरमध्ये आगामी G20 शिखर परिषदेत दीर्घकालीन फायदे आणण्याची क्षमता आहे.
- G20 हे 20 मोठ्या अर्थव्यवस्थांचा समावेश असलेले जागतिक व्यासपीठ आहे जे धोरणात्मक चर्चा आणि आर्थिक स्थिरतेला प्राधान्य देते. जागतिक बँकेच्या आकडेवारीनुसार एकत्रितपणे, G20 चा जागतिक अर्थव्यवस्थेचा महत्त्वपूर्ण भाग आहे, ज्याचा एकत्रित GDP अंदाजे USD 82.8 ट्रिलियन आहे, जो 2020 साठी जगाच्या एकूण GDP च्या 74% चे प्रतिनिधित्व करतो.
4. तेलंगणा सरकारने आपल्या प्रकारचा पहिला राज्य रोबोटिक्स फ्रेमवर्क लाँच केला.
- तेलंगणा सरकारने स्टेट रोबोटिक्स फ्रेमवर्क म्हणून ओळखले जाणारे नवीन धोरण आणले. हे एक स्वावलंबी रोबोटिक्स इकोसिस्टम स्थापित करण्यासाठी आणि भारतातील रोबोटिक्समध्ये राज्याचे नेतृत्व करण्यासाठी डिझाइन केले आहे. संशोधन आणि विकासासाठी सहाय्य प्रदान करणे, शैक्षणिक आणि उद्योग यांच्यातील सहकार्याला प्रोत्साहन देणे आणि विविध क्षेत्रांमध्ये रोबोटिक्स तंत्रज्ञानाचा अवलंब करण्यास प्रोत्साहन देणे हे धोरणाचे उद्दिष्ट आहे.
अंतरराष्ट्रीय बातम्या
5. श्रीलंकेच्या सर्वोच्च न्यायालयाने समलैंगिकतेला गुन्हेगार ठरवण्याचा मार्ग मोकळा केला आहे.
- श्रीलंकेच्या सर्वोच्च न्यायालयाने LGBTQ+ अधिकार प्रचारकांनी स्वागत केलेल्या हालचालीमध्ये, संसदेच्या अध्यक्षांच्या म्हणण्यानुसार, समलैंगिकतेला गुन्हेगारी ठरवणारे विधेयक मंजूर केले आहे. सध्याच्या कायद्यांनुसार, समलैंगिकतेला तुरुंगवास आणि दंडाची शिक्षा आहे, परंतु कार्यकर्त्यांनी बर्याच काळापासून बदलासाठी मोहीम चालवली आहे. दोन्ही बाजूंचे म्हणणे ऐकून घेतल्यानंतर सर्वोच्च न्यायालयाने हा प्रस्तावित कायदा घटनाबाह्य नसल्याचा निर्णय दिला.
6. आर्थिक संकटात भारताने श्रीलंकेला $1 बिलियन क्रेडिट लाइन वाढवली.
- आर्थिक संकटाच्या काळात, भारताने श्रीलंकेला आणखी एक वर्षासाठी $1 अब्ज क्रेडिट लाइन वाढवण्याचा निर्णय घेतला आहे, अत्यावश्यक आयातीसाठी अत्यावश्यक निधी उपलब्ध करून दिला आहे. क्रेडिट लाइन ही भारताने गेल्या वर्षी अत्यंत संकटकाळात श्रीलंकेला दिलेल्या 4 अब्ज डॉलरच्या आपत्कालीन मदतीचा एक भाग आहे.
अर्थव्यवस्था बातम्या
7. 2022-23 मध्ये रिझर्व्ह बँकेचा सोन्याचा साठा 4.5% वाढून 794.64 टन झाला.
- 31 मार्च 2023 रोजी संपलेल्या आर्थिक वर्षात रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने सोन्याचा साठा 4.5% ने वाढवून 794.64 मेट्रिक टन केला आहे. बँकेने या कालावधीत 34.22 मेट्रिक टन सोन्याची भर घातली, ज्यामुळे सोन्याचा एकूण साठा वाढला. मागील आर्थिक वर्षाच्या अखेरीस 760.42 मेट्रिक टन वरून वाढ झाली आहे. आरबीआय गेल्या पाच ते सहा वर्षांपासून सोन्याचा साठा वाढवत आहे.
8. भारतपेने पेबॅक इंडियाला ‘झिलियन’ असे नाव दिले.
- भारतपे, भारतातील अग्रगण्य फिनटेक कंपनीने PAYBACK India, देशातील सर्वात मोठा मल्टी-ब्रँड लॉयल्टी कार्यक्रम, ‘झिलियन’ म्हणून पुनर्ब्रँडिंग करण्याची घोषणा केली आहे. हे पाऊल संपूर्ण देशभरात Zillion ला सर्वव्यापी लॉयल्टी आणि रिवॉर्ड प्रोग्राम बनवण्याच्या कंपनीच्या दृष्टीकोनाशी सुसंगत आहे.
9. भारतीय रिजर्व्ह बँकेने HSBC बँकेला 1.73 कोटी रुपयांचा दंड ठोठावला आहे.
- रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने क्रेडिट माहिती कंपनी नियम, 2006 चे उल्लंघन केल्याबद्दल हाँगकाँग आणि शांघाय बँकिंग कॉर्पोरेशन लिमिटेड (HSBC बँक) वर 1.73 कोटी रुपयांचा आर्थिक दंड ठोठावला आहे. आरबीआयने म्हटले आहे की त्यांच्या जोखीम मूल्यांकन अहवालाच्या तपासणीदरम्यान आणि त्याच्याशी संबंधित सर्व पत्रव्यवहार, असे आढळून आले की बँकेने वरील नियमांचे उल्लंघन केले आहे
नियुक्ती बातम्या
10. बॅडमिंटन एशियाने ओमर रशीद यांची तांत्रिक अधिकारी समितीच्या अध्यक्षपदी नियुक्ती केली.
- बॅडमिंटन एशियाने बॅडमिंटन असोसिएशन ऑफ इंडिया (BAI) चे संयुक्त सचिव उमर रशीद यांची तांत्रिक अधिकारी समितीचे अध्यक्ष म्हणून नियुक्ती केली आहे. BAI मधील त्याच्या पूर्वीच्या भूमिकेतील रशीदचा मोठा अनुभव त्याला समितीमध्ये एक मौल्यवान जोड देतो, ज्यामुळे भारतातील बॅडमिंटनची पुढील प्रगती सुनिश्चित होते.
शिखर आणि परिषद बातम्या
11. पीटर्सबर्ग क्लायमेट डायलॉग 2023 तातडीच्या हवामान कृतीची गरज हायलाइट करते.
- पीटर्सबर्ग क्लायमेट डायलॉग, युनायटेड नेशन्स क्लायमेट चेंज कॉन्फरन्स (सीओपी) च्या आधी दरवर्षी आयोजित उच्च-स्तरीय आंतरराष्ट्रीय हवामान चर्चेसाठी एक मंच , बर्लिन, जर्मनी येथे मे 2-3, 2023 या कालावधीत झाला. या वर्षीच्या परिषदेचे आयोजन जर्मनीने केले होते आणि संयुक्त अरब अमिराती, जे संयुक्त राष्ट्रांच्या फ्रेमवर्क कन्व्हेन्शन ऑन क्लायमेट चेंज (UNFCCC) च्या 28 व्या कॉन्फरन्स ऑफ पार्टीज (COP28) चे आयोजन करत आहे. या परिषदेत संयुक्त राष्ट्रांचे सरचिटणीस, COP28 चे अध्यक्ष आणि जर्मन परराष्ट्र मंत्री यांच्यासह 30 हून अधिक देश आणि आंतरराष्ट्रीय संस्थांचे प्रतिनिधी उपस्थित होते.
साप्ताहिक चालू घडामोडी (22 एप्रिल ते 29 एप्रिल 2023)
पुरस्कार बातम्या
12. भारताच्या राष्ट्रपती श्रीमती द्रौपदी मुर्मू यांनी 37 शौर्य पुरस्कार प्रदान केले.
- 09 मे 2023 रोजी, संरक्षण गुंतवणूक समारंभ (फेज-1) नवी दिल्ली येथे आयोजित करण्यात आला होता, त्या दरम्यान भारताच्या राष्ट्रपती, श्रीमती द्रौपदी मुर्मू, ज्या सशस्त्र दलाच्या सर्वोच्च कमांडर आहेत, यांनी 8 कीर्ती चक्र आणि 29 शौर्य चक्र प्रदान केले. सशस्त्र दल, केंद्रीय सशस्त्र पोलिस दल आणि राज्य/केंद्रशासित प्रदेश पोलिसांच्या कर्मचाऱ्यांना. पाच कीर्ती चक्र आणि पाच शौर्य चक्र मरणोत्तर प्रदान करण्यात आले.
| S. क्र. | नाव आणि इतर तपशील | सेवा |
|---|---|---|
| 1 | श्री अमित कुमार, असिस्टंट कमांडंट, CRPF | MHA |
| 2. | श्री सतेंद्र सिंग, असिस्टंट कमांडंट, 21 बीएन, सीआरपीएफ | MHA |
| 3. | 2693096F हवालदार घनश्याम (आता नायब सुभेदार), द ग्रेनेडियर्स, 55 वी बटालियन, राष्ट्रीय रायफल्स | सैन्य |
| 4. | (i) श्री विक्की कुमार पांडे, उप कमांडंट, 209 CoBRA, CRPF
(ii) श्री विजय ओराव, कॉन्स्टेबल/जीडी, २०९ कोब्रा, सीआरपीएफ |
MHA (एकत्रित कृती) |
| 5. | लेफ्टनंट कमांडर मृत्युंजय कुमार (07456-W) | नौदल |
| 6. | IC-78962W मेजर अमित दहिया, सेना पदक, पहिली बटालियन, द पॅराशूट रेजिमेंट (स्पेशल फोर्स) | सैन्य |
| 7. | (i) श्री सोमय विनायक मुंडे, IPS, अतिरिक्त. पोलीस अधीक्षक (आताचे पोलीस अधीक्षक), महाराष्ट्र पोलीस
(ii) श्री रवींद्र काशिनाथ नैताम, हेड कॉन्स्टेबल, महाराष्ट्र पोलीस (iii) श्री टिकाराम संपतराव काटेंगे, पोलीस नाईक, महाराष्ट्र पोलीस |
MHA (एकत्रित कृती) |
| 8. | IC-72252H मेजर नितीन धानिया, दुसरी बटालियन, पॅराशूट रेजिमेंट (स्पेशल फोर्स) | सैन्य |
| 9. | 14941570X लान्स नाईक राघवेंद्र सिंग, द मेकॅनाइज्ड इन्फंट्री, 9वी बटालियन, राष्ट्रीय रायफल्स | सैन्य |
| 10. | IC-80532L मेजर संदीप कुमार, द ग्रेनेडियर्स, 55 वी बटालियन, राष्ट्रीय रायफल्स | सैन्य |
| 11. | SS-47677W मेजर अभिषेक सिंग, यांत्रिक पायदळ, 50 वी बटालियन, राष्ट्रीय रायफल्स | सैन्य |
| 12. | (i) स्क्वाड्रन लीडर संदीप कुमार झाझरिया, खाते/गरुड
(ii) कॉर्पोरल (आता सार्जंट) आनंद सिंग, भारतीय वायुसेना (गरुड) |
वायुसेना (एकत्रित कृती) |
| 13. | IC-77164W मेजर आदित्य भदौरिया, कुमाऊँ रेजिमेंट, 50 वी बटालियन, राष्ट्रीय रायफल्स | सैन्य |
| 14. | (i) ग्रुप कॅप्टन योगेश्वर कृष्णराव कांदळकर, (27207) फ्लाइंग (पायलट)
(ii) फ्लाइट लेफ्टनंट तेजपाल, (३६५३९) हवामानशास्त्र/गरुड (iii) आघाडीचे एअरक्राफ्टमॅन सुनील कुमार, (990231) भारतीय हवाई दल (सुरक्षा) |
वायुसेना (एकत्रित कृती) |
| 15. | SS-48529X कॅप्टन (आता मेजर) युद्धवीर सिंग, द मेकॅनाइज्ड इन्फंट्री, 9वी बटालियन, राष्ट्रीय रायफल्स | सैन्य |
| 16. | SS-48830N कॅप्टन राकेश टीआर, 9वी बटालियन, पॅराशूट रेजिमेंट (स्पेशल फोर्स) | सैन्य |
| 17. | 13779485Y लान्स नाईक विकास चौधरी, जम्मू आणि काश्मीर रायफल्स, 3री बटालियन, राष्ट्रीय रायफल्स | सैन्य |
| 18. | SS-48517H कॅप्टन (आता मेजर) अरुण कुमार, कुमाऊँ रेजिमेंट, 13 वी बटालियन, राष्ट्रीय रायफल्स | सैन्य |
क्रीडा बातम्या
13. लिओनेल मेस्सीला पॅरिसमध्ये झालेल्या समारंभात लॉरियस स्पोर्ट्समन ऑफ द इयर पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.
- 2022 च्या विश्वचषकात अर्जेंटिनाला त्यांचा कर्णधार म्हणून विजय मिळवून देणाऱ्या लिओनेल मेस्सीला पॅरिसमध्ये झालेल्या समारंभात लॉरियस स्पोर्ट्समन ऑफ द इयर पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. त्या व्यतिरिक्त, कतारमध्ये चॅम्पियनशिप जिंकणाऱ्या अर्जेंटिना पुरुष फुटबॉल संघाच्या वतीने मेस्सीने वर्षातील सर्वोत्तम संघाचा पुरस्कार स्वीकारला. त्याच वर्षी वर्ल्ड स्पोर्ट्समन ऑफ द इयर अवॉर्ड आणि वर्ल्ड टीम ऑफ द इयर अवॉर्ड दोन्ही मिळवणारा मेस्सी हा पहिला अँथलीट बनला.
14. फखर जमान आणि नरुमोल चाईवाई यांना एप्रिल महिन्यातील ICC खेळाडूंचा ताज मिळाला.
- इंटरनॅशनल क्रिकेट कौन्सिल (ICC) ने एप्रिल 2023 साठी ICC प्लेयर ऑफ द मंथ पुरस्कार विजेत्यांची घोषणा केली. पाकिस्तानच्या फखर जमानने ICC पुरूष खेळाडूचा मंथ पुरस्कार जिंकला आणि थायलंडचा कर्णधार नरुमोल चाईवाईने ICC महिला खेळाडूचा मंथ जिंकला. दोघांनी वन-डे इंटरनॅशनल (ODI) फॉरमॅटमध्ये आपापल्या देशांसाठी प्रभावी मॅच-विनिंग कामगिरी केली.
सर्व स्पर्धात्मक परीक्षांसाठी महत्त्वाचे उपाय:
- आयसीसीची स्थापना: 15 जून 1909;
- आयसीसी अध्यक्ष: ग्रेग बार्कले;
- आयसीसी चे CEO: ज्योफ अलर्डिस;
- आयसीसीचे मुख्यालय: दुबई, संयुक्त अरब अमिराती
15. अँडी मरेने ऍक्स-एन-प्रोव्हन्समध्ये टॉमी पॉलवर विजय मिळवला.
- अँडी मरे या स्कॉटिश टेनिसपटूने Aix-एन-प्रोव्हन्स येथील ATP चॅलेंजर स्पर्धेच्या अंतिम फेरीत टॉमी पॉल या जागतिक क्रमवारीत 17व्या क्रमांकावर असलेल्या टॉमी पॉलचा 2-6, 6-1 6-2 असा पराभव करून 2019 नंतरची पहिली स्पर्धा जिंकली आहे. हा विजय केवळ 2019 मधील अँटवर्प नंतरचे त्याचे पहिले विजेतेपदच नाही तर 2016 मधील रोम मास्टर्स 1000 नंतरचे त्याचे पहिले क्ले कोर्ट विजेतेपद देखील आहे, ज्यामुळे त्याचे जागतिक रँकिंग 42 व्या क्रमांकावर आहे.
अहवाल व निर्देशांक बातम्या
16. जागतिक माता मृत्यू, मृत जन्म आणि नवजात मृत्यूंपैकी 60% मृत्यू असलेल्या 10 देशांच्या यादीत भारत आघाडीवर आहे.
- जागतिक आरोग्य संघटना (WHO), युनायटेड नेशन्स चिल्ड्रन्स फंड (UNICEF), आणि युनायटेड नेशन्स पॉप्युलेशन फंड (UNFPA) च्या नवीन अहवालात जागतिक स्तरावर माता मृत्यू, मृत जन्म आणि नवजात मृत्यू कमी करण्यासाठी येणाऱ्या आव्हानांवर प्रकाश टाकण्यात आला आहे. अहवालात असे दिसून आले आहे की, 2020-2021 मध्ये, अशा प्रकारचे एकत्रित 4.5 दशलक्ष मृत्यू झाले आहेत, ज्यात एकूण 60% वाटा असलेल्या 10 देशांच्या यादीत भारत आघाडीवर आहे.
17. सरकारी पॅनेलने 2027 पर्यंत डिझेल 4-चाकी वाहनांवर बंदी घालण्याची शिफारस केली आहे.
- भारतातील पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू मंत्रालयाने सुरू केलेल्या अहवालात 2027 पर्यंत 10 लाखांपेक्षा जास्त लोकसंख्या असलेल्या शहरांमध्ये डिझेल-इंधन असलेल्या चारचाकी वाहनांच्या वापरावर बंदी घालण्याचा आणि त्याऐवजी इलेक्ट्रिक आणि गॅस-आधारित वाहनांना प्रोत्साहन देण्याचा प्रस्ताव आहे. माजी तेल सचिव तरुण कपूर यांच्या नेतृत्वाखालील पॅनेलने 2035 पर्यंत अंतर्गत ज्वलन इंजिन असलेल्या मोटरसायकल, स्कूटर आणि तीनचाकी वाहने हळूहळू बंद करण्याची शिफारस केली.
ज्ञानकोश मासिक चालू घडामोडी – एप्रिल 2023
संरक्षण बातम्या
18. भारतासाठी पहिल्या एअरबस C295 ने आपले पहिले उड्डाण यशस्वीरित्या पूर्ण केले.
- भारतासाठी पहिल्या C295 विमानाने त्याचे उद्घाटन उड्डाण यशस्वीपणे पूर्ण केले आहे, जे 2023 च्या उत्तरार्धात त्याच्या वितरणासाठी एक महत्त्वपूर्ण उपलब्धी दर्शविते. रणनीतिक विमानाने (भारतीय हवाई दलाने वापरलेले) सेव्हिल, स्पेन येथून सकाळी 11:45 वाजता स्थानिक पातळीवर उड्डाण केले.
महत्त्वाचे मुद्दे
- एअरबस डिफेन्स अँड स्पेस हेड ऑफ मिलिटरी एअर सिस्टीम्स, जीन-ब्राइस ड्युमॉन्ट यांनी, प्रारंभिक मेक इन इंडिया एरोस्पेस योजनेसाठी एक मूलभूत प्रगती म्हणून हे यश ओळखून समाधान व्यक्त केले.
- भारतीय हवाई दल जागतिक स्तरावर C295 चा सर्वात मोठा वापरकर्ता बनण्याच्या तयारीत असताना, ड्युमॉन्टचा विश्वास आहे की हा कार्यक्रम IAF ची ऑपरेशनल क्षमता वाढवण्याच्या त्यांच्या समर्पणाचे उदाहरण देतो.
- सप्टेंबर 2021 मध्ये, भारताने AVRO चा वारसा यशस्वी करण्यासाठी 56 C295 विमाने मिळवली.
महत्वाचे दिवस
19. 10 मे रोजी आंतरराष्ट्रीय अर्गानिया दिवस 2023 साजरा केला जातो.
- दरवर्षी 10 मे रोजी, आर्गनियाचा आंतरराष्ट्रीय दिवस किंवा आर्गन वृक्षाचा आंतरराष्ट्रीय दिवस जगभरात अरगन वृक्षाच्या पर्यावरणीय महत्त्वाबद्दल जागरूकता आणि समजून घेण्यासाठी पाळला जातो. ही सुट्टी UNESCO ने 2021 मध्ये स्थापित केली होती.
मासिक चालू घडामोडींवर महत्त्वपूर्ण वनलायनर प्रश्न-उत्तर PDF- एप्रिल 2023
| ताज्या महाराष्ट्र सरकारी नोकरीबद्दल माहितीसाठी | माझी नोकरी 2023 |
| होम पेज | अड्डा 247 मराठी |
| मराठीत चालू घडामोडी | चालु घडामोडी |
अड्डा 247 मराठीचे युट्युब चॅनल
अड्डा 247 मराठी अँप | अड्डा 247 मराठी टेलिग्राम ग्रुप
