दैनिक चालू घडामोडी: 18 आणि 19 जून 2023

राष्ट्रीय बातम्या

1. लवाद आणि सामंजस्य कायदा, 1996 मध्ये सुधारणांची शिफारस करण्यासाठी तज्ञ समितीची स्थापना केली.

• भारत सरकारने, कायदेशीर व्यवहार विभागामार्फत, तज्ज्ञ समिती स्थापन करून लवाद प्रक्रियेत सुधारणा करण्याच्या दिशेने महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. माजी कायदा सचिव टी के विश्वनाथन यांच्या नेतृत्वाखालील, समितीचे उद्दिष्ट 1996 च्या लवाद आणि सामंजस्य कायद्यात सुधारणांची शिफारस करणे आहे. न्यायालयाचा हस्तक्षेप कमी करणे, खर्च-प्रभावीता वाढवणे आणि वेळेवर निराकरण सुनिश्चित करणे यावर लक्ष केंद्रित करून, समितीने आपल्या शिफारसी 30 दिवसाच्या आत सादर करणे अपेक्षित आहे.

दैनिक चालू घडामोडी: 17 जून 2023

महाराष्ट्र राज्य बातम्या

2. महाराष्ट्राला नवी दिल्लीत 3 राष्ट्रीय जल पुरस्कार प्राप्त झाले.

• पाणी व्यवस्थापन, संवर्धन आणि पाण्याचा पुनर्वापर उत्कृष्ट पद्धतीने केल्याबद्दल महाराष्ट्राच्या सातारा जिल्ह्यातील मलकापूर नगरपरिषदेस, जालना जिल्ह्यातील कडेगाव ग्रामपंचायतीला आणि भारतीय जैन संघटनेस उपराष्ट्रपती जगदीप धनखड यांच्या उपस्थितीत आणि केंद्रीय जलशक्ती मंत्री गजेंद्र सिंह शेखावत यांच्या हस्ते 17 जुलै 2023 रोजी चौथ्या राष्ट्रीय जल पुरस्काराने गौरविण्यात आले.

राज्य बातम्या

3. कर्नाटक सरकार कडून गृह ज्योती या योजने ची सुरवात करण्यात आली आहे.

• कर्नाटक सरकारने अलीकडेच त्यांची गृह ज्योती योजना सुरू केली, ज्याचा उद्देश राज्यातील गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबांना परवडणारी घरे उपलब्ध करून देण्याच्या उद्देशाने आहे.

आंतरराष्ट्रीय  बातम्या

4. IREDA या उपक्रमाचे प्रदर्शन म्युनिक, जर्मनी येथे आयोजित प्रतिष्ठित तीन दिवसीय “इंटरसोलर युरोप 2023” येथे झाले आहे.

• IREDA, या नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालयाच्या अंतर्गत एक मिनी रत्न (श्रेणी – I) उपक्रम, म्युनिक, जर्मनी येथे आयोजित प्रतिष्ठित तीन दिवसीय “इंटरसोलर युरोप 2023” प्रदर्शन झाले आहे. या उपक्रम चे उद्घाटन सीएमडी, IREDA, प्रदिप कुमार दास यांच्या हस्ते करण्यात आले आहे.

अर्थव्यवस्था बातम्या

5. Sberbank या रशियामधील व्यक्तींसाठी भारतीय रुपयाची खाती तयार करणाऱ्या बँकची स्थापना करण्यात आली आहे.

• Sberbank, हि रशियाच्या सर्वोच्च कर्जदाराने जाहीर केले आहे की रशियन व्यक्ती आता भारतीय रुपयात खाती उघडू शकतात, कारण हि बँक यूएस डॉलर आणि युरोवरील आपला अवलंबित्व कमी करू इच्छित आहे.

साप्ताहिक चालू घडामोडी (11 ते 17 जून 2023)

नियुक्ती बातम्या

6. कमल किशोर चटिवाल यांची IGLचे  MD पदी  नियुक्ती करण्यात आली आहे.

• कमलकिशोर चटिवाल यांची दिल्लीच्या NCT सह चार राज्यांतील 30 जिल्ह्यांमध्ये कार्यरत असलेल्या शहर गॅस वितरण नेटवर्कसह देशातील सर्वात मोठी CNG वितरण कंपनी, इंद्रप्रस्थ गॅस लिमिटेड (IGL) चे व्यवस्थापकीय संचालक म्हणून त्यांची नियुक्ती करण्यात आली आहे.

पुरस्कार बातम्या

7. राष्ट्रीय जल पुरस्कारांमध्ये मध्य प्रदेश सर्वोत्कृष्ट राज्य श्रेणीमध्ये अव्वल आहे.

• व्यक्ती, संस्था, जिल्हे आणि राज्यांनी जलसंवर्धनात केलेल्या प्रशंसनीय प्रयत्नांची दखल घेऊन उपाध्यक्ष जगदीप धनखर यांनी 17 जुलै 2023 ला नवी दिल्लीत चौथा राष्ट्रीय जल पुरस्कार प्रदान केला. जलशक्ती मंत्रालयाने जाहीर केलेल्या या पुरस्कारांचा उद्देश पाण्याच्या महत्त्वाबद्दल जागरूकता निर्माण करणे आणि सर्वोत्तम पाणी वापर पद्धती अवलंबण्यास प्रेरित करणे हा आहे. जलसंवर्धनासाठी आपली बांधिलकी दाखवून मध्य प्रदेश सर्वोत्तम राज्य श्रेणीत अव्वल कामगिरी करणारे राज्य म्हणून उदयास आले.

8. गीता प्रेस, गोरखपूर यांना 2021 साठी गांधी शांतता पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.

• 2021 चा गांधी शांतता पुरस्कार गीता प्रेस, गोरखपूरला “अहिंसक आणि इतर गांधीवादी पद्धतींद्वारे सामाजिक, आर्थिक आणि राजकीय परिवर्तनासाठी उत्कृष्ट योगदान दिल्याबद्दल” सन्मानित केले जाईल, असे सांस्कृतिक मंत्रालयाने जाहीर केले. गीता प्रेसला हा पुरस्कार देण्याचा निर्णय पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखालील ज्युरीने घेतला.

क्रीडा बातम्या

9. भारतीय राष्ट्रीय खेळांच्या 37 व्या आवृत्तीसाठी शुभंकर लॉन्च करण्यात आला.

• गोव्याचे मुख्यमंत्री प्रमोद सावंत यांनी गोव्यातील तळेगाव येथील डॉ. श्यामा प्रसाद मुखर्जी स्टेडियममध्ये आयोजित केलेल्या शुभारंभ समारंभात ‘मोगा’ लाँच केले. भारताच्या राष्ट्रीय खेळांची 37 वी आवृत्ती गोवा राज्यात विविध ठिकाणी होणार आहे. यात एकूण 43 विषयांमध्ये स्पर्धा होणार आहेत. यात पंजाबशी संबंधित ‘गटका’ हा पारंपारिक मार्शल आर्ट प्रकार देखील प्रदर्शित केला जाईल.

10. लेबनॉनला हरवून भारताने इंटरकॉन्टिनेंटल कप जिंकला.

• कलिंगा स्टेडियमवर दुसऱ्या हाफमध्ये दोन गोलांनी लेबनॉनच्या तरुण संघाचा पराभव करून भारताने इंटरकॉन्टिनेंटल कप जिंकला. कलिंगा स्टेडियम, भुवनेश्वर येथे झालेल्या इंटरकॉन्टिनेंटल कप फायनलमध्ये भारताने लेबनॉनचा 2-0 ने पराभव करून विजेतेपद पटकावले. सुनील छेत्रीच्या 46व्या मिनिटाला झालेल्या गोलने 1977 नंतर प्रथमच लेबनॉनचा पराभव केल्याने 66व्या मिनिटाला ललियानझुआला छांगटेने 2-0 अशी आघाडी घेतली.

ज्ञानकोश मासिक चालू घडामोडी – मे 2023

अहवाल व निर्देशांक बातम्या

11. आकाशवाणी आणि दूरदर्शन हे भारतातील सर्वोच्च विश्वसनीय इलेक्ट्रॉनिक मीडिया आहेत.

• रॉयटर्स इन्स्टिट्यूटच्या डिजिटल न्यूज रिपोर्टच्या 2023 च्या अंकानुसार डीडी इंडिया आणि ऑल इंडिया रेडिओला देशातील सर्वात विश्वासार्ह इलेक्ट्रॉनिक मीडिया संस्था म्हणून मान्यता देण्यात आली आहे . अहवालात असे सूचित होते की एकूणच बातम्यांचा विश्वास 3 टक्क्यांनी कमी झाला असला तरी सार्वजनिक प्रसारक आणि प्रिंट ब्रँड्सने लोकांमध्ये तुलनेने उच्च पातळीची विश्वासार्हता टिकवून ठेवली आहे.

महत्वाचे दिवस

12. दरवर्षी इंटरनेशनल डे फॉर द एलिमिनेशन ऑफ़ सेक्सुअल वायलेंस इन कनफ्लिक्ट 19 जून रोजी साजरा केल्या जातो.

• संघर्ष -संबंधित लैंगिक हिंसाचार संपुष्टात आणण्याच्या आवश्यकतेबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी 19 जून रोजी इंटरनेशनल डे फॉर द एलिमिनेशन ऑफ़ सेक्सुअल वायलेंस इन कनफ्लिक्ट साजरा केला जातो. या वर्षाची थीम Bridging the gender digital divide to prevent, address and respond to conflict-related sexual violence ही आहे.

13. दरवर्षी 18 जून रोजी सस्टेनेबल गॅस्ट्रोनॉमी डे साजरा केल्या जातो.

• शाश्वत गॅस्ट्रोनॉमी डे जो दरवर्षी 18 जून रोजी होतो, शाश्वत विकासाला चालना देण्यासाठी अन्नाची महत्त्वाची भूमिका आणि आपण काय खातो याविषयीच्या महत्त्वपूर्ण निवडींवर प्रकाश टाकतो. संयुक्त राष्ट्रांच्या मते, गॅस्ट्रोनॉमीला कधीकधी अन्नाची कला म्हटले जाते.

14. 18 जून रोजी द्वेषयुक्त भाषण विरोधी आंतरराष्ट्रीय दिवस साजरा केल्या जातो.

• 18 जून रोजी द्वेषयुक्त भाषण विरोधी आंतरराष्ट्रीय दिवसाचे वार्षिक पाळणे हे द्वेषयुक्त भाषणाच्या जागतिक समस्येचे निराकरण करण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण स्मरणपत्र आहे. ज्या युगात संप्रेषण तंत्रज्ञानाने त्याचा प्रभाव वाढवला आहे, द्वेषयुक्त भाषण हिंसा, असहिष्णुता आणि विखंडन यासाठी उत्प्रेरक राहिले आहे. हा महत्त्वाचा दिवस विभाजनकारी भाषेच्या प्रसाराचा मुकाबला करण्यासाठी आणि परस्पर समंजसपणा, आदर आणि सर्वसमावेशकता वाढवण्यासाठी एकत्रित प्रयत्नांच्या गरजेवर भर देतो.