Table of Contents
Dams In Maharashtra, District wise List: Study Material for MHADA Exam 2021: धरण हे नदीचा प्रवाह रोखण्यासाठी बांधलेली असतात. धरणे मानवी वापरासाठी पाणी पुरवण्यासाठी, कोरडवाहू शेतजमीनीला सिंचनासाठी किंवा औद्योगिक प्रक्रियांमध्ये वापरण्यासाठी बांधली जातात. प्रादेशिक आधारावर जलस्रोतांचे जतन करण्यासाठी बनवलेल्या बहुउद्देशीय योजनेत धरण ही मध्यवर्ती रचना असते. बहुउद्देशीय धरणे (Dams in Maharashtra) विकसनशील देशांमध्ये विशेष महत्त्व धरण करतात, जेथे एकाच धरणामुळे जलविद्युत प्रकल्प, कृषी विकास आणि औद्योगिक विकासाशी संबंधित महत्त्वपूर्ण फायदे मिळू शकतात. स्पर्धा परीक्षेची तयारी करणाऱ्याला धरणांविषयी माहिती असणे गरजेचे आहे. कारण पेपरमध्ये कोणते धरण कोणत्या जिल्हात आहे, कोणते धरण कोणत्या नदीवर आहे, महाराष्ट्रात एकूण किती धरणे (Dams in Maharashtra) आहेत, इ. गोष्टींवर प्रश्न विचारले जातात. आगामी म्हाडा भरतीच्या पेपरमध्ये सामान्य ज्ञान विषयावर एकूण 50 विचारले जातील त्यात महाराष्ट्रातील धरणे (Dams in Maharashtra) यावर प्रश्न विचारल्या जाऊ शकतो. आज या लेखात आपण महाराष्ट्रातील धरणांबद्दल माहिती जसे की, धरण म्हणजे काय, महाराष्ट्रातील धरणांची जिल्हानुसार यादी (Dams in Maharashtra), महाराष्ट्रातील महत्वाची नद्या व नद्यांवरील धरणे, महाराष्ट्रातील सर्वात मोठे धरण (Dams in Maharashtra) याबद्दल माहिती पाहणार आहोत.
What is mean by Dam | धरण म्हणजे काय
What is mean by Dam: धरण (Dams in Maharashtra) हा एक अडथळा आहे जो पृष्ठभागावरील पाण्याचा किंवा भूमिगत प्रवाहांना थांबवतो किंवा प्रतिबंधित करतो. धरणांद्वारे तयार केलेले जलाशय केवळ पूर रोखत नाहीत तर सिंचन, मानवी वापर, औद्योगिक वापर, जलचर आणि जलवाहतूक यासारख्या प्रकल्पासाठी देखील पाणी पुरवतात. जलविद्युत बहुतेकदा धरणांच्या (Dams in Maharashtra) संयोगाने वीज निर्मितीसाठी वापरली जाते. धरणाचा वापर पाणी गोळा करण्यासाठी किंवा साठवण्यासाठी देखील केला जाऊ शकतो जे स्थानांमध्ये समान रीतीने वितरीत केले जाऊ शकते. धरणे सामान्यत: पाणी टिकवून ठेवण्याचा प्राथमिक उद्देश पूर्ण करतात, तर इतर संरचना जसे की फ्लडगेट्स किंवा लेव्हीज (ज्याला डाइक म्हणूनही ओळखले जाते) वापरल्या जातात किंवा विशिष्ट जमिनीच्या प्रदेशात पाण्याचा प्रवाह रोखण्यासाठी वापरल्या जातात. सर्वात जुने धरण जॉर्डनमधील जावा धरण आहे, जे 3,000 ईसापूर्व आहे.
म्हाडा ऍक्ट 1976, म्हाडाचा इतिहास, उद्दिष्ट आणि रचना
List of Dams in Maharashtra District wise List | जिल्हानुसार महाराष्ट्रातील धरणे: Study Material for MHADA Exam 2021
List of Dams in Maharashtra District wise List: खालील तत्क्यात महाराष्ट्रील धरणे (Dams in Maharashtra) जिल्हानुसार दिले आहेत. ज्याचा उपयोग आपल्याला म्हाडा भरती 2021 च्या परीक्षेत नक्की होईल.
| जिल्हा | धरणे |
| अमरावती |
|
| अहमदनगर |
|
| उस्मानाबाद |
|
| औरंगाबाद |
|
| कोल्हापूर |
|
| गोंदिया |
|
| चंद्रपूर |
|
| जळगाव |
|
| मुंबई |
|
| भंडारा |
|
| ठाणे |
|
| धुळे |
|
| नंदुरबार |
|
| नागपूर |
|
| नाशिक |
|
| परभणी |
|
| पुणे |
|
| वर्धा |
|
| वाशीम |
|
| यवतमाळ |
|
How Many Dams in Maharashtra | महाराष्ट्रात एकूण धरणाची संख्या किती आहे
How Many Dams in Maharashtra: महाराष्ट्रात एकूण धरणाची (Dams in Maharashtra) संख्या किती आहे याचे उत्तर बदलत राहते कारण काही धरणे अपूर्ण असून ते लवकरच पूर्ण होतील. सध्या महाराष्ट्रातील धरणांची (Dams in Maharashtra) संख्या खालील तक्त्यात दिली आहे.
| वर्ग | पूर्ण | अपूर्ण |
|---|---|---|
| मोठी | 17 | 65 |
| मध्यम | 173 | 126 |
| लहान | 1623 | 813 |
Important rivers and Dams in Maharashtra | महाराष्ट्रातील प्रमुख नद्या व त्यावरील धरणे
Important rivers and Dams in Maharashtra: महाराष्ट्रातील प्रमुख नद्या व त्यावरील धरणे (Dams in Maharashtra) आणि धरणे कोणत्या जिल्हात आहे त्याची माहिती खालील तक्त्यात दिली आहेत.
| धरणाचे नाव | कोणत्या नदीवर | जिल्हा |
| भंडारदरा | प्रवरा | अहमदनगर |
| जायकवाडी | गोदावरी | औरंगाबाद |
| सिद्धेश्वर | दक्षिणपूर्णा | हिंगोली |
| भाटघर(लॉर्डन धरण) | वेळवंडी(निरा) | पुणे |
| मोडकसागर | वैतरणा | ठाणे |
| येलदरी | दक्षिणपूर्णा | हिंगोली |
| मुळशी | मुळा | पुणे |
| तोतलाडोह(मेघदूरजला) | पेंच | नागपुर |
| विरधरण | नीरा | पुणे |
| गंगापूर | गोदावरी | नाशिक |
| दारणा | दारणा | नाशिक |
| पानशेत | अंबी(मुळा) | पुणे |
| माजलगाव | सिंदफणा | बीड |
| बिंदुसरा | बिंदुसरा | बीड |
| खडकवासा | मुठा | पुणे |
| कोयना(हेळवाक) | कोयना | सातारा |
| राधानगरी | भोगावती | कोल्हापूर |
| ऊर्ध्व वर्धा धरण | वर्धा | अमरावती |
भारतातील उच्च न्यायालयांची यादी
Largest Dam In Maharashtra | महाराष्ट्रातील सर्वात मोठे धरण
Largest Dam In Maharashtra: महाराष्ट्रातील सर्वात मोठे धरण (Dams in Maharashtra) कोयना धरण आहे. कोयना धरण (Dams in Maharashtra) औरंगाबाद जिल्ह्यापासून 50 किमी अंतरावर आहे. त्याचे नाव कोयना नगर या शहरावरून आले आहे, जे त्याचे अचूक स्थान आहे. कोयना धरण हे गोदावरी नदीवर बांधले गेले आहे आणि हे महाराष्ट्रातील सर्वात मोठ्या धरणांपैकी (Dams in Maharashtra) एक असल्याचे म्हटले जाते. धरणामध्ये भारतातील सर्वात मोठा विद्युत प्रकल्प देखील आहे आणि त्याला अनेकदा ‘महाराष्ट्राची जीवनरेषा’ म्हटले जाते.
आंतरराष्ट्रीय संघटना आणि त्यांच्या मुख्यालयांची यादी
कोयना धरणाचे महत्वपूर्ण माहिती खालीलप्रमाणे
| धरणाचे नाव | कोयना धरण |
| धरणाचे अधिकृत नाव | कोयना धरण D05104 |
| उंची | 339 फूट 103.2 मीटर |
| लांबी | 2648 फूट 807.1 मीटर |
| पाणी क्षमता | 105 टीएमसी |
| वर तयार करा | कोयना नदी |
| स्थान | सातारा जिल्हा |
| बांधकाम सुरू झाले | 1956 |
| उदघाटन | 1964 |
Study material for MHADA Exam 2021 | MHADA भरती 2021 परीक्षेसाठी अभ्यास साहित्य
Study material for MHADA Exam 2021: म्हाडा भरती 2021 मध्ये सामान्य ज्ञान विषयाला चांगले वेटेज आहे. त्यामुळे या विषयाचा अचूक व पक्का अभ्यास असणे आवश्यक आहे. हा विषय तुम्हाला परीक्षेत यश मिळऊन देऊ शकतो. MHADA परीक्षेत सर्वसाधारण पदे (Non Technical Post) मध्ये प्रत्येक विषयाला 50 गुण आहेत. त्याचा विचार करता सर्व विषय कव्हर करण्याचा प्रयत्न Adda 247 मराठी करणार आहे. त्या अनुषंगाने मराठी, इंग्लिश व सामान्य ज्ञान या विषयावर काही लेख (Study material for MHADA Exam 2021) प्रसिद्ध केले आहे. त्याच्या सर्व लिंक तुम्ही खालील तक्त्यात पाहू शकता आणि दररोज यात भर पडणार आहे. त्यामुळे तुम्ही Adda 247 मराठी च्या अधिकृत वेबसाईट ला भेट द्या. यामुळे तुम्हाला आगामी होणाऱ्या म्हाडा (MHADA) व जिल्हा परिषदेच्या पेपर मध्ये जास्त गुण मिळवण्यास मदत होईल.
FAQs: District Wise Dams in Maharashtra
Q1. धरण म्हणजे काय?
Ans धरण हा एक अडथळा आहे जो पृष्ठभागावरील पाण्याचा किंवा भूमिगत प्रवाहांना थांबवतो किंवा प्रतिबंधित करतो.
Q2. गंगापूर धरण कोणत्या जिल्हात आहे?
Ans. गंगापूर धरण नाशिक जिल्हात आहे.
Q3. महाराष्ट्रातील सर्वात मोठे धरण कोणते?
Ans. महाराष्ट्रातील सर्वात मोठे धरण हे कोयना धरण आहे.
Q4. MHADA भरती 2021 चे सर्व अपडेट मला कुठे बघायला मिळतील?
Ans. MHADA भरती 2021 चे सर्व अपडेट तुम्हाला Adda247 मराठी या वेबसाईट वर बघायला मिळेल.
Adda247 मराठी App | Add247Marathi Telegram group
YouTube channel- Adda247 Marathi
केवळ सरावच परीक्षेत चांगले गुण मिळण्यास मदत करू शकतो
