Table of Contents
विज्ञान विषयाचा अभ्यास करणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी ऑर्बिट आणि ऑर्बिटलमधील फरक जाणून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. या संकल्पना समजण्यास सोप्या पद्धतीने समजून घेण्यासाठी हे ब्लॉग पोस्ट तुमचे मार्गदर्शक आहे. या ब्लॉग पोस्टमध्ये, आम्ही ऑर्बिटलपेक्षा ऑर्बिट वेगळे काय बनवते किंवा सोप्या शब्दात ऑर्बिट आणि ऑर्बिटल्स मधील मूलभूत फरक काय आहे ते हाताळणार आहोत.
ऑर्बिट आणि ऑर्बिटल मधील फरक
ऑर्बिट आणि ऑर्बिटलमधील मूलभूत फरक त्यांच्या व्याख्यांद्वारे खाली दिले आहेत. ऑर्बिट आणि ऑर्बिटल मधील फरक तपासूया.
ऑर्बिट
पृथ्वी सूर्याभोवती फिरते त्याप्रमाणे इलेक्ट्रॉन न्यूक्लियसभोवती फिरणारा ‘ऑर्बिट’ हा चांगला मार्ग आहे. ताऱ्याभोवती फिरत असलेला ग्रह कल्पना करा – पुरेसे सोपे, बरोबर? ही संकल्पना अणु सिद्धांताच्या सुरुवातीच्या काळात मांडली गेली होती आणि ती ग्रहांच्या मॉडेलसारखी आहे.
ऑर्बिटल
ऑर्बिटल हा शब्द ऐकण्यात ऑर्बिट सारखाच वाटत असला तरी या दोघांमध्ये खूप फरक आहे. हा मार्ग नाही तर एक जागा आहे जिथे इलेक्ट्रॉन शोधण्याची उच्च संभाव्यता आहे. याचा इलेक्ट्रॉनचा हँगआउट झोन म्हणून विचार करा. कक्षाच्या विपरीत, ऑर्बिटल्स विविध आकार आणि आकारांमध्ये s, p, d आणि f असतात.
बिंदूंमधील ऑर्बिट आणि ऑर्बिटलमधील फरक
आपण फरकांमध्ये जाण्यापूर्वी, ऑर्बिट आणि ऑर्बिटल म्हणजे काय हे स्पष्ट करूया.
ऑर्बिट:
- ऑर्बिट हा एक सुस्पष्ट, निश्चित मार्ग आहे जो इलेक्ट्रॉन अणूच्या केंद्रकाभोवती फिरत असताना अनुसरण करतो.
- ऑर्बिटची तुलना अनेकदा शनीच्या सभोवतालच्या वलयांशी केली जाते, ज्यामध्ये इलेक्ट्रॉन्स व्यापलेल्या वेगळ्या स्तरांसह असतात.
- कक्षेतील इलेक्ट्रॉन यादृच्छिकपणे विखुरलेले नसतात परंतु विशिष्ट ऊर्जा पातळी राखतात.
ऑर्बिटल:
- ऑर्बिटल हा त्रिमितीय प्रदेश आहे ज्यामध्ये इलेक्ट्रॉन शोधण्याची उच्च शक्यता असते.
कक्षाच्या विपरीत, ऑर्बिटल्सला कठोर सीमा नसतात; ते इलेक्ट्रॉनच्या विशिष्ट जागेत असण्याच्या शक्यतेचे वर्णन करतात. - ऑर्बिटल्सचे त्यांच्या आकारानुसार विविध प्रकारांमध्ये वर्गीकरण केले जाते, जसे की s, p, d आणि f ऑर्बिटल्स.
ऑर्बिट आणि ऑर्बिटल फरक थोडक्यात
आता, कक्षा आणि कक्षेतील प्राथमिक फरक सारांशित करू:
- वर्तन: इलेक्ट्रॉन एका निश्चित, वर्तुळाकार किंवा लंबवर्तुळाकार मार्गाने कक्षाचे अनुसरण करतात, तर ऑर्बिटल्स त्रि-आयामी जागेत इलेक्ट्रॉनच्या संभाव्य स्थानाचे वर्णन करतात.
- क्वांटम मेकॅनिक्स: ऑर्बिट ही शास्त्रीय संकल्पना आहे, तर ऑर्बिटल्स क्वांटम मेकॅनिक्सचे उत्पादन आहेत, जे इलेक्ट्रॉन वर्तनाचे अधिक अचूक वर्णन प्रदान करतात.
- उर्जा पातळी: ऑर्बिटने ऊर्जा पातळी परिभाषित केली आहे, तर ऑर्बिटल्स ऊर्जा उप-स्तरांशी संबंधित आहेत (s, p, d, f) आणि ऊर्जा वितरणाच्या दृष्टीने अधिक विशिष्ट आहेत.
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.