कांचनजंगा पर्वत कोणत्या राज्यात आहे?

कांचनजंगा पर्वत सिक्कीम राज्यात आहे.

तेराम कांगरी पर्वत कोठे स्थित आहे?

तेराम कांगरी पर्वत लडाक येथे स्थित आहे?

गॉडविन-ऑस्टेन किंवा K2 शिखराची उंची किती आहे?

गॉडविन-ऑस्टेन किंवा K2 शिखराची उंची 8611 मीटर आहे.

हिमालय पर्वत: हिमालयातील पर्वतांची यादी व महत्वाची शिखरे: जिल्हा न्यायालय भरती 2023 साठी अभ्यास साहित्य

Table of Contents

हिमालय पर्वत

हिमालय पर्वत: भारतातील पर्वतांनी प्राचीन काळापासून मानवी लक्ष वेधून घेतले आहे, अनेकदा सांस्कृतिकदृष्ट्या उंची, देव (स्वर्ग) च्या सान्निध्याशी किंवा अधिक किंवा चांगला दृष्टीकोन मिळविण्यासाठी सतत प्रयत्नशील राहण्याचे रूपक म्हणून संबंधित आहे. सभोवतीच्या प्रदेशापासून सापेक्षतः बराच उंचावलेला आणि माथ्याशी थोडीशीच जागा असलेला भूभाग म्हणजे पर्वत होय. हिमालय पर्वत हा भारतीय उपखंडामधील एक महत्वाचा पर्वत आहे. भारताच्या भूगोलाचा अभ्यास करतांना आपल्याला हिमालयातील पर्वतांची यादी व महत्वाच्या शिखरांबद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे. आज या लेखात आपण हिमालयातील पर्वतांची यादी व महत्वाच्या शिखरांबद्दल माहिती पाहणार आहोत.

हिमालय पर्वत: विहंगावलोकन

हिमालय हा संस्कृत शब्द ‘हिम’ आणि ‘अलय’ या शब्दांपासून बनला आहे, ज्याचा अर्थ ‘बर्फाचे निवासस्थान’ आहे. हिमालय हा भारताचा वारसा आहे. या लेखात हिमालयातील पर्वतांची यादी व महत्वाच्या शिखरांबद्दल तपशीलवार माहिती देण्यात आली आहे.

हिमालय पर्वत: विहंगावलोकन
श्रेणी	अभ्यास साहित्य
विषय	भारताचा भूगोल
उपयोगिता	जिल्हा न्यायालय भरती 2023 आणि इतर सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी
लेखाचे नाव	हिमालय पर्वत: हिमालयातील पर्वतांची यादी व महत्वाची शिखरे
हा लेख तुम्हाला काय प्रदान करतो?	हिमालय पर्वताबद्दल थोडक्यात माहिती हिमालयातील पर्वतांची यादी हिमालय पर्वतामधील महत्वाची पर्वत शिखरे

हिमालय पर्वताबद्दल थोडक्यात माहिती

हिमालय पर्वतरांग प्रणाली बनवणाऱ्या तीन पर्वतश्रेणींपैकी एक आहे. तीन विभाग भारताच्या उत्तरेकडील सीमा ओलांडणारे दुमडलेले पर्वत आहेत. हिमालय पर्वतरांगा सिंधू नदीपासून ब्रह्मपुत्रा नदीपर्यंत पसरलेल्या आहेत, पश्चिमेकडून पूर्वेकडे वाहतात. भारतीय प्लेट आणि युरेशियन प्लेटच्या टेक्टोनिक टक्करमुळे तीन घटक तयार झाले.

हिमालय ही जगातील सर्वात उंच पर्वतरांग आहेत आणि त्यामध्ये हिमनद्या, घाटे आणि खोल दऱ्यांव्यतिरिक्त सर्वोच्च शिखरे आहेत. हिमालयाची पर्वत रांग, जी एकूण लांबी 2,400 किमी आहे आणि रुंदी काश्मीरमध्ये 400 किमी ते अरुणाचल प्रदेशात 150 किमी आहे, भारतीय उपखंडावर एक चाप तयार करते.

पूर्वेकडील हिमालयात पश्चिम हिमालयाच्या तुलनेत अधिक लक्षणीय उंचीची भिन्नता आहे. भारत आणि पूर्व आणि मध्य आशियातील राष्ट्रांमध्ये, पर्वत एक भौतिक अडथळा म्हणून काम करतात जे मध्य आशियातील कडाक्याचे थंड वारे बाहेर ठेवतात. पर्वत हवामान, निचरा आणि सांस्कृतिक अडथळा म्हणून काम करतात. पूर्वांचल हिल्स, ट्रान्स हिमालय आणि हिमालय या तीन हिमालय पर्वतरांगा आहेत ज्या उत्तरेकडील पर्वत शृंखला बनवतात.

हिमालयातील पर्वतांची यादी

हिमालयातील पर्वतांची नावे त्यांची उंची व संबंधित पर्वत कोणत्या राज्यात आहे याबद्दल माहिती खालील तक्त्यात देण्यात आली आहे.

मराठीमध्ये पर्वतांची नावे	इंग्लिशमध्ये पर्वतांची नावे	उंची (मी)	श्रेणी	राज्य
कांचनजंगा	Kanchenjunga	8,586	हिमालय	सिक्कीम
नंदा देवी	Nanda Devi	7,816	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
कामेत	Kamet	7,756	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
सालटोरो कांगरी / K10	Saltoro Kangri / K10	7,742	सालतोरो काराकोरम	लडाख
सासेर कांगरी I / K22	Saser Kangri I / K22	7,672	सासेर काराकोरम	लडाख
मामोस्तोंग कांगरी / K35	Mamostong Kangri / K35	7,516	रिमो काराकोरम	लडाख
सासर कांगरी II E	Saser Kangri II E	7,513	सासेर काराकोरम	लडाख
सासेर कांगरी III	Saser Kangri III	7,495	सासेर काराकोरम	लडाख
तेराम कांगरी आय	Teram Kangri I	7,462	सियाचीन काराकोरम	लडाख
जोंगसाँग शिखर	Jongsong Peak	7,462	कंचनजंगा हिमालय	सिक्कीम
K12	K12	7,428	सालतोरो काराकोरम	लडाख
काब्रू एन	Kabru N	7,412	कंचनजंगा हिमालय	सिक्कीम
घेन्ट कांगरी	Ghent Kangri	7,401	सालतोरो काराकोरम	लडाख
रिमो आय	Rimo I	7,385	रिमो काराकोरम	लडाख
तेरम कांगरी III	Teram Kangri III	7,382	सियाचीन काराकोरम	लडाख
किरात चुली	Kirat Chuli	7,362	कंचनजंगा हिमालय	सिक्कीम
मान शिखर	Mana Peak	7,272	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
अप्सरासास कांगरी	Apsarasas Kangri	7,245	सियाचीन काराकोरम	लडाख
मुकुट पर्वत	Mukut Parbat	7,242	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
रिमो तिसरा	Rimo III	7,233	रिमो काराकोरम	लडाख
सिंघी कांगरी	Singhi Kangri	7,202	सियाचीन काराकोरम	लडाख
हरदेओल	Hardeol	7,161	कुमाऊं हिमालय	उत्तराखंड
चौखंबा I/बद्रीनाथ शिखर	Chaukhamba I / Badrinath Peak	7,138	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
नन-कुन	Nun-Kun	7,135	झंस्कर हिमालय	लडाख
पावहुंरी	Pauhunri	7,128	सिक्कीम हिमालय	सिक्कीम
पाथीभरा / पिरॅमिड	Pathibhara / The Pyramid	7,123	कंचनजंगा हिमालय	सिक्कीम
त्रिशूल आय	Trisul I	7,120	कुमाऊं हिमालय	उत्तराखंड
सतोपंथ	Satopanth	7,075	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
तिरसुली	Tirsuli	7,074	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
चोंग कुमडांग री	Chong Kumdang Ri	7,071	रिमो काराकोरम	लडाख
दुनागिरी	Dunagiri	7,066	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
कांगतो	Kangto	7,060	आसाम हिमालय	अरुणाचल प्रदेश
न्यागी कानसंग	Nyegyi Kansang	7,047	आसाम हिमालय	अरुणाचल प्रदेश
पद्मनाभ	Padmanabh	7,030	रिमो काराकोरम	लडाख
शुडू त्सेम्पा	Shudu Tsempa	7,024	सिक्कीम हिमालय	सिक्कीम
चामशेन कांगरी / तुघमो झारपो	Chamshen Kangri / Tughmo Zarpo	7,017	सासेर काराकोरम	लडाख
चोंग कुमडांग री II	Chong Kumdang Ri II	7,004	रिमो काराकोरम	लडाख
ऋषी पहार	Rishi Pahar	6,992	कुमाऊं हिमालय	उत्तराखंड
थलय सागर	Thalay Sagar	6,984	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
लक्ष्मी पर्वत	Mount Lakshmi	6,983	रिमो काराकोरम	लडाख
केदारनाथ मुख्य	Kedarnath Main	6,968	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
लांगपो	Langpo	6,965	सिक्कीम हिमालय	सिक्कीम
सरस्वती पर्वत / सरस्वती शिखर	Saraswati Parvat / Saraswati Peak	6,940	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
श्री कैलास	Sri Kailash	6,932	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
कलंका	Kalanka	6,931	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
सफ मीनल	Saf Minal	6,911	गढवाल हिमालय	उत्तराखंड
पंचकुळी II	Panchchuli II	6,904	कुमाऊं हिमालय	उत्तराखंड

हिमालय पर्वतामधील महत्वाची पर्वत शिखरे

हिमालय पर्वतामधील महत्वाच्या पर्वत शिखरांची संपूर्ण यादी खाली देण्यात आली आहे. ज्यात शिखरांची नावे, त्यांची उंची व त्या शिखराबद्दल थोडक्यात माहिती देण्यात आली आहे.

मराठीमध्ये पर्वत शिखराचे नाव	इंग्लिश मध्ये पर्वत शिखराचे नाव	उंची	थोडक्यात माहिती
गॉडविन-ऑस्टेन / K2	Godwin Austen / K2	8611 मीटर	हे काराकोरम पर्वतश्रेणीतील सर्वात उंच शिखर आहे आणि ते भारतीय उपखंडातील बाल्टिस्तान आणि शिनजियांग दरम्यान स्थित आहे.
कंचनजंगा	Kangchenjunga	8586 मीटर	हिमालय पर्वत रांग हे जगातील तिसरे सर्वोच्च शिखर आहे, ज्याला “बर्फाची पाच रत्ने” असेही संबोधले जाते.
नंदा देवी	Nanda Devi	7816 मीटर	नंदा देवी नॅशनल पार्क, जे पर्वताच्या अगदी जवळ आहे आणि सर्वोत्कृष्ट उच्च उंचीवरील वनस्पती आणि प्राणी समाविष्टीत आहे, जगातील 23 वे सर्वोच्च शिखर आहे.
कामेत	Kamet	7756 मीटर	तिबेटच्या पठाराच्या जवळ आहे. हे गढवाल प्रदेशात वसलेले आहे.
सालतोरो कांगरी	Saltoro Kangri	7742 मीटर	साल्टोरो कांगरी, जगातील 31 वे-सर्वोच्च स्वतंत्र शिखर, सियाचीन क्षेत्राजवळ स्थित आहे. हा साल्टोरो पर्वतश्रेणीचा एक भाग आहे (काराकोरम पर्वतश्रेणीचा एक भाग)
सासर कांगरी	Saser Kangri	7672 मीटर	सासेर मुझताघ पर्वतरांगांमध्ये हे पर्वत शिखर आहे, जे जगातील 35 व्या क्रमांकावर आहे आणि लडाखमध्ये आहे (काराकोरम पर्वतश्रेणीची पूर्वेकडील उपश्रेणी)
मामोस्टँग कांगरी/मामोस्टँग कांगरी	Mamostong Kangri/Mamostang Kangri	7516 मीटर	हे सियाचीन ग्लेशियरच्या जवळ आहे, हे रिमो मुझताघ श्रेणीतील सर्वात उंच शिखर आहे आणि हे भारतातील 48 वे स्वतंत्र पर्वत आहे (काराकोरम श्रेणीतील एक उपश्रेणी)
रिमो आय	Rimo I	7385 मीटर	रिमो I हा ग्रेट काराकोरम रेंजच्या रिमो मुझताग सबरेंजचा एक घटक आहे. हे जगातील 71 वे सर्वोच्च शिखर आहे.
हरदेओल	Hardeol	7151 मीटर	कुमाऊँ हिमालयातील सर्वात जुन्या शिखरांपैकी एक, हे शिखर “देवाचे मंदिर” म्हणूनही ओळखले जाते.
चौखंबा आय	Chaukhamba I	7138 मीटर	हा गढवाल हिमालय पर्वतरांगांच्या गंगोत्री समूहाचा एक भाग आहे आणि उत्तराखंडच्या गढवाल जिल्ह्यात आहे.
त्रिशूल आय	Trisul I	7120 मीटर	या पर्वत शिखराचे नाव भगवान शिवाच्या शस्त्रावरून आले आहे. हे उत्तराखंडच्या कुमाऊं हिमालयातील तीन पर्वत शिखरांपैकी एक आहे.

हिमालय पर्वत: नमुना प्रश्न

प्रश्न 1. K2 हे ________ पर्वतश्रेणीतील सर्वात उंच शिखर आहे.

(a) शिवालिक

(b) काराकोरम

(d) पीरपंजाल

उत्तर(b)

प्रश्न 2. नंदा देवी पर्वत कोणत्या राज्यात/केंद्र शासित प्रदेशात स्थित आहे?

(a) सिक्कीम

(b) उत्तराखंड

(d) लडाख

उत्तर(b)

प्रश्न 3. कांचनजंगा पर्वताची उंची किती आहे?

(a) 8,568

(b) 8,686

(d) 8,586

उत्तर(d)

महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.

महाराष्ट्र अभ्यास साहित्य

अड्डा 247 मराठीचे युट्युब चॅनल

अड्डा 247 मराठी अँप | अड्डा 247 मराठी टेलिग्राम ग्रुप