Table of Contents
महत्वाचे संप्रेरक आणि त्यांची कार्ये
| Title | Link | Link |
| MPSC परीक्षा 2024 – अभ्यास योजना | MPSC Exam 2024 – Study Plan | अँप लिंक | वेब लिंक |
संप्रेरक मानवी शरीरात एक विलक्षण गुंतागुंतीची आणि अपरिहार्य भूमिका बजावतात, वाढ, विकास, चयापचय, पुनरुत्पादन, मूड आणि इतर असंख्य कार्ये नियंत्रित करणाऱ्या शारीरिक प्रक्रियांचे सिम्फनी तयार करतात. हे गुंतागुंतीचे रासायनिक संदेशवाहक, विविध ग्रंथींद्वारे स्रावित आणि रक्तप्रवाहातून विखुरलेले, शरीराची संप्रेषण प्रणाली म्हणून कार्य करतात, विविध प्रणालींमधील पेशी आणि अवयवांना महत्त्वपूर्ण सूचना प्रसारित करतात.
| संप्रेरक | स्त्रोत | कार्य |
|---|---|---|
| इन्सुलिन | स्वादुपिंड | रक्तातील ग्लुकोजची पातळी नियंत्रित करते |
| ग्लुकागन | स्वादुपिंड | रक्तातील ग्लुकोजची पातळी वाढवते |
| थायरॉईड संप्रेरक | कंठग्रंथी | चयापचय आणि ऊर्जा संतुलन नियमित करते |
| कोर्टिसोल | मूत्रपिंडाजवळील ग्रंथी | ताण प्रतिसाद आणि चयापचय व्यवस्थापित करते |
| एड्रेनालाईन (एपिनेफ्रिन) | मूत्रपिंडाजवळील ग्रंथी | “फाईट किंवा फ्लाइट” प्रतिसादासाठी शरीर तयार करते |
| इस्ट्रोजेन | अंडाशय (स्त्रिया), अंडकोष (पुरुष) | दुय्यम लैंगिक वैशिष्ट्ये विकसित करते आणि मासिक पाळीचे नियमन करते (महिला) |
| टेस्टोस्टेरॉन | अंडकोष (पुरुष), अंडाशय (स्त्रियां) | दुय्यम लैंगिक वैशिष्ट्ये विकसित करते (पुरुष) |
| प्रोजेस्टेरॉन | अंडाशय (स्त्रिया) | गर्भधारणेसाठी गर्भाशय तयार करते |
| मेलाटोनिन | शंकूच्या आकारचा ग्रंथी | झोपेचे-जागण्याचे चक्र नियमित करते |
| वाढ संप्रेरक | पिट्यूटरी ग्रंथी | वाढ आणि सेल पुनरुत्पादन उत्तेजित करते |
| प्रोलॅक्टिन | पिट्यूटरी ग्रंथी | दूध उत्पादन उत्तेजित करते (स्त्रिया) |
| ऑक्सिटोसिन | पिट्यूटरी ग्रंथी | सामाजिक बंधन आणि बाळंतपणाचे नियमन करते |
| व्हॅसोप्रेसिन (ADH) | पिट्यूटरी ग्रंथी | पाणी शिल्लक आणि रक्तदाब नियंत्रित करते |
| पॅराथायरॉईड संप्रेरक | पॅराथायरॉईड ग्रंथी | कॅल्शियम आणि फॉस्फरसची पातळी नियंत्रित करते |
| कॅल्सीटोनिन | कंठग्रंथी | कॅल्शियमची पातळी नियंत्रित करते |
| लेप्टिन | ऍडिपोज टिश्यू | भूक आणि ऊर्जा खर्च नियंत्रित करते |
| घरेलिन | पोट | भूक उत्तेजित करते |
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.
अड्डा 247 मराठी अँप 
MPSC Mahapack
