Table of Contents
एका महत्त्वपूर्ण घडामोडीत, सर्वोच्च न्यायालयाचे माजी न्यायाधीश न्यायमूर्ती अजय माणिकराव खानविलकर यांची लोकपाल, भारताच्या भ्रष्टाचारविरोधी लोकपालचे अध्यक्ष म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे. जुलै 2022 मध्ये सर्वोच्च न्यायालयातून निवृत्त झालेल्या न्यायव्यवस्थेतील प्रतिष्ठित कारकीर्दीनंतर त्यांची नियुक्ती झाली आहे.
लोकपालाची रचना
राष्ट्रपती भवनाने जारी केलेल्या अधिसूचनेमध्ये लोकपालच्या इतर प्रमुख सदस्यांच्या नियुक्तीची घोषणा करण्यात आली आहे. न्यायमूर्ती खानविलकर यांच्यासोबत न्यायमूर्ती लिंगप्पा नारायण स्वामी, न्यायमूर्ती संजय यादव आणि न्यायमूर्ती रितुराज अवस्थी हे न्यायिक सदस्य आहेत. गैर-न्यायिक सदस्यांमध्ये सुशील चंद्रा, पंकज कुमार आणि अजय तिर्की यांचा समावेश आहे. उल्लेखनीय म्हणजे, माजी मुख्य निवडणूक आयुक्त सुशील चंद्रा यांच्याकडे प्रशासकीय अनुभवाचा खजिना आहे, तर अवस्थी सध्या कायदा आयोगाचे अध्यक्ष म्हणून काम पाहत आहेत.
नियुक्त केलेले न्यायिक सदस्य पुढीलप्रमाणे आहेत.
- न्यायमूर्ती लिंगप्पा नारायण स्वामी
- न्यायमूर्ती संजय यादव
- न्यायमूर्ती ऋतुराज अवस्थी
इतर सदस्य आहेत:
- सुशील चंद्र
- पंकज कुमार
- अजय तिर्की
नियुक्ती प्रक्रिया
पंतप्रधानांच्या अध्यक्षतेखालील निवड समितीच्या शिफारशींनुसार लोकपालचे अध्यक्ष आणि सदस्य राष्ट्रपती नियुक्त करतात. लोकपाल, त्याच्या आदेशानुसार, चार न्यायिक आणि चार गैर-न्यायिक सदस्यांसह एकूण आठ सदस्य असू शकतात.
न्यायमूर्ती ए एम खानविलकर: एक व्यक्तिचित्र
न्यायमूर्ती खानविलकर यांचा सर्वोच्च न्यायालयाच्या खंडपीठावरील कार्यकाळ, मे 2016 ते जुलै 2022 पर्यंतचा, भारतीय न्यायशास्त्रावर कायमस्वरूपी परिणाम करणारे अनेक ऐतिहासिक निकालांनी चिन्हांकित केले गेले. शबरीमाला महिला प्रवेश, समलैंगिकतेचे गुन्हेगारीकरण आणि आधारची वैधता यासारख्या प्रकरणांमध्ये त्यांचे योगदान उल्लेखनीय आहे. 2002 च्या गुजरात दंगलीप्रकरणी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांची निर्दोष मुक्तता कायम ठेवणाऱ्या खंडपीठाचे त्यांनी विशेष नेतृत्व केले.
याव्यतिरिक्त, न्यायमूर्ती खानविलकर यांनी कॉमन कॉज विरुद्ध युनियन ऑफ इंडिया (2018) खटल्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली, जिथे पाच न्यायाधीशांच्या खंडपीठाने असे मानले की भारतीय संविधानाच्या कलम 21 नुसार सन्मानाने मरण्याचा अधिकार हा मूलभूत अधिकार आहे.
सर्वोच्च न्यायालयात पदोन्नती होण्यापूर्वी, न्यायमूर्ती खानविलकर यांनी मध्य प्रदेश आणि हिमाचल प्रदेश उच्च न्यायालयांचे मुख्य न्यायाधीश आणि मुंबई उच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश म्हणून काम केले.
लोकपाल बद्दल
लोकपाल आणि लोकायुक्त कायदा 2013 अंतर्गत लोकपालाची स्थापना करण्यात आली होती. लोकपाल कायद्याच्या कक्षेत आणि कार्यक्षेत्रात येणाऱ्या सार्वजनिक कार्यकर्त्यांवरील भ्रष्टाचाराच्या आरोपांची चौकशी आणि चौकशी करण्याचे काम लोकपालाकडे आहे. झारखंड उच्च न्यायालयाचे माजी मुख्य न्यायाधीश, न्यायमूर्ती प्रदीपकुमार मोहंती सध्या लोकपालचे कार्यकारी अध्यक्ष म्हणून काम पाहत आहेत.
अड्डापिडीया चालू घडामोडी PDF डाउनलोड लिंक – 27 फेब्रुवारी 2024 | ||
भाषा | अड्डापिडीया राष्ट्रीय आणि अंतरराष्ट्रीय चालू घडामोडी | अड्डापिडीया महाराष्ट्र चालू घडामोडी |
इंग्लिश PDF | येथे क्लिक करा | येथे क्लिक करा |
मराठी PDF | येथे क्लिक करा | येथे क्लिक करा |
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.