Table of Contents
काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यान
- काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यान हे भारताच्या आसाम राज्यातील गोलाघाट आणि नागाव जिल्ह्यातील एक राष्ट्रीय उद्यान आहे.
- हे जगातील सर्वात महत्वाचे वन्यजीव अभयारण्यांपैकी एक आहे आणि विशेषत: एक शिंगे असलेल्या गेंड्याच्या लोकसंख्येसाठी प्रसिद्ध आहे.
- जगातील दोन-तृतीयांश एक शिंगे गेंडे काझीरंग्यात राहतात. MPSC अभ्यासक्रमाच्या पर्यावरण आणि पर्यावरणशास्त्र आणि जैवविविधता विभागांमध्ये राष्ट्रीय उद्याने आणि प्राणी आश्रयस्थान महत्त्वाची भूमिका बजावतात.
काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यानाचा इतिहास
- 1905 मध्ये काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यान प्रथम “राखीव वन” म्हणून तयार करण्यात आले तेव्हा भारतीय गेंडे आणि त्यांचे अधिवास हे संरक्षणाचे प्राथमिक लक्ष्य होते.
- काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यानाची स्थापना 1916 मध्ये गेम रिझर्व्ह म्हणून करण्यात आली आणि नंतर 1950 मध्ये त्याचा दर्जा वन्यजीव अभयारण्यात बदलला.
- काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यानाची स्थापना 1 जानेवारी 1974 रोजी राष्ट्रीय उद्यान म्हणून करण्यात आली.
- 1985 मध्ये याला युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळाचा दर्जा मिळाला. वाघांच्या संख्येत घट झाल्यामुळे, भारत सरकारने ऑगस्ट 2006 मध्ये काझीरंगा व्याघ्र प्रकल्पाच्या निर्मितीला अधिकृत केले.
काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यानाची वैशिष्ट्ये
- काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यान म्हणून ओळखले जाणारे भारतातील सर्वात प्राचीन अभयारण्यांपैकी एक आहे. हे भारतातील आसाम राज्यातील नागाव, सोनितपूर आणि गोलाघाट या प्रदेशात आढळू शकते.
- काझीरंगा ब्रह्मपुत्रा रोव्हर फ्लड प्लेनमध्ये वसलेले असल्यामुळे, पृथ्वीवर गाळाचे साठे विपुल प्रमाणात आहेत.
- उद्यानातून पूर्वेकडून पश्चिमेकडे लहान नद्या वाहतात आणि ब्रह्मपुत्रा नदीत मिसळतात.
- ब्रह्मपुत्रा नदीच्या दक्षिणेकडील सर्वात मोठे सुरक्षित क्षेत्र, काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यानाचे क्षेत्रफळ 1030 चौ किमी आहे.
- काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यान सध्या आसाम राज्य सरकारच्या पर्यावरण विभागाच्या देखरेखीखाली आहे.
काझीरंगा नॅशनल पार्क आणि एक-शिंगी गेंडा
- IUCN रेड लिस्ट एक शिंगे असलेल्या गेंड्यांना असुरक्षित म्हणून वर्गीकृत करते.
- या गेंड्यांचे जतन हा आता सर्वात मोठा चिंतेचा विषय बनला आहे.
- काझीरंगा नॅशनल पार्क हे एक महत्त्वाचे आश्रयस्थान आहे कारण ते जगातील अर्ध्या गेंड्यांचे घर आहे.
- 9 ते 25 इंच लांब आणि त्वचेत दुमडलेले राखाडी-तपकिरी रंगाचे एकल काळे शिंग एक शिंगे असलेले गेंडे ओळखण्यास मदत करतात.
- हे एक-शिंग असलेले गेंडे गवत, झाडाची फांदी, फळांची पाने आणि पाणवनस्पती खातात.
काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यानाचे महत्त्व
जगातील दोन-तृतीयांश महाकाय एक शिंगे असलेले गेंडे तेथे राहतात (IUCN स्थिती- असुरक्षित). पुरातन काळातील कारबी या स्त्रीचे नाव काझीरंगा म्हणून स्वीकारले जाते. ब्रह्मपुत्रा आणि तिच्या उपनद्यांच्या जलोढयांमुळे काझीरंगाचा संपूर्ण प्रदेश तयार झाला.
काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यान PDF डाउनलोड करा
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.
अड्डा 247 मराठी अँप | अड्डा 247 मराठी टेलिग्राम ग्रुप
