भारतातील प्रसिद्ध सणांची यादी | List of famous festivals in India : MPSC Gazetted Civil Services Exam 2024 अभ्यास साहित्य

भारतातील प्रसिद्ध सणांची यादी

भारतातील सण  

• भारत, एक सांस्कृतिकदृष्ट्या समृद्ध भूमी, सणांच्या विस्तृत श्रेणीचा अभिमान बाळगतो जे तिची विविधता आणि एकता दर्शवतात. प्रत्येक सण अनन्यसाधारणतेने भरलेला असतो, जो एक असा अनुभव देतो जो एकामध्ये शंभर आयुष्य जगल्यासारखा वाटतो. हे उत्सव भारताच्या सौंदर्याचे प्रतीक आहेत, विविध धर्मातील लोकांना आनंदाने एकत्र येण्यासाठी आकर्षित करतात.

• भारतीय सणांचे एक उल्लेखनीय वैशिष्ट्य म्हणजे त्यांची वैश्विकता. धर्मांनी विभागलेला देश असूनही, भारत त्याच्या सणांनी एकसंध आहे. या प्रसंगी विविध धार्मिक पार्श्वभूमीचे लोक एकत्र येऊन उत्सव साजरा करतात आणि भाग घेतात. उदाहरणार्थ, संपूर्ण देशभरात साजरा केला जाणारा एक प्रमुख सण दिवाळी काही मुस्लिमांनीही स्वीकारला आहे. या लेखाचा उद्देश भारतातील विविध सण आणि त्यांचे महत्त्व जाणून घेण्याचा आहे, ज्यामुळे वाचकांना सर्वसमावेशक समज मिळेल.

• भारतातील सणांची संख्या अफाट आहे, ज्याचे श्रेय देशाच्या विशाल आकारामुळे आणि अनेक धर्मांच्या उपस्थितीमुळे आहे, प्रत्येकाची विशिष्ट स्थानिक उत्सव संस्कृती आहे. वर्षभरात, भारत एक हजाराहून अधिक सणांनी सजलेला आहे, त्या प्रत्येकाचे प्रचंड उत्साह आणि सांस्कृतिक चैतन्यपूर्ण स्वागत केले जाते.

• भारतीय सणांचे स्थूलमानाने पाच प्रकारात वर्गीकरण करता येते. प्रथम, दिवाळी आणि होळीसारखे सण आहेत, जे वाईटावर चांगल्याचा विजय दर्शवतात आणि मोठ्या उत्साहाने साजरे केले जातात. पुढे, केरळमध्ये ओणम, उत्तरेत मकर संक्रांती आणि दक्षिणेकडील पोंगल सारखे हंगामी सण आहेत, जे नवीन सुरुवात आणि कापणीचा हंगाम दर्शवतात, जो कायाकल्प आणि कृतज्ञतेची भावना वाढवतात.

• कृष्ण जन्माष्टमी, महाशिवरात्री आणि गणेश चतुर्थी यांसारख्या देवतांचे वाढदिवस किंवा पुण्यतिथी आणि प्रख्यात व्यक्तींचा सन्मान करणारे सण यांचा आणखी एक वर्ग आहे हे सण भक्ती आणि श्रद्धा यांचे वैशिष्ट्य आहेत. याव्यतिरिक्त, रक्षाबंधन आणि करवा चौथ सारखे सण आहेत, जोडप्यांना आणि भावंडांसाठी ते सामायिक केलेले प्रेम आणि वचनबद्धतेचे बंध साजरे करण्यासाठी आनंददायक प्रसंग आहेत.

• या पलीकडे, भारत 26 जानेवारी रोजी प्रजासत्ताक दिन आणि 15 ऑगस्ट रोजी स्वातंत्र्य दिन यासारख्या प्रचंड देशभक्तीपूर्ण आवेशाने राष्ट्रीय सुट्ट्या पाळतो. हे प्रसंगी राष्ट्राला त्याचा सामायिक इतिहास आणि सार्वभौमत्व साजरे करण्यासाठी एकत्र आणतात.

भारतातील हंगामानुसार सणांची यादी 

भारतातील राज्यवार सणांची यादी 

भारतातील सणांवर उत्तरांसह प्रश्न (MCQs) 

1. भारतातील कोणत्या राज्यात आदिवासी समुदायाद्वारे ‘कैलपोध’ हा कापणीचा सण साजरा केला जातो?
   A) ओडिशा
   B) मध्य प्रदेश
   C) झारखंड
   D) कर्नाटक
   उत्तर: D) कर्नाटक

2. _____ हा सण आसाममधील अहोम लोक दरवर्षी ३१ जानेवारीला मृतांच्या स्मरणार्थ साजरा करतात.
   A) मी-दाम-मी-फी
   B) तीर्थमुख
   C) लंप्रा पूजा
   D) अशोकाष्टमी
   उत्तरः A) मी-दाम-मी-फी

3. ‘बथुकम्मा’ आणि ‘बोनालू’ हे राज्याचे सण आहेत:
   A) कर्नाटक
   B) तामिळनाडू
   C) केरळ
   D) तेलंगणा
   उत्तर: D) तेलंगणा

4. _____ हा झोरोस्ट्रियन वंशाचा एक सण आहे. जो दरवर्षी मार्चमध्ये व्हर्नल विषुव दिवस म्हणून ओळखला जातो आणि भारतातील पारशी लोक साजरा करतात.
   A) Frawardigan
   B) Khordad Sal
   C) Jamshedi Navroz
   D) Patteti
   Answer: C) जमशेदी नवरोज

5. रवींद्र संगीत हा लोकगीतांचा संग्रह आहे जो कोणत्या राज्यातील सण आणि विधींमध्ये गायला जातो?
   A) हिमाचल प्रदेश
   B) महाराष्ट्र
   C) पश्चिम बंगाल
   D) बिहार
   उत्तर: C) पश्चिम बंगाल

6. खालीलपैकी कोणत्या सणाचा अर्थ ‘मेरी मेकिंग ऑफ गॉड्स’ असा होतो?
   A) दिवाळी
   B) पोंगल
   C) लाय हरोबा
   D) मकर संक्रांती
   उत्तर: C) लाय हरोबा.

7. सागा दावा हा कोणत्या राज्यातील सण आहे?
   A) सिक्कीम
   B) त्रिपुरा
   C) मणिपूर
   D) आसाम
   उत्तर: A) सिक्कीम

8. हॉर्नबिल उत्सव कोणत्या राज्यात साजरा केला जातो?
   A) आसाम
   B) मेघालय
   C) नागालँड
   D) अरुणाचल प्रदेश
   उत्तर: C) नागालँड

9. साकेवा हा ______ च्या किरात खंबुराय समुदायाद्वारे साजरा केला जाणारा एक धार्मिक सण आहे.
   A) अरुणाचल प्रदेश
   B) सिक्कीम
   C) मेघालय
   D) नागालँड
   उत्तर: B) सिक्कीम

10. खालीलपैकी कोणत्या भारतीय राज्यात लाय हरोबा उत्सव साजरा केला जातो?
    A) गोवा
    B) कर्नाटक
    C) मणिपूर
    D) केरळ
    उत्तर: C) मणिपूर.

11. उत्तराखंडमधील सर्वात महत्त्वाच्या संगीत प्रकारांपैकी एक, ____ हे मूलतः शाही दरबारात सादर केले गेले.
    A. मांद
    B. सोमर
    C. थड्या
    D. बारी
    उत्तर: C. थड्या.

12. पारशी नववर्ष काय म्हणून ओळखले जाते?
    A. उगदी
    B. नवरोज
    C. पटेती
    D. पुथंडू
    उत्तर: B. नवरोज

13. वेसाक ______ च्या जन्माचे स्मरण करते.
    A. ख्रिस्त
    B. महावीर
    C. जुडास
    D. बुद्ध
    उत्तर: D. बुद्ध

14. ईद-उल-फित्र शव्वालच्या पहिल्या दिवशी साजरी केली जाते, जो इस्लामिक कॅलेंडरच्या ____ महिन्यात येतो.
    A. आठवा
    B. सहावा
    C. दहावा
    D. बारावा
    उत्तर: C. दहावा

15. _____ हा सण देवी दुर्गा आणि तिच्या नऊ अवतारांना समर्पित आहे.
    A. होळी
    B. नवरात्री
    C. दिवाळी
    D. संक्रांती
    उत्तर: B. नवरात्री

16. ‘त्सोकुम समई’ हा प्रसिद्ध सण कोणत्या राज्यातील लोक समृद्ध पिकासाठी आशीर्वाद घेण्यासाठी साजरा करतात?
    A. मिझोरम
    B. आसाम
    C. मेघालय
    D. नागालँड
    उत्तर: D. नागालँड.

17. पर्युषण हा _____ समुदायासाठी महत्त्वाचा सण आहे.
    A. बौद्ध
    B. ज्यू
    C. जैन
    D. झोरोस्ट्रियन
    उत्तर: C. जैन.

18. कंथुरी उत्सव भारतातील कोणत्या राज्यात साजरा केला जातो?
    A. तेलंगणा
    B. तामिळनाडू
    C. कर्नाटक
    D. केरळ
    उत्तर: B. तामिळनाडू

19. सरहूल सण कोणत्या राज्यात साजरा केला जातो?
    A. गुजरात
    B. छत्तीसगड
    C. आसाम
    D. झारखंड
    उत्तर: D. झारखंड

20. उत्तरायण हा सण कोणत्या राज्यात अनोख्या पद्धतीने साजरा केला जातो?
    A. झारखंड
    B. उत्तर प्रदेश
    C. केरळ
    D. गुजरात
    उत्तर: D. गुजरात

महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळवा.

महाराष्ट्र अभ्यास साहित्य

अड्डा 247 मराठीचे युट्युब चॅनल

अड्डा 247 मराठी अँप | अड्डा 247 मराठी टेलिग्राम ग्रुप

Sharing is caring!