Table of Contents
Main Passes of Himalayas: MPSC ने 4 ऑक्टोबर 2021 रोजी त्यांच्या अधिकृत वेबसाईटवर MPSC राज्यसेवा पूर्व परीक्षा 2021 साठी एकूण 390 रिक्त पदे जाहीर केले आहेत. MPSC राज्यसेवा पूर्व परीक्षा 2021 ही 2 जानेवारी 2022 ला घेणार आहे. त्याचप्रमाणे MPSC संयुक्त गट ब पूर्व परीक्षा 2021 आणि महाराष्ट्र गट क सेवा पूर्व परीक्षा 2021, महाराष्ट्र वनसेवा पूर्व परीक्षा, महाराष्ट्र कृषी सेवा परीक्षा 2021, इ परीक्षा MPSC लवकरच जाहीर करणार आहे. तर या सर्व परीक्षांसाठी उपयुक्त असे अभ्यास साहित्य म्हणजेच Study Material for MPSC 2021 Series, Adda247 मराठी तुमच्यासाठी घेऊन येत आहे. या अंतर्गत आपण दररोज सामान्य विषयातील परीक्षेला उपयोगी असे विविध Topics चा अभ्यास करणार आहोत. तर चला आजच्या या लेखात आपण पाहुयात हिमालयातील महत्वाच्या खिंडी | Main Passes of Himalayas.
Main Passes of Himalayas: Study Material for Competitive Exams | हिमालयातील महत्वाच्या खिंडी
Main Passes of Himalayas: MPSC घेत असलेले सर्व परीक्षांचे जुने पेपर पाहता भूगोल या विषयात हिमालयातील महत्वाच्या खिंडी यावर बरेच प्रश्न आलेले आहेत. त्यामुळे येणाऱ्या MPSC च्या सर्व पूर्व परीक्षेत हिमालयातील महत्वाच्या खिंडी यावर प्रश्न येण्याची दाट शक्यता आहे. त्यामुळे आजच्या लेखात आपण हिमालयातील महत्वाच्या खिंडी याविषयी सविस्तर चर्चा करणार आहोत.
Main Passes of Himalayas |हिमालयातील महत्वाच्या खिंडी
1. अघिल खिंड:
- काराकोरम मध्ये K2 च्या उत्तरेस आहे .
- चीनच्या शिनजियांग (सिंकियांग) प्रांतासह लडाखमध्ये सामील होते .
2. बनिहाल खिंड:
- पीर-पंजाल पर्वतरांगा मध्ये स्थित आहे .
- जम्मूमध्ये श्रीनगरला जोडते.
- जवाहर बोगद्याचे उद्घाटन डिसेंबर 1956 मध्ये झाले.
3. बारा लाचा खिंड:
- जम्मू आणि काश्मीर मध्ये स्थित आहे .
- मनाली आणि लेहला जोडते.
4. बोमडी-ला खिंड:
- अरुणाचल प्रदेशातील ग्रेटर हिमालयात भूतानच्या पूर्वेला स्थित आहे .
- ल्हासा (तिबेटची राजधानी)आणि अरुणाचल प्रदेशला जोडते .
5. बुर्जीला खिंड:
- भारत आणि पाकिस्तानच्या सीमेजवळील नियंत्रण रेषेच्या जवळ स्थित आहे.
- हे काश्मीर खोऱ्याला लडाखच्या देवसाई मैदानाशी जोडते.
6. चांग-ला खिंड:
- हा ग्रेटर हिमालयातील एक उंच पर्वत मार्ग आहे. हा देशातील सर्वात उंच पर्वत रस्त्यांपैकी एक आहे.
- चांग-ला खिंड हिमालयात स्थित चांगथांग पठाराचे मुख्य प्रवेशद्वार आहे.
7. डेब्सा खिंड:
- हिमाचल प्रदेशातील कुल्लू आणि स्पीती जिल्ह्यांच्या दरम्यान ग्रेटर हिमालयात स्थित आहे.
- स्पिती दरी आणि पार्वती दरीला जोडते.
8. दिहांग खिंड:
- अरुणाचल प्रदेश राज्यात स्थित.
- हे अरुणाचल प्रदेशला मंडाले (म्यानमार) शी जोडते.
9. दिफू खिंड:अरुणाचल प्रदेशच्या पूर्व भागात स्थित आहे.
- हि खिंड भारत आणि म्यानमारमधील पारंपारिक खिंड आहे जी मंडालेला सहज आणि कमीत कमी अंतरावर जोडते.
10. इमिस-ला खिंड:
- लेह जिल्ह्याच्या दक्षिण काठावर स्थित आहे.
- हि खिंड लेहहून तिबेट (चीन) साठी प्रवेशद्वार आहे.
11. खारदुंग-ला खिंड:
- भारतीय जम्मू आणि काश्मीर राज्याच्या लडाख प्रदेशात स्थित आहे.
- हि देशातील सर्वोच्च मोटरेबल(वाहने पण जाऊ शकतील) खिंड आहे.
- हि लेहला सियाचिन हिमनदीसह जोडते.
12. खुंजरब खिंड:
- काराकोरम पर्वत मध्ये स्थित आहे.
- हि लडाख आणि चीनच्या सिंकियांग प्रांतामधील पारंपारिक खिंड आहे.
भारत आणि महाराष्ट्रात 1857 चा उठाव
13. जेलेप ला खिंड:
- पूर्व सिक्कीम जिल्हा, सिक्कीम, भारत आणि तिबेट स्वायत्त प्रदेश, चीन यांच्यामधील एक उंच पर्वत मार्ग आहे. भारताशी जोडणाऱ्या मार्गावर आहे.
- हि खिंड सिक्कीमला ल्हासाशी जोडतो, चुंबी खोऱ्यातून जातो.
14. लनक खिंड:
- अक्साई-चिन (लडाख) मध्ये स्थित आहे.
- हि खिंड लडाखला ल्हासाशी जोडते.
15. लिखापानी/पांगसौ खिंड:
- हि खिंड भारत-बर्मा (म्यानमार) सीमेवरील पत्काई टेकड्यांच्या शिखरावर आहे.
- आसामच्या मैदानावरून बर्मामध्ये जाण्याचा सर्वात सोपा मार्ग आहे.
16. लिपु लेख खिंड:
- पिथौरागढ जिल्ह्यात स्थित. हि खिंड उत्तराखंडला तिबेटशी जोडते.
- मानसरोवर तलावासाठी यात्रेकरू या खिंडीतून प्रवास करतात.
17. मन खिंड:
- हि खिंड ग्रेटर हिमालयात स्थित.
- हि उत्तराखंडला तिबेटशी जोडते.
18. मंगशा धुरा खिंड:
- पिथौरागढ जिल्ह्यात स्थित.
- हि खिंड उत्तराखंडला तिबेटशी जोडते.
- मानसरोवरचे यात्रेकरू हि खिंड ओलांडतात.
भारताच्या पंचवार्षिक योजना (1951 ते 2017) | Five Year Plans of India (From 1951 to 2017)
19. मुलिंगा ला:
- गंगोत्रीच्या उत्तरेस स्थित.
- हि एक हंगामी खिंड आहे जी उत्तराखंडला तिबेटशी जोडते .
20. नाथू ला:
- भारत-चीन सीमेवर स्थित.
- हे प्राचीन रेशीम रस्त्याच्या एका ऑफशूटचा भाग बनते.
- नाथू-ला भारत आणि चीन दरम्यानच्या तीन व्यापारी सीमा चौक्यांपैकी एक आहे. 1962 च्या युद्धानंतर 2006 मध्ये ते पुन्हा उघडण्यात आले.
21. निती खिंड:
- हि खिंड चमोली जिल्ह्यातील भारत-तिबेट सीमेवरील शेवटचे गाव आणि चौकी आहे.
- हि उत्तराखंडमध्ये तिबेटला जोडते.
22. पेन्सी-ला खिंड:
- हि खिंड ग्रेटर हिमालयात स्थित आहे.
- हि खिंड काश्मीरच्या खोऱ्याला कारगिल (लडाख) ला जोडते.
23. पीर-पंजाल खिंड :
- जम्मू आणि काश्मीर मधील पीर पंजाल रेंज मध्ये स्थित आहे.
- जम्मू ते श्रीनगर मधील हि पारंपारिक खिंड आहे.
- हे मुघल रस्त्यावरील सर्वात उंच ठिकाण आहे.
- जम्मूपासून काश्मीर खोऱ्यापर्यंत हा सर्वात लहान आणि सर्वात सोपा धातूचा रस्ता आहे.
24. कारा टाग खिंड :
- काराकोरम पर्वत मध्ये स्थित आहे.
- हि खिंड ग्रेट सिल्क रोडचा एक भाग आहे.
25. रोहतांग खिंड:
- हिमालयाच्या पूर्वेला पीर पंजाल पर्वतरांगावर वसलेले आहे.
- हि खिंड कुल्लू दरीला हिमाचल प्रदेशाच्या लाहौल आणि स्पिती दरीशी जोडते.
26. शिपिक-ला खिंड:
- हि खिंड हिमाचल प्रदेशला तिबेटशी जोडते.
- रस्ता हा प्राचीन रेशीम मार्गाचा एक भाग आहे.
- या खिंडीतून सतलुज नदी भारतात प्रवेश करते.
- नाथुला (सिक्कीम) आणि लिपुलेख (उत्तराखंड) नंतर चीनशी व्यापारासाठी ही तिसरी सीमा चौकी आहे.
27. थांग ला खिंड:
- हा लडाखमधील डोंगर खिंड आहे.
- हि खिंड जम्मू आणि काश्मीर राज्यातील राष्ट्रीय महामार्गावर आहे.
- खारदुंग ला नंतर हा भारतातील दुसऱ्या क्रमांकाचा सर्वात मोठा मोटोरेबल (वाहने पण जाऊ शकतील)पर्वत मार्ग आहे.
28. ट्रेल पास खिंड:
- पिंडारी ग्लेशियरच्या शेवटी उत्तराखंडच्या पिथौरागढ आणि बागेश्वर जिल्ह्यात वसलेले आहे.
- हि खिंड पिंडारी दरीला मिलान दरीशी जोडते.
महाराष्ट्रातील वने व वनांचे प्रकार आणि अभयारण्ये | Forests in Maharashtra | Study Material for MPSC
29. झोजी ला खिंड:
- हा भारताच्या जम्मू आणि काश्मीर राज्यातील एक उंच पर्वत मार्ग आहे.
- हिमालय पर्वत रांगेच्या पश्चिम विभागात श्रीनगर आणि लेह दरम्यान राष्ट्रीय महामार्ग 1 वर आहे.
- हि खिंड श्रीनगरला कारगिल आणि लेहशी जोडते.
- हि काश्मीर खोऱ्याला त्याच्या पश्चिमेस द्रास खोऱ्यापासून ईशान्येकडे वेगळे करते.
- बीडन फोर्स ऑफ बॉर्डर रोड ऑर्गनायझेशन (BRO) हे हिवाळ्याच्या हंगामात रस्ता साफ करणे आणि देखरेखीसाठी जबाबदार आहे.
30. कुन्झुम खिंड:
- मनाली येथून कुन्झुम खिंड आहे.
- हि कुल्लू दरी आणि लाहौल दरीला भारताच्या हिमाचल प्रदेशच्या स्पीती दरीशी जोडते.
- हि खिंड स्पीतीचे उपविभागीय मुख्यालय काझाच्या मार्गावर आहे.
31. कोरा ला खिंड:
- नेपाळ-तिबेट सीमेवर मुस्तंगच्या वरच्या टोकाला हि खिंड आहे.
- काली गंडकी घाट मुख्य हिमालय आणि हिमालयाच्या पलीकडील पर्वतरांगांना भेदते.
k2 आणि एव्हरेस्ट या दोन्ही पर्वतरांगा मधून कोरा ला सर्वात लहान खिंड आहे,
परंतु नाथुला आणि जेलेप्ला पेक्षा 300 मीटर (980 फूट) उंच सिक्कीम आणि
तिबेट दरम्यान आणखी पूर्वेला जातो.
32. थोरॉन्ग ला खिंड:
- अन्नपूर्णा सर्किटचा उच्च बिंदू आहे
- ती मनांग जिल्ह्याला नेपाळमधील मुस्तंग जिल्ह्याशी जोडते.
33. सेला खिंड:
- सेला खिंड हि भारतातील अरुणाचल प्रदेश राज्यातील तवांग आणि पश्चिम कामेंग जिल्ह्यांच्या सीमेवर स्थित एक उंच पर्वत रस्ता आहे.
- याची उंची 4170 मीटर आहे आणि भारतीय बौद्ध शहर तवांगला दिरंग आणि गुवाहाटीशी जोडते.
अ. क्र. | नावे (खिंड) | जोडणारया देशांची/प्रदेशांची नावे |
1 | मिंटाका खिंड | काश्मिर आणि चीन |
2 | अघिल खिंड | लडाख (भारत) आणि सिन्कियांग(चीन) |
3 | पारपिकखिंड | काश्मिर आणि चीन |
4 | खुन्जेराब खिंड | काश्मिर आणि चीन |
5 | बानिहल खिंड | जम्मू आणि श्रीनगर |
6 | चंग-ला खिंड | लडाख आणि तिबेट |
7 | खरदुंग ला खिंड | लडाख पर्वतरांगेत लेह जवळ |
8 | क़ारा ताग ला खिंड | भारत आणि चीन सीमा (काराकोरम रांगेजवळ) |
9 | लनाक ला खिंड | भारत आणि चीन |
10 | पिर पांजाल खिंड | पीर पांजाल रांगेजवळ |
11 | पेन्सि ला खिंड | काश्मिर दरी आणि कारगील |
12 | ईमिस ला खिंड | लडाख(भारत) आणि तिबेट (चीन) |
13 | झोजी ला खिंड | श्रीनगर आणि कारगील व लेह मधिल महत्त्वाचा रस्ता |
14 | बारा लाचा ला खिंड | हिमाचल प्रदेश आणि जम्मू आणि काश्मिर |
15 | रोहतांग खिंड | कुलू , लाहुल आणि स्पिती दरी यातील रस्ता |
16 | डेबसा खिंड | कुलू आणि स्पिती दरितील रस्ता |
17 | शिपकी खिंड | हिमाचल प्रदेश आणि तिबेट |
18 | लिपू लेख खिंड | उत्तराखंड , तिबेट आणि नेपाळ सीमा |
19 | माना खिंड | उत्तराखंड आणि तिबेट |
20 | मांगशा धुरा खिंड | उत्तराखंड आणि तिबेट |
21 | निती खिंड | उत्तराखंड आणि तिबेट |
22 | मुलींग ला खिंड | उत्तराखंड आणि तिबेट |
23 | जेलेप ला खिंड | सीक्किम आणि भूटान सीमा |
24 | नाथू ला खिंड | सिक्कीम आणि तिबेट |
25 | दिहांग खिंड | अरुणाचल प्रदेश आणि म्यानमार |
26 | बोम दी ला खिंड | अरुणाचल प्रदेश आणि तिबेट |
27 | दिफेर खिंड | भारत ,चीन आणि म्यानमार |
28 | योंग्याप खिंड | अरुणाचल प्रदेश आणि तिबेट |
29 | कुंजावंग खिंड | अरुणाचल प्रदेश आणि म्यानमार |
30 | ह्पुन्गं खिंड | अरुणाचल प्रदेश आणि म्यानमार |
31 | चंकन खिंड | अरुणाचल प्रदेश आणि म्यानमार |
Study Material for All MPSC Exams | MPSC च्या सर्व परीक्षांसाठी अभ्यास साहित्य
Study Material for All MPSC Exams: MPSC च्या परीक्षा पास व्हायला मुलांना बरेच वर्ष लागतात कारण MPSC चा अभ्यासक्रम खूप आहे आणि प्रश्न नेमके कशातून येतात हे समजायला वेळ लागतो. तुमच्या अभ्यासाच्या तयारीला गती देण्यासाठी Adda247 मराठी सर्व विषयातील महत्वाचे टॉपिक कव्हर करणार आहे. त्याच्या सर्व लिंक तुम्ही खालील तक्त्यात पाहू शकता आणि दररोज यात भर पडणार आहे. त्यामुळे तुम्ही Adda 247 मराठी च्या अधिकृत वेबसाईट ला भेट द्या. यामुळे तुम्हाला MPSC राज्यसेवा पुर्व परीक्षा 2021 व तसेच आगामी MPSC च्या सर्व स्पर्धा परीक्षेत जास्त गुण मिळवण्यास मदत होईल.
तुम्हाला हेही बघायला आवडेल
Latest Job Alert:
राज्यसेवा पूर्व परीक्षा 2021 ची जाहिरात निघाली
राज्यसेवा पूर्व परीक्षा 2021 च्या रिक्त पदसंख्येत वाढ
IBPS Clerk 2021 अधिसूचना जाहीर | IBPS Clerk 2021 Notification Out
SBI PO अधिसूचना 2021 | SBI PO Notification 2021
FAQs Main Passes of Himalayas
Q.1 हिमालयातील खिंडीवर MPSC राज्यसेवा पूर्व परीक्षेमध्ये प्रश्न येतात का ?
Ans. हो, हिमालयातील खिंडीवर MPSC राज्यसेवा पूर्व परीक्षेवर प्रश्न येतात.
Q.2 भूगोल या विषयावरच्या टॉपिक ची माहिती कुठे मिळेल?
Ans. भूगोल या विषयावरच्या टॉपिक ची माहिती Adda247 मराठी च्या अँप आणि वेबसाईट वर मिळेल.
Q.3 पीर-पंजाल खिंड कुठे स्थित आहे ?
Ans. जम्मू आणि काश्मीर मधील पीर पंजाल रेंज मध्ये स्थित आहे.
Q.4 हिमालयातील खिंडी याची माहिती कुठे मिळेल?
Ans.हिमालयातील खिंडी याची माहिती Adda247 मराठी च्या अँप आणि वेबसाईट वर मिळेल.