गणितीय क्रिया (Mathematical Operations) बुद्धिमत्ता चाचणी, ZP आणि इतर स्पर्धा परीक्षांसाठी अभ्यास साहित्य

जिल्हा परिषद रिव्हिजन प्लॅन पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा

जिल्हा परिषद परीक्षेचे वेळापत्रक 2023 पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा

(a) 15 – 5 ÷ 5 × 20 + 16 = 6
(b) 8 ÷ 10 – 3 + 5 × 6 = 8
(c) 6 × 2 + 3 ÷ 12 – 3 = 15
(d) 3 ÷ 7 – 5 × 10 + 3 = 10

उत्तर.(b)
योग्य चिन्हे वापरून, आपल्याला मिळते:
(a) 15 × 5 + 5 – 20 ÷ 10 = 15 × 5 + 5 – 2 = 75 + 5 – 2 = 78

(b) 8 + 10 × 3 ÷ 5 – 6 = 8 + 10 × 3/5 – 6 = 8 + 6 – 6 = 8
(c) 6 – 2 ÷ 3 + 12 × 3 = 6 – 2/3 + 36 = 42 – 2/3=124/3
(d) 3 + 7 × 5 – 10 ÷ 3 = 3 + 7 × 5 – 10/3=3+35-10/3=104/3 ∴ विधान (b) सत्य आहे

Q2. जर ‘<‘ म्हणजे ‘वजा’, ‘>’ म्हणजे ‘अधिक’, ‘=’ म्हणजे ‘ने गुणाकार’ आणि ‘$’ म्हणजे ‘भाग’, तर 31 > 81 $ 9 < 7 चे मूल्य किती असेल?  
(a) 32
(b) 33
(c) 36
(d) यापैकी नाही

उत्तर.(b)
आपल्याकडे असलेली योग्य चिन्हे वापरून:
दिलेले समीकरण = 31 + 81 ÷ 9 – 7 = 31 + 9 – 7 = 33

Q3. जर × म्हणजे ÷, – म्हणजे ×, ÷ म्हणजे + आणि + म्हणजे -, तर (4 – 15 ÷ 12) × 8 + 9 = ?  
(a) -1
(b) 2
(c) 0
(d) 1

उत्तर.(c)
योग्य चिन्हे वापरून, आपल्याकडे आहे:
दिलेले समीकरण = (4 × 15 + 12) ÷ 8 – 9 = 72 ÷ 8 – 9 = 9 – 9 = 0

Q4. जर Q चा अर्थ ‘जोडा’, J म्हणजे ‘गुणाकार’, T म्हणजे ‘वजाबाकी’ आणि K म्हणजे ‘भागाकार’, तर 26 K 2 Q 3 J 6 T 4 = ?  
(a) 10
(b) 28
(c) 30
(d) 27

उत्तर.(d)
योग्य चिन्हे वापरून, आपल्याकडे आहे:
दिलेले समीकरण = 26 ÷ 2 + 3 × 6 – 4 = 13 + 18 – 4 = 27

Q5. जर ‘-‘ म्हणजे ‘भागा’, ‘+’ म्हणजे ‘गुणाकार’, ‘÷’ म्हणजे ‘वजाबाकी’ आणि ‘×’ म्हणजे ‘बेरीज’, तर खालीलपैकी कोणते समीकरण बरोबर आहे? 
(a) 6 + 20 – 12 ÷ 7 – 1 = 38
(b) 6 – 20 ÷ 12 × 7 + 1 = 57
(c) 6 + 20 – 12 ÷ 7 × 1 = 62
(d) 6 ÷ 20 × 12 + 7 – 1 = 70

उत्तर.(d)
(d) मध्ये योग्य योग्य चिन्हे वापरून, आपल्याला विधान मिळते:
6 – 20 + 12 × 7 ÷ 1 = 6 – 20 + 84 = 90 – 20 = 70

Q6. जर L ने ÷, M ने ×, P ने + आणि Q ने – दर्शवितो, तर खालीलपैकी कोणते विधान सत्य आहे?   
(a) 32 P 8 L 16 Q 4 =-2/3
(b) 6 M 18 Q 26 L 13 P 7 = 173/13
(c) 11 M 34 L 17 Q 8 L 3 =38/3
(d) 9 P 9 L 9 Q 9 M 9 = -71

उत्तर.(d)
(d) मध्ये योग्य चिन्हे वापरून, आपल्याला विधान मिळते:
9 + 9 ÷ 9 – 9 × 9 = 9 + 1 – 9 × 9 = 9 + 1 – 81 = 10 – 81 = -71.

Q7. चिन्हे आणि संख्यांमधील चार अदलाबदलांपैकी कोणते समीकरण योग्य बनवेल?
3 + 5 – 2 = 4
(a) + आणि –, 2 आणि 3
(b) + आणि –, 2 आणि 5
(c) + आणि –, 3 आणि 5
(d) यापैकी नाही

उत्तर.(c)

(a) मध्ये दिलेले अदलाबदल करून 2 – 5 + 3 = 4 or 0 = 4, जे चुकीचे आहे
(b) मध्ये दिलेले अदलाबदल करून 3 – 2 + 5 = 4 or 6 = 4, जे चुकीचे आहे

(c) मध्ये दिलेले अदलाबदल करून 5 – 3 + 2 = 4 or 4 = 4, जे बरोबर आहे

तर, उत्तर आहे (c).

Q8: या प्रश्नात, ∆ म्हणजे ‘पेक्षा जास्त आहे’, % म्हणजे ‘पेक्षा कमी आहे’, ⃞ म्हणजे ‘च्या बरोबर’, = म्हणजे ‘च्या बरोबरीचे नाही’, + म्हणजे ‘पेक्षा थोडे अधिक आहे. ‘, × म्हणजे ‘पेक्षा थोडे कमी आहे’. योग्य पर्याय निवडा.

Q8. जर a ∆ b आणि b + c असेल तर 
(a) a % c
(b) c + a
(c) c % a
(d) म्हणू शकत नाही

उत्तर.(c)
a ∆ b ⇒ a > b आणि
b + c ⇒ b हा c पेक्षा थोडा जास्त आहे
⇒ a > c ⇒ c < a म्हणजे c % a

दिशानिर्देश (9-10): खालीलपैकी प्रत्येक प्रश्नामध्ये, अंकगणितीय क्रियांसाठी ग्रीक अक्षरे दिली आहेत. शीर्षस्थानी दिलेल्या दोन संबंधांवरून निश्चितपणे काढता येईल असे नाते शोधा. 

ऑपरेशन्स: α ‘पेक्षा मोठा’ आहे, β ‘पेक्षा कमी’ आहे, γ ‘पेक्षा मोठा नाही’, δ ‘पेक्षा कमी नाही’, θ ‘च्या बरोबर’ आहे. 
Q9. जर A α 2C आणि 2A θ 3B असेल तर  
(a) C β B
(b) C δ B
(c) C α B
(d) C θ B

उत्तर.(a)
A α 2C ⇒ A > 2C
आणि 2A θ 3B ⇒ 2A = 3B
⇒ 2A > 4C आणि 2A = 3B
⇒ 3B > 4C ⇒ C < B म्हणजे C β B

Q10. जर B θ 2C आणि 3C γ A असेल तर  
(a) B δ 2A
(b) B θ A
(c) 3B α 2A
(d) B β A

उत्तर.(d)
B θ 2C⇒ B = 2C
आणि 3C γ A ⇒ 3C ⊁ A
⇒B = 2C आणि 3C ≤ A
⇒ B = 2C < 3C ≤ A ⇒ B < A म्हणजे B β A