Marathi govt jobs   »   Study Materials   »   MPSC Shorts | Group B and...

MPSC Shorts | Group B and C | Economy | महागाई

MPSC Shorts | Group B and C

MPSC Shorts | Group B and C: MPSC परीक्षेची तयारी करणाऱ्या विद्यार्थी मित्रांनो, आपण जर MPSC कॅलेंडर 2024 पाहिले असेल, तर आपल्याला माहितच असेल कि लवकरच MPSC दुय्यम सेवा अराजपत्रित गट ब संयुक्त पूर्व परीक्षा अधिसुचना 2024 जाहीर होणार आहे. त्यात भरपूर जागा असणार आहेत. त्यामुळे ही आपल्यासाठी एक सुवर्णसंधी असेल. MPSC दुय्यम सेवा अराजपत्रित गट ब संयुक्त पूर्व परीक्षेची तयारी करण्यासाठी आपल्याला योग्य मार्गदर्शनाची गरज आहे. त्यामुळे Adda247 आपल्यासाठी घेऊन येत आहेत MPSC Shorts | Group B and C. या मध्ये रोज आपल्याला परीक्षेच्या अभ्यासक्रमातील वेगवेगळ्या विषयांवर शॉर्ट नोट्स मिळणार आहेत. आज या लेखात आपण महागाई बद्दल थोडक्यात माहिती घेणार आहोत.

MPSC Shorts | Group B and C: विहंगावलोकन

खालील तक्त्यात संक्षिप्त रुपात आपल्याला MPSC Shorts | Group B and C चे विहंगावलोकन मिळेल.

MPSC Shorts | Group B and C: विहंगावलोकन
श्रेणी अभ्यास साहित्य
उपयोगिता MPSC गट ब आणि क परीक्षा
विषय Economy (अर्थशास्त्र)
टॉपिक महागाई

संदर्भ: RBI ने म्हटले आहे की मूळ चलनवाढ कमी होत आहे परंतु अन्नधान्याच्या किमतीतील चढउतार RBI च्या आर्थिक धोरणावर आणि त्यांच्या 4% लक्ष्यावर परिणाम करत आहेत. हिवाळ्यात भाजीपाल्यांच्या किमती कमी आणि तात्पुरत्या होत्या, तृणधान्ये, मांस आणि माशांच्या किमती वाढल्या होत्या.

मुख्य चलनवाढ म्हणजे काय?

मुख्य चलनवाढ म्हणजे अन्न आणि ऊर्जा क्षेत्र वगळून वस्तू आणि सेवांच्या किंमतीतील बदल. हे दोन घटक—अन्न आणि ऊर्जा—हे जाणूनबुजून मूळ चलनवाढीच्या गणनेतून वगळले जातात कारण त्यांच्या किमती अत्यंत अस्थिर असतात आणि अल्प कालावधीत लक्षणीय चढ-उतार होऊ शकतात.

मुख्य चलनवावाढीचे महत्त्व

मुख्य चलनवाढ महत्त्वाची आहे कारण ती धोरणकर्ते, अर्थशास्त्रज्ञ आणि विश्लेषकांना ग्राहकांच्या उत्पन्नावर वाढत्या किमतींचा प्रभाव समजून घेण्यास मदत करते.
धोरणकर्ते व्याजदर आणि वित्तीय धोरणांबद्दल माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यासाठी मूळ चलनवाढीचा वापर करतात. चलनवाढीच्या ट्रेंडचे एक स्थिर आणि विश्वासार्ह उपाय प्रभावी निर्णय घेण्यास, आर्थिक स्थिरता आणि वाढीस प्रोत्साहन देते.
केंद्रीय बँकांसाठी चलनविषयक धोरणाचे मूल्यांकन आणि समायोजन करण्यासाठी हे एक महत्त्वपूर्ण साधन आहे, कारण ते तात्पुरत्या धक्क्यांशिवाय चलनवाढीच्या ट्रेंडचे प्रतिबिंबित करते.
महागाई, त्याची कारणे आणि अर्थव्यवस्थेवर त्याचे परिणाम याविषयी सविस्तर जाणून घेण्यासाठी खालील लेख वाचा.

महागाई

महागाई ही एक आर्थिक संकल्पना आहे जी कालांतराने वस्तू आणि सेवांच्या किमतींमध्ये वाढ दर्शवते. हे अर्थव्यवस्थेच्या आरोग्याचे एक महत्त्वाचे सूचक आहे आणि व्यक्ती आणि व्यवसायांच्या क्रयशक्तीवर त्याचा महत्त्वपूर्ण परिणाम होऊ शकतो.

ग्राहक किंमत निर्देशांक (CPI) आणि घाऊक किंमत निर्देशांक (WPI) यासह विविध निर्देशांक वापरून महागाई मोजली जाते. गुंतवणूक, बचत आणि आर्थिक धोरणांबद्दल माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यासाठी धोरणकर्ते, व्यवसाय आणि व्यक्तींसाठी चलनवाढ समजून घेणे महत्त्वाचे आहे.

भारतातील महागाई दर

भारतात, महागाईचा दर ग्राहक किंमत निर्देशांक (CPI) वापरून मोजला जातो जो घरांद्वारे वापरल्या जाणाऱ्या वस्तू आणि सेवांच्या टोपलीच्या किंमतीतील बदलाचा मागोवा घेतो. चलनवाढीचा दर विशिष्ट कालावधीत CPI मध्ये टक्केवारीत बदल म्हणून मोजला जातो.

गेल्या काही दशकांमध्ये भारताने महागाई दरात चढउतार अनुभवले आहेत. 2000 च्या दशकाच्या सुरुवातीस, महागाई तुलनेने जास्त होती, सरासरी वार्षिक दर 6-7% च्या आसपास होता. तथापि, 2000 च्या दशकाच्या मध्यात, महागाईत लक्षणीय घट झाली होती, दर सुमारे 3-4% पर्यंत घसरला होता. जागतिक तेलाच्या किमतीत झालेली घसरण आणि अनेक आर्थिक सुधारणांची अंमलबजावणी यासह अनेक कारणांमुळे हे घडले.

अलिकडच्या वर्षांत, भारतात महागाई वाढली आहे, दर 5-6% च्या आसपास आहे. अन्न आणि इंधनाच्या वाढत्या किमती, COVID-19 साथीच्या आजारामुळे पुरवठा साखळीतील व्यत्यय आणि सरकारी खर्चात वाढ यासह अनेक कारणांमुळे याचे श्रेय देण्यात आले आहे.

महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.

महाराष्ट्र अभ्यास साहित्य

अड्डा 247 मराठी अँप | अड्डा 247 मराठी टेलिग्राम ग्रुप

MPSC Mahapack
MPSC Mahapack

 

 

Sharing is caring!

FAQs

मुख्य चलनवाढ म्हणजे काय?

मुख्य चलनवाढ म्हणजे अन्न आणि ऊर्जा क्षेत्र वगळून वस्तू आणि सेवांच्या किंमतीतील बदल.

महागाई म्हणजे काय?

महागाई ही एक आर्थिक संकल्पना आहे जी कालांतराने वस्तू आणि सेवांच्या किमतींमध्ये वाढ दर्शवते.