Marathi govt jobs   »   Study Materials   »   MPSC Shorts | Group B and...

MPSC Shorts | Group B and C | Indian Constitution | भारतीय संविधानातील भाग 4A

MPSC Shorts | Group B and C

MPSC Shorts | Group B and C: MPSC परीक्षेची तयारी करणाऱ्या विद्यार्थी मित्रांनो, आपण जर MPSC कॅलेंडर 2024 पाहिले असेल, तर आपल्याला माहितच असेल कि लवकरच MPSC दुय्यम सेवा अराजपत्रित गट ब संयुक्त पूर्व परीक्षा अधिसुचना 2024 जाहीर होणार आहे. त्यात भरपूर जागा असणार आहेत. त्यामुळे ही आपल्यासाठी एक सुवर्णसंधी असेल. MPSC दुय्यम सेवा अराजपत्रित गट ब संयुक्त पूर्व परीक्षेची तयारी करण्यासाठी आपल्याला योग्य मार्गदर्शनाची गरज आहे. त्यामुळे Adda247 आपल्यासाठी घेऊन येत आहेत MPSC Shorts | Group B and C. या मध्ये रोज आपल्याला परीक्षेच्या अभ्यासक्रमातील वेगवेगळ्या विषयांवर शॉर्ट नोट्स मिळणार आहेत. आज या लेखात आपण भारतीय संविधानातील भाग 4A बद्दल थोडक्यात माहिती घेणार आहोत.

MPSC Shorts | Group B and C: विहंगावलोकन

खालील तक्त्यात संक्षिप्त रुपात आपल्याला MPSC Shorts | Group B and C चे विहंगावलोकन मिळेल.

MPSC Shorts | Group B and C: विहंगावलोकन
श्रेणी अभ्यास साहित्य
उपयोगिता MPSC गट ब आणि क परीक्षा
विषय Indian Constitution (भारतीय संविधान)
टॉपिक भारतीय संविधानातील भाग 4
भारतीय संविधानातील भाग 4A चे नाव मुलभूत कर्तव्य

मुलभूत कर्तव्य

स्वर्ण सिंग समितीने 1976 मध्ये मूलभूत कर्तव्यांची शिफारस केली, ज्याची आवश्यकता 1975-77 च्या अंतर्गत आणीबाणीच्या काळात जाणवली होती. 1976 च्या 42 व्या दुरुस्ती कायद्याने भारतीय राज्यघटनेत 10 मूलभूत कर्तव्ये जोडली. 86 व्या दुरुस्ती कायद्याने 2002 नंतर यादीत 11 व्या मूलभूत कर्तव्याचा समावेश केला.

मूलभूत कर्तव्यांची यादी

कलम 51-अ अंतर्गत प्रत्येक भारतीय नागरिकाने पाळल्या जाणाऱ्या 11 मूलभूत कर्तव्यांची यादी खालील तक्त्यामध्ये दिली आहे:

अ.क्र. 11 मूलभूत कर्तव्य
1. संविधान, राष्ट्रध्वज, राष्ट्रगीत यांचा आदर राखणे.
2. राष्ट्रीय स्वातंत्र्य लढ्याला प्रेरणा देणाऱ्या उदात्त आदर्शांची कदर करा आणि त्यांचे अनुसरण करा.
3. भारताचे सार्वभौमत्त्व व एकात्मता यांचा सन्मान, संरक्षण करणे.
4. देश संरक्षणासाठी गरज पडल्यास देशसेवेस वाहून घेणे.
5. धार्मिक, भाषिक, प्रादेशिक वर्गरहीत व भेदरहीत भारत निर्माण करणे, स्त्रियांना प्रतिष्ठा प्राप्त करून देणे.
6. राष्ट्राची संस्कृती व गौरवशाली परंपरा जतन करणे.
7. वने, सरोवरे, नद्या व वन्यजीवसृष्टी यांसह नैसर्गिक संपत्तीचे रक्षण व संवर्धन करणे, सजीव प्राणीमात्रांवर दया करणे.
8. वैज्ञानिक दृष्टीकोन, मानवतावाद, ज्ञानार्जन यांची जोपासना करणे.
9. सार्वजनिक मालमत्तेचे रक्षण करणे व हिंसाचाराचा निग्रहपूर्वक त्याग करणे.
10. राष्ट्राच्या उत्तरोत्तर प्रगतीसाठी व्यक्तिगत व सामुदायिक उत्कर्ष साधणे.
11. 6 ते 14 वयोगटातील पाल्यांना शिक्षण देणे हे पालकांचे आद्य कर्तव्य. (86 वी घटनादुरुस्ती, 2002)

तुम्हाला माहित आहे का?

  • मूलभूत कर्तव्ये दोन प्रकारात विभागली आहेत – नैतिक कर्तव्य आणि नागरी कर्तव्य
    • नैतिक कर्तव्य: स्वातंत्र्यलढ्याच्या उदात्त आदर्शांची जोपासना
    • नागरी कर्तव्य: संविधान, राष्ट्रध्वज आणि राष्ट्रगीत यांचा आदर करणे
  • त्यामध्ये मूलत: भारतीय जीवनपद्धतीशी अविभाज्य असलेल्या कार्यांचे कोडिफिकेशन असते.
  • मूलभूत कर्तव्ये केवळ भारतीय नागरिकांपुरती मर्यादित आहेत आणि काही मूलभूत अधिकारांप्रमाणे ती परदेशी लोकांसाठी नाहीत.
  • ते राज्य धोरणाच्या निर्देशक तत्त्वांप्रमाणेच न्यायहीन आहेत.
  • त्यांच्या उल्लंघनास कोणतीही कायदेशीर मान्यता नाही.

महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.

महाराष्ट्र अभ्यास साहित्य

अड्डा 247 मराठी अँप | अड्डा 247 मराठी टेलिग्राम ग्रुप

MPSC Mahapack
MPSC Mahapack

Sharing is caring!

FAQs

मुलभूत कर्तव्ये किती आहेत?

मुलभूत कर्तव्ये 11 आहेत.

कोणत्या समितीने 1976 मध्ये मूलभूत कर्तव्यांची शिफारस केली?

स्वर्ण सिंग समितीने 1976 मध्ये मूलभूत कर्तव्यांची शिफारस केली.