Rig Veda In Marathi – Important Facts about Rig Veda in Marathi | ऋग्वेदाबद्दल माहिती

Rig Veda In Marathi

Rig Veda is the origin of Sanatana Dharma or Hinduism. It contains 1028 hymns in which deities are praised. This book contains mantras for invoking the deities in sacrifices. This is the first Veda. All historians of the world consider Rig Veda to be the first creation of the Indo-European language family. It has 10 Mandals, 1028 Suktas. In this article, you will get detailed information about Rig Veda In Marathi.

Rig Veda In Marathi: Overview

Rig Veda In Marathi | ऋग्वेदाबद्दल माहिती

Rig Veda In Marathi: ऋग्वेद (Rig Veda In Marathi) हा सनातन धर्म किंवा हिंदू धर्माचा उगम आहे. यामध्ये 1028 स्तोत्रे असून त्यामध्ये देवतांची स्तुती करण्यात आली आहे. या ग्रंथात यज्ञातील देवतांचे आवाहन करण्याचे मंत्र आहेत. हा पहिला वेद (Vedas in Marathi) आहे. जगातील सर्व इतिहासकार ऋग्वेदाला इंडो-युरोपियन भाषा-कुटुंबाची पहिली निर्मिती मानतात. ऋग्वेद (Rig Veda In Marathi) जगातील पहिला ग्रंथ आहे. रिक संहितेत बालखिल्यांसह 10 मंडळे, 1028 सूक्ते आहेत. वेद मंत्रांच्या समूहाला ‘सूक्त’ म्हणतात, ज्यामध्ये एकता आणि एकता आहे. ऋग्वेदातील विविध देवतांची स्तोत्रेची स्तुती करताना भावपूर्ण गाणी आहेत त्याच्यात श्रद्धेचे प्राबल्य आहे. ऋग्वेदात इतर प्रकारची स्तोत्रे असली, तरी देवतांची स्तुती करणारे स्त्रोत प्रामुख्याने आहेत. या लेखात आपण ऋग्वेदाबद्दल (Rig Veda In Marathi) माहिती पाहणार आहे.

Rig Veda: Key Facts | मुख्य तथ्ये

Key Facts: ऋग्वेदातील (Rig Veda In Marathi) काही महत्त्वाच्या गोष्टी पुढीलप्रमाणे आहेत.

• हा सर्वात जुना वेद मानला जातो.
• ऋग्वेदातील अनेक स्तोत्रांमध्ये विविध वैदिक देवतांच्या स्तुतीसाठी स्तोत्रे आहेत, जरी ऋग्वेदात इतर
• प्रकारची स्तोत्रे आहेत, परंतु देवतांची स्तुती करणारे स्त्रोत प्रामुख्याने आहेत.
• ऋग्वेदात एकूण दहा मंडळे आहेत आणि त्यात 1028 सूक्ते आहेत आणि एकूण 10,580 ऋचा आहेत.
• त्याच्या दहा वर्तुळात काही वर्तुळं लहान तर काही वर्तुळं मोठी आहेत.
• पहिले आणि शेवटचे दोन्ही वर्तुळ तितकेच मोठे आहेत. त्यातील सूक्तांची संख्याही 191 आहे.
• दुस-या मंडलापासून सातव्या मंडलापर्यंतचा भाग हा ऋग्वेदाचा सर्वोत्तम भाग आहे.
• आठवे वर्तुळ आणि पहिल्या वर्तुळातील पहिले पन्नास स्तोत्र यात साम्य आहे.

ऋग्वेदात (Rig Veda In Marathi) यतुधनांना यज्ञांमध्ये अडथळा आणून पुण्यजीवांना त्रास होतो असे सांगितले आहे. नववा विभाग (मंडळ) सोमाशी संबंधित असल्याने पूर्णपणे स्वतंत्र आहे. हे नववे मंडल आठ मंडलांमध्ये समाविष्ट असलेल्या सोमाशी संबंधित स्तोत्रांचा संग्रह आहे, त्यात नवीन स्तोत्रांची निर्मिती नाही. 10 व्या मंडळात फक्त पहिल्या वर्तुळातील स्तोत्रांची संख्या कायम ठेवण्यात आली आहे. पण या मंडळाची थीम, कथा, भाषा इत्यादी सर्व परिवर्तनाची निर्मिती आहे. ऋग्वेदातील मंत्र किंवा स्तोत्रे कोणा एका ऋषीने एका विशिष्ट कालखंडात रचली नसून ती वेगवेगळ्या कालखंडात वेगवेगळ्या ऋषींनी रचली आणि संकलित केली. ऋग्वेदातील मंत्रस्तुती मंत्रांच्या उपस्थितीमुळे ऋग्वेदाचे धार्मिक आणि आध्यात्मिक महत्त्व अधिक आहे. चार वेदांपैकी सर्वात जुना ऋग्वेद, आर्यांच्या राजकीय व्यवस्था आणि इतिहासाची माहिती देतो. ऋग्वेद म्हणजे असे ज्ञान, जे स्तोत्रात बद्ध आहे.

Indus Valley Civilization

Creation of the Rig Veda | ऋग्वेदाची निर्मिती

फक्त ऋग्वेद भारताचीच नव्हे, ही संपूर्ण जगाची सर्वात जुनी निर्मिती आहे. त्याची1500 ते 1000 इ.स.पू. त्याची रचना सप्त-सांधव प्रदेशात झाली असावी असा समज आहे. ऋग्वेद आणि इराणी ग्रंथ ‘झेंड अवेस्ता’ यांच्यात साम्य आढळते. बहुतेक ऋग्वेदांमध्ये देवतांच्या स्तुतीसाठी स्तोत्रे आहेत, जरी त्यात फारच कमी ऐतिहासिक साहित्य सापडले आहे, तरीही त्यातील काही मंत्र ठोस ऐतिहासिक साहित्य प्रदान करतात. भरत कुळातील राजा सुदास आणि पुरू वंशाचे वर्णन ‘दशराग युद्ध’ असे आहे. भारताचा नेतावसिष्ठहोय सुदासचा मुख्य पुजारी असता, पण त्याचे विरोधकविश्वामित्र होते, जे दहा लोकांच्या (आर्य आणि गैर-आर्य) संघटनेचे पुजारी होते.झाले असते अलिन, पक्ष, भालांसू, शिव आणि विजयशीन राजा या पाच लोकांच्या व्यतिरिक्त दहा लोकांचा संघ समाविष्ट असेल. भरताचा वंश त्रित्सुजन आहे, ज्यांचे प्रतिनिधी देवदास आणि सुदास आहेत. भरतांचा नेता सुदास याने रावी (परुष्णी) नदीच्या काठी राजाच्या संघटनेचा पराभव करून ऋग्वेदात स्वतःची स्थापना केली.भारताचाचक्रवर्ती शासक म्हणून स्थापन केले. ऋग्वेदात यदु, द्रुह्यु, तुर्वश, पुरू आणि अनु या ग्रंथात पाच लोकांचे वर्णन आढळते.

Buddhist Councils In Marathi

Divisions in the Rig Veda in Marathi | ऋग्वेदातील विभाग

Divisions in the Rig Veda in Marathi: ऋग्वेदात दोन प्रकारचे विभाग आढळतात.

1. अष्टकक्रम – यामध्ये संपूर्ण ग्रंथ आठ अष्टकांत विभागलेला असून प्रत्येक अष्टक आठ अध्यायांत विभागलेला आहे. प्रत्येक अध्याय विभागांमध्ये विभागलेला आहे. एकूण वर्गांची संख्या 2006 आहे.
2. मंडलक्रम – या क्रमाने, संपूर्ण ग्रंथ 10 विभागांमध्ये विभागलेला आहे. मंडलाला अनुवाक, अनुवाक सुक्त आणि सुक्त मंत्र किंवा ऋचामध्ये विभागले गेले आहे. दहा मंडलांमध्ये 85 अनुवाक, 1028 सूक्त आहेत. या व्यतिरिक्त 11 बालखिल्य सूक्त आहेत. ऋग्वेदातील समस्य सूक्तातील ऋचा (मंत्र) ची संख्या 10600 आहे.

Circles in the Rig Veda in Marathi | ऋग्वेदातील विभाग

Circles in the Rig Veda in Marathi: ऋग्वेदात एकूण 10 मंडळे असून त्या मंडळांच्या लेखकांची नावे खालीलप्रमाणे आहे.

Oscars 2023 Winners List in Marathi

Branches of Rig Veda | ऋग्वेदातील शाखा

Branches of Rig Veda: ऋग्वेदाच्या पाच शाखा आहेत त्या खालीलप्रमाणे –

1. शकल
2. वाष्कल
3. आश्वासन
4. शाखा
5. मांडुकायन

ऋग्वेदातील एकूण मंत्रांची संख्या सुमारे 10600 आहे. दशम मंडळात प्रथमच शूद्रांचा उल्लेख आहे, जो नंतर जोडला गेला, जो ‘पुरुषसूक्त’ म्हणून ओळखला जातो. याशिवाय नासादीय सूक्त (सृष्टीची माहिती, निर्गुण ब्रह्माचे ज्ञान), विवाह सूक्त (दीर्घमहा ऋषींनी रचलेले), नाडी सूक्त (गोमल नदीचे वर्णन केलेले शेवटचे), देवी सूक्त इत्यादींचे वर्णन या वर्तुळात केले आहे. या सूक्तात तत्त्वज्ञानाच्या अद्वैत प्रवाहाच्या उदयाचीही जाणीव आहे. नवव्या वर्तुळात सोमाचा उल्लेख आहे. ‘मी कवी आहे, माझे वडील डॉक्टर आहेत, माझी आई धान्य दळणारी आहे. हे विधान या वर्तुळात आहे. लोकप्रिय ‘गायत्री मंत्र’ चा उल्लेख ऋग्वेदाच्या सातव्या मंडलातही आहे. या मंडळाचा निर्माता वसिष्ठ होता. हे मंडळ भगवान वरुण यांना समर्पित आहे.

Note: महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळवा.

MAHARASHTRA STUDY MATERIAL

Also See

YouTube channel- Adda247 Marathi

Adda247 मराठी App | Add247Marathi Telegram group

Sharing is caring!