Table of Contents
मोपला बंड
मोपला बंड हा इतिहासाच्या अभ्यासक्रमातील एक महत्त्वाचा विषय आहे. भारतीय इतिहासातील मोपला उठावाचा संबंध 7 व्या शतकात पश्चिमेकडील मुस्लिमांच्या आक्रमणाशी आहे. तेथे, मुस्लिमांना व्यापार आणि स्वतःची स्थापना करण्याचा परवाना देण्यात आला. स्थानिकांच्या मुलींशी त्यांचा विवाह झाला. परिणामी, त्यांना मोपलाह असे नाव देण्यात आले, ज्याचा मल्याळममध्ये अर्थ “जावई” आहे. 1921 चा मोपला उठाव हा खिलाफत चळवळीचा वंशज होता. या लेखात MPSC Gazetted Civil Services Exam 2024 परीक्षेच्या तयारीसाठी मोपला बंडाशी संबंधित सर्व तपशील आहेत.
MPSC Gazetted Civil Services Exam 2024 : अभ्यास साहित्य प्लॅन पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
मोपला बंड : विहंगावलोकन
1921 च्या मोपला विद्रोहाची सुरुवात मलबार प्रदेशात ब्रिटीश वसाहतवादी राजवटीविरुद्ध प्रतिकार म्हणून झाली.
मोपला बंड : विहंगावलोकन | |
श्रेणी | अभ्यास साहित्य |
उपयोगिता | MPSC Gazetted Civil Services Exam 2024 व इतर सर्व स्पर्धा परीक्षा |
विषय | आधुनिक भारताचा इतिहास |
लेखाचे नाव | मोपला बंड |
लेखातील मुख्य घटक |
मोपला बंड या विषयी सविस्तर माहिती |
मोपला बंड
- इसवी सन 7 च्या सुमारास पश्चिमेकडील मुस्लिमांनी केरळवर आक्रमण केले. तेथे जाण्यासाठी त्यांनी पर्शियन समुद्राच्या वाटेने प्रवास केला होता. त्या वेळी स्थानिक अधिकाऱ्यांनी त्यांना व्यापाराचे नेतृत्व करण्यास आणि तेथे स्थायिक होण्यास मान्यता देऊन मदत केली. त्यांना “मोपला” (शब्दशः, “जावई”) म्हणून संबोधले जात असे आणि त्यांनी स्थानिक नागरिकांच्या मुलींशी लग्न केले.
- केरळमध्ये ते मातीत मशागत करायचे.
- जमीन पूर्वी जेन्मिसच्या मालकीची होती, ज्यांनी शेतीच्या कारणांसाठी जमिनी इतर लोकांना दिल्या.
- श्रीमंत हिंदूंना जेन्मिस म्हणून ओळखले जात असे. शेती करणाऱ्यानुसार शेतांची प्रामुख्याने तीन विभागांमध्ये विभागणी करण्यात आली.
- शेतासह शेती करणाऱ्याचे वर्गीकरण करण्यात आले. याव्यतिरिक्त, मोपला या शेतात जेन्मिससाठी शेतकरी म्हणून काम करत होते.
- दडपशाही टाळण्यासाठी हैदर अलीच्या आक्रमणानंतर असंख्य हिंदूंनी देश सोडून पलायन केले आणि परिणामी जबरदस्तीने धर्मांतर झाले.
- मोपला मुस्लिमांना मालमत्ता पार्सल ताब्यात घेण्याची परवानगी देण्यात आली होती. टिपू सुलतान मारल्यानंतर ब्रिटिश लोकांनी देशाचा ताबा घेतला.
- जेन्मिसला ब्रिटीशांकडून नवीन मालकी हक्क मिळाले. पूर्वीच्या परिस्थितीच्या विपरीत, त्यांनी जमिनींवर संपूर्ण सत्ता आणि नियंत्रण मिळवले.
- मोपलाच्या मुस्लिम भाडेकरूंना वाढत्या भाड्याचा आणि त्रासाचा सामना करावा लागला.
- या काळानंतर, दंगलींची मालिका झाली ज्यामुळे ब्रिटीश नागरिक आणि अधिकारपदावर असलेल्या जमीनदारांचा मृत्यू झाला.
- मोपला मुस्लिमांनी खिलाफत असहकार चळवळीचा उपयोग दडपशाहीत त्यांना झालेल्या त्रासाचे प्रदर्शन करण्याची संधी म्हणून केला.
मोपला बंडखोर नेते
- मोपला बंडाच्या सुरुवातीच्या प्रमुख व्यक्तींपैकी एक होते वरियामकुन्नाथ कुंजाहम्मद हाजी. मोपला उठावाच्या नेत्यांनी अन्यायाचा संबंध इस्लामोफोबियाच्या भावनांशी जोडला असावा.
- हाजी अशा कुटुंबातून आला होता ज्यांनी सामाजिक परंपरा नाकारल्या होत्या.
- भीती निर्माण करण्याबरोबरच, ऑट्टोमन साम्राज्याच्या पतनाने मलबारच्या बंडांना देखील सुरुवात झाली.
- हिंदू जहागीरदार, ब्रिटिश अधिकारी आणि त्यांना पाठिंबा देणारे मुस्लिम यांच्यावर हल्ले त्याच्या नेतृत्वाखाली होते.
- प्रसिद्ध लेखक सी. गोपालन नायर यांच्या पुस्तकानुसार, मॅपिला उठावात हाजीचा मोठा हात होता.
MPSC Gazetted Civil Services Exam 2024 : अभ्यास साहित्य योजना : सामान्य ज्ञान (GS) | ||
तारीख | वेब लिंक | अँप लिंक |
1 मार्च 2024 | केंद्र – राज्य संबंध | केंद्र – राज्य संबंध |
2 मार्च 2024 | दिल्ली सल्तनत | दिल्ली सल्तनत |
3 मार्च 2024 | राष्ट्रीय उत्पन्न | राष्ट्रीय उत्पन्न |
4 मार्च 2024 |
भाऊ दाजी लाड व बाळशास्त्री जांभेकर | भाऊ दाजी लाड व बाळशास्त्री जांभेकर |
5 मार्च 2024 |
भारतातील सहकारी संस्था | भारतातील सहकारी संस्था |
6 मार्च 2024 | बंगालची फाळणी | बंगालची फाळणी |
7 मार्च 2024 | डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर | डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर |
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.
अड्डा 247 मराठीचे युट्युब चॅनल