Table of Contents
For candidates preparing for the MPSC, Police Constable, ZP, MIDC exams, mastering the geography of Maharashtra is essential. This set of top 05 multiple-choice questions (MCQs) covers a range of topics including the history of Maharashtra. These questions are designed to help you understand the unique historical features of the state and how they influence the region’s culture.
Top 05 History of Maharashtra MCQs for MPSC, Police Constable, ZP, MIDC
Q1. Match the pairs of armed revolutionaries and their areas of activity.
Column A Column B
a) Sridhar Paranjape i) Hyderabad
b) Dr. Siddhanath Kane ii) Amravati
c) Dadasaheb Khaparde iii) Yavatmal
d) Narharipant Gharpure iv) Wardha, Nagpur
a) b) c) d)
(1) iv iii i ii
(2) iv iii ii i
(3) i ii iii iv
(4) ii i iv iii
Q2. Who wrote the book Vedokta?
(1) Vishnubuva Brahmachari
(2) Rajarshi Shahu Maharaj
(3) Baba Padmanji
(4) Vishnu Shastri Pandit
Q3. Who founded Hindu Ladies Social Club?
(1) Pandita Ramabai
(2) Ramabai Ranade
(3) Jannaka Shinde
(4) Tarkhardkar sisters
Q4. The purpose of the establishment of Bombay Association was ——-.
a) To take note of the inclusion of Hindi people in governance.
b) To see that Hindi people should not be involved in governance.
c) Deciding to carry out satyagraha against the British.
d) Conveyance of people’s mortgages to the Government through legal channels.
(1) a and d
(2) b and c
(3) c and d
(4) a and b
Q5. Which phase of Indian national movement is called as Tilak era.
(1) Pre
(2) Middle
(3) Final
(4) None of these
Solutions:
S1. Ans. (2)
Sol.-
Revolutionary | Area |
Sridhar Paranjape | Wardha, Nagpur |
Dr. Siddhanath Kane | Yavatmal |
Dadasaheb Khaparde | Amravati |
Naraharipant Gharpure | Hyderabad |
S2. Ans. (1)
Explanation –
- Vishnubuva Brahmachari
- Born – Raigad (Shirvali) 1825
- A sharp reply was given to the criticism on Vedic religion by the newspaper Jasandadeepika.
- Other texts – Bhavartha Sindhu
- Vedokta Dharmaprakash
- Suspense in case of soothing state
- A suspension of instinct
- Bodhsagar Mystery
- Setubandhani Tika
S3. Ans. (2)
Explanation –
- Ramabai Ranade
- 1882 – Pandita Ramabai, Kashibai Kanitkar and Ramabai Ranade founded the Arya Mahila Samaj.
- 1894 – Hindu Ladies Social Club – founded in Pune – worked for women education.
- 1904 – Honorary Superintendent of Yerawada Jail
- 1908 – Establishment of Seva Sadan in Mumbai
- 1909 – Seva Sadan branch in Pune
S4. Ans. (1)
Explanation –
- Bombay Association –
- Founded – 26 August 1852
- Founder – Jagannath Shankarsheth
- Chitnis – Dr. Brother Daji Lad
- Objectives-1) To provide a platform for presenting demands before the British Government in a formal manner.
2) Collaborating with the British to implement various reforms.
3) To work for the welfare of the ryots of the country.
S5. Ans. (2)
Explanation –
- The Indian National Movement is considered to have three parts since the formation of the National Congress.
- 1885 to 1905: This initial period is the soft period. Dadabhai Naoroji, Justice Ranade, Feroz Shah Mehta had the initial leadership of the National Assembly.
- 1905 to 1920 : The middle period is called Jahal Yug.
After the partition of Bengal in 1905, the National Assembly was led by Lokmanya Tilak, Bipin Chandra Pal, Lala Lajpat Rai Arvind Ghosh. This period is called the Tilak Era as the work of - Tilak’s thoughts had a great influence on the national movement throughout this period.
1920 to 1947: Final Phase, Gandhi Era
MPSC, पोलीस कॉन्स्टेबल, ZP, MIDC साठी महाराष्ट्राच्या इतिहासावर टॉप 05 MCQs
Q1. सशस्त्र क्रांतीकारकांच्या व त्यांच्या कारवायांच्या क्षेत्राच्या जोड्या जुळवा.
स्तंभ अ स्तंभ ब
a) श्रीधर परांजपे i) हैद्राबाद
b) डॉ. सिद्धनाथ काणे ii) अमरावती
c) दादासाहेब खापर्डे iii) यवतमाळ
d) नरहरिपंत घारपुरे iv) वर्धा, नागपूर
a) b) c) d)
(1) iv iii i ii
(2) iv iii ii i
(3) i ii iii iv
(4) ii i iv iii
Q2. वेदोक्त हा ग्रंथ कोणी लिहिला?
(1) विष्णुबुवा ब्रम्हचारी
(2) राजर्षी शाहू महाराज
(3) बाबा पदमनजी
(4) विष्णुशास्त्री पंडित
Q3. हिंदू लेडिज सोशल क्लब या संघटनेची स्थापना कोणी केली?
(1) पंडिता रमाबाई
(2) रमाबाई रानडे
(3) जन्नका शिंदे
(4) तर्खडकर भगिनी
Q4. बॉम्बे असोसिएशन या संस्थेच्या स्थापनेचा उद्देश ——- होता.
a) हिंदी लोकांचा राज्यकारभारात समावेश असावा याची दखल घेणे.
b) हिंदी लोकांचा राज्यकारभारात समावेश नसावा हे पाहणे.
c) इंग्रजाविरुद्ध सत्याग्रह करावा हे ठरविणे.
d) सनदशीर मार्गाने लोकांची गाऱ्हाणी सरकारपर्यंत पोहोचविणे.
(1) a आणि d
(2) b आणि c
(3) c आणि d
(4) a आणि b
Q5. भारतीय राष्ट्रीय चळवळीच्या कोणत्या टप्प्यास टिळक युग असे संबोधले जाते.
(1) पूर्व
(2) मध्य
(3) अंतिम
(4) यापैकी नाही
Solutions:
S1. Ans. (2)
स्पष्टीकरण –
क्रांतीकारक | क्षेत्र |
श्रीधर परांजपे | वर्धा, नागपूर |
डॉ. सिद्धनाथ काणे | यवतमाळ |
दादासाहेब खापर्डे | अमरावती |
नरहरिपंत घारपुरे | हैद्राबाद |
S2. Ans. (1)
स्पष्टीकरण –
- विष्णुबुवा ब्रम्हचारी
- जन्म – रायगड (शिरवली)1825
- वर्तमानदीपिका या वृत्तपत्राद्वारे वैदिक धर्मावरील टिकेला चोख प्रत्युत्तर दिले.
- इतर ग्रंथ – भावर्थ सिंधू
- वेदोक्त धर्मप्रकाश
- सुखदायक राज्यप्रकरणी निंबध
- सहजास्थितीचा निंबध
- बोधसागर रहस्य
- सेतुबंधनी टिका
S3. Ans. (2)
स्पष्टीकरण –
- रमाबाई रानडे
- 1882 – पंडिता रमाबाई, काशीबाई कानिटकर आणि रमाबाई रानडे यांनी आर्य महिला समाजाची स्थापना केली.
- 1894 – हिंदू लेडिज सोशल क्लब – पुण्यामध्ये स्थापन- स्त्री शिक्षणाचे कार्य केले.
- 1904 – येरवडा तुरुंगात मानद अधीक्षक
- 1908 – मुंबई येथे सेवासदन ची स्थापना
- 1909 – पुण्यामध्ये सेवासदनची शाखा
S4. Ans. (1)
स्पष्टीकरण –
- बॉम्बे असोसिएशन –
- स्थापना – 26 ऑगस्ट 1852
- संस्थापक – जगन्नाथ शंकरशेठ
- चिटणीस – डॉ. भाऊ दाजी लाड
- उद्देश -1) ब्रिटिश शासनासमोर सनदशीर पद्धतीने मागण्या मांडण्यासाठी व्यासपीठ उपलब्ध करणे.
2) ब्रिटिशांना सहकार्य करुन विविध प्रकारच्या सुधारणा पदरात पाडून घेणे.
3) देशातील रयतेच्या कल्याणासाठी कार्यरत राहणे.
S5. Ans. (2)
स्पष्टीकरण –
- भारतीय राष्ट्रीय चळवळीचे राष्ट्रीय कॉंग्रेसच्या स्थापनेपासून तीन भाग मानले जातात.
- 1885 ते 1905: हा प्रारंभीचा काळ म्हणजे मवाळ कालखंड. दादाभाई नौरोजी, न्यायमूर्ती रानडे, फिरोजशहा मेहता यांच्याकडे राष्ट्रीय सभेचे प्रारंभी नेतृत्व होते.
- 1905 ते 1920 : मध्य कालखंडास जहाल युग म्हणतात.
- 1905 मधील बंगालची फाळणी नंतर राष्ट्रीय सभेचे नेतृत्व लोकमान्य टिळक, बिपीन चंद्र पाल, लाला लजपत राय अरविंद घोष यांनी केले. या संपूर्ण काळात राष्ट्रीय चळवळीत टिळकांच्या विचारांच्या कार्याचा प्रचंड मोठा प्रभाव होता म्हणून या कालखंडास टिळक युग असे संबोधले जाते.
- 1920 ते 1947 : अंतिम टप्पा , गांधीयुग
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळवा.