Table of Contents
Vedas In Marathi: Vedas are the first scriptures of the world. On the basis of this, other religions of the world originated, which propagated the knowledge of Vedas in different languages in their own way. Veda is based on the knowledge narrated by God to the sages that is why it is called Shruti. In the common language, Veda means knowledge. Vedas are an infinite storehouse of ancient knowledge and science. There is a solution to every human problem in it. Vedas are full of knowledge related to almost all the subjects like Brahma (God), Deities, Universe, Astrology, Mathematics, Chemistry, Medicine, Nature, Astronomy, Geography, Religious Rules, History, Customs, etc. In this article, you will get detailed information about Vedas in Marathi.
Vedas In Marathi | |
Category | Study Material |
Useful for | All Competitive Exams |
Article Name | Vedas In Marathi |
Name of Vedas |
|
Vedas In Marathi
Vedas In Marathi: वेद हे प्राचीन भारतातील सर्वात पवित्र साहित्य आहे, जे हिंदूंचे सर्वात जुने आणि मूलभूत धर्मग्रंथ देखील आहेत. भारतीय संस्कृतीत, वेद हे सनातन वर्णाश्रम धर्माचे मूळ आणि सर्वात जुने धर्मग्रंथ आहेत, जो ईश्वराचा आवाज आहे. वेद (Vedas In Marathi) जगातील सर्वात जुने धार्मिक ग्रंथ आहेत, ज्यांचे पवित्र मंत्र आजही मोठ्या श्रद्धेने आणि भक्तीने वाचले आणि ऐकले जातात. हिंदू धर्मातील प्राचीन मान्यतेनुसार प्रमुख 04 वेद आहेत. आज या लेखात आपण वेदांबद्दल माहिती पाहणार आहे.
Introduction to the Vedas in Marathi | वेदांचा परिचय
“विद” म्हणजे: जाणून घेणे, ज्ञान इ. वेद हा शब्द संस्कृत भाषेतील “विद” या मूळापासून बनला आहे . ‘वेद’ हे हिंदू धर्माच्या प्राचीन पवित्र ग्रंथांचे नाव आहे, ज्यामुळे वैदिक संस्कृती लोकप्रिय झाली. असे मानले जाते की त्याचे मंत्र देवाने अप्रत्यक्षपणे प्राचीन ऋषींना सांगितले होते. म्हणूनच वेदांना श्रुती असेही म्हणतात. वेद हा प्राचीन भारतातील वैदिक कालखंडातील मौखिक परंपरेचा अद्वितीय उत्कृष्ट नमुना आहे , जो गेल्या चार ते पाच हजार वर्षांपासून पिढ्यानपिढ्या चालत आला आहे. वेद हे हिंदू धर्माचे सर्वोच्च आणि सर्वोच्च धर्मग्रंथ आहेत. वेदांच्या वास्तविक मंत्र भागाला संहिता म्हणतात.
04 Vedas in Marathi | प्रमुख 04 वेद
04 Vedas in Marathi: वेदांना अपौरुषेय मानले जाते (जे कोणीही मनुष्य करू शकत नाही, म्हणजे देवाने निर्माण केलेले) हे ज्ञान निर्माता ब्रह्मदेवाला विराटपुरुष किंवा करणब्रह्माकडून श्रुती परंपराद्वारे प्राप्त झाले असे मानले जाते. असेही मानले जाते की देवाने प्रथम ज्ञान दिले. ऋग्वेद, यजुर्वेद, सामवेद आणि अथर्ववेद या चार ऋषींच्या आत्म्यात ज्यांची नावे अनुक्रमे अग्नि, वायू, आदित्य आणि अंगिरा होती, त्या ऋषींनी हे ज्ञान ब्रह्मदेवाला दिले. त्यांना श्रुती म्हणजे ‘श्रुती’ असेही म्हणतात. कारण ते ऐकून लिहिलेले होते. इतर आर्य ग्रंथांना स्मृती म्हणतात
वेदाचे नाव | संक्षिप्त विवरण |
ऋग्वेद | सर्वात जुना आणि पहिला वेद ज्यामध्ये 10 मंडले, 1028 सूक्त आणि 11000 मंत्र आहेत. त्याच्या 5 शाखा आहेत |
यजुर्वेद | यात कार्य (कृती) आणि यज्ञ (त्याग) प्रक्रियेसाठी 1975 गद्य मंत्र आहेत. त्यात यज्ञपद्धतीचेही वर्णन आहे. |
सामवेद | या वेदाचा मुख्य विषय उपासना आहे. 1824 मंत्रांच्या या वेदात 75 मंत्र वगळता बाकीचे सर्व मंत्र ऋग्वेदातूनच संकलित केलेले आहेत. हा वेद संगीतशास्त्राचे मूळ मानला जातो. |
अथर्ववेद | यात सद्गुण, धर्म, आरोग्य आणि त्याग यासाठी 5977 काव्यात्मक मंत्र आहेत. |
Vedas in Marathi: Rigveda | ऋग्वेद
Rigveda: ऋग्वेद (Vedas In Marathi) हा चार वेदांपैकी सर्वात प्राचीन मानला जातो. हे दोन प्रकारात विभागलेले आहे. पहिल्या प्रकारात ते 10 मंडळांमध्ये विभागलेले आहे. मंडलांमध्ये सूक्तात, काही स्तोत्रे आहेत. एकूण श्लोक 10647 आहेत. इतर प्रकारे ऋग्वेदात 64 अध्याय आहेत. प्रत्येकी आठ अध्याय एकत्र करून एक अष्टक तयार केले आहे. असे एकूण आठ अष्टक आहेत. मग प्रत्येक अध्याय विभागांमध्ये विभागलेला आहे. विभागांची संख्या प्रत्येक अध्यायात बदलते. एकूण वर्ग संख्या 2024 आहे. प्रत्येक वर्गाला काही मंत्र असतात. विश्वाची अनेक रहस्ये त्यांच्यात उलगडली आहेत.
Vedas in Marathi: Yajurveda | यजुर्वेद
Yajurveda: यजुर्वेदामध्ये (Vedas In Marathi) गद्य आणि पद्य दोन्ही आहेत. यामध्ये यज्ञ कर्माचे महत्त्व आहे. प्राचीन काळी याच्या 101 शाखा होत्या पण सध्या कथक, कपिष्ठाल, मैत्रायणी, तैत्तिरीय, वाजसनेयी या पाचच शाखा आहेत. या वेदाचे दोन विभाग आहेत – कृष्ण यजुर्वेद आणि शुक्ल यजुर्वेद. कृष्ण यजुर्वेदाचे संकलन महर्षी वेद व्यास यांनी केले. तिचे दुसरे नाव तैत्तिरीय संहिता आहे. यात मंत्र आणि ब्राह्मण भाग मिसळले आहेत. शुक्ल यजुर्वेद – हे सूर्याने याज्ञवल्क्यांना उपदेशाच्या रूपात दिले होते. त्यात 15 शाखा होत्या, परंतु सध्या वाजसनेयी या नावाने ओळखले जाणारे मध्यदिन उपलब्ध आहे. यात 40 अध्याय, 303 भाषांतरे आणि 1975 मंत्र आहेत.
Vedas in Marathi: Yajurveda | सामवेद
Samveda: सामवेदात ॠग्वेदातील ॠचांचे गायन कसे करावे याचे विवेचन आहे. सामवेदाला भारतीय संगीताचा पाया म्हटले जाते. यातील 75 ऋचा ऋग्वेदाच्या शाकल शाखेतून घेतल्या, तर इतर 75 या बाष्कल शाखेमध्ये मोडतात. या ऋचांचे गायन-सामगान हे सुचवलेल्या विशिष्ट सुरांमध्ये गायले जाते. सामवेदातील काही ऋचा या इ.स.पू. 1700 च्या आधी (ऋग्वेदाच्या कालखंडात) रचल्या असल्या पाहिजेत असे मानले जाते. भगवद्गीतेत श्रीकृष्णाने वेदानां अहम् सामवेदोस्मि असे म्हटले आहे, हा सामवेदाचा गौरवच आहे. कौथुम आणि राणायनीय, जैमिनीय या सामवेदाच्या शाखा मानल्या जातात. ताण्ड्य/पञ्चविंश, षड्विंश, साम विधान, आर्षेय, देवताध्याय, उपनिषद् आणि वंश ही सामवेदाची ब्राह्मणे आहेत.
Vedas in Marathi: Atharvaveda | अथर्ववेद
Atharvaveda: अथर्ववेदामध्ये ((Vedas In Marathi) गणित, विज्ञान, आयुर्वेद, समाजशास्त्र, कृषी विज्ञान इत्यादी अनेक विषयांचे वर्णन केले आहे. काहींना त्यात मंत्र-तंत्रही सापडते. हा वेद ब्रह्मज्ञानाचा उपदेश करतो, तर मोक्षाची पद्धतही सांगतो. त्याला ब्रह्मवेद असेही म्हणतात. अथर्वन आणि अंगिरस ऋषींच्या मंत्रांमुळे याला अथर्व अंगिरस असेही म्हणतात. हे 20 अध्यायामध्ये विभागलेले आहे. प्रत्येक कांडात अनेक सूत्रे आहेत आणि सूत्रांमध्ये मंत्र आहेत. या वेदात एकूण 5977 मंत्र आहेत.
Note: महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळवा.
See Also
Latest Maharashtra Govt. Jobs | Majhi Naukri 2023 |
Home Page | Adda 247 Marathi |
Current Affairs in Marathi | Chalu Ghadamodi |