Table of Contents
राष्ट्रीय बातम्या
• 2550 वा भगवान महावीर निर्वाण महोत्सव: पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 24 वे तीर्थंकर, भगवान महावीर यांच्या शिकवणीचा उत्सव साजरा करून महावीर जयंतीला नवी दिल्ली येथे या कार्यक्रमाचे उद्घाटन केले.
• तेलंगणात नवीन शोध: पुरातत्वशास्त्रज्ञांनी तेलंगणाच्या समृद्ध वारशावर प्रकाश टाकणारी 200 हून अधिक मेगालिथिक स्मारके, लोहयुगाची ठिकाणे आणि प्राचीन रॉक आर्ट शोधले.
• लक्ष्मण तीर्थ नदीचा दुष्काळ: कर्नाटकातील कोडागु जिल्ह्यातील ही नदी तीव्र दुष्काळ आणि उष्णतेमुळे पूर्णपणे कोरडी पडली आहे, ज्यामुळे प्रादेशिक जलसंकट आणखी गंभीर होत आहे.
• भारतीय हिमालयातील हिमनदी सरोवरे: भारतीय हिमालयातील हिमनदींमुळे हिमनदी सरोवरांचा विस्तार होत आहे, ज्यामुळे ग्लेशियल लेक आउटबर्स्ट फ्लड्स (GLOFs) सारखे धोके निर्माण होत आहेत.
• भारतातील सर्वात मोठे हवामान घड्याळ: वैज्ञानिक आणि औद्योगिक संशोधन परिषदेने (CSIR) हवामान बदलाबाबत जागरूकता निर्माण करण्यासाठी नवी दिल्ली येथे भारतातील सर्वात मोठे हवामान घड्याळाचे अनावरण केले.
• AMU च्या पहिल्या महिला कुलगुरू: प्रोफेसर नईमा खातून अलिगड मुस्लिम विद्यापीठाच्या पहिल्या महिला कुलगुरू बनल्या.
• UNFPA अहवाल: भारताची लोकसंख्या 1.44 अब्ज आहे, 24% लोक 0-14 वयोगटातील आहेत.
• हिरे आणि दागिने निर्यात ट्रेंड: भारताची रत्ने आणि दागिने निर्यात FY23-24 मध्ये 14.94% ने घटून US$32.02 अब्ज झाली.
• इंडियन हिस्टोरिकल रेकॉर्ड कमिशन (IHRC) अपडेट: IHRC ने 1919 मध्ये स्थापन झाल्यापासून भारतातील अभिलेखीय बाबींवर एक प्रमुख सल्लागार संस्था म्हणून आपली भूमिका सुरू ठेवत एक नवीन लोगो आणि बोधवाक्य सादर केले आहे.
• हिमाचल प्रदेशात हरित हायड्रोजन प्रकल्प लाँच: भारताचा बहुउद्देशीय ग्रीन हायड्रोजन पायलट प्रकल्प हिमाचल प्रदेशातील नाथपा झाकरी जलविद्युत केंद्रावर सुरू करण्यात आला आहे, जो अक्षय ऊर्जा विकासातील एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे.
• जेम अँड ज्वेलरी एक्सपोर्ट प्रमोशन कौन्सिलने AEO दर्जा दिला: भारताच्या जेम अँड ज्वेलरी उद्योगाला वित्त मंत्रालयाकडून अधिकृत आर्थिक ऑपरेटर (AEO) दर्जा प्राप्त झाला आहे, ज्यामुळे निर्यात-आयात प्रक्रिया सुलभ होईल आणि बँक हमी 50% कमी होतील.
आंतरराष्ट्रीय बातम्या
• उत्तर कोरियाच्या क्षेपणास्त्र चाचण्या: उत्तर कोरियाने नवीन विमानविरोधी आणि क्रूझ क्षेपणास्त्रांची चाचणी केली, ज्यामुळे दक्षिण कोरिया आणि यू.एस.सोबत तणाव वाढला.
• भारत-कुवैत: सांस्कृतिक संबंध मजबूत करण्यासाठी कुवेतमध्ये पहिले हिंदी रेडिओ प्रसारण सुरू केले.
• नेपाळमधील इंद्रधनुष्य पर्यटन परिषद: पर्यटनातील सर्वसमावेशकतेला चालना देण्याच्या उद्देशाने अशा प्रकारचा पहिला कार्यक्रम.
• टायगर लँडस्केप कॉन्फरन्ससाठी शाश्वत वित्त: भूतानने या परिषदेचे आयोजन केले आहे ज्याचे उद्दिष्ट एका दशकात वाघांचे अधिवास जतन करण्यासाठी $1 अब्ज एकत्रित करण्याचे आहे.
• UN निवासी समन्वयक नियुक्ती: भारताच्या गीता सभरवाल यांची इंडोनेशियामध्ये UN निवासी समन्वयक म्हणून नियुक्ती.
• इंडोनेशियाची राष्ट्रपती निवडणूक: 58.6% मते मिळवून प्रबोवो सुबियांतो यांना इंडोनेशियाचे अध्यक्ष-निर्वाचित घोषित करण्यात आले आहे. देशाच्या सर्वोच्च न्यायालयाने निवडणूक आव्हाने नाकारल्यानंतर हे घडले आहे.
• यू.एस.ने भारताला प्राधान्य पाहण्याच्या यादीत स्थान दिले: यू.एस. ट्रेड रिप्रेझेंटेटिव्हज (USTR) ने आपल्या 2024 विशेष 301 अहवालात भारताला बौद्धिक संपदा संरक्षण आणि अंमलबजावणी समस्यांसाठी प्राधान्य वॉच यादीत ठेवले आहे.
राज्य बातम्या
• सेंग खिहलांग फेस्टिव्हल: मेघालयातील वहियाजेर येथे 34 व्या आवृत्तीचा समारोप झाला, खासी स्वदेशी विश्वास एका मोनोलिथ एक्सचेंज विधीसह साजरा केला.
• त्रिशूर पूरम 2024: केरळच्या सर्वात मोठ्या मंदिर उत्सवाने त्याच्या समृद्ध सांस्कृतिक वारशावर प्रकाश टाकला.
नियुक्ती बातम्या
• Citroen India आणि MS धोनी: Citroen ने क्रिकेट लीजेंड MS धोनीची भारतातील उपस्थिती वाढवण्यासाठी त्याचा ब्रँड ॲम्बेसेडर म्हणून नियुक्ती केली.
• HDFC लाइफमध्ये नेतृत्व बदल: दीपक एस. पारेख यांच्या राजीनाम्यानंतर केकी मिस्त्री यांची अध्यक्षपदी नियुक्ती करण्यात आली.
• इंडोनेशियातील UN निवासी समन्वयक: गीता सभरवाल यांची संयुक्त राष्ट्रांनी इंडोनेशियामध्ये नवीन निवासी समन्वयक म्हणून नियुक्ती केली आहे.
• AMU च्या पहिल्या महिला कुलगुरू: प्रोफेसर नईमा खातून यांची अलिगढ मुस्लिम विद्यापीठाची पहिली महिला कुलगुरू म्हणून नियुक्ती.
• FSIB शिफारसी: वित्तीय सेवा संस्था ब्युरोने स्टेट बँक ऑफ इंडियाच्या एमडीसाठी राणा आशुतोष कुमार सिंग आणि इंडियन बँकेत एमडीसाठी आशीष पांडे यांची शिफारस केली आहे.
• WFI ॲथलीट्स कमिशनचे अध्यक्षपद: नरसिंग यादवची युनायटेड वर्ल्ड रेसलिंगकडून मिळालेला आदेश पूर्ण करून भारतीय कुस्ती महासंघाच्या ऍथलीट्स कमिशनच्या अध्यक्षपदी निवडण्यात आली आहे.
• ॲक्सिस बँकेचे नेतृत्व: अमिताभ चौधरी यांची रिझर्व्ह बँकेच्या मंजुरीसाठी प्रलंबित असलेल्या अतिरिक्त तीन वर्षांसाठी ॲक्सिस बँकेचे एमडी आणि सीईओ म्हणून पुन्हा नियुक्ती करण्यात आली आहे.
• RBI डेप्युटी गव्हर्नरची पुनर्नियुक्ती: टी. रबी शंकर यांना मे 2024 पासून भारतीय रिझर्व्ह बँकेचे डेप्युटी गव्हर्नर म्हणून एक वर्षाची मुदतवाढ देण्यात आली आहे.
• अरुण अलगप्पन यांची कोरोमंडल इंटरनॅशनलच्या कार्यकारी अध्यक्षपदी नियुक्ती: अरुण अलगप्पन यांची कोरोमंडल इंटरनॅशनल लिमिटेडच्या कार्यकारी उपाध्यक्षावरून कार्यकारी अध्यक्षपदी पदोन्नती करण्यात आली आहे.
करार बातम्या
• एअर इंडिया आणि ANA भागीदारी: एअर इंडिया आणि जपानच्या ANA ने कोडशेअर भागीदारी स्थापन केली आहे, ज्यामुळे भारत आणि जपान यांच्यातील संयुक्त उड्डाण सेवा सक्षम होतील.
• Aramco आणि FIFA जागतिक भागीदारी: सौदी अरेबियाच्या Aramco आणि FIFA यांनी धोरणात्मक जागतिक भागीदारीत प्रवेश केला आहे, ज्यामुळे FIFA विश्वचषक 2026 आणि FIFA महिला विश्वचषक 2027 च्या प्रायोजकत्वासह Aramco 2027 पर्यंत FIFA साठी एक प्रमुख जागतिक भागीदार बनले आहे.
बँकिंग बातम्या:
• ARC साठी RBI मार्गदर्शक तत्त्वे: मालमत्ता पुनर्रचना कंपन्यांसाठी नवीन नियम 24 एप्रिल 2024 पासून प्रभावी होतील, ज्यामुळे नियामक फ्रेमवर्क वाढेल.
• कोटक महिंद्रा बँक: IT कमतरतेमुळे RBI च्या दंडात्मक उपायांमुळे शेअर्स 10% घसरले.
• FEMA नियम: RBI ने आंतरराष्ट्रीय एक्सचेंजेसवर भारतीय कंपन्यांच्या थेट सूचीसाठी FEMA अंतर्गत नियम लागू केले आहेत.
• CRISIL चे ESG रेटिंग युनिट: CRISIL ESG रेटिंग्स आणि ॲनालिटिक्सला SEBI ने भारतातील ESG रेटिंगचे श्रेणी 1 प्रदाता म्हणून मान्यता दिली आहे.
• डिजिटल ॲग्री लेंडिंग इनिशिएटिव्ह: नाबार्डने कृषी कर्जाची सुलभता डिजिटायझेशन आणि वर्धित करण्यासाठी RBI इनोव्हेशन हबसोबत भागीदारी केली आहे.
• नवीन एसबीआय कार्ड लाँच: एसबीआय कार्डने प्रवासी-केंद्रित क्रेडिट कार्डचे तीन प्रकार सादर केले आहेत, जे विविध प्रवाश्यांच्या गरजा पूर्ण करतात.
अर्थव्यवस्था बातम्या
• भारतातील विक्रमी प्रत्यक्ष कर संकलन: आर्थिक वर्ष 2023-24 मध्ये प्रत्यक्ष कर संकलनात 17.70% वाढ झाली आहे, जे बजेट अंदाजापेक्षा रु. 1.35 लाख कोटी.
• NIPFP ने भारताच्या FY25 GDP वाढीचा अंदाज 7.1% ने वर्तवला आहे: नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ पब्लिक फायनान्स अँड पॉलिसीने आर्थिक वर्ष 2024-25 मध्ये भारतासाठी 7.1% GDP वाढीचा अंदाज वर्तवला आहे, प्रभावी राजकोषीय एकत्रीकरण आणि कर धोरणांवर प्रकाश टाकला आहे.
व्यवसाय बातम्या
• दूरसंचार उद्योग: रिलायन्स जिओने चायना मोबाइलला मागे टाकले, 481.8 दशलक्ष सदस्यांसह डेटा ट्रॅफिकमध्ये जागतिक दूरसंचार बाजारपेठेत आघाडीवर आहे.
• मायक्रोसॉफ्टचे एआय इनोव्हेशन: मायक्रोसॉफ्टचे नवीन फि-3-मिनी एआय मॉडेल प्रगत कामगिरीचे प्रदर्शन करते, भारताच्या फार्मास्युटिकल उद्योगासारख्या क्षेत्रांवर प्रभाव टाकते ज्याने निर्यातीत 10% वाढ होऊन $28 अब्ज झाली आहे.
• अदानीचे विझिंजम बंदर बनले भारतातील पहिले ट्रान्सशिपमेंट हब: सरकारने अदानी समूहाच्या केरळमधील विझिंजम बंदराला भारतातील पहिले ट्रान्सशिपमेंट हब म्हणून काम करण्यास मान्यता दिली आहे, ज्याचा उद्देश भारताच्या उत्पादन केंद्राच्या भूमिकेला चालना देणे आहे.
क्रीडा बातम्या
• मॅक्स व्हर्स्टॅपेनने चायनीज ग्रां प्री जिंकली: वर्स्टॅपेनने या ग्रांप्रीमध्ये पहिला विजय मिळवून जागतिक चॅम्पियनशिपमध्ये आपली आघाडी मजबूत केली.
• गुकेशसाठी बुद्धिबळ मैलाचा दगड: 17 वर्षीय डोम्माराजू गुकेश FIDE उमेदवार स्पर्धा जिंकून जागतिक बुद्धिबळ चॅम्पियनशिपसाठी सर्वात तरुण चॅलेंजर ठरला.
• नंदिनी प्रायोजकत्व वाद: T20 विश्वचषकासाठी स्कॉटलंड आणि आयर्लंड क्रिकेट संघांना प्रायोजित करण्यावरून वाद.
• टेनिस जिंकणे: कॅस्पर रुड आणि एलेना रायबाकिना यांनी अनुक्रमे बार्सिलोना ओपन आणि स्टटगार्ट ओपन जिंकले.
• आयपीएल विकेट-टेकर्स: युझवेंद्र चहल आयपीएल इतिहासात सर्वाधिक विकेट घेणाऱ्यांच्या यादीत अव्वल स्थानावर आहे.
• सौरव घोषालची निवृत्ती: भारतीय स्क्वॉशपटू सौरव घोषालने व्यावसायिक स्क्वॉशमधून निवृत्तीची घोषणा केली.
• T20 विश्वचषक ॲम्बेसेडर: उसेन बोल्टला वेस्ट इंडिज आणि यूएसए यांच्या सह-यजमानपदी ICC पुरुष T20 विश्वचषक 2024 साठी अधिकृत राजदूत म्हणून नियुक्त करण्यात आले आहे.
• युवराज सिंग आणि सना मीर यांची ICC ॲम्बेसेडर म्हणून नियुक्ती करण्यात आली: भारतीय क्रिकेट दिग्गज युवराज सिंगची ICC पुरुष T20 विश्वचषक 2024 साठी राजदूत म्हणून आणि पाकिस्तानची दिग्गज क्रिकेटपटू सना मीरची ICC महिला T20 विश्वचषक पात्रता स्पर्धेसाठी राजदूत म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.
पुरस्कार बातम्या
• पावलुरी सुब्बा राव यांना आर्यभट्ट पुरस्कार: भारतातील अंतराळविज्ञानातील त्यांच्या योगदानासाठी हा पुरस्कार देण्यात आला.
• मोहम्मद सालेम: वर्ल्ड प्रेस फोटो ऑफ द इयर २०२४ जिंकला.
• रतन टाटा: त्यांच्या जागतिक मानवतावादी प्रयत्नांसाठी KISS मानवतावादी पुरस्कार 2021 प्राप्त झाला.
• लॉरियस वर्ल्ड स्पोर्ट्स अवॉर्ड्स 2024: नोव्हाक जोकोविचला पाचव्यांदा लॉरियस वर्ल्ड स्पोर्ट्समन ऑफ द इयर घोषित करण्यात आले.
• लता दीनानाथ मंगेशकर पुरस्कार: अभिनेते रणदीप हुड्डा यांना भारतीय चित्रपटसृष्टीतील योगदानाबद्दल, विशेषतः “स्वातंत्र्य वीर सावरकर” मधील त्यांच्या भूमिकेमुळे ठळकपणे हा पुरस्कार मिळाला आहे.
संरक्षण बातम्या
• भारतीय नौदलाचा ‘पूर्वी लहर’ सराव: या प्रमुख सरावाने पूर्व किनारपट्टीवर भारताच्या सागरी सज्जतेची चाचणी घेतली.
• राष्ट्रीय रक्षा युनिव्हर्सिटी आणि स्टारबर्स्ट एरोस्पेस: एरोस्पेस आणि संरक्षण क्षेत्रातील नवकल्पना प्रोत्साहन देण्यासाठी सामंजस्य करार केला.
• ब्राइटन श्रद्धांजली: इंडिया गेट स्मारक येथे जागतिक युद्धातील भारतीय सैनिकांचा सन्मान करणारा वार्षिक कार्यक्रम आयोजित करण्याची योजना आहे.
• IAF क्षेपणास्त्र चाचणी: भारतीय हवाई दलाने नवीन हवेतून प्रक्षेपित केलेल्या मध्यम पल्ल्याच्या बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी केली आहे, ज्यामुळे त्याची क्षमता वाढली आहे.aw
श्रेणी आणि अहवाल बातम्या
• भारताचा लष्करी खर्च: 2023 मध्ये सीमेच्या संरक्षणावर लक्ष केंद्रित केलेल्या महत्त्वपूर्ण गुंतवणुकीसह जागतिक स्तरावर चौथ्या क्रमांकावर आहे.
• UNFPA अहवाल: भारताची लोकसंख्या 1.44 अब्ज आहे, 24% लोक 0-14 वयोगटातील आहेत.
• हिरे आणि दागिने निर्यात ट्रेंड: भारताची रत्ने आणि दागिने निर्यात FY23-24 मध्ये 14.94% ने घटून US$32.02 अब्ज झाली.
• पासपोर्ट परवडणारी क्रमवारी: भारतीय पासपोर्ट जागतिक स्तरावर दुसऱ्या क्रमांकाचा स्वस्त आहे. युएई या यादीत अव्वल आहे.
• भारतात स्वच्छ ऊर्जा संक्रमण: कर्नाटक आणि गुजरात आघाडीवर आहेत, तर झारखंड आणि इतर पुनर्नवीकरणीय ऊर्जेच्या एकत्रीकरणात मागे आहेत.
विज्ञान आणि तंत्रज्ञान बातम्या
• ढगाळ वाघाच्या मांजरीचा शोध: वैज्ञानिकांनी ब्राझीलच्या वर्षावनांमध्ये जंगली मांजरीची एक नवीन प्रजाती ओळखली, ज्यामुळे संवर्धनाच्या प्रयत्नांना चालना मिळाली.
• महासागर दशक परिषद: भारताने बार्सिलोना, स्पेन येथे प्रादेशिक महासागर निरीक्षण केंद्रासाठी वकिली केली.
• मायक्रोसॉफ्टचे VASA-1: AI ॲप्लिकेशन जे वास्तववादी अभिव्यक्तीसह स्थिर प्रतिमा ॲनिमेट करते.
• नासाचे नवकल्पना: न्यूझीलंडमध्ये सौरऊर्जेवर चालणारे अवकाशयान प्रक्षेपित करण्यात आले. नासाच्या ह्युमन एक्सप्लोरेशन रोव्हर चॅलेंजमध्येही भारतीय विद्यार्थ्यांनी उत्कृष्ट कामगिरी केली.
पुस्तके आणि लेखक बातम्या:
“गोव्याची स्वर्गीय बेटे”: गोव्याचे राज्यपाल पी. एस. श्रीधरन पिल्लई यांनी गोव्याच्या नैसर्गिक वारशाचे अनावरण करणाऱ्या पुस्तकाचे प्रकाशन केले.
EAM S. जयशंकर यांना ‘इंडियाज न्यूक्लियर टायटन्स’: परराष्ट्र मंत्री एस. जयशंकर यांना ‘इंडियाज न्यूक्लियर टायटन्स’ ची एक प्रत मिळाली, जे भारताचा आण्विक राज्य बनण्याच्या प्रवासाचा आणि त्यातील प्रमुख योगदानकर्त्यांचा शोध घेणारे पुस्तक आहे.
महत्त्वाच्या दिवसांच्या बातम्या
• आंतरराष्ट्रीय मातृ पृथ्वी दिवस 2024: 22 एप्रिल रोजी साजरा करण्यात आला, या वर्षीची थीम “प्लॅनेट विरुद्ध प्लास्टिक” या घोषवाक्यासह प्लास्टिक प्रदूषणाशी लढा देण्यावर केंद्रित आहे.
• जागतिक पुस्तक आणि कॉपीराइट दिवस 2024: पुस्तकांचे मूल्य आणि कॉपीराइट संरक्षणाचा प्रचार करण्यासाठी जागतिक स्तरावर साजरा केला जातो.
• राष्ट्रीय पंचायती राज दिन: भारतात पंचायती राज व्यवस्थेच्या स्थापनेच्या स्मरणार्थ दरवर्षी 24 एप्रिल रोजी साजरा केला जातो.
• आंतरराष्ट्रीय बहुपक्षीयता आणि शांततेसाठी मुत्सद्दीपणाचा दिवस: 24 एप्रिल रोजी शांततेने विवादांचे निराकरण करण्याच्या वचनबद्धतेची पुष्टी करण्यासाठी साजरा केला जातो.
• खोंगजोम दिवस: 23 एप्रिल रोजी मणिपूरमध्ये अँग्लो-मणिपुरी युद्धातील वीरांच्या सन्मानार्थ साजरा केला जातो.
• जागतिक लसीकरण सप्ताह: लसीकरणाच्या फायद्यांचा प्रचार करण्यासाठी 24 ते 30 एप्रिल दरम्यान साजरा केला जातो.
• जागतिक मलेरिया दिवस: मलेरिया प्रतिबंध आणि नियंत्रण यावर लक्ष केंद्रित करण्यासाठी 25 एप्रिल रोजी साजरा केला जातो.
• आंतरराष्ट्रीय मुलींचा ICT दिवस: मुलींना ICT मध्ये करिअर करण्यासाठी प्रोत्साहित करण्यासाठी 25 एप्रिल रोजी साजरा केला जातो.
• आंतरराष्ट्रीय प्रतिनिधी दिवस: 25 एप्रिल रोजी देखील, संयुक्त राष्ट्रांमध्ये प्रतिनिधींच्या भूमिकेचा सन्मान.
• आंतरराष्ट्रीय चेरनोबिल आपत्ती स्मरण दिन 2024: दरवर्षी 26 एप्रिल रोजी चेरनोबिल आण्विक आपत्तीत बळी पडलेल्यांच्या स्मरणार्थ साजरा केला जातो.
• जागतिक बौद्धिक संपदा दिवस 2024: शाश्वत विकास उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी IP च्या भूमिकेवर लक्ष केंद्रित करून 26 एप्रिल रोजी साजरा केला जातो.
• कामाच्या ठिकाणी सुरक्षितता आणि आरोग्यासाठी जागतिक दिवस आणि जागतिक पशुवैद्यकीय दिन 2024 साजरा केला: दोन्ही कार्यक्रम 27 एप्रिल 2024 रोजी साजरे केले जाणार आहेत, कामाच्या ठिकाणी सुरक्षितता आणि आरोग्याच्या महत्त्वावर लक्ष केंद्रित करणे आणि पशुवैद्यकांना आवश्यक आरोग्य कर्मचारी म्हणून साजरे करणे.
मृत्युमुखी बातम्या
सुधीर काकर यांचे निधन: “भारतीय मानसशास्त्राचे जनक” म्हणून प्रसिद्ध असलेले सुधीर काकर यांचे वयाच्या 85व्या वर्षी निधन झाले, त्यांचा मनोविश्लेषण आणि सांस्कृतिक अभ्यासांवर मोठा प्रभाव पडला.
सुब्रह्मण्य धारेश्वर यांचे निधन: प्रसिद्ध यक्षगान ‘भागवत’ (पार्श्वगायक) सुब्रह्मण्य धारेश्वर यांचे वयाच्या 66 व्या वर्षी बेंगळुरू येथे निधन झाले, त्यांनी कर्नाटकातील पारंपारिक नाट्यप्रकाराचा वारसा सोडला.
विविध बातम्या
शॉम्पेन जमातीचे मतदान: अंदमान आणि निकोबार लोकसभा निवडणुकीत सदस्यांनी प्रथमच मतदान केले.
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.
अड्डा 247 मराठीचे युट्युब चॅनल
अड्डा 247 मराठी अँप | अड्डा 247 मराठी टेलिग्राम ग्रुप
महाराष्ट्राचा महापॅक
