ఆర్టికల్ 370 భారత రాజ్యాంగ చరిత్ర మరియు నిబంధనలు, డౌన్‌లోడ్ PDF | APPSC, TSPSC Groups

వార్తల్లో ఎందుకు ఉంది?

జమ్మూ కాశ్మీర్‌కు (J&K) మంజూరు చేసిన ప్రత్యేక ప్రతిపత్తిని రద్దు చేయాలనే ప్రభుత్వ చర్యను ప్రశ్నిస్తూ దాఖలైన పిటిషన్‌ల శ్రేణిని భారత అత్యున్నత న్యాయస్థానం సమీక్షించనుంది. రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 370 రద్దు చేయబడిన దాదాపు నాలుగు సంవత్సరాల తర్వాత 2019లో జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ (J&K) ప్రత్యేక హోదాను రద్దు చేసి రాష్ట్రాన్ని విభజించాలనే కేంద్ర ప్రభుత్వ చర్యను ప్రశ్నించే పిటిషన్లను ఇది పరిగణనలోకి తీసుకుంటుంది. భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి (CJI) D.Y చంద్రచూడ్ మరియు న్యాయమూర్తులు సంజయ్ కిషన్ కౌల్, సంజీవ్ ఖన్నా, B.R గవాయ్ మరియు సూర్యకాంత్‌లతో కూడిన రాజ్యాంగ ధర్మాసనం కేసు యొక్క విధానపరమైన అంశాలను చర్చిస్తుంది.

భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 370

జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ విశాలమైన కాశ్మీర్ ప్రాంతంలో భాగంగా ఉంది మరియు ఇది భారత ఉపఖండంలోని ఉత్తర భాగంలో ఉంది మరియు 1947 నుండి భారతదేశం, పాకిస్తాన్ మరియు చైనాల మధ్య వివాదానికి సంబంధించిన అంశంగా ఉంది, ఇది ఆర్టికల్ 370 ప్రకారం ప్రత్యేక హోదాను పొందింది. భారత రాజ్యాంగం. ఆర్టికల్ 370 జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్‌కు ప్రత్యేక రాజ్యాంగం, రాష్ట్ర జెండా మరియు అంతర్గత పరిపాలనా స్వయంప్రతిపత్తిని కలిగి ఉండే అధికారాన్ని 1952 నుండి 31 అక్టోబర్ 2019 వరకు భారతదేశం ఒక రాష్ట్రంగా పరిపాలిస్తుంది.

APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group

ఆర్టికల్ 35A యొక్క ఆవిర్భావం

1954లో పార్లమెంటు ఆమోదించిన సవరణ కాకుండా రాష్ట్రపతి ఉత్తర్వు ద్వారా ఆర్టికల్ 35A రాజ్యాంగంలోకి చొప్పించబడింది. ఆర్టికల్ 370 నుండి ఉద్భవించిన ఆర్టికల్ 35A, జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ అసెంబ్లీకి రాష్ట్రంలోని ‘శాశ్వత నివాసులను’ నిర్వచించడానికి మరియు వారికి ప్రత్యేక హక్కులు మరియు అధికారాలను అందించడానికి అధికారాలను ఇచ్చింది.
జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ రాజ్యాంగం మే 14, 1954 నాటికి రాష్ట్రానికి చెందిన వ్యక్తి లేదా చట్టబద్ధంగా సంపాదించిన ఆస్తితో ఆ తేదీ నాటికి పదేళ్లపాటు రాష్ట్రంలో నివసించే వ్యక్తిగా ‘శాశ్వత నివాసి’ అని నిర్వచించింది. శాశ్వత నివాసితులు స్థిరాస్తి, ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలు, స్కాలర్‌షిప్‌లు మరియు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అందించే ఇతర సహాయాన్ని పొందకుండా పరిమితం చేశారు.

భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 370 తొలగించబడింది

భారత రాజ్యాంగంలోని XXI భాగం, “తాత్కాలిక, పరివర్తన మరియు ప్రత్యేక నిబంధనలు” పేరుతో ఆర్టికల్ 370 రూపొందించబడింది. పత్రం ప్రకారం, జమ్మూ కాశ్మీర్ రాజ్యాంగ సభకు భారత రాజ్యాంగం రాష్ట్రానికి ఎంత వర్తింపజేయాలో సిఫారసు చేసే అధికారం ఉంటుంది. రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఆర్టికల్ 370ని పూర్తిగా రద్దు చేయవచ్చు, ఈ సందర్భంలో రాష్ట్రం మొత్తం భారత రాజ్యాంగానికి లోబడి ఉంటుంది.

రాష్ట్ర రాజ్యాంగ సభ సమావేశమైన తర్వాత, రాష్ట్రానికి వర్తించే భారత రాజ్యాంగంలోని నిబంధనలకు సంబంధించి ఇది సిఫార్సులు చేసింది, దాని ఆధారంగా 1954లో రాష్ట్రపతి ఉత్తర్వు జారీ చేయబడింది. రాష్ట్ర రాజ్యాంగ సభ ఆ ఆర్టికల్‌ను సిఫారసు చేయకుండా స్వయంగా రద్దు చేసినందున 370 రద్దు చేయబడి, ఆ నిబంధన ఇప్పుడు భారత రాజ్యాంగంలో శాశ్వతంగా చేర్చబడిందని భావించబడింది.

భారత రాజ్యాంగ చరిత్రలోని ఆర్టికల్ 370

• భారత ప్రభుత్వం ఆగస్టు 5, 2019న ప్రెసిడెన్షియల్ ఆర్డర్‌ను జారీ చేసింది, ఇది 1954 నుండి వచ్చిన ఆర్డర్‌ను భర్తీ చేసింది మరియు జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్‌ను భారత రాజ్యాంగంలోని అన్ని ఆర్టికల్‌లకు లోబడి చేసింది.
• భారత పార్లమెంటు ఉభయ సభలలో మూడింట రెండొంతుల మెజారిటీని పొందిన తీర్మానం ఆదేశానికి పునాదిగా పనిచేసింది. ఆర్టికల్ 370లోని అన్ని క్లాజులు-క్లాజ్ 1 మినహా అన్నీ-ఆగస్టు 6న తదుపరి ఆర్డర్ ద్వారా పనికిరాకుండా పోయాయి.
• అదనంగా, పార్లమెంటు జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం, 2019ని ఆమోదించింది, ఇది జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ రాష్ట్ర విభజనను జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ మరియు లడఖ్ కేంద్ర పాలిత ప్రాంతంగా ఏర్పాటు చేసింది. పునర్నిర్మాణం అక్టోబర్ 31, 2019న జరిగింది.
• రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 370ని రద్దు చేయాలనే కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్దేశాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ భారత సుప్రీంకోర్టు మొత్తం 23 పిటిషన్లను స్వీకరించింది, దీని ఫలితంగా ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల బెంచ్ ఏర్పడింది.

జమ్మూ కాశ్మీర్ రాష్ట్రానికి ప్రత్యేక హోదా

• స్వయంప్రతిపత్తి పరంగా జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ రాష్ట్రానికి ప్రత్యేక హోదా మరియు రాష్ట్ర శాశ్వత పౌరుల కోసం చట్టాలను రూపొందించే సామర్థ్యం ఆర్టికల్ 370 ద్వారా అంగీకరించబడింది.
• శాశ్వత నివాసితులు కూడా ఇతరులకు అందుబాటులో లేని హౌసింగ్, రియల్ ఎస్టేట్, విద్య మరియు ప్రభుత్వంలో ఉపాధి వంటి రంగాలలో రాష్ట్రం నుండి ప్రత్యేక ప్రయోజనాలను పొందారు.
• కొంతమంది కాశ్మీరీ అధికారుల ప్రకారం, భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 35A జాతీయ రాజ్యాంగం ద్వారా భారతీయ నివాసితులందరికీ హామీ ఇచ్చిన హక్కులను ఉల్లంఘించే ప్రాతిపదికన మాత్రమే ఏదైనా రాష్ట్ర చట్టంపై పోటీ చేయడాన్ని నిషేధిస్తుంది.
• భారత రాజ్యాంగం యొక్క ప్రాథమిక హక్కులు కొన్ని రిజర్వేషన్లతో 1954 ప్రెసిడెన్షియల్ ఆర్డర్‌లో ఇతర విషయాలతోపాటు కాశ్మీర్‌కు వర్తిస్తాయి.

రాష్ట్ర అసెంబ్లీ వీటిని మరింతగా మార్చింది, ఇది 25 సంవత్సరాలుగా మానవ హక్కుల ఫిర్యాదుల నుండి రక్షించబడిన “నివారణ నిర్బంధ చట్టాలను” కూడా చేర్చింది. జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ రాష్ట్రానికి ఇవ్వబడిన స్వయంప్రతిపత్తి మరియు ప్రత్యేక హోదా అక్కడ “మానవ హక్కుల యొక్క చాలా బలహీనమైన ప్రమాణాలకు” అనుమతినిస్తుందని కాట్రెల్ నొక్కిచెప్పారు.

భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 370: ప్రవేశ పరికరం

ఆ సమయంలో కాశ్మీర్ మహారాజా హరి సింగ్, అక్టోబరు 1947లో ఒక ఇన్‌స్ట్రుమెంట్ ఆఫ్ ఇన్‌స్ట్రుమెంట్‌పై సంతకం చేశారు, ఇందులో జమ్మూ & కాశ్మీర్ భారత ప్రభుత్వానికి దాని అధికారాన్ని అప్పగించే మూడు ప్రాంతాలను జాబితా చేసింది:

1.విదేశీ వ్యవహారాలు
2. రక్షణ
3. కమ్యూనికేషన్స్

మహారాజు మార్చి 1948లో షేక్ అబ్దుల్లాను రాష్ట్ర తాత్కాలిక పరిపాలనకు ప్రధానమంత్రిగా నియమించారు. షేక్ అబ్దుల్లా మరియు ముగ్గురు సహచరులు జూలై 1949లో భారత రాజ్యాంగ సభలోకి ప్రవేశించి J&K యొక్క ప్రత్యేక హోదాపై చర్చలు జరిపారు, దీని ఫలితంగా ఆర్టికల్ 370 ఆమోదం లభించింది. షేక్ అబ్దుల్లా వివాదాస్పద నిబంధనను సిద్ధం చేసిన వ్యక్తి..

భారత రాజ్యాంగ నిబంధనలలోని ఆర్టికల్ 370

• రక్షణ, విదేశీ వ్యవహారాలు, ఫైనాన్స్ మరియు కమ్యూనికేషన్లకు సంబంధించిన పరిస్థితులలో మినహా, భూభాగంలో చట్టాలను రూపొందించే ముందు పార్లమెంటుకు జమ్మూ & కాశ్మీర్ ప్రభుత్వ సమ్మతి అవసరం.
• జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్ నివాసితులు భారతదేశంలోని ఇతర ప్రాంతాల కంటే ప్రత్యేక పౌరసత్వం, ఆస్తి మరియు ప్రాథమిక హక్కుల చట్టాలకు లోబడి ఉంటారు. ఆర్టికల్ 370 జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్‌లో ఇతర రాష్ట్రాల నివాసితులు రియల్ ఎస్టేట్ కొనుగోలు చేయకుండా నిషేధిస్తుంది. రాష్ట్ర ఆర్థిక అత్యవసర పరిస్థితిని ప్రకటించడానికి ఆర్టికల్ 370 ద్వారా కేంద్రానికి అధికారం లేదు.
• ఆర్టికల్ 370(1)(సి) ప్రత్యేకంగా కశ్మీర్ భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 1 యొక్క ఆర్టికల్ 370 యొక్క దరఖాస్తుకు లోబడి ఉంటుందని పేర్కొనడం చాలా ముఖ్యం. యూనియన్ యొక్క రాష్ట్రాలు ఆర్టికల్ 1లో జాబితా చేయబడ్డాయి. ఆర్టికల్ 370 ద్వారా J&K రాష్ట్రం ఇండియన్ యూనియన్‌కు కట్టుబడి ఉందని ఇది సూచిస్తుంది. కొత్త ఓవర్‌రైడింగ్ చట్టాలు సృష్టించబడకపోతే, రాష్ట్రపతి ఉత్తర్వు ద్వారా చేయగలిగే ఆర్టికల్ 370ని తొలగించడం వల్ల రాష్ట్రం ఏర్పడుతుంది. భారతదేశం నుండి స్వతంత్రమైనది.
• హిమాలయ భూభాగం కాశ్మీర్‌పై భారతదేశం మరియు పాకిస్తాన్ రెండూ పూర్తి సార్వభౌమాధికారాన్ని ప్రకటించాయి.
• గతంలో జమ్మూ కాశ్మీర్ అని పిలువబడే ఈ ప్రాంతం 1947 లో భారతదేశంలో భాగమైంది, బ్రిటీష్ పాలన ముగిసిన తరువాత ఉపఖండం విభజించబడిన కొద్ది కాలం తరువాత.
• భారతదేశం మరియు పాకిస్తాన్ దాని మీద యుద్ధం చేసి, ఆ ప్రాంతంలోని ప్రత్యేక భాగాలను నియంత్రించడానికి వచ్చిన తరువాత కాల్పుల విరమణ రేఖపై అంగీకరించబడింది.
• భారతదేశ నియంత్రణలో ఉన్న జమ్మూ కాశ్మీర్ రాష్ట్రం, భారత పాలనకు వ్యతిరేకంగా వేర్పాటువాద తిరుగుబాటు ఫలితంగా 30 సంవత్సరాలుగా హింసను చవిచూసింది.

Download Article 370 of the Constitution of India PDF

Sharing is caring!