Andhra Pradesh State Regional Daily Current Affairs, 24 June 2024, Download PDF | ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర ప్రాంతీయ రోజువారీ కరెంట్ అఫైర్స్

• కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రత్యేక కేటగిరీ హోదా కోసం ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు బీహార్‌ల దీర్ఘకాల డిమాండ్‌లను జాగ్రత్తగా పరిశీలించాల్సిన అవసరాన్ని నీతి ఆయోగ్ మాజీ వైస్ చైర్మన్ రాజీవ్ కుమార్ తెలియజేసారు.

కీలక అంశాలు:

• ప్రత్యేక కేటగిరీ హోదా అనేది ఈ రాష్ట్రాల్లో కేంద్ర ప్రాయోజిత పథకాలకు అవసరమైన నిధులలో 90 శాతం నిధులను కేంద్రం అందిస్తుంది, సాధారణ కేటగిరీ రాష్ట్రాలకు 60 శాతంతో పోలిస్తే, మిగిలినది రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల నుండి వస్తుంది.
• 2014లో విభజన జరిగినప్పటి నుంచి హైదరాబాద్ తెలంగాణకు రాజధానిగా మారడం వల్ల ఆదాయాన్ని కోల్పోవడాన్ని పేర్కొంటూ ఆంధ్రప్రదేశ్ ఈ హోదాను కోరింది.
• మరోవైపు బీహార్ 2000లో ఖనిజాలు అధికంగా ఉన్న జార్ఖండ్‌ను దాని నుండి వేరు చేయడంతో 2005 నుండి ఈ హోదాను కోరుతోంది, ఇది కూడా ఆదాయ నష్టానికి దారితీసింది.

సంబంధించిన అంశాలు:

• కొండ ప్రాంతాలు మరియు వ్యూహాత్మక అంతర్జాతీయ సరిహద్దులతో ఆర్థికంగా మరియు అవస్థాపనపరంగా వెనుకబడిన రాష్ట్రాలకు సహాయం చేయడమే లక్ష్యంగా ఐదవ ఆర్థిక సంఘం సిఫార్సుల ఆధారంగా ప్రత్యేక కేటగిరీ హోదాను మొదట 1969లో ప్రవేశపెట్టారు.
• అయితే, 14వ ఆర్థిక సంఘం ప్రత్యేక కేటగిరీ హోదాను తొలగిస్తూ కేంద్రం వసూలు చేసే పన్నుల్లో రాష్ట్రాల వాటాను 32 శాతం నుంచి 42 శాతానికి పెంచింది.

• పురావస్తు శాస్త్రవేత్త డాక్టర్ ఈమని శివనాగిరెడ్డి ప్రకాశం జిల్లాలోని శ్రీ మోక్షరామలింగేశ్వర ఆలయంలో మూడవ శతాబ్దపు బౌద్ధ స్థూప అవశేషాలను కనుగొన్నారు.
• ‘ప్రిజర్వ్ హెరిటేజ్ ఫర్ ప్రాస్పెరిటీ’ ప్రచారంలో ఈ ఆవిష్కరణ జరిగింది.

కీలక ఫలితాలు:

• 3వ శతాబ్దపు నాటి సున్నపురాయి స్తంభంపై బౌద్ధ చిహ్నం అయిన సగం లోటస్ మెడల్లియన్ కనుగొనబడింది.
• 8వ శతాబ్దంలో వేంగి చాళుక్యుల కాలంలో శివలింగంగా పునర్నిర్మించబడిన ఈ స్తంభం బౌద్ధ విహారంలో భాగమని నమ్ముతారు.
• డాక్టర్ రెడ్డి ఆలయంలో పురాతన అవశేషాలను నిర్లక్ష్యం చేయడంపై ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు.
• అతను విజయనగర కాలం నాటి ఒక పెద్ద వీరభద్ర శిల్పాన్ని మరియు విరిగిన మూడు శివలింగాలను నిర్లక్ష్యంగా చెల్లాచెదురుగా పడివుండటం గమనించాడు.

• ప్రస్తుత నీటి సంవత్సరంలో మొదటి 23 రోజులలో సాధారణ స్థాయిలతో పోలిస్తే ఆంధ్రప్రదేశ్ 50.2% అధిక వర్షపాతాన్ని చవిచూసింది, సాధారణ వర్షపాతం 78.9 మిల్లీమీటర్లకు వ్యతిరేకంగా 118.7 మిమీ నమోదైంది.
• రాష్ట్రంలోని 26 జిల్లాలలో, 10లో అత్యధిక వర్షపాతం నమోదైంది, తొమ్మిదిలో అధిక వర్షపాతం నమోదయ్యాయి, నాలుగింటిలో సాధారణ వర్షపాతం నమోదైంది మరియు మిగిలిన మూడింటిలో లోటు వర్షపాతం నమోదైంది.
• గత సంవత్సరం, జూన్ 2023లో, ఋతుపవనాల ఆలస్యం మరియు పొడి స్పెల్‌ల కారణంగా రాష్ట్రంలో సాధారణ 96 మి.మీ వర్షపాతం కంటే కేవలం 65.8 మి.మీ వర్షపాతం మాత్రమే నమోదైంది.
• ఈ సంవత్సరం మంచి వర్షపాతం నమోదైంది, ముఖ్యంగా రాయలసీమ ప్రాంతంలో, అధిక వర్షపాతం నమోదైన పది జిల్లాలలో ఎనిమిది రాయలసీమ జిల్లాలుగా గుర్తించబడ్డాయి.

Copyright © by Adda247

All rights are reserved. No part of this document may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without prior permission of Adda247.