Andhra Pradesh State Regional Daily Current Affairs, 31 July 2024, Download PDF | ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర ప్రాంతీయ రోజువారీ కరెంట్ అఫైర్స్

• 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరంలో, ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన (PMFBY) కింద మొత్తం 3,49,633 మంది రైతులు ₹563 కోట్ల ప్రయోజనాలను పొందారు.
• ఆంధ్రప్రదేశ్ కోసం, ఈ పథకం కింద నమోదైన రైతుల సంఖ్య 2022-23లో 1.23 కోట్లు కాగా, 2023-24 నాటికి 1.31 కోట్లకు పెరిగింది.

పథకం వివరాలు:

• PMFBY పథకం రెండు రాష్ట్రాలు మరియు రైతులకు స్వచ్ఛందంగా ఉంటుంది.
• ఖరీఫ్ 2020 నుండి ప్రారంభమయ్యే ఈ పథకాన్ని ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రారంభంలో నిలిపివేసింది.
• అయితే, భారత ప్రభుత్వం ద్వారా పునరుద్ధరించబడిన కార్యక్రమాల కారణంగా, రాష్ట్రం ఖరీఫ్ 2022 సీజన్ నుండి పథకంలో తిరిగి చేరింది.

సంబంధించిన అంశాలు:

• ప్రధాన్ మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన (PMFBY) ప్రభుత్వం యొక్క ప్రధాన పథకాలలో ఒకటి, ఇది ఏదైనా నోటిఫైడ్ పంట విఫలమైతే రైతులకు బీమా కవరేజీని అందిస్తుంది.
• ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ 18 ఫిబ్రవరి 2016న ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన (PMFBY)ని ప్రారంభించారు.
• PMFBY భారత ప్రభుత్వం యొక్క రెండు మునుపటి పథకాలైన నేషనల్ అగ్రికల్చరల్ ఇన్సూరెన్స్ స్కీమ్ (NAIS) అలాగే సవరించిన NAISని భర్తీ చేసింది.
• PMFBY బాధ్యతను వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖకు అప్పగించారు.
• వార్షిక వాణిజ్య మరియు ఉద్యాన పంటలు, ఆహార పంటలు మరియు నూనెగింజలు PMFBY కింద కవర్ చేయబడతాయి.

లక్ష్యాలు: 

• వ్యవసాయంలో స్థిరమైన ఉత్పత్తికి తోడ్పాటు అందించడమే ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం.

లక్ష్యాలను సాధించడానికి మార్గాలు:

• అనుకోని సంఘటనల వల్ల పంటలు నష్టపోయిన రైతులకు ఆర్థిక సహాయం అందించాలి.
• రైతుల ఆదాయాన్ని స్థిరీకరించడం ద్వారా వారు వ్యవసాయాన్ని కొనసాగిస్తున్నారు.
• వినూత్నమైన మరియు ఆధునిక వ్యవసాయ పద్ధతులను అవలంబించేలా రైతులను ప్రోత్సహించండి. ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని అమలు చేయడం వల్ల రైతులు అధిక దిగుబడిని మరింత సమర్థవంతంగా ఉత్పత్తి చేయడానికి సహాయపడుతుంది.
• ఆహార భద్రత, పంటల వైవిధ్యం మరియు వ్యవసాయ రంగం యొక్క వృద్ధి మరియు పోటీతత్వాన్ని పెంపొందించేటప్పుడు ఉత్పత్తి ప్రమాదాల నుండి రైతులను రక్షించడంలో సహాయపడటం వలన వ్యవసాయ రంగానికి రుణం అందించబడుతుందని నిర్ధారించడం.

• 46వ యునెస్కో హెరిటేజ్ సైట్స్ సమావేశాన్ని పురస్కరించుకుని భారత పురావస్తు శాఖ (ASI)తో కలిసి కేంద్ర పర్యాటక శాఖ, హైదరాబాద్ రీజియన్, లేపాక్షి ఆలయం వద్ద హెరిటేజ్ వాక్ నిర్వహించింది.

సంబంధించిన అంశాలు:

• స్థానం: లేపాక్షి, అనంతపురం జిల్లా, ఆంధ్రప్రదేశ్, భారతదేశం
• దైవం: వీరభద్రుడు, శివుని ఉగ్ర రూపం
• నిర్మాణ శైలి: విజయనగరం

చారిత్రక ప్రాముఖ్యత:

• 16వ శతాబ్దంలో విజయనగర సామ్రాజ్యం క్రింద ఉన్న గవర్నర్లు విరూపన్న నాయక మరియు వీరన్నచే నిర్మించబడింది.
• ఈ ఆలయం రామాయణం, మహాభారతం మరియు పురాణాల దృశ్యాలను వర్ణించే క్లిష్టమైన చెక్కడం మరియు ఫ్రెస్కో పెయింటింగ్‌లకు ప్రసిద్ధి చెందింది.
• ఇది జాతీయ ప్రాముఖ్యత కలిగిన కేంద్ర రక్షిత స్మారక కట్టడాలలో ఒకటి.

కీలక లక్షణాలు:

• నంది విగ్రహం: ఆలయానికి దాదాపు 200 మీటర్ల దూరంలో ఉన్న భారీ ఏకశిలా నంది (ఎద్దు) విగ్రహం ప్రపంచంలోనే అతిపెద్దది.
• వేలాడే స్తంభం: ఆలయ స్తంభాలలో ఒకటి భూమిని తాకకుండా వేలాడదీయడం యొక్క ప్రత్యేక లక్షణానికి ప్రసిద్ధి చెందింది.
• నాగలింగ: ఒకే రాయితో చెక్కబడిన శివలింగానికి నీడనిచ్చే ఏడు గుట్టలతో కూడిన పెద్ద సర్ప శిల్పం.

లెజెండ్స్:

• “లేపాక్షి” అనే పేరు “లే పక్షి” అనే పదం నుండి ఉద్భవించిందని నమ్ముతారు, దీని అర్థం తెలుగులో “ఎగురు, పక్షి”.
• పురాణాల ప్రకారం, సీతను రక్షించే ప్రయత్నంలో రావణుడుచే గాయపడిన పక్షి జటాయు ఇక్కడ పడిపోయింది.

సాంస్కృతిక ప్రాముఖ్యత:

• ఈ ఆలయం విజయనగర వాస్తుశిల్పానికి ఒక ముఖ్యమైన ఉదాహరణ మరియు ఇది శివ భక్తులకు ప్రధాన యాత్రా స్థలం.

• ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం గతంలో మాజీ ముఖ్యమంత్రి Y S.జగన్ మోహన్ రెడ్డి పేరిట అనేక సంక్షేమ పథకాలకు మార్పులు ప్రకటించింది.
• కొత్త పేర్లు విద్యలో ప్రముఖ వ్యక్తుల సహకారాన్ని ప్రతిబింబిస్తాయి.

ప్రధానాంశాలు

పథకం పేరు మార్చడం:

• ‘జగనన్న అమ్మ వొడి’ ఇప్పుడు ‘తల్లికి వందనం’. ఈ పథకం తల్లులకు వారి పిల్లల చదువు కోసం ఆర్థిక సహాయం అందిస్తుంది .
• ‘జగనన్న విద్యా కానుక’ పేరును ‘సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్ విద్యా మిత్ర’గా మార్చారు. విద్యార్థులకు ఎడ్యుకేషన్ కిట్‌లను అందజేసారు.
• ‘జగనన్న గోరుముద్ద’ ఇప్పుడు ‘డొక్కా సీతమ్మ మధ్యన బడి బోజనం’. ఈ పథకం ద్వారా ప్రభుత్వ పాఠశాలల విద్యార్థులకు మధ్యాహ్న భోజనం అందించారు.
• ‘మన బడి నాడు నేడు’ పేరును ‘మన బడి మన భవిష్యత్తు’గా మార్చారు. ఇది పాఠశాల మరమ్మతులపై దృష్టి సారించింది.
• ‘స్వేచ్ఛ’ ఇప్పుడు ‘బాలికా రక్ష’. బాలికలకు ఉచితంగా శానిటరీ న్యాప్‌కిన్‌లను అందించింది.
• ‘జగనన్న ఆణిముత్యాలు’ పేరును ‘అబ్దుల్ కలాం ప్రతిభా పురస్కారం’గా మార్చారు. ఈ పథకం అత్యుత్తమ ప్రతిభ కనబరిచిన విద్యార్థులను ప్రదానం చేయబడుతుంది.

• అంతర్జాతీయ పులుల దినోత్సవం సందర్భంగా, రైట్స్ & రిస్క్ అనాలిసిస్ గ్రూప్ (RRAG) “ఇండియాస్ టైగర్ రిజర్వ్స్: ట్రైబల్స్ గెట్ అవుట్, టూరిస్ట్స్ వెల్ కమ్” పేరుతో ఒక క్లిష్టమైన నివేదికను విడుదల చేసింది.
• పరిరక్షణ చొరవ యొక్క తీవ్రమైన పరిణామాలను హైలైట్ చేస్తూ, దేశీయ కమ్యూనిటీలపై ప్రాజెక్ట్ టైగర్ ప్రభావాన్ని నివేదిక పరిశీలిస్తుంది.

స్వదేశీ కమ్యూనిటీల స్థానభ్రంశం:

• స్థానభ్రంశం యొక్క పరిధి: ప్రాజెక్ట్ టైగర్, 1973లో ప్రారంభమైనప్పటి నుండి, సుమారు 550,000 షెడ్యూల్డ్ తెగలు (ST) మరియు ఇతర అటవీ నివాసుల స్థానభ్రంశంకు దారితీసిందని నివేదిక ఆరోపించింది.
• ఇటీవలి ట్రెండ్‌లు: 2021 మరియు 2017 మధ్య కాలంలో, ఆరు కొత్త నిల్వల జోడింపుతో టైగర్ రిజర్వ్‌కు స్థానభ్రంశం రేటు 967% పెరిగింది. దీని ఫలితంగా దాదాపు 290,000 మంది ప్రజలు వారి పూర్వీకుల భూముల నుండి బలవంతంగా తొలగించబడ్డారు.

ఉల్లంఘనలు మరియు అక్రమాలు:

• అటవీ హక్కుల చట్టం (FRA) ఉల్లంఘనలు: ప్రాజెక్ట్ టైగర్ గిరిజన సంఘాలను వారి సమ్మతి లేకుండా తరలించడం ద్వారా అటవీ హక్కుల చట్టాన్ని ఉల్లంఘించిందని నివేదిక ఆరోపించింది.
• పెరిగిన పులుల మరణాలు: హాస్యాస్పదంగా, పరిరక్షణ ప్రయోజనాల కోసం గిరిజనులు నిర్వాసితులైనప్పటికీ, రోడ్లు వంటి మౌలిక సదుపాయాల ప్రాజెక్టుల కారణంగా పులుల మరణాలు పెరిగాయి.

కేస్ స్టడీస్ మరియు మానవ హక్కుల ఆందోళనలు:

• కజిరంగా నేషనల్ పార్క్: ఆరోపించిన వేటగాళ్ల ఎన్‌కౌంటర్‌ల చట్టబద్ధతను ప్రశ్నించిన 2014 నివేదికను ఉటంకిస్తూ, అస్సాంలోని కజిరంగా నేషనల్ పార్క్ ఆందోళన కలిగించే అంశంగా నివేదిక హైలైట్ చేసింది. 2014 నుంచి 2016 మధ్య కాలంలో 57 మంది వ్యక్తులు హత్యకు గురయ్యారని, ఈ ఎన్‌కౌంటర్ల తీరుపై అనుమానాలు వ్యక్తమవుతున్నాయని నివేదిక పేర్కొంది.
• ఆధారం లేని స్థానభ్రంశం: సహ్యాద్రి, సత్‌కోసియా, కమ్లాంగ్, కవాల్ మరియు డంపాతో సహా ఐదు పులుల సంరక్షణ కేంద్రాలు 5,600కు పైగా గిరిజన కుటుంబాలను గణనీయంగా పులుల జనాభా కలిగి లేనప్పటికీ నిర్వాసితులయ్యాయి.

వాణిజ్యీకరణ మరియు దాని ప్రభావం:

• టూరిజం మరియు ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్: పులుల రిజర్వ్‌లను వాణిజ్యీకరించడాన్ని నివేదిక విమర్శించింది, పర్యాటకం, మౌలిక సదుపాయాల ప్రాజెక్టులు మరియు మైనింగ్ కార్యకలాపాలు రక్షిత ప్రాంతాలలోకి ప్రవేశించడాన్ని గమనించాయి.
• అటవీ సంరక్షణ సవరణ చట్టం: ఇటీవలి సవరణ పర్యావరణ-పర్యాటక ముసుగులో వాణిజ్యీకరణను ప్రోత్సహించడం ద్వారా సమస్యను మరింత తీవ్రతరం చేస్తోంది.

విజయవంతమైన సహజీవన నమూనాలు:

• బిలిగిరి రంగస్వామి టెంపుల్ టైగర్ రిజర్వ్: బిలిగిరి రంగస్వామి టెంపుల్ టైగర్ రిజర్వ్ విజయవంతమైందని నివేదిక అంగీకరించింది, ఇక్కడ పులులు మరియు సోలిగా తెగల మధ్య సహజీవనం పులుల జనాభా వృద్ధికి దారితీసింది. ఈ నమూనాను మరింత విస్తృతంగా స్వీకరించాలని నివేదిక సూచించింది.

సిఫార్సులు మరియు భవిష్యత్తు దిశలు:

• తక్షణ చర్యలు అవసరం: ప్రస్తుత స్థానభ్రంశాలకు స్వస్తి పలకాలని, ఇప్పటికే ఉన్న టైగర్ రిజర్వ్‌లను సమగ్రంగా సమీక్షించాలని మరియు స్వదేశీ వర్గాల హక్కులను గౌరవించే సహజీవన నమూనాలను స్వీకరించాలని నివేదిక కోరింది.
• జాతీయ చర్చ: ప్రాజెక్ట్ టైగర్‌కు మరింత సమానమైన విధానాన్ని కోరుతూ మానవ జనాభా హక్కులు మరియు జీవనోపాధితో వన్యప్రాణుల సంరక్షణను సమతుల్యం చేయడంపై పరిశోధనలు చర్చకు దారితీశాయి.

Copyright © by Adda247

All rights are reserved. No part of this document may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without prior permission of Adda247.