AP మరియు తెలంగాణ రాష్ట్రాల జూన్2023 వారాంతపు కరెంట్ అఫైర్స్ – 2వ వారం

ఏపీ, తెలంగాణ రాష్ట్రాల వారాంతపు కరెంట్ అఫైర్స్: APPSC, TSPSC గ్రూప్స్ , SI మరియు కానిస్టేబుల్ పరీక్షలలో  జనరల్ అవేర్‌నెస్ చాలా ముఖ్యమైన విభాగాలలో ఒకటి మరియు మీరు మీ సమయాన్ని హృదయపూర్వకంగా కేటాయించినట్లయితే ఈ అంశం నుండి చాలా మంచి మార్కులు సాధించగలరు. పరీక్షల  ముందు అప్పటికప్పుడు  ఈ అంశాన్ని చదువుకొని వెళ్ళడం ద్వారా ఎక్కువ మార్కులు సాధించడం అసాధ్యం.  GA మీరు 10-15 రోజుల్లో పూర్తి  చేయగల విభాగం కాదు. మీరు జనరల్ అవేర్నెస్ పై పట్టు సాధించడానికి  ఉత్తమ మార్గం రోజూ వార్తాపత్రికలను చదవడం లేదా వారపు వార్తల ద్వారా వెళ్ళడం.

దీని ద్వారా  నెలవారీ లేదా 6 నెలల వార్తల ద్వారా తెలుసుకొనే సమాచారం కంటే ఎక్కువ సమాచారం తెలుసుకోవచ్చు. ఇక్కడ మేము మీకు అన్ని వార్తాపత్రికల నుండి సమకాలీన అంశాల సారాంశాన్ని అందిస్తున్నాము, ఇది మీ సమయాన్ని ఆదా చేస్తుంది మరియు మీరు ఆ సమయాన్ని వారాంతపు సమకాలీన అంశాలు 2023 అధ్యయనం కోసం కేటాయించవచ్చు.

APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group

ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర వారాంతపు కరెంట్ అఫైర్స్

1. ఆహార భద్రత ప్రమాణాల్లో తెలంగాణ 14, ఆంధ్రప్రదేశ్ 17వ స్థానంలో నిలిచాయి

సెంట్రల్ ఫుడ్ సేఫ్టీ స్టాండర్డ్స్ అథారిటీ విడుదల చేసిన ఆహార భద్రత ప్రమాణాల రాష్ట్రాల సూచీక  ప్రకారం తెలంగాణ 14వ ర్యాంక్‌ను సాధించగా,  ఆంధ్రప్రదేశ్ 17వ స్థానంలో నిలిచింది. విజ్ఞాన్ భవన్‌లో జరిగిన కార్యక్రమంలో కేంద్ర ఆరోగ్య మంత్రి మన్సుఖ్ మాండవ్య, కేంద్ర సహాయ మంత్రి ఎస్పీసింగ్ భేగల్, FSSAI CEO కమలవర్ధన్‌రావులు మూడు కేటగిరీల్లోని 20 పెద్ద రాష్ట్రాలు, 8 చిన్న రాష్ట్రాలు మరియు  8 కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల స్థానాలను వెల్లడించారు. ఆహార భద్రత ప్రమాణాల మూల్యాంకనం పనితీరును అంచనా వేయడానికి ఆరు విభాగాలలో మార్కులను కేటాయించారు. తెలంగాణ 24 మార్కులు సాధించి 14వ స్థానంలో నిలవగా, ఆంధ్రప్రదేశ్ 32 మార్కులు సాధించి 17వ స్థానంలో నిలిచింది. పెద్ద రాష్ట్రాల్లో కేరళ, పంజాబ్, తమిళనాడు, మధ్యప్రదేశ్, ఉత్తరప్రదేశ్ తొలి ఐదు స్థానాల్లో నిలవగా, ఛత్తీస్‌గఢ్, ఆంధ్రప్రదేశ్, అస్సాం, బీహార్, జార్ఖండ్ చివరి ఐదు స్థానాల్లో నిలిచాయి. అంతకుముందు ఏడాదితో పోలిస్తే తెలంగాణ ఒక ర్యాంక్‌ను ఎగబాకి మెరుగుపరుచుకోగా, ఆంధ్రప్రదేశ్ తన 17వ స్థానాన్ని నిలబెట్టుకుంది.

2. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని విజయవాడ రైల్వే ఆసుపత్రికి రాష్ట్ర స్థాయి అవార్డు లభించింది

ప్రపంచ పర్యావరణ దినోత్సవం సందర్భంగా ఆంధ్రప్రదేశ్ పొల్యూషన్ కంట్రోల్ బోర్డు ఆధ్వర్యంలో పర్యావరణ నిర్వహణలో అత్యుత్తమ పనితీరు కనపర్చిన పరిశ్రమలు, ఆస్పత్రులు, స్థానిక సంస్థల విభాగంలో విజయవాడ డివిజనల్ రైల్వే హాస్పిటల్ కు హెల్త్ కేర్ ఫెసిలిటీ (HCFC) అవార్డు దక్కింది. బయోమెడికల్ వేస్ట్ పారవేయడం కోసం QR కోడ్ వ్యవస్థ అమలు, NDP (నాన్-డొమెస్టిక్ పర్పస్) ద్వారా ఆసుపత్రి మురుగునీటిని శుద్ధి చేయడం మరియు పునర్వినియోగం చేయడం మరియు సౌరశక్తి వినియోగంతో సహా ప్రశంసనీయమైన కార్యక్రమాల కోసం రైల్వే ఆసుపత్రికి ఈ అవార్డు లభించింది.

ది వెన్యూ కన్వెన్షన్ సెంటర్‌లో జరిగిన ఈ కార్యక్రమంలో రైల్వే ఆసుపత్రికి చెందిన సిఎంఎస్ (చీఫ్ మెడికల్ సూపరింటెండెంట్) డాక్టర్ శౌరీ బాలాకు ఈ అవార్డును అందజేశారు. రాష్ట్ర ఇంధన, పర్యావరణ సాంకేతిక, సైన్స్, భూగర్భ, గనుల శాఖ మంత్రి పెద్దిరెడ్డి రామచంద్రారెడ్డి, ఎమ్మెల్యే మల్లాది విష్ణుతో కలిసి డాక్టర్ శౌరిబాలకు ఈ  అవార్డును అందజేశారు. అవార్డు అందుకోవడం పట్ల డాక్టర్ శౌరి బాలా సంతోషంతో కృతజ్ఞతలు తెలుపుతూ రైల్వే ఆసుపత్రి పర్యావరణ పరిరక్షణకు కట్టుబడి ఉందని, భూమి, గాలి, నీటిని భవిష్యత్ తరాలకు సంరక్షించేందుకు ప్రతి ఒక్కరూ పర్యావరణ అనుకూల సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని అందిపుచ్చుకోవాలని కోరారు. ACMS (అసిస్టెంట్ చీఫ్ మెడికల్ సూపరింటెండెంట్) డాక్టర్ జైదీప్, అసిస్టెంట్ హెల్త్ ఆఫీసర్ పి. చంద్రశేఖర్, ఫుడ్ సేఫ్టీ ఆఫీసర్ రహమతుల్లా మరియు చీఫ్ హెల్త్ ఇన్‌స్పెక్టర్ వి. వాసుదేవరావు ఈ ప్రతిష్టాత్మక అవార్డును సాధించడంలో వారి కృషికి గుర్తింపు మరియు ప్రశంసలు లభించాయి.

3. జాతీయ ర్యాంకింగ్స్‌లో రాణిస్తున్న ఆంధ్రప్రదేశ్ విశ్వవిద్యాలయాలు

ఆంధ్రప్రదేశ్ విశ్వవిద్యాలయాలకు జాతీయ స్థాయిలో అత్యున్నత ర్యాంకులు

ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని ఉన్నత విద్యాసంస్థలు మరోసారి జాతీయ స్థాయిలో అత్యున్నత ర్యాంకులు సాధించి తమ ప్రతిభను చాటుకున్నాయి. కేంద్ర విద్యా మంత్రిత్వ శాఖ ప్రకటించిన ఎన్‌ఐఆర్‌ఎఫ్-2023 ర్యాంకింగ్స్‌లో మొత్తం 25 రాష్ట్ర ఉన్నత విద్యా సంస్థలు జాబితా చేయబడ్డాయి. ఈ ర్యాంకింగ్స్‌లో విశ్వవిద్యాలయాలు, డిగ్రీ కళాశాలలు, పరిశోధనా సంస్థలు, ఇంజనీరింగ్, మేనేజ్‌మెంట్, ఫార్మసీ, మెడికల్, డెంటల్, లీగల్ ఎడ్యుకేషన్ సంస్థలు, ఆర్కిటెక్చర్ మరియు ప్లానింగ్, ఇన్నోవేషన్ మరియు అగ్రికల్చర్‌తో సహా 13 విభాగాలు ఉన్నాయి.

గతంలో 12 కేటగిరీల్లో ర్యాంకులు ఇచ్చేవారు, అయితే ఈ ఏడాది కూడా ఇన్నోవేషన్ ప్రోగ్రామ్‌లకు ర్యాంకులు కేటాయించారు. ఓవరాల్ ర్యాంకింగ్స్‌లో కేఎల్ యూనివర్సిటీ 50వ ర్యాంకు, ఆంధ్రా యూనివర్సిటీ-విశాఖ 76వ ర్యాంకు సాధించాయి. యూనివర్సిటీల్లో ఎస్వీ యూనివర్సిటీ 60వ ర్యాంకు సాధించింది. ఇంజినీరింగ్ కళాశాల విభాగంలో ఐఐటీ తిరుపతి 59వ ర్యాంకు, విజ్ఞాన్ యూనివర్సిటీ 85వ ర్యాంకు, ఏయూ ఇంజినీరింగ్ కళాశాల 94వ ర్యాంకు సాధించాయి. మేనేజ్‌మెంట్ విభాగంలో ఐఐఎం విశాఖపట్నం 29వ ర్యాంక్‌ను సాధించగా, క్రియా యూనివర్సిటీ – శ్రీసిటీ 74వ ర్యాంక్‌ను సాధించింది.

మెరుగైన వెటర్నరీ వర్సిటీ ర్యాంక్

తిరుపతిలోని శ్రీవెంకటేశ్వర వెటర్నరీ యూనివర్సిటీ తన ర్యాంక్‌ను మెరుగుపరుచుకోవడంలో గణనీయమైన ప్రగతి సాధించింది. గతంలో వ్యవసాయ సంబంధిత రంగాల్లో 57వ స్థానంలో ఉన్న ఈ విశ్వవిద్యాలయం ఈ ఏడాది ఎన్‌ఎస్‌ఐఆర్‌ఎఫ్‌లో 31వ స్థానానికి చేరుకుంది. అదనంగా, ఇది వెటర్నరీ విశ్వవిద్యాలయాలలో 7 వ స్థానం నుండి 4 వ స్థానానికి చేరుకుంది. విశ్వవిద్యాలయం ఉప కులపతి పద్మనాభ రెడ్డి, గత మూడేళ్లలో పరిశోధన మరియు విస్తరణ ప్రయత్నాలలో సంస్థ యొక్క అద్భుతమైన విజయాలను హైలైట్ చేశారు.

మొత్తం ర్యాంకింగ్స్‌లో రెండు సంస్థలు

మొత్తం డిగ్రీ విభాగంలో ఆంధ్రా యూనివర్సిటీ, కోనేరు లక్ష్మయ్య ఎడ్యుకేషన్ ఫౌండేషన్ యూనివర్సిటీ (వడ్డేశ్వరం) టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లలో ర్యాంకులు సాధించాయి. అయితే, రాష్ట్రంలోని డిగ్రీ కాలేజీలకు నిర్దిష్ట ర్యాంకింగ్ లేదు. ఇంజినీరింగ్ కాలేజీల విభాగంలో నాలుగు విద్యాసంస్థలు ర్యాంకులు సాధించాయి. అదనంగా, మూడు మేనేజ్‌మెంట్ సంబంధిత ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు ర్యాంకింగ్‌లను సాధించాయి. 2022 ర్యాంకింగ్స్‌లో 33వ స్థానంలో ఉన్న ఐఐఎం విశాఖపట్నం ఈ ఏడాది నాలుగు స్థానాలు ఎగబాకి 29వ ర్యాంక్‌ను కైవసం చేసుకుంది. డైరెక్టర్ ఎం. చంద్రశేఖర్ పురోగతి పట్ల సంతృప్తిని వ్యక్తం చేశారు మరియు సమీప భవిష్యత్తులో ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ను టాప్ 20లో చేర్చాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు.

ఫార్మసీ విభాగంలో 2022లో మాదిరిగానే ఈసారి కూడా 9 విద్యా సంస్థలకు జాతీయర్యాంకులు దక్కాయి. దంత వైద్య కళాశాలల్లో భీమవరంలోని విష్ణు డెంటల్ కళాశాల ర్యాంకు సాధించింది. విజయవాడలోని స్కూల్ ఆఫ్ ప్లానింగ్ అండ్ ఆర్కిటెక్చర్ (ఎస్‌పీఏ) ఆర్కిటెక్చర్ ప్లానింగ్ విభాగంలో ఎన్‌జీ రంగ వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయం 20వ ర్యాంక్‌ను సాధించింది.

4. సురక్షితమైన తాగునీటి సరఫరాలో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ అగ్రస్థానంలో నిలిచింది

గ్రామీణ ప్రాంతాలకు సురక్షితమైన తాగునీటి సరఫరాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ దేశంలోనే అగ్రగామిగా ఉంది. గ్రామీణ ప్రజలు తాగే నీటికి ఏటా కనీసం రెండు విడతల నాణ్యత పరీక్షలు నిర్వహించి, కలుషితాలు గుర్తించిన వెంటనే ప్రత్యామ్నాయ చర్యలు చేపట్టడంలో ఏపీ దేశంలోనే రెండో స్థానంలో నిలిచింది. ఈ విజయాల ఆధారంగా కేంద్ర జలవిద్యుత్ శాఖ ఇటీవల రాష్ట్ర ర్యాంకులను విడుదల చేసింది.

గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో సురక్షిత నీటి సౌకర్యాల కల్పనను ప్రోత్సహించడానికి మరియు ప్రజల భాగస్వామ్యాన్ని ప్రోత్సహించడానికి, కేంద్ర ప్రభుత్వం 2022 అక్టోబర్ 2 నుండి 2023 మార్చి చివరి వరకు ప్రచార కార్యక్రమాలను నిర్వహించింది. అదనంగా, సురక్షితమైన తాగునీటి సరఫరాను నిర్ధారించడానికి ఆయా ప్రభుత్వాలు తీసుకున్న చర్యల ఆధారంగా రాష్ట్రాలు మూల్యాంకనం చేయబడ్డాయి మరియు మార్కులు కేటాయించబడ్డాయి.

ఈ మూల్యాంకనంలో, తమిళనాడు మొత్తం 700 మార్కులకు 699.93 స్కోర్‌తో మొదటి స్థానంలో నిలిచింది. 657.10 స్కోర్‌తో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రెండో స్థానంలో నిలిచింది. తర్వాతి స్థానాల్లో కర్ణాటక, మధ్యప్రదేశ్‌లు ఉన్నాయి. రాజస్థాన్, బీహార్ మరియు పశ్చిమ బెంగాల్ వారి జనాభాకు సురక్షితమైన మంచినీటిని అందించడంలో వారి ప్రయత్నాల పరంగా జాబితా దిగువన ఉన్నాయి.

బోర్లు, బావులు మరియు ఇతర సాధారణంగా ఉపయోగించే నీటి వనరులలో తరచుగా నీటి పరీక్షలు నిర్వహించబడ్డాయి. సుమారు 9.7 శాతం గ్రామాలు రసాయన కలుషితాలను ప్రాథమికంగా గుర్తించేందుకు నీటి పరీక్షా కిట్‌లతో కూడిన కేంద్రాలను ఏర్పాటు చేశాయి, వాటి నిర్వహణకు ఒక శిక్షణ పొందిన వ్యక్తి బాధ్యత వహిస్తారు.

రాష్ట్రంలోని 18,357 గ్రామాలకు గాను 18,302 గ్రామాల్లో వర్షాకాలానికి ముందు, ఆ తర్వాత ప్రభుత్వం ప్రతిష్ఠాత్మకంగా పరీక్షలు నిర్వహించింది. ఇంకా, దాదాపు 97 పాఠశాలలు మరియు అంగన్‌వాడీల నీటి నాణ్యతను అంచనా వేశారు.

కాలుష్యాన్ని గుర్తించిన రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఇప్పటికే ప్రభావిత ప్రాంతాల్లో ప్రత్యామ్నాయ చర్యలను అమలు చేసింది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో మొత్తం 25,546 కలుషిత నీటి వనరులు గుర్తించబడ్డాయి మరియు ప్రజల శ్రేయస్సును నిర్ధారించడానికి మరియు వారు ఎదుర్కొనే ఏవైనా సమస్యలను తగ్గించడానికి ప్రభుత్వం తక్షణమే 25,545 ప్రదేశాలలో ప్రత్యామ్నాయ చర్యలు చేపట్టింది.

5. గుడ్ల ఉత్పత్తిలో ఆంధ్రప్రదేశ్ అగ్రస్థానంలో నిలిచింది

కేంద్ర పశుసంవర్ధక మంత్రిత్వ శాఖ సర్వే – 2022 ప్రకారం, కోడి గుడ్ల ఉత్పత్తిలో భారతదేశం ప్రపంచవ్యాప్తంగా మూడవ స్థానంలో ఉంది. దేశంలోనే, కోడి గుడ్ల లభ్యత మరియు ఉత్పత్తి పరంగా ఆంధ్రప్రదేశ్ అగ్రస్థానంలో ఉంది.

ఇతర రాష్ట్రాలతో పోలిస్తే ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో తలసరి గుడ్లు అత్యధికంగా లభ్యమవుతున్నాయని, సంవత్సరానికి తలసరి 501 గుడ్లు లభిస్తున్నాయని సర్వే హైలైట్ చేస్తుంది. తలసరి గుడ్ల లభ్యతలో 442 గుడ్లతో తెలంగాణ రెండో స్థానంలో నిలిచింది. దీనికి విరుద్ధంగా, జాతీయ సగటు తలసరి లభ్యత సంవత్సరానికి 95 గుడ్లు మాత్రమే.

1950-51లో భారతదేశంలో తలసరి గుడ్ల లభ్యత కేవలం 5 మాత్రమేనని ఈ సర్వే చారిత్రాత్మక సమాచారాన్ని అందిస్తుంది. ఇది క్రమంగా 1960-61లో 7కి పెరిగింది మరియు 1968లో మొదటిసారిగా 10కి చేరుకుంది. 2020-21 నాటికి , జాతీయ స్థాయిలో తలసరి గుడ్ల లభ్యత 90, ఇది 2021-22లో 95కి పెరిగింది.

గుడ్ల ఉత్పత్తిలో ఆంధ్రప్రదేశ్ దేశంలోనే అగ్రస్థానంలో ఉండగా, గుడ్ల లభ్యతలో తమిళనాడు నాల్గవ స్థానంలో ఉంది, అయితే ఉత్పత్తిలో రెండవ స్థానంలో ఉంది. మరోవైపు లభ్యత, ఉత్పత్తి రెండింటిలోనూ తెలంగాణ మూడో స్థానంలో ఉంది.

కోడి గుడ్ల ఉత్పత్తిలో మొదటి ఐదు స్థానాల్లో ఉన్న ఆంధ్రప్రదేశ్, తమిళనాడు, తెలంగాణ, పశ్చిమ బెంగాల్ మరియు కర్ణాటకలు దేశంలోని మొత్తం గుడ్ల ఉత్పత్తిలో 64.56 శాతం వాటాను కలిగి ఉన్నాయని సర్వే హైలైట్ చేస్తుంది. 2021-22లో, భారతదేశం 129.60 బిలియన్ గుడ్లను ఉత్పత్తి చేసింది, వీటిలో 109.93 బిలియన్ గుడ్లు వాణిజ్య పార్టీల ద్వారా ఉత్పత్తి చేయబడ్డాయి, అయితే 19.67 బిలియన్ గుడ్లు పెరటి పౌల్ట్రీ ద్వారా ఉత్పత్తి చేయబడ్డాయి.

గత మూడేళ్లలో (2019-20 నుండి 2021-22 వరకు) గుడ్ల ఉత్పత్తి పెరుగుదలతో, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో సానుకూల ధోరణిని కూడా సర్వే వెల్లడించింది. అదనంగా, రాష్ట్రంలో పెరటి కోళ్ల సంఖ్య రెండేళ్లలో పెరిగింది, 2020-21లో 1,23,70,740 నుండి 2021-22 నాటికి 1,31,69,200కి పెరిగింది.

తెలంగాణ రాష్ట్ర వారాంతపు కరెంట్ అఫైర్స్

1. ICMR నివేదిక ప్రకారం, మధుమేహంలో తెలంగాణ 17వ, AP 19వ స్థానంలో ఉన్నాయి.

ICMR ఇటీవల విడుదల చేసిన “ఇండియా యాజ్ మెటబాలిక్ హెల్త్ రిపోర్ట్” ప్రకారం, దేశంలోని జనాభాలో 11.4 శాతం మందికి మధుమేహం ఉంటే, 35.5 శాతం మందికి అధిక రక్తపోటు (బిపి) ఉంది. 31 రాష్ట్రాలు/కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలలో (UTs) నిర్వహించిన అధ్యయనంలో 15.3 శాతం మంది ప్రీడయాబెటిక్‌గా వర్గీకరించబడ్డారని కూడా వెల్లడించింది. ప్రఖ్యాత మెడికల్ జర్నల్ లాన్సెట్‌లో ప్రచురించబడిన ఈ ఫలితాలు మొత్తం 113,043 మంది వ్యక్తుల నుండి సేకరించిన నమూనాలపై ఆధారపడి ఉన్నాయి. నివేదిక BP, ఊబకాయం మరియు ఇతర సంబంధిత సమస్యలను ముఖ్యమైన సమస్యలుగా గుర్తిస్తుంది. దక్షిణాదిలోని తెలుగు రాష్ట్రాలు మధుమేహం వ్యాప్తిలో సాపేక్షంగా మెరుగ్గా ఉన్నాయని నివేదిక పేర్కొంది.

మదుమేహం అధికంగా ఉన్న రాష్ట్రాల్లో గోవా, పుదుచ్చేరి, కేరళ, చండీగఢ్, ఢిల్లీ మొదటి ఐదు స్థానాల్లో ఉన్నాయి. తెలంగాణ 17వ స్థానంలో ఉండగా, ఆంధ్రప్రదేశ్ 19వ స్థానంలో ఉంది. తెలంగాణలో 9.9 శాతం, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో 9.5 శాతం మందికి మధుమేహం ఉన్నట్లు నివేదిక సూచిస్తుంది. ఈ రెండు రాష్ట్రాలతో పోలిస్తే కేరళ (25.5 శాతం), తమిళనాడు (14.4 శాతం), కర్ణాటక (10.8 శాతం)లో మధుమేహ వ్యాధిగ్రస్తుల నిష్పత్తి ఎక్కువగా ఉంది.

తెలుగు రాష్ట్రాల్లో దాదాపు 10 నుంచి 14.9 శాతం మంది స్పోర్ట్స్ డయాబెటిస్ బారిన పడుతున్నారు. అంతేకాకుండా, 30 శాతం కంటే ఎక్కువ మంది అధిక రక్తపోటుతో బాధపడుతున్నారు మరియు 25 శాతానికి పైగా ఊబకాయంతో బాధపడుతున్నారు. రక్తపోటు, ఊబకాయం, ట్రైగ్లిజరైడ్ స్థాయిలకు సంబంధించి తెలుగు రాష్ట్రాలు రెడ్ జోన్‌లో ఉన్నాయని నివేదిక హైలైట్ చేసింది.

దేశవ్యాప్తంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల కంటే పట్టణ ప్రాంతాల్లో అంటువ్యాధుల భారం ఎక్కువగా ఉంది. మధుమేహం ప్రాబల్యం పట్టణ ప్రాంతాల్లో 16.4 శాతం మరియు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 8.9 శాతంగా నమోదైందని అధ్యయనం తెలిపింది.

ఇంకా, దేశంలోని జనాభాలో 28.6 శాతం మంది ఊబకాయంతో బాధపడుతున్నారని, 39.5 శాతం మంది ఉదర స్థూలకాయంతో, 35.5 శాతం మంది అధిక రక్తపోటుతో, 24 శాతం మంది రక్తంలో కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలు పెరగడంతో బాధపడుతున్నారని నివేదిక వెల్లడించింది.

2. CSE నివేదిక ప్రకారం, మొత్తం పర్యావరణ పనితీరులో తెలంగాణ 1వ ర్యాంక్‌ను సాధించింది

సెంటర్ ఫర్ సైన్స్ అండ్ ఎన్విరాన్‌మెంట్ (CSE), లాభాపేక్షలేని సంస్థ, ప్రపంచ పర్యావరణ దినోత్సవం సందర్భంగా ‘స్టేట్ ఆఫ్ ఇండియాస్ ఎన్విరాన్‌మెంట్ 2023: ఇన్ ఫిగర్స్’ అనే వార్షిక డేటా సంకలనాన్ని విడుదల చేసింది. శీతోష్ణస్థితి, విపరీత వాతావరణం, ఆరోగ్యం, ఆహారం, పోషకాహారం, వలసలు, స్థానభ్రంశం, వ్యవసాయం, శక్తి, వ్యర్థాలు, నీరు మరియు జీవవైవిధ్యంతో సహా పర్యావరణానికి సంబంధించిన వివిధ అంశాలను నివేదికలో గణాంకాలుగా తీసుకున్నారు.

• పర్యావరణం, వ్యవసాయం, ప్రజారోగ్యం మరియు మౌలిక సదుపాయాలు అనే నాలుగు పారామితుల ఆధారంగా భారతీయ రాష్ట్రాలకు ర్యాంకింగ్ ఇవ్వడం ఈ సంవత్సరం నివేదికలోని ముఖ్యాంశాలలో ఒకటి.
• మొత్తం పర్యావరణ పనితీరులో తెలంగాణ అగ్రస్థానంలో నిలిచిందని నివేదిక పేర్కొంది.
• ఈ అరుదైన గౌరవాన్ని దక్కించుకోవడంలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చేపట్టిన ‘హరితహారం’ అడవుల పెంపకం, ఇతర పర్యావరణ అనుకూల కార్యక్రమాలు విశేషమైన పాత్ర పోషించాయని తెలంగాణ మంత్రి కెటి రామారావు ఒక పత్రికా ప్రకటనలో పేర్కొన్నారు.

పర్యావరణ పరిరక్షణకు తెలంగాణ ఏయే కార్యక్రమాలను ముందుకు తెచ్చింది?

• రాష్ట్ర ప్రభుత్వం గత తొమ్మిదేళ్లలో సుమారు 273 కోట్ల మొక్కలను నాటింది, ఇది 2015-16లో 19,854 చదరపు కిలోమీటర్ల నుండి 2023 నాటికి 26,969 చదరపు కిలోమీటర్లకు పెరిగింది, ఇది రాష్ట్ర భౌగోళిక ప్రాంతంలో 06% ఆక్రమించింది.
• రాష్ట్ర సౌరశక్తి ఉత్పత్తి 2014లో 74 మెగావాట్ల నుండి 5,865 మెగావాట్లకు పెరిగింది, ఇది స్వచ్ఛమైన ఇంధన వనరుల వైపు అడుగులు వేయడంలో గణనీయమైన పురోగతిని సూచిస్తుంది.

3. ఐటీ ఎగుమతుల్లో తెలంగాణ అద్భుతమైన రికార్డును నెలకొల్పింది.

ఇటీవల టి-హబ్‌లో జరిగిన ఓ కార్యక్రమంలో ఐటీ శాఖ మంత్రి కేటీఆర్ హైదరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ హోదాను అధిగమించి అంతర్జాతీయ నగరంగా మారిందని ప్రకటించారు. గత తొమ్మిదేళ్లలో తెలంగాణ ఐటి ఎగుమతులు మరియు జాబ్ మార్కెట్ యొక్క అద్భుతమైన పురోగతిని ఆయన నొక్కిచెప్పారు, దేశంలోని కొత్త ఐటి ఉద్యోగావకాశాలలో సగానికి రాష్ట్రం బాధ్యత వహిస్తుందని హైలైట్ చేశారు. ఇంకా, ఐటి ఎగుమతులు, పెట్టుబడులు మరియు ఉద్యోగ కల్పనలో కొనసాగుతున్న వృద్ధి కేవలం ప్రారంభం మాత్రమేనని, టి హబ్‌లో మరిన్ని యునికార్న్‌లు ఉండటం మరియు కొత్త ఉపాధి అవకాశాలను సృష్టించే వివిధ రంగాలలో గణనీయమైన పెట్టుబడులతో పాటు ఇతర ఆవిష్కరణలు వంటి రాబోయే పురోగమనాలతో ఆయన అంచనా వేశారు.

జాతీయ ఐటీ వృద్ధి రేటు 9.36 శాతంగా ఉండగా, తెలంగాణ 31.44 శాతం వృద్ధి రేటును నమోదు చేసింది. అంతకుముందు సంవత్సరం (2021-22) గణాంకాలతో పోల్చితే, 2022-23 సంవత్సరానికి ఐటీ ఎగుమతులు గణనీయంగా పెరిగి రూ.57,706 కోట్లు పెరిగి రూ.2,41,275 కోట్లకు చేరుకున్నాయి. అదనంగా, ప్రత్యక్ష ఉద్యోగుల సంఖ్య 1,26,894 మంది వ్యక్తులు (16.2 శాతం) పెరుగుదలను చూసింది, ఫలితంగా మొత్తం 9,05,715 మంది ఉద్యోగులు ఉన్నారు.

ఐటి వృద్ధి రేటును పెంచడంలో ఆర్థిక సేవల రంగం కీలక పాత్ర పోషించిందని, ఔషధ రంగం పెరుగుతున్న వృద్ధిని ప్రదర్శించిందని మంత్రి వెల్లడించారు. టి-హబ్‌లో పైన పేర్కొన్న కార్యక్రమంలో 2022-23 సంవత్సరానికి సంబంధించిన ఐటీ శాఖ వార్షిక ప్రగతి నివేదికను మంత్రి కేటీఆర్ అధికారికంగా ఆవిష్కరించారు.

ఐటీ రంగం విస్తరణ కేవలం హైదరాబాద్‌కే పరిమితం కాదని, ద్వితీయ శ్రేణి నగరాలకు కూడా విస్తరించేందుకు ప్రయత్నాలు జరుగుతున్నాయని మంత్రి కేటీఆర్ తెలిపారు. ఇప్పటికే పలు జిల్లాల్లో ఐటీ టవర్లు ఏర్పాటయ్యాయి. ముఖ్యంగా టెక్ మహీంద్రా సైయెంట్ మరియు జెన్‌పాక్ట్ వంటి కంపెనీలు వరంగల్‌లో తమ కార్యకలాపాలను ప్రారంభించాయి మరియు మే 6న మహబూబ్‌నగర్‌లో ఐటీటవర్‌ను ప్రారంభించిన మంత్రి కేటీఆర్ ఇటీవల అమెరికా పర్యటన సందర్భంగా నిజామాబాద్, సిద్దిపేట, మరియు నల్గొండలో ఐటీ ఉద్యోగాల కల్పనకు పలు కంపెనీలతో అవగాహన ఒప్పందాలపై సంతకాలు చేశారు

పెట్టుబడులను ఆకర్షించడంలో రాష్ట్రం సాధించిన విజయాన్ని గురించి మంత్రి కేటీఆర్ వివరించారు. ఉదాహరణగా, అమరరాజా దివిటిపల్లిలో లిథియం-అయాన్ బ్యాటరీల తయారీ కేంద్రాన్ని స్థాపించారు, దీనికి రూ. 9,500 కోట్ల పెట్టుబడి అవసరం మరియు 4,500 ప్రత్యక్ష ఉద్యోగ అవకాశాలను సృష్టిస్తుంది. ఇంకా, 2,000 స్టార్టప్‌లకు వసతి కల్పించే సామర్థ్యం గల ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ఇన్నోవేషన్ సెంటర్, టి-హబ్ 2ను ప్రారంభిస్తున్నట్లు  ప్రకటించారు.

ఐటీ రంగంలో అంతర్జాతీయ పెట్టుబడులకు హైదరాబాద్‌ ప్రాధాన్యంగల గమ్యస్థానంగా నిలుస్తోందని మంత్రి కేటీఆర్‌ ఉద్ఘాటించారు. అనేక అంతర్జాతీయ కంపెనీలు నగరంలో తమ కార్యాలయాలను ఏర్పాటు చేసేందుకు ఆసక్తిని వ్యక్తం చేశాయి. ఉదాహరణకు, ఫిస్కర్ తన భారత ప్రధాన కార్యాలయాన్ని హైదరాబాద్‌లో స్థాపించాలనే ఉద్దేశాన్ని ప్రకటించింది, అయితే కాల్వే అనే గోల్ఫ్ కంపెనీ ఇప్పటికే 200 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో 20,000 చదరపు అడుగుల కార్యాలయాన్ని ప్రారంభించింది. అమెరికాలోని క్వాల్‌కామ్‌ సౌకర్యాలను సైతం అధిగమించి హైదరాబాద్‌లో అతిపెద్ద క్యాంపస్‌ను ఏర్పాటు చేసిందని మంత్రి కేటీఆర్‌ వివరించారు. గూగుల్ కూడా అమెరికా వెలుపల హైదరాబాద్‌లో 33 లక్షల చదరపు అడుగుల విస్తీర్ణంలో అతిపెద్ద కార్యాలయాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. అదనంగా, మైండ్ ట్రీ నగరంలో డిజిటల్ అనుభవ కేంద్రాన్ని ఏర్పాటు చేసింది.

4. విద్యుత్ వినియోగంలో తెలంగాణ అగ్రస్థానంలో ఉంది

తెలంగాణ దశాబ్ది వేడుకల్లో భాగంగా జూన్ 5న జరిగిన విద్యుత్ ప్రగతి సభలో మంత్రి జగదీశర్ రెడ్డి దేశవ్యాప్తంగా విద్యుత్ వినియోగంలో తెలంగాణ అగ్రగామిగా నిలిచిందన్నారు. వట్టిఖమ్మంపాడ్ సమీపంలోని 400/220/132 కేవీ విద్యుత్ సబ్ స్టేషన్ ఆవరణలో విద్యుత్ రంగంలో సాధించిన విజయాలను ఈ కార్యక్రమంలో  వివరించారు .  రాష్ట్రం ఏర్పడే నాటికి 7,778 మెగావాట్ల విద్యుత్ ఉత్పత్తి ఉండగా, సీఎం కేసీఆర్ తీసుకున్న వ్యూహాత్మక నిర్ణయాల వల్ల ప్రస్తుతం ఆ సంఖ్య 18,567 మెగావాట్లకు చేరుకుంది.

తెలంగాణలో 14,700 మెగావాట్ల విద్యుత్ సరఫరాను ఆకట్టుకునేలా సీఎం కేసీఆర్ పెంచారని మంత్రి రెడ్డి కొనియాడారు. 24 గంటల నిరంతర విద్యుత్ సరఫరా తమ కృషి ఫలితమేనని ఆయన ఉద్ఘాటించారు. TSSPDCLD DE శ్రీనివాస్‌ అధ్యక్షతన జరిగిన ఈ కార్యక్రమంలో కలెక్టర్‌ ఎస్‌.వెంకటరావు, జెడ్‌పీ చైర్‌పర్సన్‌ గోపగాని వెంకటనారాయణ, మున్సిపల్‌ చైర్మన్‌ పెరుమాళ్ల అన్నపూర్ణ, జిల్లా గ్రంథాలయ సంస్థ చైర్మన్‌ నిమ్మల శ్రీనివాసగౌడ్‌, ఎంపీపీ ధరావత్‌ శర్మారీనాయక్‌, రవీందర్‌ జీ రెడ్డి మరియు పన్‌ జూపాలకక్‌ పాల్గొన్నారు.

5. పచ్చదనం పర్యావరణ పరిరక్షణలో తెలంగాణ అగ్రస్థానంలో ఉంది

పచ్చదనాన్ని పెంపొందించడంలో విశేష కృషి చేసినందుకు గాను తెలంగాణ రాష్ట్రం దేశంలోనే అగ్రస్థానంలో నిలిచిందని సెంటర్ ఫర్ సైన్స్ అండ్ ఎన్విరాన్‌మెంట్ విడుదల చేసిన నివేదికలో పేర్కొంది. ఈ సందర్భంగా పర్యావరణ శాఖ మంత్రి అల్లోల ఇంద్రకరణ్ రెడ్డి హర్షం వ్యక్తం చేస్తూ తెలంగాణ 10వ వార్షికోత్సవం జరుపుకుంటున్న సందర్భంగా రాష్ట్రమంతా సంబరాలు  జరుపుకుంటున్న వేళ రాష్ట్ర ప్రజలందరికీ ఇది శుభవార్త అని అన్నారు.

సెంటర్ ఫర్ సైన్స్ అండ్ ఎన్విరాన్‌మెంట్ నివేదిక ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ హరిత దార్శనికతకు, ప్రభుత్వ నిరంతర కృషికి నిదర్శనంగా నిలుస్తోంది. జూన్‌ 5న ప్రపంచ పర్యావరణ దినోత్సవాన్ని పురస్కరించుకుని తెలంగాణకు ఇచ్చిన కానుకగా మంత్రి ఇంద్రకరణ్‌రెడ్డి అభివర్ణించారు. ఇతర రాష్ట్రాలను అస్థిర వెనక్కు నెట్టి పది పాయింట్లలో తెలంగాణ 7.21 పాయింట్లు సాధించటం శుభ పరిణామమని అయన తెలిపారు.

రాష్ట్ర పచ్చదనాన్ని పెంపొందించే లక్ష్యంతో గ్రీన్ నెక్లెస్ అని కూడా పిలువబడే హరిత హారం కార్యక్రమం ద్వారా తొమ్మిదేళ్ల ఎడతెగని ప్రయత్నాన్ని మంత్రి హైలైట్ చేశారు. తెలంగాణలో అటవీ విస్తీర్ణం 6.85 శాతం పెరిగిందని, మొత్తంగా పచ్చదనం 7.70 శాతం పెరిగిందని ఫారెస్ట్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా నివేదికను కూడా ఆయన ప్రస్తావించారు. ఇదే ఉత్సాహంతో అన్ని రంగాల్లో అగ్రస్థానం సాధించేందుకు కృషి చేయాలని మంత్రి ఇంద్రకరణ్ రెడ్డి ఉద్ఘాటించారు.

AP మరియు తెలంగాణ రాష్ట్రాల జూన్2023 వారాంతపు కరెంట్ అఫైర్స్ – 1వ వారం

Sharing is caring!