ఆంధ్రప్రదేశ్ ఆర్థిక సర్వే 2022-23 యొక్క ముఖ్య కొలమానాలు:
- 26 జిల్లాలు మరియు 1,62,970 చదరపు కిలోమీటర్ల భౌగోళిక వైశాల్యంతో, ఆంధ్రప్రదేశ్ దేశంలో 8వ అతిపెద్ద రాష్ట్రంగా ఉంది. ఉష్ణమండల ప్రాంతంలో ఉన్న ఈ రాష్ట్రం 974 కి.మీ పొడవుతో దేశంలో 2వ పొడవైన తీరప్రాంతాన్ని కలిగి ఉంది.
- జనాభా పరంగా, 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం, దేశంలోని మొత్తం జనాభాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ 4.09% వాటాతో దేశంలో పదవ అతిపెద్ద రాష్ట్రంగా ఉంది.
- 2001-11 సమయంలో జనాభా పెరుగుదల 9.21% వద్ద మరింత ప్రముఖంగా క్షీణించింది, ఇది అఖిల భారత వృద్ధి రేటు 17.70 శాతం కంటే తక్కువగా ఉంది.
- 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం ఆంధ్రప్రదేశ్ జనాభా సాంద్రత చదరపు కిలోమీటరుకు 304 మంది, 2011లో అఖిల భారత స్థాయిలో చదరపు కిలోమీటరుకు 382 మంది ఉన్నారు.
- రాష్ట్రంలో లింగ నిష్పత్తి 2001లో 983 నుండి 2011లో 997కి పెరిగింది మరియు ఇది అఖిల భారత 943 కంటే ఎక్కువగా ఉంది. కృష్ణా జిల్లాలో అత్యధిక సాంద్రత 518 ఉండగా, YSR మరియు ప్రకాశం జిల్లాలు 200 కంటే తక్కువ జనాభా సాంద్రతను కలిగి ఉన్నాయి.
- రాష్ట్ర అక్షరాస్యత రేటు 67.35%, ఇది అఖిల భారత స్థాయి 72. 98% కంటే తక్కువ.
- స్త్రీ అక్షరాస్యత రేటు 2001లో 52.72% నుండి 2011లో 59.96%కి పెరిగింది.
భూ వినియోగం:
- భూ వినియోగ వర్గీకరణ రాష్ట్ర భౌగోళిక ప్రాంతాలలో 37.05% నికర విస్తీర్ణం (60.38 లక్షల హెక్టార్లు) కింద ఉన్నట్లు వెల్లడిస్తోంది.
- అడవుల కింద 22.63% (36.88 లక్షల హెక్టార్లు), 9.20% ప్రస్తుత పోడు భూముల కింద (15.00 లక్షల హెక్టార్లు).
- 12.78% భూమిని వ్యవసాయేతర అవసరాలకు (20.82 లక్షల హెక్టార్లు), 8.19% బంజరు మరియు సాగుకు పనికిరాని భూమి కింద (13.35 లక్షల హెక్టార్లు) మరియు మిగిలిన 7.96% ఇతర బీడు భూముల కింద ఉంది.
- శాశ్వత పచ్చిక బయళ్ళు మరియు ఇతర మేత భూములు (12.96 లక్షల హెక్టార్లు) మరియు వివిధ చెట్ల పంటలు మరియు తోటల క్రింద సాగు చేయదగిన బంజరు భూములు దాదాపు 2.19% (3.58 లక్షల హెక్టార్లు) విత్తిన నికర విస్తీర్ణంలో చేర్చబడలేదు.
APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group
స్థూల-ఆర్థిక సంకలనాలు:
- 2022-23 (AE) సంవత్సరానికి ప్రస్తుత ధరల ప్రకారం నామమాత్రపు SDP లేదా GSDP రూ.13,17,728 కోట్లుగా అంచనా వేయబడింది. 2021-22 సంవత్సరానికి రూ.11,33,837 కోట్ల నుండి (FRE) 2022-23లో 16.22% వృద్ధిని చూపుతోంది.
- స్థిరమైన (2011-12) ధరలలో 2022-23(AE)కి ఆంధ్రప్రదేశ్ GSDP యొక్క రంగాల వృద్ధి రేట్లు వ్యవసాయం: 4.54%, పరిశ్రమ: 5.66% మరియు సేవల రంగం: 10.05% గా ఉన్నది.
- ప్రస్తుత ధరల ప్రకారం 2022- 23 (AE)లో ఆంధ్రప్రదేశ్ తలసరి ఆదాయం రూ.2,19,518గా అంచనా వేయబడింది, 2021-22లో రూ.1,92,587 (FRE) గా ఉంది. వృద్ది రేటు 13.98%.
- రాష్ట్రాల మొత్తం స్వంత పన్ను ఆదాయం రూ. 84389 కోట్లు. FY 2022-23లో రాష్ట్రం యొక్క స్వంత పన్నుయేతర ఆదాయం రూ.6511 కోట్లు మరియు కేంద్రం వనరుల నుండి రూ. 2022-23లో 89835 కోట్లు వచ్చాయి.
- రాష్ట్ర మొత్తం అప్పు రూ. 2022-23 చివరిలో 426234 కోట్లుగా ఉన్నది.
- రెవెన్యూ లోటు రూ.(-) 29108 కోట్లు మరియు ఆర్థిక లోటు రూ. (-)47717 కోట్లు.
- పారిశ్రామిక కార్మికుల వినియోగదారుల ధరల సూచీలు 7.39% వద్ద ఉండగా, వ్యవసాయ కార్మికులకు ఇది 6.00% గా ఉన్నది.
- నవంబర్, 2022లో అన్ని వస్తువులకు సంబంధించిన హోల్ సేల్ ధరల సూచిక (2011-12) 152.1 వద్ద ఉంది.
ప్రజా పంపిణీ:
మొత్తం 9260 మొబైల్ డిస్పెన్సింగ్ యూనిట్లు వినియోగదారులకు వారి ఇంటి వద్దకే అవసరమైన వస్తువులను సరఫరా చేస్తున్నాయి.
ప్రస్తుతం రాష్ట్రంలో 29,794 సరసమైన ధరల దుకాణాలు పనిచేస్తున్నాయి. ఒక్కో దుకాణం ఒక్కో దుకాణానికి 1423 మందితో 488 కార్డులను అందిస్తోంది.
ఋతుపవన పరిస్థితులు:
- నైరుతి రుతుపవనాల కాలంలో రాష్ట్రం సాధారణ వర్షపాతం 574.8 మి.మీ ఉండగా అది 2022-23లో 583.2 మి.మీ వర్షపాతాన్ని పొందింది, ఇది 1.5% అధికంగా నమోదైంది.
- కాకినాడ, బాపట్ల, అనంతపురం మరియు శ్రీ సత్యసాయి జిల్లాల్లో అధిక వర్షపాతం నమోదైంది మరియు రాష్ట్రంలోని మిగిలిన జిల్లాల్లో సాధారణ వర్షపాతం నమోదైంది.
- 2022-23 ఈశాన్య రుతుపవనాల కాలంలో (అక్టోబర్ నుండి డిసెంబర్ వరకు), 8.7% అధిక వర్షపాతం నమోదైంది. సాధారణ వర్షపాతం 285.5 మి.మీ కాగా ఈ కాలంలో 310.4 మి.మీ నమోదుఅయినది.
వ్యవసాయం:
- 2022-23లో ఆహార ధాన్యాల సాగు విస్తీర్ణం 39.59 లక్షల హెక్టార్లలలో జరుగుతున్నది.
- 2022-23లో YSR రైతు భరోసా పథకం కింద, భూమిని కలిగి ఉన్న రైతు కుటుంబాలకు రూ. 13,500/- సంవత్సరానికి రూ. PM కిసాన్ కింద భారత ప్రభుత్వం నుండి మూడు వాయిదాలలో 6000/- లను మిగిలిన మొత్తాన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం అందిస్తున్నది.
- వ్యవసాయానికి సంబంధించిన అన్ని సేవలను అందించడం కోసం ప్రభుత్వం 10778 డా.వైఎస్ఆర్ ఆర్బికెలు & 154 హబ్లను ఏర్పాటు చేసింది.
- 2022లో జరిగిన ఆసియా పసిఫిక్ సమ్మిట్లో RBK కాన్సెప్ట్కు ఎక్కువ ప్రాధాన్యత లభించింది, రైతుల జీవనోపాధి మరియు నికర ఆదాయ స్థాయిలను పెంచడానికి ఇథియోపియాలో RBK మోడల్ను పునరావృతం చేయాలని భారత ప్రభుత్వం ప్రపంచ బ్యాంకుకు సిఫార్సు చేసింది.
- A.P. స్టేట్ కోఆపరేటివ్ బ్యాంక్ 2022-23 సంవత్సరంలో PACS మరియు DCCBల ద్వారా రైతులకు రూ.74,153 కోట్లు (ఖరీఫ్ రూ.59,793 కోట్లు మరియు రబీ రూ. 14,360 కోట్లు) ఉత్పత్తి ఋణం (స్వల్పకాలిక రుణాలు)గా అందించింది.
హార్టికల్చర్ మరియు సెరికల్చర్:
- ఆయిల్ పామ్, బొప్పాయి, నిమ్మ, కోకో, టమోటా, కొబ్బరి మరియు మిరపకాయల ఉత్పాదకతలో ఆంధ్రప్రదేశ్ మొదటి స్థానంలో ఉంది.
- ఉద్యాన పంటల సాగు విస్తీర్ణం 17.95 లక్షల హెక్టార్లు మరియు ఉత్పత్తి 314.76 లక్షల మెట్రిక్ టన్నులు.
- మొత్తం దేశ పండ్ల ఉత్పత్తిలో ఆంధ్రప్రదేశ్ 15.6% వాటాతో దేశంలోనే అతిపెద్ద పండ్ల ఉత్పత్తిదారుగా ఉంది.
- భారతదేశంలో కర్నాటక తర్వాత ఆంధ్రప్రదేశ్ రెండవ అతిపెద్ద పట్టు ఉత్పత్తిదారు.
లైవ్ స్టాక్ మరియు ఫిషరీస్:
- పశువులలో ఒంగోలు మరియు పుంగనూరు, గొర్రెలలో నెల్లూరు మరియు పౌల్ట్రీలో అసీల్ వంటి ప్రసిద్ధ మరియు ప్రపంచ ప్రఖ్యాతి గాంచిన పశువుల జాతులను కలిగి ఉన్నందుకు ఆంధ్రప్రదేశ్ గర్వపడుతుంది.
- 2021-2022లో, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ గుడ్డు ఉత్పత్తిలో (2645.03 లక్షలు) మాంసం ఉత్పత్తిలో 2వ స్థానంలో (10.25 లక్షల MTలు) మరియు పాల ఉత్పత్తిలో (154.03 లక్షల MTలు) 5వ స్థానంలో నిలిచింది.
- అడవులు:
- భారత రాష్ట్ర అటవీ నివేదిక, 2021 ప్రకారం, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర అటవీ 38060.39 చ.కి.మీ విస్తీర్ణం మొత్తం భౌగోళిక విస్తీర్ణంలో 23.35%. ఇందులో చాలా దట్టమైన అడవి 1994. 28 చ.కి. కి.మీ. ఓపెన్ ఫారెస్ట్ 13861. 27 చదరపు. కి.మీ గా ఉన్నది.
- రాష్ట్రంలో 23 నగరవనాలు పూర్తయ్యాయి, 7 టెంపుల్ ఎకో పార్క్లను అభివృద్ధి చేస్తున్నారు. రాష్ట్రంలో 13 వన్యప్రాణుల అభయారణ్యాలు మరియు 3 జాతీయ పార్కులు ఉన్నాయి.
వ్యవసాయ మార్కెటింగ్:
- రాష్ట్రంలో 1052 గోడౌన్లు ఉన్నాయి. మరియు రాష్ట్రంలోని 33 మార్కెట్లలో ఈ-నామ్ అమలు చేయబడింది.
- A.P ప్రభుత్వం A.Pలో పండించిన పంటలకు GOI ప్రకటించని పంటలకు MSPని ప్రకటించింది – ఇప్పుడు MSP ప్రకటించిన పంటలు: మిర్చి -రూ.7000 క్వింటాల్కు, పసుపు-రూ.6850, ఉల్లి-రూ. క్వింటాల్కు 770, మైనర్ మినుములు-రూ.2500, అరటి-రూ.800, స్వీట్ ఆరెంజ్-రూ.1400.
- ధరల హెచ్చరికపై ఎండ్-టు-ఎండ్ పరిష్కారాలను అందించడానికి వ్యవసాయ ధరలు మరియు సేకరణపై నిరంతర పర్యవేక్షణ (CM APP) అభివృద్ధి చేయబడింది.
- “e Farmarket” రైతులను దేశంలోని వ్యాపారులతో నేరుగా కలుపుతుంది.
పారిశ్రామిక అభివృద్ధి:
- YSR AP One పరిశ్రమలకు వన్-స్టాప్ వనరు మరియు మద్దతు కేంద్రంగా పనిచేస్తుంది.
- ఉపాధి కల్పన కోసం రాష్ట్రం మధ్యస్థ, భారీ మరియు మెగా పరిశ్రమల కోసం SGST రీయింబర్స్మెంట్ను అందిస్తోంది.
గ్లోబల్ ఇన్వెస్టర్స్ సమ్మిట్, 2023:
- AP ప్రభుత్వం 3వ-4వ మార్చి 2023న విశాఖపట్నంలో ప్రపంచ పెట్టుబడిదారుల సదస్సును విజయవంతంగా నిర్వహించింది.
- 25 దేశాల నుండి పెట్టుబడిదారులు హాజరయ్యారు. మొత్తం మీద, మొత్తం 13.42 లక్షల కోట్ల నిబద్ధతతో 378 ఎంవోయూలు కుదిరాయి.
- 2020-21 సంవత్సరానికి గాను DPIIT, భారత ప్రభుత్వం విడుదల చేసిన ఈజ్ ఆఫ్ డూయింగ్ బిజినెస్ రిఫార్మ్ యాక్షన్ ప్లాన్ (BRAP)లో AP ‘టాప్ అచీవర్’గా వర్గీకరించబడింది.
- 55761 MSMEలు స్థాపించబడ్డాయి.
పారిశ్రామిక కారిడార్లు:
- చెన్నై బెంగళూరు ఇండస్ట్రియల్ కారిడార్ (CBIC). CBIC ప్రాంతం తమిళనాడు, కర్ణాటక, ఆంధ్రప్రదేశ్లోని మూడు రాష్ట్రాల భాగాలను కవర్ చేస్తుంది. కృష్ణపట్నం, SPSR నెల్లూరు జిల్లా DPIIT ద్వారా ఫేజ్-1 కింద అభివృద్ధి కోసం ఎంపిక చేయబడింది. రెండు బ్లాకుల్లో ఈ నోడ్ కింద 13,919.67 ఎకరాలు అభివృద్ధి చేయడానికి ప్రతిపాదించబడింది.
- హైదరాబాద్ బెంగళూరు ఇండస్ట్రియల్ కారిడార్ (HBIC) తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు కర్ణాటక రాష్ట్రాలలో విస్తరించి ఉన్న ప్రాంతం.
- HBIC కింద, ఆంధ్రప్రదేశ్లోని ఓర్వకల్ నోడ్ 9,800 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో ప్రారంభ దశలో అభివృద్ధి కోసం గుర్తించబడింది మరియు ప్రాజెక్ట్ అభివృద్ధి కార్యకలాపాలు ప్రారంభించబడుతున్నాయి.
- విశాఖపట్నం-చెన్నై ఇండస్ట్రియల్ కారిడార్ (VCIC) వైజాగ్, చిత్తూరు మరియు కొప్పర్తిలో మూడు పారిశ్రామిక నోడ్లను కలిగి ఉంది.
- నేషనల్ ఇండస్ట్రియల్ మాన్యుఫాక్యూరింగ్ జోన్ (NIMZ), ప్రకాశం జిల్లాలోని పామూరు గ్రామంలో అభివృద్ధి చేయాలని భావించారు.
- AP ప్రభుత్వం ఆంధ్రప్రదేశ్ ఎగుమతి ప్రోత్సాహక విధానాన్ని (APEX 2022-27) జారీ చేసింది.
- రాష్ట్రంలో వైఎస్ఆర్ నేతన్న నేస్తం కింద 1282 చేనేత సహకార సంఘాలు పనిచేస్తున్నాయి, రూ. ఒక్కో లబ్ధిదారునికి 24000 అందజేస్తున్నారు.
నీటి వనరులు:
- పోలవరం, బాబూ జగ్జీవన్ రామ్ ఉత్తరాంధ్ర సుజల స్రవంతి, పూల సుబ్బయ్య వెలిగొండ ప్రాజెక్టులు, శ్రీ కృష్ణ దేవరాయ గాలేరు నగరి సుజల స్రవంతి (GNSS) మరియు హంద్రీ నీవా సుజల స్రవంతి (HNSS) ప్రాజెక్టుల పనులు వేగంగా జరుగుతున్నాయి.
- ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని 54 జలయజ్ఞం నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులలో, 14 ప్రాజెక్టులు పూర్తయ్యాయి మరియు 2 ప్రాజెక్ట్లలో దశలవారీ పనులు పూర్తయ్యాయి.
- 40 జలయజ్ఞం ప్రాజెక్టులు (23 మేజర్ + 7 మీడియం + 4 వరద బ్యాంకులు + 6 ఆధునీకరణ) ద్వారా 36.44 లక్షల ఎకరాలకు కొత్త నీటిపారుదల సామర్థ్యం ఏర్పడుతుంది.
- పోలవరం ప్రాజెక్టు ద్వారా 7.20 లక్షల ఎకరాలకు సాగునీటి సౌకర్యం, 960 మెగావాట్ల జలవిద్యుత్ ఉత్పత్తి, 80TMC గోదావరి నీటిని కృష్ణాకు మళ్లించేలా చేయడం జరుగుతుంది, జూన్, 2024 నాటికి పూర్తి చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు.
- మొత్తం భూగర్భ జలాల లభ్యత 25863 మిలియన్ క్యూబిక్ మీటర్లు మరియు భూగర్భ జలాల అభివృద్ధి 29% గా ఉన్నది. భూగర్భ జలాల మట్టం 2.4 మీటర్ల నికర పెరుగుదలను గమనించవచ్చు.
ప్రాజెక్ట్లు:
- దిగువ సిలేరు హైడ్రో-ఎలక్ట్రిక్ ప్రాజెక్ట్,
- ఎగువ సిలేరు పంప్డ్ స్టోరేజీ ప్రాజెక్ట్
- చిత్రకొండ డ్యామ్ టో పవర్ హౌస్
- కృష్ణపట్నం థర్మల్ ప్రాజెక్ట్ అక్టోబర్ 2022న CM జగన్ చేత జాతికి అంకితం చేయబడింది
అవార్డులు:
- 15వ ENERTIA అవార్డ్స్ సమ్మిట్లో: ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం “శక్తి మౌలిక సదుపాయాలు మరియు అభివృద్ధికి ఉత్తమ రాష్ట్రం”గా ENERTIA అవార్డును గెలుచుకుంది. APTRANSCO “బెస్ట్ ట్రాన్స్మిషన్ యుటిలిటీ” సంస్థ గా ENERTIA అవార్డును గెలుచుకుంది
- A.P స్టేట్ ఎనర్జీ కన్జర్వేషన్ మిషన్, “స్టేట్ డిజిగ్నేటెడ్ ఏజెన్సీ (SDA)లో నేషనల్ ఎనర్జీ కన్జర్వేషన్ అవార్డ్స్లో 1వ బహుమతిని పొందింది.
- AP జాతీయ చేపల ఉత్పత్తిలో 30% సహకరిస్తోంది మరియు దేశంలోని సముద్ర ఆహార ఎగుమతుల మొత్తం విలువలో 35% వాటాతో భారతదేశంలో రొయ్యల ప్రధాన ఎగుమతిదారుగా ఉంది.
మరింత చదవండి | |
తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
Adda247 తెలుగు APP | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
Adda247 తెలుగు Youtube Official Channel | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |