భారత జాతీయ ఉద్యమం AP పోలీస్ కానిస్టేబుల్ మెయిన్స్ పరీక్షకు కీలకమైన అంశం, ఇది బ్రిటిష్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా ప్రారంభ ప్రతిఘటనల నుండి 1947లో భారతదేశం యొక్క చివరికి స్వాతంత్ర్యం వరకు ప్రయాణాన్ని కవర్ చేస్తుంది. ఈ అంశం ఆధునిక భారతదేశాన్ని రూపొందించిన కీలక సంఘటనలు, ఉద్యమాలు మరియు నాయకులను కలిగి ఉంటుంది. ఈ వివరాలను అర్థం చేసుకోవడం పరీక్షకు మాత్రమే కాకుండా భారతదేశం యొక్క గొప్ప పోరాటం మరియు స్థితిస్థాపకత యొక్క గొప్ప చరిత్ర గురించి అంతర్దృష్టిని పొందడం కోసం కూడా చాలా అవసరం.
AP పోలీస్ కానిస్టేబుల్ మెయిన్స్ పరీక్ష జనవరి 2025లో జరిగే అవకాశం ఉన్నందున అభ్యర్థులు తమ ప్రిపరేషన్ మొదలు పెట్టాలి. మీ ప్రిపరేషన్ ను సులభతరం చేయడానికి మేము సబ్జెక్టు ల వారీగా ఉచిత స్టడీ నోట్స్ ని ఇక్కడ అందిస్తున్నాము
Adda247 APP
భారత జాతీయ ఉద్యమం అంటే ఏమిటి?
ఇండియన్ నేషనల్ మూవ్‌మెంట్ అనేది బ్రిటిష్ వలస పాలన నుండి స్వాతంత్ర్యం పొందేందుకు భారతీయులు చేసిన సంఘటిత మరియు సంఘటిత పోరాటాన్ని సూచిస్తుంది. 19వ శతాబ్దం మధ్యకాలం నుండి ఆగష్టు 15, 1947 వరకు సాగిన ఈ ఉద్యమం బ్రిటీష్ పాలనను వ్యతిరేకించడానికి మరియు స్వయం పాలనను డిమాండ్ చేయడానికి వివిధ దశలు, నాయకులు, సిద్ధాంతాలు మరియు వ్యూహాలను కలిగి ఉంది. ఈ ఉద్యమం ప్రారంభ రాజకీయ మేల్కొలుపు, సంస్కరణల కోసం మితవాద డిమాండ్లు, తీవ్రవాద నిరసనలు, సహాయ నిరాకరణ మరియు శాసనోల్లంఘన ప్రచారాలు మరియు పూర్తి స్వాతంత్ర్యం కోసం అంతిమ పోరాటంతో సహా అనేక ప్రముఖ దశల ద్వారా వర్గీకరించబడింది.
ఈ ఉద్యమంలో 1857 తిరుగుబాటు, 1885లో భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (INC) ఏర్పాటు, 1905లో బెంగాల్ విభజన, స్వదేశీ ఉద్యమం, సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమం, శాసనోల్లంఘన ఉద్యమం మరియు క్విట్ ఇండియా ఉద్యమం వంటి కీలక సంఘటనలు ఉన్నాయి. ఈ ఉద్యమాలు సాంఘిక, ఆర్థిక మరియు మతపరమైన నేపథ్యాలలో భారతీయుల నుండి సామూహిక భాగస్వామ్యాన్ని ఆకర్షించాయి, చివరికి 1947లో భారతదేశంలో బ్రిటిష్ పాలన అంతానికి దారితీసింది.
భారతదేశంలో జాతీయ ఉద్యమం పెరగడానికి కారణాలు
భారత జాతీయోద్యమానికి అనేక ఆర్థిక, రాజకీయ, సామాజిక, సాంస్కృతిక అంశాలు ఆజ్యం పోశాయి, ఇవి జాతీయ చైతన్యాన్ని ప్రేరేపించాయి మరియు స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో భారతీయులను ఏకం చేశాయి. ప్రధాన కారణాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి:
బ్రిటిష్ వారి ఆర్థిక దోపిడీ
- బ్రిటీష్ విధానాలు భారత వనరుల దోపిడీకి, స్వదేశీ పరిశ్రమల విధ్వంసానికి దారితీశాయి. భారతీయ ఉత్పత్తులపై అధిక పన్నులు మరియు బ్రిటిష్ వస్తువుల వరద సాంప్రదాయ చేతివృత్తులు మరియు వ్యవసాయాన్ని నాశనం చేశాయి.
- దాదాభాయ్ నౌరోజీ ప్రాచుర్యం పొందిన డ్రెయిన్ ఆఫ్ వెల్త్ సిద్ధాంతం భారతదేశ సంపదను క్రమపద్ధతిలో బ్రిటన్ కు ఎలా తరలిస్తున్నారో, విస్తృతమైన పేదరికం మరియు ఆర్థిక సంక్షోభాన్ని సృష్టిస్తుందో ఎత్తిచూపింది.
బ్రిటిష్ అడ్మినిస్ట్రేటివ్ మరియు జ్యుడీషియల్ విధానాల ప్రభావం
- బ్రిటిష్ పాలనా విధానాలు భారతీయుల్లో అసంతృప్తిని సృష్టించాయి. ఆంగ్ల విద్యను ప్రవేశపెట్టడం బ్రిటిష్ పాలనను విమర్శించే మరియు సంస్కరణలను డిమాండ్ చేసే విద్యావంతులైన భారతీయ మధ్యతరగతిని సృష్టించడానికి సహాయపడింది.
- రౌలట్ చట్టం వంటి అణచివేత చట్టాలు పౌర స్వేచ్ఛను పరిమితం చేశాయి, వలస పాలనకు వ్యతిరేకంగా ఆగ్రహాన్ని మరియు ప్రతిఘటనను మరింత ప్రేరేపించాయి.
సామాజిక, మత సంస్కరణోద్యమాలు
- రాజారామ్ మోహన్ రాయ్ నేతృత్వంలోని బ్రహ్మసమాజం, స్వామి దయానంద సరస్వతి నేతృత్వంలోని ఆర్యసమాజ్, థియోసాఫికల్ సొసైటీ వంటి సంస్కరణోద్యమాలు సామాజిక చైతన్యాన్ని పెంపొందించడానికి దోహదపడ్డాయి. ఈ ఉద్యమాలు భారతీయ సంస్కృతి పునరుద్ధరణ కోసం వాదించాయి మరియు భారతీయ సంప్రదాయాలను బ్రిటిష్ ఖండించడాన్ని వ్యతిరేకించాయి.
- విద్యావంతులైన భారతీయులపై ఈ సంస్కరణోద్యమాల ప్రభావం బ్రిటిష్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా ఏకీకృత ఉద్యమాన్ని నిర్మించడానికి అవసరమైన గర్వ భావాన్ని మరియు భాగస్వామ్య గుర్తింపును పెంపొందించడానికి సహాయపడింది.
విద్యావంతులైన మధ్యతరగతి ఆవిర్భావం
ఆంగ్ల విద్య వ్యాప్తి ప్రజాస్వామ్యం, స్వాతంత్ర్యం మరియు జాతీయవాదం యొక్క ఉదారవాద భావాలకు గురైన విద్యావంతులైన భారతీయుల వర్గాన్ని సృష్టించింది. వారు బ్రిటిష్ అధికారాన్ని ప్రశ్నించారు మరియు ఫిర్యాదులను వినిపించడానికి ఒక రాజకీయ వేదికను ఏర్పాటు చేయడం యొక్క ప్రాముఖ్యతను చూశారు.
వార్తాపత్రికలు, పత్రికలు మాధ్యమాలుగా మారాయి, దీని ద్వారా విద్యావంతులు రాజకీయ చైతన్యాన్ని పెంపొందించారు మరియు వలస విధానాలకు వ్యతిరేకంగా ప్రజలను సమీకరించారు.
అంతర్జాతీయ సంఘటనల ప్రభావం
అమెరికా స్వాతంత్ర్య సంగ్రామం, ఫ్రెంచ్ విప్లవం మరియు ఇటలీ మరియు జర్మనీలో ఏకీకరణ ఉద్యమాలు వంటి అంతర్జాతీయ సంఘటనలు భారతీయ నాయకులు మరియు మేధావులను స్వాతంత్ర్యం మరియు జాతీయ ఐక్యతను కోరుకోవడానికి ప్రేరేపించాయి.
రుస్సో-జపనీస్ యుద్ధం (1904-1905) లో జపాన్ సాధించిన విజయం ఒక ఆసియా దేశం పాశ్చాత్య శక్తిని ఓడించగలదని భారతీయులకు చూపించింది, స్వాతంత్ర్యం పొందే భారతదేశ సామర్థ్యంపై ఆశను మరియు విశ్వాసాన్ని రేకెత్తించింది.
జాతి వివక్ష మరియు అణచివేత విధానాలు
బ్రిటీష్ విధానాలు జాతివివక్షతో గుర్తించబడ్డాయి, ఇక్కడ భారతీయులను తక్కువవారిగా పరిగణించారు. ఇది భారతీయులలో, ముఖ్యంగా విద్యావంతులైన ఉన్నత వర్గాలలో మరియు శ్రామిక వర్గంలో ఆగ్రహాన్ని కలిగించింది.
భారతీయ సంస్కృతి, మత విశ్వాసాల పట్ల బ్రిటిష్ అగౌరవం కూడా జాతీయవాద భావాలకు ఆజ్యం పోసింది. జలియన్ వాలాబాగ్ మారణకాండ (1919) వంటి సంఘటనలు బ్రిటిష్ క్రూరత్వాన్ని ఎత్తిచూపాయి, ఇది విస్తృతమైన ఆగ్రహానికి దారితీసింది మరియు స్వాతంత్ర్యానికి మద్దతును పెంచింది.
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఐ.ఎన్.సి) ఏర్పాటు
- 1885 లో భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ స్థాపన భారతీయులకు వారి డిమాండ్లను వ్యక్తీకరించడానికి మరియు జాతీయోద్యమాన్ని నిర్వహించడానికి ఒక వేదికను అందించింది. మితవాదులు అని పిలువబడే ప్రారంభ కాంగ్రెస్ నాయకులు మొదట్లో రాజ్యాంగ సంస్కరణలను కోరుకున్నారు, కాని చివరికి స్వయం పాలన కోసం మరింత దృఢమైన డిమాండ్కు మార్గం సుగమం చేశారు.
- వలస పాలనకు వ్యతిరేకంగా వివిధ ప్రాంతాలు మరియు కమ్యూనిటీలకు చెందిన భారతీయ నాయకులు సహకరించడానికి మరియు వ్యూహరచన చేయడానికి అనుమతించిన ఏకీకృత శక్తిగా ఐఎన్సి మారింది
బెంగాల్ విభజన (1905)
- పరిపాలనా దక్షత ముసుగులో బ్రిటిష్ వారు బెంగాల్ ను విభజించారు, కాని ఇది జాతీయవాద మనోభావాలను విభజించడానికి మరియు బలహీనపరిచే ప్రయత్నంగా భావించబడింది. ఈ చర్య స్వదేశీ మరియు బాయ్కాట్ ఉద్యమాలను ప్రేరేపించింది మరియు బ్రిటిష్ పాలనపై వ్యతిరేకతను తీవ్రతరం చేసింది.
- విభజన ప్రాంతాలకు అతీతంగా భారతీయులను సమీకరించింది, జాతీయోద్యమంలో మరింత రాడికల్ దశ వైపు మార్పును సూచిస్తుంది.
జాతీయ నాయకుల పాత్ర
- బాలగంగాధర తిలక్, లాలా లజపతిరాయ్, బిపిన్ చంద్రపాల్ (లాల్-బాల్-పాల్ త్రయం) వంటి ప్రభావవంతమైన నాయకులు దూకుడు పద్ధతులను ప్రోత్సహించారు మరియు సంపూర్ణ స్వాతంత్ర్యం కోసం పోరాడటానికి భారతీయులను ప్రేరేపించారు.
- తరువాత మహాత్మా గాంధీ వంటి నాయకులు అహింసాయుత ప్రతిఘటనను ప్రోత్సహించి, ప్రజలను ఉద్యమంలోకి తీసుకువచ్చారు. సుభాష్ చంద్రబోస్, భగత్ సింగ్ వంటి నాయకులు తమ విప్లవ స్ఫూర్తితో, దేశం కోసం త్యాగం చేసి భారతీయులకు స్ఫూర్తిగా నిలిచారు.
మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం మరియు తదనంతర పరిణామాలు
- మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో భారత సైనికుల సహకారం, యుద్ధ ఖర్చుల కారణంగా ఎదుర్కొన్న ఆర్థిక ఇబ్బందులు అశాంతిని సృష్టించాయి. వారి మద్దతు ఉన్నప్పటికీ, యుద్ధానంతరం బ్రిటిష్ వారి నుండి భారతీయులకు చెప్పుకోదగిన రాజకీయ రాయితీలు లభించలేదు, ఇది నిరాశకు దారితీసింది.
- విచారణ లేకుండా నిర్బంధించడానికి అనుమతించిన 1919 నాటి రౌలట్ చట్టం ప్రతిఘటనకు మరింత ఆజ్యం పోసి, మహాత్మా గాంధీ నేతృత్వంలోని సహాయ నిరాకరణోద్యమానికి దారితీసింది.
ముగింపు:
ఆర్థిక దోపిడీ, సామాజిక అసమానతల నుంచి సంస్కరణోద్యమాల ప్రభావం, జాతీయవాద నాయకులను ప్రేరేపించడం వరకు వివిధ అంశాల ఫలితంగా భారత జాతీయోద్యమం ఆవిర్భవించింది. ఈ కారణాలు సమిష్టిగా బ్రిటిష్ పాలనలో జరిగిన అన్యాయానికి భారతీయులను మేల్కొలిపాయి మరియు స్వాతంత్ర్యం అనే ఉమ్మడి లక్ష్యం కింద ఏకం కావడానికి వారిని ప్రేరేపించాయి. ఈ కారణాలను అర్థం చేసుకోవడం ద్వారా భారతదేశ స్వాతంత్ర్య పోరాట చరిత్ర మరియు పరిణామం గురించి విలువైన అంతర్దృష్టి లభిస్తుంది, ఇది AP పోలీస్ కానిస్టేబుల్ మెయిన్స్ పరీక్షకు సన్నాహాలలో కీలకమైన కోణాన్ని ఏర్పరుస్తుంది.
AP పోలీస్ కానిస్టేబుల్ మరియు SI PET ఈవెంట్స్ వివరాలు
AP కానిస్టేబుల్ PET షెడ్యూల్ విడుదల
| Adda247 Telugu Home page | Click here |
| Adda247 Telugu APP | Click Here |
| Adda247 Telugu Telegram Channel | Click Here |
