Telugu govt jobs   »   Computer Awareness Pdfs In Telugu |...

Computer Awareness Pdfs In Telugu | కంప్యూటర్ యొక్క ఇన్‌పుట్ & అవుట్పుట్ పరికరాలు | For Competitive Exams

Computer Awareness Pdfs In Telugu | కంప్యూటర్ యొక్క ఇన్‌పుట్ & అవుట్పుట్ పరికరాలు | For Competitive Exams_2.1

కంప్యూటర్ అవేర్నెస్ విభాగం పోటి పరిక్షలలో ఎక్కువ మార్కులు సాధించడానికి ఉపయోగపడే ముఖ్యమైన మరియు ప్రత్యేకమైన విభాగం. ఆసక్తి గల అభ్యర్ధుల కొరకు కంప్యూటర్ అవేర్నెస్ కి సంబంధించిన అంశాలు pdf రూపంతో సహా మేము మీకు అందిస్తున్నాం. ఈ వ్యాసంలో కంప్యూటర్ కు సంబంధించిన ప్రాధమిక అంశాలను మీరు డౌన్లోడ్ చేసుకోవచ్చు.

[sso_enhancement_lead_form_manual title=”కంప్యూటర్ అవగాహన | కంప్యూటర్ యొక్క ఇన్‌పుట్ & అవుట్పుట్ పరికరాలు” button=”డౌన్లోడ్ చేసుకోండి” pdf=”/jobs/wp-content/uploads/2021/07/15050925/input-output-devices.pdf”]

కంప్యూటర్ యొక్క ఇన్‌పుట్ & అవుట్పుట్ పరికరాలు

ఇన్ పుట్ పరికరాలు

కంప్యూటర్ యొక్క కార్యాచరణను మెరుగుపరచడానికి ఒక పరిధీయ పరికరం(peripheral device), కంప్యూటర్ సిస్టమ్‌కు జోడించబడుతుంది. ఇది కోర్ కంప్యూటర్ నిర్మాణంలో భాగం కాదు. ఇన్పుట్ పరికరాలు, అవుట్పుట్ పరికరాలు మరియు నిల్వ(memory) పరికరాలు పరిధీయ పరికరాల రకాలు.

ఇన్‌పుట్ పరికరాలు వినియోగదారు మరియు కంప్యూటర్ మధ్య అనుసంధానంగా పనిచేస్తాయి. ప్రాసెసింగ్, డిస్ప్లే, స్టోరేజ్ మరియు ట్రాన్స్మిషన్ కోసం కంప్యూటర్లకు సూచనలు మరియు డేటాను ఇవ్వడానికి ఇది వినియోగదారులకు అనుమతిస్తుంది.

కొన్ని ఇన్ పుట్ పరికరాలు:

  1. కీబోర్డ్(Keyboard) – ఇది ఆల్ఫా మరియు న్యూమరిక్(సంఖ్యా)రూపాల్లో రెండింటిలోనూ కంప్యూటర్ లోనికి డేటాను నమోదు చేయడానికి దీనిని ఉపయోగిస్తారు. కీబోర్డ్ లో కొన్ని ముఖ్యమైన కీలు:

(i) టోగుల్(Toggle) కీలు – కీబోర్డుపై కీల సమూహం యొక్క ఇన్ పుట్ మోడ్ ను మార్చడానికి దీనిని ఉపయోగిస్తారు. క్యాప్స్ లాక్, నమ్ లాక్, స్క్రోల్ లాక్ అనేవి టాగుల్ కీలు.

➢ క్యాప్స్ లాక్ – అన్ని అక్షరాలను క్యాపిటలైజ్ చేస్తుంది.

➢ నమ్ లాక్ – కీప్యాడ్ నుంచి నెంబర్లు ఇన్ పుట్ లు అని నిర్ధారిస్తుంది.

➢ స్క్రోల్ లాక్ – విండో లోని కంటెంట్ లను స్క్రోల్ చేయడానికి బాణం(arrow) కీలను అనుమతిస్తుంది.

(ii) మాడిఫైయర్(Modifier) కీలు – ఇది ఒక ప్రత్యేక కీ (కీ కలయిక), ఈ కీ తో పాటు మరొక కీ ఒకేసారి కలిసి నొక్కినప్పుడు మరొక కీ యొక్క సాధారణ చర్యను తాత్కాలికంగా సవరించుకుంటుంది. Shift, Alt, Ctrl, Fn మాడిఫైయర్ కీలు.

  • షిఫ్ట్(Shift) – అక్షరాలను పెద్ద అక్షరం(కాపిటల్ లెటర్స్) చేయడానికి మరియు వివిధ రకాల చిహ్నాల కోసం ఉపయోగిస్తారు.
  • ఫంక్షన్(Fn- Function) – బ్రైట్నెస్ మరియు వాల్యూమ్(ధ్వని) నియంత్రణ వంటి ఇతర విధులు.
  • కంట్రోల్ (Ctrl- Control) – కీబోర్డ్ సత్వరమార్గాల కోసం ఉపయోగిస్తారు, Ctrl + S, Ctrl + P మొదలైనవి.
  • ఆల్ట్(Alt) – కీబోర్డ్ సత్వరమార్గాల కోసం సంఖ్యా కీలు మరియు కంట్రోల్ కీతో కలిపి ఉపయోగించబడుతుంది.

(iii) ఫంక్షన్(Function) కీలు – కంప్యూటర్ కీబోర్డులోని ఒక కీ, ప్రధాన ఆల్ఫాన్యూమరిక్ కీల నుండి భిన్నంగా ఉంటుంది, దీనికి సాఫ్ట్ వేర్ ఒక విధిని కేటాయించగలదు. F1 – F12 కీలను ఫంక్షన్ కీలు అంటారు మరియు ప్రతి కీ విభిన్న విధిని నిర్వహిస్తుంది. దీనిని సింగిల్ కీ కమాండ్లుగా(ఆదేశాలుగా) ఉపయోగించవచ్చు(ఉదా., F5)  లేదా ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మాడిఫైయర్ కీలతో కలిపి ఉపయోగించవచ్చు (ఉదా., Alt + F4).

(iv) ఎస్కేప్(Escape) కీ – ఇది కంప్యూటర్ కీబోర్డ్ యొక్క ఎగువ ఎడమ మూలలో ఉంది. కంప్యూటర్‌లో నడుస్తున్న ప్రాసెస్‌ను విడిచిపెట్టడానికి, రద్దు చేయడానికి లేదా నిలిపివేయడానికి దినిని తరచుగా ఉపయోగిస్తారు.

  1. మౌస్(Mouse) – ఇది పాయింటింగ్ మరియు కర్సర్-నియంత్రణ పరికరం. దాని బేస్ వద్ద ఒక రౌండ్ బాల్, మౌస్ యొక్క కదలికను గ్రహించి, మౌస్ బటన్లను నొక్కినప్పుడు సంబంధిత సంకేతాలను CPU కి పంపుతుంది. మౌస్ లో రెండు/మూడు బటన్లు-ఎడమ, కుడి మరియు మధ్య బటన్ అని పిలువబడుతుంది.
  2. జాయ్ స్టిక్(Joy Stick) – ఇది మానిటర్ స్క్రీన్‌పై కర్సర్ స్థానాన్ని తరలించడానికి ఉపయోగించబడుతుంది. ఇది ప్రధానంగా కంప్యూటర్ ఎయిడెడ్ డిజైన్ (CAD) లో మరియు కంప్యూటర్‌లో ఆటలను ఆడటానికి ఉపయోగించబడుతుంది.
  3. ట్రాక్ బాల్(Track Ball) – ఇది ఎక్కువగా నోట్‌బుక్‌లు లేదా ల్యాప్‌టాప్‌లలో ఉపయోగించబడుతుంది. ఇది సగం చొప్పించబడిన బాల్ మరియు బాల్ పై వేళ్లను కదిలించడం ద్వారా, పాయింటర్‌ను తరలించవచ్చు.
  4. స్కానర్(Scanner) – ఇది ప్రింటెడ్ మెటీరియల్ నుండి చిత్రాలను సంగ్రహిస్తుంది మరియు దానిని PCలో నిల్వ చేయగల డిజిటల్ ఫార్మాట్ గా మారుస్తుంది. ఫ్లాట్‌బెడ్ స్కానర్‌లు, హ్యాండ్ స్కానర్‌లు, షీట్‌ఫెడ్ స్కానర్ కొన్ని రకాల స్కానర్‌లు.
  5. బార్‌కోడ్ రీడర్(Barcode Reader) – ఇది ముద్రిత బార్‌కోడ్‌లను చదవడానికి ఎలక్ట్రానిక్ పరికరం. బార్‌కోడ్ రీడర్‌లోని లైట్ సెన్సార్ బార్‌కోడ్‌ను చదవగలదు మరియు డేటాను కంప్యూటర్‌లో నిల్వ చేయడానికి ఆప్టికల్ ఇంపల్స్ ని ఎలక్ట్రికల్(విద్యుత్) ఇంపల్స్ లోనికి అనువదిస్తుంది.
  6. మాగ్నెటిక్ ఇంక్ క్యారెక్టర్ రికగ్నిషన్ (MICR) – ఇది ప్రత్యేకమైన సిరా(ink) మరియు అక్షరాలను(characters) ఉపయోగించే అక్షర గుర్తింపు పరికరం. కాగితపు పత్రాల యొక్క చట్టబద్ధత లేదా వాస్తవికతను ధృవీకరించడానికి ఇది ఉపయోగించబడుతుంది, ముఖ్యంగా తనిఖీలు. సమాచారాన్ని మాగ్నెటిక్ అక్షరాలలో ఎన్కోడ్ చేయవచ్చు. ఇది సమాచారాన్ని స్కానింగ్ మరియు ప్రాసెసింగ్ చేయడానికి సురక్షితమైన, హై-స్పీడ్ పద్ధతిని అందిస్తుంది
  7. ఆప్టికల్ క్యారెక్టర్ రికగ్నిషన్ (OCR) – ఇది డిజిటల్ ఇమేజ్‌లోని వచనాన్ని గుర్తించే సాంకేతికత. ఇది పత్రాన్ని సవరించగలిగే టెక్స్ట్ ఫైల్‌(text file)గా మారుస్తుంది.
  8. ఆప్టికల్ మార్క్ రికగ్నిషన్ (OMR) – ఇది డాక్యుమెంట్ ని స్కాన్ చేసి, మార్క్ చేయబడ్డ ఫీల్డ్ ల నుంచి డేటాను చదివే ఎలక్ట్రానిక్ విధానం మరియు ఫలితాలను కంప్యూటర్ లోనికి ట్రాన్స్ మిట్ చేస్తుంది.
  9. డిజిటైజర్(Digitizer) – ఇది స్క్రీన్‌పై గ్రాఫిక్‌లను గీయడానికి మరియు మార్చటానికి వినియోగదారులను అనుమతిస్తుంది. దీనిని గ్రాఫిక్స్ టాబ్లెట్ అని కూడా అంటారు. ఈ రకమైన టాబ్లెట్‌లు సాధారణంగా CAD / CAM నిపుణుల కోసం రూపొందించబడింది.
  1. టచ్ స్క్రీన్(Touch Screen) – ఇది కంప్యూటర్ డిస్ప్లే స్క్రీన్, ఇది ఇన్పుట్ పరికరంగా పనిచేస్తుంది. టచ్‌స్క్రీన్‌ను వేలు లేదా స్టైలస్ ద్వారా తాకవచ్చు. టచ్‌స్క్రీన్ ఈవెంట్‌ను రికార్డ్ చేస్తుంది మరియు ప్రాసెసింగ్ కోసం కంట్రోలర్‌కు పంపుతుంది.
  2. మైక్రోఫోన్(Microphone) – మైక్రోఫోన్ గాలిలోని ధ్వని ప్రకంపనలను ఎలక్ట్రానిక్ సిగ్నల్స్‌గా మారుస్తుంది. ఇది కమ్యూనికేషన్స్, మ్యూజిక్ మరియు స్పీచ్ రికార్డింగ్‌తో సహా అనేక రకాల ఆడియో రికార్డింగ్ పరికరాలను అనుమతిస్తుంది.
  3. వెబ్ కెమెరా(Web Camera) – ఇది చిత్రాలను డిజిటల్ రూపంలో సంగ్రహిస్తుంది మరియు నిల్వ చేస్తుంది. నిల్వ చేసిన చిత్రాలను ఫోటోగ్రాఫిక్ కాంపాక్ట్ డిస్క్ లేదా (బాహ్య) ఎక్స్టర్నల్ హార్డ్ డిస్క్‌లో ఆర్కైవ్(archive-తక్కువ తరచుగా ఉపయోగించే నిల్వ మాధ్యమానికి డేటా బదిలీ)చేయవచ్చు.
  4. లైట్ పెన్(Light Pen) – ఇది లైట్-సెన్సిటివ్ ఇన్పుట్ పరికరం, ఇది టెక్స్ట్ ఎంచుకోవడానికి, చిత్రాలను గీయడానికి మరియు కంప్యూటర్ స్క్రీన్ లేదా మానిటర్‌లోని యూసర్ ఇంటర్ ఫేస్ తో ఇంటరాక్ట్ కావడానికి ఉపయోగించబడుతుంది.

అవుట్పుట్ పరికరాలు

కంప్యూటర్ నుండి మరొక పరికరానికి డేటాను పంపడానికి అవుట్పుట్ పరికరాలు ఉపయోగించబడతాయి. మానిటర్లు, ప్రొజెక్టర్లు, స్పీకర్లు, ప్లాటర్లు మరియు ప్రింటర్లు మొదలైనవి ఉదాహరణలు.

  1. మానిటర్లు(Monitors) – కంప్యూటర్ యొక్క ప్రధాన అవుట్పుట్ పరికరం మానిటర్లు. ఇది దీర్ఘచతురస్రాకార రూపంలో అమర్చబడిన చిన్న చుక్కల నుండి చిత్రాలను రూపొందిస్తుంది. చిత్రం యొక్క స్పష్టత, పిక్సెల్‌ల సంఖ్యపై ఆధారపడి ఉంటుంది. మానిటర్లకు రెండు రకాల వీక్షణ తెరలు ఉపయోగించబడతాయి.

(i) కాథోడ్-రే ట్యూబ్ (CRT) – CRT డిస్ప్లే, పిక్సెల్స్ అని పిలువబడే చిన్న చిత్రలతో రూపొందించబడింది.CRT ట్యూబ్ ఎలక్ట్రాన్ల పుంజం ఉపయోగించి తెరపై ఒక చిత్రాన్ని సృష్టిస్తుంది.

(ii) ఫ్లాట్-ప్యానెల్ డిస్ప్లే (Flat- Panel Display) – ఫ్లాట్-ప్యానెల్ డిస్ప్లే CRT తో పోల్చితే పరిమాణం, బరువు మరియు విద్యుత్ అవసరాన్ని తగ్గించిన వీడియో పరికరాల తరగతిని సూచిస్తుంది.

(iii) లిక్విడ్ క్రిస్టల్ డిస్ప్లే (LCD) మానిటర్ – LCD మానిటర్లు కాంపాక్ట్ ఫ్లోరోసెంట్ ట్యూబులను ఉపయోగిస్తుంది,ఇది స్క్రీన్‌పై చిత్రాన్ని ప్రకాశవంతం చేస్తుంది మరియు మంచి చిత్ర నాణ్యత, రిజల్యూషన్ మరియు కాంట్రాస్ట్ స్థాయిలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది.

(iv) లైట్ ఎమిటింగ్ డయోడ్ (LED) మానిటర్ – చిత్ర నాణ్యతను మెరుగుపరచడానికి LED మానిటర్లు కొత్త బ్యాక్‌లైటింగ్ సాంకేతికతను ఉపయోగిస్తుంది. మెరుగైన కాంట్రాస్ట్ నిష్పత్తులు మరియు LCD కంటే కలర్ సాచురేషణ్(రంగు స్పష్టత) కారణంగా LED మానిటర్ మరింత జీవితకాలం పనిచేస్తుంది మరియు ఖచ్చితమైనది.

(v) ఆర్గానిక్ లైట్ ఎమిటింగ్ డియోడ్ (OLED) మానిటర్ – విద్యుత్ ప్రవాహాన్ని కాంతిగా మార్చడానికి ఉపయోగించే కొన్ని సేంద్రియ పదార్థం (కలప, ప్లాస్టిక్ లేదా పాలిమర్లు వంటి కార్బన్) తో తయారు చేయబడిన మానిటర్. సరైన రంగును ఉత్పత్తి చేయడానికి వీటిని నేరుగా ఉపయోగిస్తారు మరియు పవర్ మరియు స్థలాన్ని ఆదా చేసే బ్యాక్ లైట్ అవసరం లేదు.

  1. ప్రింటర్లు(Printers) – ప్రింటర్లు అవుట్పుట్ పరికరాలు, ఇవి కాగితంపై టెక్స్ట్ / ఇమేజెస్ రూపంలో సమాచారాన్ని ప్రింట్ చేస్తాయి. ప్రింటర్లు రెండు రకాలు ఇంపాక్ట్ ప్రింటర్లు మరియు నాన్-ఇంపాక్ట్ ప్రింటర్లు.

(i) ఇంపాక్ట్ ప్రింటర్లు(Impact Printers) – ఇంపాక్ట్ ప్రింటర్లు అక్షరాలను రిబ్బన్‌పై కొట్టడం ద్వారా వాటిని ప్రింట్ చేస్తాయి, తరువాత వాటిని కాగితంపై నొక్కి ఉంచాలి. ఉదాహరణలు: డాట్-మ్యాట్రిక్స్ ప్రింటర్లు, లైన్ ప్రింటర్లు, డైసీ వీల్ ప్రింటర్, డ్రమ్ ప్రింటర్, చైన్ ప్రింటర్, బ్యాండ్ ప్రింటర్.

  • డాట్-మ్యాట్రిక్స్ ప్రింటర్లు(Dot-Matrix Printers) – ఇది చుక్కల కలయికగా అక్షరాలను ముద్రిస్తుంది. ప్రింటర్ యొక్క ప్రింట్ హెడ్‌పై పిన్స్ యొక్క మాతృకను(మ్యాట్రిక్స్) కలిగి ఉంటాయి, ఇది అక్షరాన్ని ఏర్పరుస్తుంది. సాధారణంగా 9-24 పిన్స్ కలిగి ఉంటాయి. వాటి వేగం cps(అక్షరానికి సెకను) లో కొలుస్తారు.
  • లైన్ ప్రింటర్లు(Line Printers) – ఒక లైన్ ప్రింటర్ అనేది ఒక ఇంపాక్ట్ ప్రింటర్, ఇది ఒక సమయంలో ఒక లైన్ టెక్ట్స్ ని ప్రింట్ చేయగలదు. దీనిని బార్ ప్రింటర్ అని కూడా అంటారు.

(ii) నాన్-ఇంపాక్ట్ ప్రింటర్లు(Non-Impact Printers)  – నాన్-ఇంపాక్ట్ ప్రింటర్లు రిబ్బన్ ఉపయోగించకుండా కాగితంపై అక్షరాలను ముద్రిస్తాయి. ఈ ప్రింటర్లు ఒకేసారి పూర్తి పేజీని ప్రింట్ చేస్తాయి, కాబట్టి వాటిని పేజీ ప్రింటర్లు అని కూడా పిలుస్తారు. ఉదాహరణలు – లేజర్ ప్రింటర్లు, ఇంక్జెట్ ప్రింటర్లు మొదలైనవి.

  • లేజర్ ప్రింటర్లు – లేజర్ ప్రింటర్ అనేది ప్రభావం లేని ఫోటోకాపీయర్ టెక్నాలజీని ఉపయోగించే వ్యక్తిగత కంప్యూటర్ ప్రింటర్ యొక్క ప్రముఖ రకం. లేజర్ ప్రింటర్ లో ఉపయోగించే సిరా రకం పొడిగా ఉంటుంది. ఇది అధిక నాణ్యత కలిగిన అవుట్ పుట్ ని ఇస్తుంది. లేజర్ ప్రింటర్ల యొక్క రిజల్యూషన్ dpi(ప్రతి అంగుళంకు చుక్కలు) లో కొలువబడుతుంది
  • ఇంక్జెట్ ప్రింటర్లు – ఇంక్జెట్ ప్రింటర్లు కాగితపు షీట్ మీద సిరా(ink) చల్లడం ద్వారా పనిచేస్తాయి. ఇంక్జెట్ ప్రింటర్‌లో ఉపయోగించే సిరా రకం తడిగా ఉంటుంది.

(iii) ఇతర రకాలుఇది కలర్ ప్రింటర్ యొక్క ఒక రకం. ఇది కాగితానికి చిత్రాలను వర్తపరిచే ఘన సిరాను కరిగించడం ద్వారా పనిచేస్తుంది. ఇది విషపూరితం కాదు మరియు నిర్వహించడానికి సౌకర్యవంతంగా ఉంటుంది.

  • LED ప్రింటర్ – ఈ రకమైన ప్రింటర్ లేజర్ కు బదులుగా లైట్ ఎమిటింగ్ డయోడ్ ను ఉపయోగిస్తుంది. పేజీ యొక్క లైన్ బై లైన్ ఇమేజ్(చిత్రాన్ని) సృష్టించడం ద్వారా ఇది ప్రారంభం అవుతుంది.
  1. ప్లాటర్స్(Plotters) – ప్లాటర్ అనేది కాగితంపై పెద్ద గ్రాఫ్ లు మరియు డిజైన్ ల హార్డ్ కాపీలను ఉత్పత్తి చేయడానికి ఉపయోగించే అవుట్ పుట్ పరికరం.అవి నిర్మాణ ప్రణాళికలు, మరియు వ్యాపార ఛార్టులు వంటివి. డ్రమ్ ప్లాటర్లు మరియు ఫ్లాట్ బెడ్ ప్లాటర్లు ప్లాటర్ల రకాలు

(i) డ్రమ్ ప్లాటర్ – ఇది పెన్ ప్లాటర్, ఇది పిన్ ఫీడ్ అటాచ్ మెంట్ తో డ్రమ్ చుట్టూ కాగితాన్ని చుట్టుకుంటుంది. పెన్నులు దాని మీదుగా కదులుతూ చిత్రాన్ని గీయడంతో డ్రమ్ కాగితాన్ని తిప్పుతుంది. భూకంప సంకేతాలను ప్లాటింగ్ చేయడం వంటి నిరంతర అవుట్ పుట్ ఉత్పత్తి చేయడానికి దీనిని ఉపయోగిస్తారు. దీనిని రోలర్ ప్లాటర్ అని కూడా అంటారు.

(ii) ఫ్లాట్‌బెడ్ ప్లాటర్ – ఇది ఒక దీర్ఘచతురస్రాకార ఫ్లాట్ బెడ్ టేబుల్ పై విస్తరించి ఉంచిన కాగితంపై ప్లాట్ చేయబడుతుంది. కార్లు, ఓడలు, విమానాలు, భవనాలు, రహదారులు మొదలైన వాటి రూపకల్పనలో దీనిని ఉపయోగిస్తారు. దీనిని టేబుల్ ప్లాటర్ అని కూడా అంటారు.

  1. స్పీకర్(Speaker) – కంప్యూటర్లతో ఉపయోగించే అవుట్ పుట్ పరికరాల్లో స్పీకర్లు ఒకటి. అవి విద్యుదయస్కాంత తరంగాలను ధ్వని తరంగాలుగా మార్చే ట్రాన్స్ డ్యూసర్లు.
  2. డిజిటల్ ప్రొజెక్టర్లు(Digital Projectors) – ప్రొజెక్టర్ అనేది కంప్యూటర్ తో కనెక్ట్ అయి, అవుట్ పుట్ ను వైట్ స్క్రీన్ లేదా వాల్ మీద ప్రొజెక్ట్ చేసే పరికరం.

 

ఇప్పుడే లైవ్ క్లాసులలో join అవ్వండి

Computer Awareness Pdfs In Telugu | కంప్యూటర్ యొక్క ఇన్‌పుట్ & అవుట్పుట్ పరికరాలు | For Competitive Exams_3.1

USE CODE “UTSAV” To Get 75% offer on All Live Classes and Test Series

 adda247 APP ను డౌన్లోడ్ చేసుకోడానికి ఇక్కడ క్లిక్ చెయ్యండి 

మే నెల వారి కరెంట్ అఫైర్స్ PDF  తెలుగులో  మే నెలవారీ కరెంట్ అఫైర్స్PDF  English లో
జూన్ నెలవారీ కరెంట్ అఫైర్స్ PDF తెలుగులో ఆంధ్రప్రదేశ్ స్టేట్ GK PDF
తెలంగాణా స్టేట్ GK PDF తెలుగు లో Static, Banking, Computer Awareness PDF

 

Sharing is caring!

Computer Awareness Pdfs In Telugu | కంప్యూటర్ యొక్క ఇన్‌పుట్ & అవుట్పుట్ పరికరాలు | For Competitive Exams_4.1