ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు తెలంగాణలో TSPSC & APPSC గ్రూప్-1,2,3,4 పరీక్షలు, అలాగే SSC, రైల్వే వంటి ప్రతిష్టాత్మక పరీక్షలకు సన్నద్ధమవ్వే అభ్యర్థుల సంఖ్య రోజురోజుకు పెరుగుతోంది. పోటీ ఎక్కువగా ఉండటంతో, అధిక వెయిటేజీ ఉన్న సబ్జెక్టులను ఎంపిక చేసి, స్మార్ట్ స్టడీ ద్వారా సులభంగా లక్ష్యాన్ని చేరుకోవడం సాధ్యమవుతుంది. పరీక్షల్లో అడిగే అంశాలను అర్థం చేసుకోవడం ద్వారా, అన్ని రకాల పోటీ పరీక్షలకు సిద్ధమవ్వడం వీలవుతుంది.
సమకాలీన అంశాలను తెలుగులో అందుబాటులో ఉంచడం ద్వారా అభ్యర్థులు మరింత సులభంగా అర్థం చేసుకోవచ్చు. రోజువారీ కరెంట్ అఫైర్స్‌కు సంబంధించిన ముఖ్యమైన సమాచారం ఇక్కడ అందించబడింది, ఇది అన్ని పరీక్షలకు ఉపయుక్తంగా ఉంటుంది. సమకాలీన అంశాలను అధ్యయనం చేయడం ద్వారా, మీరు మీ లక్ష్యాన్ని సులభంగా చేరుకోగలరు.
Adda247 APP
జాతీయ అంశాలు
1. చంపకం దొరైరాజన్ మరియు భారతదేశపు మొదటి రాజ్యాంగ సవరణ: ఒక చారిత్రాత్మక కేసు
చంపకం దొరైరాజన్, మద్రాస్‌కు చెందిన ఒక బ్రాహ్మణ మహిళ, విద్యాసంస్థల్లో కుల ప్రాతిపదికపై రిజర్వేషన్లను సవాలు చేయడం ద్వారా భారత రాజ్యాంగ చరిత్రలో ఒక కీలక భూమిక పోషించారు. ఆమె కేసు “మద్రాస్ రాష్ట్రం వర్సెస్ చంపకం దొరైరాజన్ (1951)” భారతీయ రాజ్యాంగానికి తొలిసారి సవరణ తీసుకురావడానికి దారితీసింది. ఈ కేసు ఫలితంగా ఆర్టికల్ 15(4) ప్రవేశపెట్టబడింది, దీని ద్వారా సామాజికంగా మరియు విద్యా పరంగా వెనుకబడ్డ వర్గాలకు ప్రత్యేక అవకాశాలను కల్పించే హక్కును ప్రభుత్వం పొందింది. ఇది భారత సుప్రీంకోర్టు ఒక చట్టాన్ని మౌలిక హక్కులకు విరుద్ధంగా కొట్టివేయడం జరిగిన మొట్టమొదటి సందర్భం. ఈ తీర్పు, ప్రతిభ (మెరిట్), సమానత్వం, రిజర్వేషన్లు వంటి కీలక అంశాలపై భవిష్యత్తులో జరిగే చర్చలకు మార్గం సుగమం చేసింది.
2. 2026 నుంచి రాష్ట్రాల కేంద్ర పన్నుల వాటాను తగ్గించే కేంద్ర ప్రణాళిక
కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రస్తుతం రాష్ట్రాలకు ఇచ్చే 41% పన్ను వాటాను 40% లేదా అంతకంటే తక్కువకు తగ్గించే యోచనలో ఉంది. ఈ ప్రతిపాదనను ప్రస్తుత ఆర్థిక కమిషన్ అధ్యక్షుడు, ప్రముఖ ఆర్థికవేత్త అర్వింద్ పనగారియా నేతృత్వంలోని సంఘానికి సమర్పించనున్నారు. ఆర్థిక కమిషన్ 2025 అక్టోబర్ 31 నాటికి తన నివేదికను సమర్పించనుంది, దీని అమలు 2026-27 ఆర్థిక సంవత్సరం నుంచి ప్రారంభం అవుతుంది.
ఈ చర్య, కేంద్ర ప్రభుత్వ పెరుగుతున్న ఖర్చులను సమర్థవంతంగా నిర్వహించడమే లక్ష్యంగా ఉంది. అయితే, ఇది కేంద్రం-రాష్ట్రాల మధ్య సంబంధాల్లో ఉద్రిక్తతలకు దారితీయొచ్చని విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు. అదనంగా, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు ఉచిత పథకాలు (freebies) ప్రకటించడం, రుణ మాఫీలు ప్రకటించడం వంటి చర్యలను నియంత్రించేందుకు రెవెన్యూ డెఫిసిట్ గ్రాంట్లపై నిబంధనలు విధించేందుకు కేంద్రం ప్రణాళికలు రూపొందిస్తోంది.
3. అమెరికా-ఉక్రెయిన్ సంబంధాల్లో తీవ్ర ఉద్రిక్తత: ట్రంప్, వాన్స్ – ఒవల్ ఆఫీస్‌లో జెలెన్‌స్కీపై ధ్వజమెత్తిన ఘర్షణ
అమెరికా మరియు ఉక్రెయిన్ మధ్య సంబంధాలు క్షిణించాయి, ఎందుకంటే అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ మరియు ఉపాధ్యక్షుడు జేడీ వాన్స్ ఓవల్ ఆఫీస్‌లో ఉక్రెయిన్ అధ్యక్షుడు వ్లోదిమిర్ జెలెన్‌స్కీని తీవ్రంగా విమర్శించారు. ఉక్రెయిన్-రష్యా యుద్ధాన్ని ముగించే శాంతి ప్రణాళికపై చర్చించడానికి ఈ సమావేశం ఏర్పాటు చేయబడింది. కానీ, అది అమెరికా అధ్యక్షుడు మరియు విదేశీ నాయకుడి మధ్య జరిగిన అత్యంత ఉద్రిక్తతతో కూడిన పబ్లిక్ ఘర్షణగా మారిపోయింది.
రాష్ట్రాల అంశాలు
4. ఘరియాల్ సంరక్షణలో ముందు వరుసలో మధ్యప్రదేశ్
ఘరియాల్స్ (Gavialis gangeticus) అనేది ప్రత్యేకమైన, పొడవైన ముక్కుతో కనిపించే మొసళ్ళ వర్గానికి చెందిన జాతి. పర్యావరణ నాశనం, కాలుష్యం, మరియు చేపల వేట విధానాలు కారణంగా ఇవి ప్రస్తుతం అతి విషమ స్థితిలో (Critically Endangered) ఉన్న జంతువుల జాబితాలో ఉన్నాయి. ఈ జాతి పరిరక్షణలో మధ్యప్రదేశ్ (MP) ప్రముఖంగా ఎదుగుతోంది, ఎందుకంటే భారతదేశంలోని 80% కంటే ఎక్కువ ఘరియాల్స్ ఇక్కడే ఉన్నాయి. ఇటీవల, మధ్యప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి మోహన్ యాదవ్ చంబల్ నదిలో 10 ఘరియాల్స్‌ను విడుదల చేశారు, ఇది ఈ జాతిని రక్షించేందుకు రాష్ట్రం కట్టుబడి ఉందనడానికి మరొక ఉదాహరణ.
బ్యాంకింగ్ & ఆర్ధిక అంశాలు
5. ఎనిమిది ప్రధాన పరిశ్రమల సూచీ (ICI) – జనవరి 2025 నివేదిక
ఎనిమిది ప్రధాన పరిశ్రమల సూచీ (Index of Eight Core Industries – ICI) భారతీయ ఆర్థిక వ్యవస్థలో అత్యంత ప్రాముఖ్యమైన రంగాల పనితీరును ప్రతిబింబించే కీలక ఆర్థిక సూచిక. ఈ పరిశ్రమలు మొత్తం పారిశ్రామిక ఉత్పత్తి సూచీ (IIP)లో కీలక పాత్ర పోషిస్తూ, దేశీయ ఆర్థిక ఆరోగ్యాన్ని నిర్ణయించే ప్రధాన అంశంగా ఉంటాయి. జనవరి 2025 ICI నివేదిక ప్రకారం, ఎనిమిది ప్రధాన రంగాల్లో ఏటా (YoY) వృద్ధి 4.2%గా నమోదైంది, ఇది కీలక రంగాల్లో స్థిరమైన పురోగతిని సూచిస్తోంది. 2024 డిసెంబర్‌లో నమోదైన 3.5% వృద్ధితో పోలిస్తే, పరిశ్రమల ఉత్పత్తిలో మెరుగుదల స్పష్టంగా కనిపిస్తోంది. ఏప్రిల్ 2024 – జనవరి 2025 సమయానికి మొత్తం ICI వృద్ధి 6.1%, గత ఆర్థిక సంవత్సరంలోని ఇదే కాలానికి నమోదైన 5.3% వృద్ధితో పోలిస్తే మెరుగైన ప్రగతి కనబడుతోంది.
6. 2024-25 ఆర్థిక సంవత్సరం Q3లో భారతదేశ ఆర్థిక వృద్ధి – సమగ్ర విశ్లేషణ
భారతదేశ ఆర్థిక వృద్ధి 2024-25 ఆర్థిక సంవత్సరం మూడో త్రైమాసికంలో (Q3) గణనీయంగా మెరుగైంది, అందులో వాస్తవ జిడిపి (Real GDP) 6.2%కి పెరిగింది, ఇది గత త్రైమాసికంలో నమోదైన 5.4% కంటే మెరుగైన వృద్ధి. ఈ ధనాత్మక వృద్ధి ధోరణి తాజా అంచనాలలో స్పష్టంగా ప్రతిబింబించబడింది, అందులో 2024-25 మొత్తం ఆర్థిక సంవత్సరానికి భారతదేశ వాస్తవ జిడిపి వృద్ధి 6.5%గా అంచనా వేయబడింది. అంతేకాకుండా, సామాన్య జిడిపి (Nominal GDP) వృద్ధి 9.9%గా నమోదయ్యే అవకాశం ఉందని అంచనా వేయబడింది, ఇది మొదటి ముందస్తు అంచనాలతో పోలిస్తే మెరుగైన ప్రగతి.
7. 2024-25 ఆర్థిక సంవత్సరానికి EPFO భద్రతా నిధి వడ్డీ రేటును 8.25%గా కొనసాగింపు
ఉద్యోగుల భవిష్య నిధి సంస్థ (Employees’ Provident Fund Organisation – EPFO) సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీస్ (CBT) ఫిబ్రవరి 28, 2025న జరిగిన సమావేశంలో ప్రస్తుత 8.25% వార్షిక వడ్డీ రేటును 2024-25 ఆర్థిక సంవత్సరానికి కొనసాగించాలని సిఫార్సు చేసింది. ట్రేడ్ యూనియన్ ప్రతినిధుల నుంచి వడ్డీ రేటు పెంచాలని డిమాండ్లు వచ్చినప్పటికీ, ఆర్థిక పరిపాలన దృష్ట్యా ప్రభుత్వం ప్రస్తుత వడ్డీ రేటును కొనసాగించాలని నిర్ణయించింది.
8. SEBI “బాండ్ సెంట్రల్” ప్రారంభం – కార్పొరేట్ బాండ్‌ల కోసం సమగ్ర డేటాబేస్
భారత భద్రతలు మరియు ఎక్స్ఛేంజ్ బోర్డ్ (SEBI) కార్పొరేట్ బాండ్‌ల సమాచారం అందుబాటులో ఉండే విధంగా “బాండ్ సెంట్రల్” అనే కేంద్రీకృత డేటాబేస్ పోర్టల్‌ను ప్రారంభించింది. ఈ ప్రారంభంతో, భారతదేశంలో విడుదలయ్యే కార్పొరేట్ బాండ్‌లపై పెట్టుబడిదారులకు మరియు మార్కెట్ పాల్గొనేవారికి పారదర్శకత మరియు అవగాహన పెరుగుతుందని అంచనా. ఈ పోర్టల్ ద్వారా ప్రామాణికమైన, సమగ్ర సమాచారం ఒకేచోట అందుబాటులో ఉండేలా చేయడం దీని ప్రధాన లక్ష్యం.
కమిటీలు & పథకాలు
9. ప్రభుత్వం 10,000 రైతు ఉత్పాదక సంఘాల (FPOs) లక్ష్యాన్ని సాధించింది
ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ 2020 ఫిబ్రవరి 29న “10,000 రైతు ఉత్పాదక సంఘాల (FPOs) ఏర్పాటును మరియు ప్రోత్సహించడాన్ని” లక్ష్యంగా పెట్టుకున్న కేంద్ర ప్రభుత్వ పథకాన్ని ప్రారంభించారు. 2027-28 వరకు ₹6,865 కోట్ల బడ్జెట్‌తో అమలు చేయబడుతున్న ఈ పథకం, చిన్న మరియు సన్నకారు రైతులకు మార్కెట్ యాక్సెస్, ఆర్థిక సహాయం, మరియు సామూహిక చర్చా శక్తి కల్పించడం ద్వారా వారిని బలోపేతం చేయడాన్ని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
ఇటీవల, 10,000వ రైతు ఉత్పాదక సంఘం (FPO) బీహార్‌లోని ఖగారియాలో ప్రారంభించబడింది, ఇది మొక్కజొన్న, అరటి మరియు వరి సాగుపై ప్రత్యేక దృష్టి సారిస్తుంది.ప్రస్తుతం, సుమారు 30 లక్షల మంది రైతులు (ఆందులో 40% మహిళలు) ఈ FPO మోడల్‌కు అనుబంధంగా ఉండటంతో, వ్యవసాయ ఆర్థిక వ్యవస్థకు ఇది గణనీయమైన ప్రోత్సాహాన్ని అందిస్తోంది.
సైన్సు & టెక్నాలజీ
10. నాసా యొక్క కొత్త టెలిస్కోప్ – అత్యంత రంగురంగుల ఖగోళ ఛాయాచిత్రాన్ని ఆవిష్కరించడానికి సిద్ధం
నాసా త్వరలో SPHEREx టెలిస్కోప్‌ను ప్రయోగించడానికి సిద్ధమవుతోంది, దీని లక్ష్యం ఇప్పటివరకు తయారు చేసిన అత్యంత విభిన్నమైన మరియు రంగురంగుల విశ్వ ఛాయాచిత్రాన్ని రూపొందించడం. ఈ టెలిస్కోప్ ఇన్ఫ్రారెడ్ స్పెక్ట్రోస్కోపీ ద్వారా 96 భిన్నమైన కాంతి తరంగదైర్ఘ్యాలను విశ్లేషిస్తుంది, ఇవి మనుషులకు కనిపించే పరిమితుల కంటే చాలా ఎక్కువ పరిధిని కవర్ చేస్తాయి.
ఈ అభివృద్ధి శాస్త్రవేత్తలకు విశ్వ నిర్మాణం, గెలాక్సీల పరిణామం, మరియు జీవరూపాలను ఏర్పరిచే అణువుల పంపిణీ గురించి లోతుగా అర్థం చేసుకోవడానికి సహాయపడుతుంది. జేమ్స్ వెబ్ స్పేస్ టెలిస్కోప్ (JWST) కంటే భిన్నంగా, ఇది చిన్న ప్రాంతాలను అధిక స్పష్టతతో పరిశీలించడంపై దృష్టి పెడుతుంది, అయితే SPHEREx కేవలం కొన్ని నెలల్లోనే మొత్తం ఆకాశాన్ని మ్యాప్ చేయగలదు.
పుస్తకాలు మరియు రచయితలు
11. కైలాష్ సత్యార్థి ఆత్మకథ ‘దియాసలై’ – IGNCAలో సాహిత్య చర్చ
భారత సంస్కృతి మంత్రిత్వ శాఖకు చెందిన ఇందిరా గాంధీ నేషనల్ సెంటర్ ఫర్ ది ఆర్ట్స్ (IGNCA), సత్యార్థి మూవ్‌మెంట్ ఫర్ గ్లోబల్ కంపాషన్ తో కలిసి “దియాసలై” పుస్తకంపై ఒక సాహిత్య చర్చను నిర్వహించింది. నోబెల్ శాంతి బహుమతి గ్రహీత కైలాష్ సత్యార్థి ఆత్మకథ అయిన ‘దియాసలై’ సామాజిక న్యాయం, బాలల హక్కులు, మరియు విశ్వ సౌభ్రాతృత్వంపై లోతైన విశ్లేషణను అందిస్తుంది.
ఈ పుస్తకంలో విదిశ (మధ్యప్రదేశ్) అనే చిన్న పట్టణంలో ప్రారంభమైన ఆయన జీవిత ప్రయాణం నుండి, “గ్లోబల్ మార్చ్ అగెనెస్ట్ చైల్డ్ లేబర్” లాంటి అంతర్జాతీయ ఉద్యమాలకు నాయకత్వం వహించటానికి వరకు జరిగిన సంఘటనలు వివరించబడ్డాయి.ఈ కార్యక్రమంలో శ్రామిక బాలకార్మిక వ్యవస్థను రూపుమాపేందుకు ఆయన చేసిన నిరంతర పోరాటం, ఉద్యమం, మరియు జీవిత అనుభవాల గురించి విస్తృత చర్చ సాగింది.
దినోత్సవాలు
12. ప్రపంచ సముద్ర గడ్డి దినోత్సవం 2025: ప్రాముఖ్యత, చరిత్ర, మరియు సంరక్షణ చర్యలు
ప్రతి సంవత్సరం మార్చి 1న ప్రపంచ సముద్ర గడ్డి దినోత్సవం (World Seagrass Day) జరుపబడుతుంది, దీని ఉద్దేశ్యం సముద్ర గడ్డి యొక్క పర్యావరణ ప్రాముఖ్యతను తెలియజేయడం మరియు దాని సంరక్షణను ప్రోత్సహించడం.సముద్ర గడ్డి (Seagrass) మత్య్స, సముద్ర జీవజాలానికి ఆశ్రయ స్థానం, తీరం స్థిరీకరణ, మరియు కార్బన్ శోషణలో కీలక భూమిక పోషిస్తుంది, తద్వారా సముద్రపు పర్యావరణ వ్యవస్థను పరిరక్షించడంలో కీలక పాత్ర వహిస్తుంది. 2022 మే 22న, శ్రీలంక ప్రతిపాదించిన తీర్మానాన్ని అనుసరించి,యునైటెడ్ నేషన్స్ జనరల్ అసెంబ్లీ (UNGA) అధికారికంగా ఈ దినోత్సవాన్ని ప్రకటించింది, ఇది సముద్ర గడ్డి సంరక్షణ అత్యవసరతను గుర్తించడానికి ఒక ముఖ్యమైన మైలురాయి.
మరణాలు
13. రష్యన్ చెస్ గ్రాండ్‌మాస్టర్ బోరిస్ స్పాస్కీ కన్నుమూత (88)
రష్యన్ చెస్ గ్రాండ్‌మాస్టర్ బోరిస్ స్పాస్కీ, 10వ ప్రపంచ చెస్ ఛాంపియన్, 88 ఏళ్ల వయసులో మరణించారు. ఈ వార్తను అంతర్జాతీయ చెస్ సమాఖ్య (FIDE) జనరల్ డైరెక్టర్ ఎమిల్ సుటోవ్‌స్కీ రాయిటర్స్‌కు ధృవీకరించారు. స్పాస్కీ తన వ్యూహాత్మక మేధస్సు, క్రీడాస్ఫూర్తి, మరియు చెస్ పట్ల లోతైన అవగాహనతో విశ్వవ్యాప్తంగా ప్రసిద్ధి పొందారు.ఒక పోటీదారు మాత్రమే కాకుండా, చెస్‌కు అంబాసిడర్‌గా ఆయన చేసిన కృషి చెస్ ప్రపంచంలో చెరగని ముద్ర వేసింది.
