తెలుగులో డైలీ కరెంట్ అఫైర్స్ 16 సెప్టెంబర్ 2023: ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు తెలంగాణ లో అత్యంత ముఖ్యమైన మరియు ప్రతిష్టాత్మకమైన పరీక్షలు TSPSC &APPSC, గ్రూప్-1,2,3 మరియు4, అలాగే SSC, రైల్వేకి ప్రిపరే అయ్యే చాలా మంది ఆశావహులు అన్ని ప్రతిష్టాత్మక ఉద్యోగాలకి సన్నద్దమవ్వడానికి ఆసక్తి చూపుతారు. వీటికి పోటీ ఎక్కువగా ఉండడం కారణంగా, అధిక వెయిటేజీ సంబంధిత సబ్జెక్టులను ఎంచుకుని స్మార్ట్ అధ్యయనం చేసి సులువుగా ఉద్యోగం పొందేఅవకాశం ఉంది. పరీక్షలలో అడిగే అంశాలను అర్థం చేసుకోవడం ద్వారా మీరు అన్ని పోటీ పరీక్షలకు తయారవ్వచ్చు. సమకాలీన అంశాలను ( తెలుగులో రోజువారీ కరెంట్ అఫైర్స్) సులభంగా అర్ధమయ్యే రీతిలో అందుబాటులో ఉన్నాయి. తెలుగులో సమకాలీన అంశాలలో రోజువారీ కరెంట్ అఫైర్స్కు సంబంధించి ముఖ్యమైన అంశాలు ఇక్కడ అందించాము.
జాతీయ అంశాలు
1. వ్యవసాయ గణాంకాల కోసం విప్లవాత్మక యూనిఫైడ్ పోర్టల్ను UPAgను ప్రారంభించిన భారత్
భారత వ్యవసాయ రంగానికి గణనీయమైన అభివృద్ధిలో, ప్రభుత్వం UPAg (యునిఫైడ్ పోర్టల్ ఫర్ అగ్రికల్చరల్ స్టాటిస్టిక్స్) ను ఆవిష్కరించింది. ప్రస్తుతం దేశ వ్యవసాయ పరిశ్రమను చుట్టుముట్టిన సంక్లిష్ట పాలనా సవాళ్లను ఎదుర్కోవడమే లక్ష్యంగా ఈ అద్భుత కార్యక్రమం చేపట్టారు.
డేటా మేనేజ్ మెంట్ క్రమబద్ధీకరణ:
వ్యవసాయ రంగంలో డేటా మేనేజ్ మెంట్ ను క్రమబద్ధీకరించడానికి మరియు మెరుగుపరచడానికి UPAg ఒక వినూత్న వేదిక అని వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖ ప్రశంసించింది. ఇది మరింత సమర్థవంతమైన మరియు ఉపయోగకరమైన వ్యవసాయ విధాన ఫ్రేమ్వర్క్ను స్థాపించే దిశగా కీలకమైన ముందడుగును సూచిస్తుంది.
రాష్ట్రాల అంశాలు
2. రూ.200 కోట్లతో బస్ ప్లాంట్ ఏర్పాటుకు యూపీ ప్రభుత్వంతో అశోక్ లేలాండ్ MOU కుదుర్చుకుంది
క్లీన్ మొబిలిటీని ప్రోత్సహించడం మరియు వాణిజ్య వాహనాల పరిశ్రమను ప్రోత్సహించడం కోసం ఒక ముఖ్యమైన చర్యలో, హిందూజా గ్రూప్కు చెందిన ఫ్లాగ్షిప్ కంపెనీ అశోక్ లేలాండ్, సెప్టెంబర్ 15, శుక్రవారం నాడు ఉత్తరప్రదేశ్లో ₹1,000 కోట్ల పెట్టుబడి పెట్టాలని యోచిస్తోంది. రాష్ట్రంలో కంపెనీ తొలి వెంచర్గా నిలిచిన అత్యాధునిక బస్సుల తయారీ కేంద్రాన్ని నెలకొల్పేందుకు ఈ గణనీయమైన పెట్టుబడి పెట్టనుంది.
దశలవారీ పెట్టుబడి విధానం
ఈ సదుపాయం యొక్క అభివృద్ధిని ప్రారంభించడానికి, అశోక్ లేలాండ్ ₹200 కోట్ల ప్రారంభ పెట్టుబడిని కేటాయిస్తోంది. ఈ ప్రారంభ దశ పెద్ద ప్రాజెక్ట్కు పునాది వేస్తుంది, ఇది రాబోయే ఐదేళ్లలో ₹1,000 కోట్ల పెట్టుబడి పెడుతుంది.
లక్నో సమీపంలో గ్రీన్ మొబిలిటీ హబ్
ప్రతిపాదిత తయారీ కేంద్రం లక్నో సమీపంలో ఏర్పాటు చేయనున్నారు. పర్యావరణ సమస్యలను పరిష్కరించేందుకు మరియు సుస్థిరతను స్వీకరించడానికి అశోక్ లేలాండ్ యొక్క మిషన్కు అనుగుణంగా, ఈ హబ్ స్వచ్ఛమైన మరియు పర్యావరణ అనుకూలంగా నిర్మించానున్నారు.
3. ఓంకారేశ్వర్లో 108 అడుగుల ఆదిశంకరాచార్య విగ్రహాన్ని ఆవిష్కరించనున్న శివరాజ్ సింగ్ చౌహాన్
మధ్యప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి శివరాజ్ సింగ్ చౌహాన్ ఈ నెల 18న ఓంకారేశ్వర్ లో 108 అడుగుల ప్రముఖ తత్వవేత్త ఆది శంకరాచార్య విగ్రహాన్ని ఆవిష్కరించనున్నారు. “ఏక్తమా కి ప్రతిమ” (ఏకత్వం యొక్క విగ్రహం) అని పిలువబడే ఈ స్మారక ప్రాజెక్టు దాని వైభవం మరియు ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత కారణంగా గణనీయమైన దృష్టిని ఆకర్షించింది. గొప్ప సాంస్కృతిక, మతపరమైన వారసత్వాన్ని పరిరక్షించడానికి రాష్ట్ర నిబద్ధతకు చిహ్నంగా స్టాచ్యూ ఆఫ్ వన్నెస్ ప్రాజెక్టు నిర్మాణానికి మధ్యప్రదేశ్ కేబినెట్ రూ .2,141 కోట్లకు పైగా గణనీయమైన బడ్జెట్ను కేటాయించింది. అద్భుతమైన విగ్రహంతో పాటు, మధ్యప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ఓంకారేశ్వర్లో సమగ్ర అభివృద్ధి కార్యక్రమాన్ని చేపడుతోంది. ఇందులో “అద్వైత లోక్” అనే మ్యూజియం ఏర్పాటు కూడా ఉంది. ఓంకారేశ్వర్ లో 36 హెక్టార్ల విస్తీర్ణంలో “అద్వైత ఫారెస్ట్” ఏర్పాటు చేయడం మరో ముఖ్యమైన పరిణామం.
4. ‘ముఖ్యమంత్రి సంపూర్ణ పుష్టి యోజన’ ప్రారంభించిన ఒడిశా సీఎం
ఒడిషా ప్రజల సంపూర్ణ ఆరోగ్యం మరియు శ్రేయస్సును మెరుగుపరిచే దిశగా ఒక ముఖ్యమైన చర్యగా, ఒడిశా ముఖ్యమంత్రి నవీన్ పట్నాయక్ “ముఖ్యమంత్రి సంపూర్ణ పుష్టి యోజన” ను ఆవిష్కరించారు. రాష్ట్రంలోని తల్లులు, కౌమార బాలికలు మరియు పిల్లల పోషకాహార అవసరాలను తీర్చడానికి పరిపూరకరమైన “పద పుష్టి యోజన” తో పాటు ఈ చొరవ ఒక సంఘటిత ప్రయత్నం. ఈ కార్యక్రమాల ప్రారంభం పౌరుల పోషకాహార స్థితిని పెంచడానికి మరియు ఆరోగ్యకరమైన భవిష్యత్తును పెంపొందించడానికి ప్రభుత్వం యొక్క నిబద్ధతను ప్రదర్శిస్తుంది.
పద పుష్టి యోజన
ముఖ్యమంత్రి సంపూర్ణ పుష్టి యోజనకు అనుబంధంగా, “పద పుష్టి యోజన” వారి నివాస ప్రాంతాలు మరియు గ్రామాలలోని గ్రామీణ, గిరిజన ప్రాంతాలలో నివసించే పిల్లలకు పౌష్టిక ఆహారాన్ని అందించడంపై దృష్టి పెడుతుంది. ఈ చొరవ పిల్లలకు, ముఖ్యంగా మారుమూల ప్రాంతాలలో ఉన్న వారికి తాజాగా తయారు చేసిన భోజనాన్ని అందించడం యొక్క ప్రాముఖ్యతను గుర్తిస్తుంది.
పోషకాహారం పట్ల ఒడిశా నిబద్ధత
పోషకాహార సమస్యలను పరిష్కరించడంలో ఒడిశా తన నిబద్ధతను స్థిరంగా ప్రదర్శిస్తోంది. 2020-21లో ప్రత్యేక పోషకాహార బడ్జెట్ను రూపొందించిన తొలి రాష్ట్రంగా నిలిచింది.
5. తమిళనాడు సీఎం స్టాలిన్ కలైంజర్ మహిళా హక్కుల నిధి పథకాన్ని ప్రారంభించారు
సెప్టెంబరు 15న, తమిళనాడు ముఖ్యమంత్రి ఎంకె స్టాలిన్ ద్రవిడ ఐకాన్ సిఎన్ అన్నాదురై జన్మదినాన్ని పురస్కరించుకుని రాష్ట్రవ్యాప్తంగా మహిళల అభ్యున్నతి లక్ష్యంగా ఒక సంచలనాత్మక కార్యక్రమాన్ని ఆవిష్కరించారు. “కలైంజర్ మగళిర్ ఉరిమై తొగై తిట్టం” పథకం అని పేరు పెట్టబడిన ఈ కార్యక్రమం, తమిళనాడులోని అసంఖ్యాక మహిళల జీవితాల్లో గణనీయమైన సానుకూల మార్పును తీసుకురాగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది.
కలైంజర్ మగళిర్ ఉరిమై తొగై తిట్టం పథకం
తమిళనాడు అంతటా అర్హులైన మహిళా లబ్ధిదారులకు నెలవారీ ₹1,000 ఆర్థిక సహాయం అందించడం ఈ కార్యక్రమం యొక్క ముఖ్యాంశం. “కళైంజ్ఞర్”గా ప్రసిద్ధి చెందిన మరో ద్రావిడ నాయకుడు, దివంగత డిఎంకె పితామహుడు ఎం కరుణానిధి పేరు మీద ఈ పధకం పెట్టారు. ఇప్పటివరకు కోటి 65 లక్షల మహిళలను గుర్తించి వారికి ATM కార్డులు అందజేశారు.
ఆంధ్ర మరియు తెలంగాణా రాష్ట్ర అంశాలు
6. స్వయం సహాయక సంఘాల పొదుపులో AP అగ్రస్థానంలో ఉందని నాబార్డ్ సర్వే తెలిపింది
ఆంధ్రప్రదేశ్లోని స్వయం సహాయక బృందాలు (SHGలు) పొదుపు మరియు క్రెడిట్ లింకేజీ రెండింటిలోనూ దేశవ్యాప్తంగా అగ్రస్థానాన్ని సంపాదించి, విజయవంతమైన ట్రాక్ రికార్డ్ను ప్రదర్శించాయి. దేశవ్యాప్తంగా స్వయం సహాయక సంఘాల బ్యాంకు లింకేజీ కార్యక్రమం, పొదుపు సంఘాల పనితీరుపై నాబార్డు 2022-23 వార్షిక నివేదికను సెప్టెంబర్ 15 న విడుదల చేసింది.
దేశంలోని పొదుపు సంఘాలలో ఆంధ్రప్రదేశ్ అత్యధిక పొదుపు రికార్డును నెలకొల్పిందని, ఈ విషయంలో రాష్ట్రంలోని పొదుపు సంఘాలు ముందున్నాయని నివేదిక పేర్కొంది. ముఖ్యంగా, అంతకు ముందు మూడు ఆర్థిక సంవత్సరాలు కూడా ఏపీ స్వయం సహాయక సంఘాలు పొదుపులో దేశంలోనే మొదటి స్థానంలో నిలిచిన విషయం తెలిసిందే. 2022 – 23 మార్చి నాటికి, దేశంలోని అన్ని రాష్ట్రాలలో పొదుపు సంఘాల ద్వారా సేకరించబడిన మొత్తం పొదుపు రూ.58,892.68 కోట్లు. విశేషమేమిటంటే, దక్షిణాది రాష్ట్రాల్లో అత్యధికంగా పొదుపు సంఘాల పొదుపు రూ.28,968.44 కోట్లు కావడం గమనార్హం.
ఈ నేపథ్యంలో దేశంలోనే రూ.18,606.18 కోట్ల పొదుపుతో ఆంధ్రప్రదేశ్ అగ్రగామిగా నిలిచిందని నివేదిక హైలైట్ చేసింది. దేశంలోని అన్ని రాష్ట్రాల్లోని సొసైటీల మొత్తం పొదుపులో ఆంధ్రప్రదేశ్ స్వయం సహాయక సంఘాల పొదుపు 31 శాతం కావడం గమనార్హం. గత ఆర్థిక సంవత్సరం (2021-22)తో పోల్చితే, 2022-23లో ఆంధ్రప్రదేశ్ పొదుపు సంఘాలు రూ.6,938 కోట్లు గణనీయంగా పెరిగాయి. 2021-22లో స్టేట్ సేవింగ్స్ సొసైటీల పొదుపు రూ.11,668 కోట్లు కాగా, ఇప్పుడు రూ.18,606 కోట్లకు పెరిగింది.
సగటు పొదుపు ఏపీలోనే అత్యధికం 2022–23లో దేశవ్యాప్తంగా స్వయం సహాయక సంఘాల సగటు పొదుపులో కూడా ఆంధ్రప్రదేశ్ అగ్రస్థానంలో ఉన్నట్లు నాబార్డు నివేదిక వెల్లడించింది. ఆంధ్రప్రదేశ్లో ఒక్కో సంఘం సగటు పొదుపు అత్యధికంగా రూ.1,72,124 కాగా తెలంగాణలో రూ.85,000గా ఉన్నట్లు నివేదిక తెలిపింది. తెలుగు రాష్ట్రాలను మినహాయిస్తే దేశంలోని మిగతా రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల్లో అంతకు ముందు ఆర్థిక ఏడాదితో పోల్చితే 2022 – 23లో ఒకో సంఘం సగటు పొదుపు రూ.43,940 నుంచి రూ.30 వేలకు పడిపోయిందని నివేదిక స్పష్టం చేసింది.
7. తెలంగాణ పోలీస్ కు ఫిక్కీ స్మార్ట్ పోలీసింగ్ అవార్డు లభించింది
క్రిమినల్ ఇన్వెస్టిగేషన్ డిపార్ట్మెంట్ (సిఐడి) అదనపు డైరెక్టర్ జనరల్ మహేష్ భగవత్ ఇటుక బట్టీ కార్మికుల పిల్లలకు విద్యను అందించడంలో చేసిన ప్రశంసనీయమైన కృషికి ప్రతిష్టాత్మక FICCI అవార్డుతో సత్కరించారు. సెప్టెంబర్ 16న ఢిల్లీలో FICCI వివేకానంద ఇంటర్నేషనల్ ఫౌండేషన్ నిర్వహించిన ‘హోంల్యాండ్ సెక్యూరిటీ- 2023 కార్యక్రమంలో ఆయన ఈ అవార్డు అందుకున్నారు.
ఉత్తమ సేవలు అందించిన పోలీసు విభాగాలకు అవార్డులు ఇచ్చేందుకు FICCI గతేడాది ‘స్మార్ట్ పోలీసింగ్-22’ పేరుతో దరఖాస్తులు ఆహ్వానించింది. మొత్తం 17 రాష్ట్రాల్లోని 23 వివిధ పోలీసు విభాగాల నుంచి 117 దరఖాస్తులు అందగా వాటిలో మహేశ్ భగవత్ నిర్వహించిన ‘పని ప్రదేశంలోనే పాఠశాల’ కార్యక్రమానికి ఆవార్డు దక్కింది.
ఆయన రాచకొండ కమిషనర్ గా ఉన్నప్పుడు ఆపరేషన్ స్మైల్ పథకంలో భాగంగా యాదాద్రి భువనగిరి జిల్లా చౌటుప్పల్, బొమ్మలరామారం మండలాల్లోని ఇటుక బట్టీల్లో పనిచేస్తున్న 8550 మంది ఒరిస్సా, మహారాష్ట్రకు చెందిన కార్మికుల పిల్లల్ని సంరక్షించారు. ఆపరేషన్ స్మైల్ పథకంలో భాగంగా ఇది సాధించబడింది. వారి విద్యను సులభతరం చేయడానికి, ఒరియా మరియు మరాఠీ ఉపాధ్యాయులను చేర్చుకున్నారు మరియు స్థానిక అధికారుల సహకారంతో మరియు ఎయిడ్ ఎట్ యాక్షన్ నుండి ఉమా డేనియల్ మరియు సురేష్ విలువైన సహాయంతో, ఈ పిల్లలకు వారి మాతృభాషలో చదువు చెప్పించారు. ఇందుకుగాను మహేశ్ భగవతకు FICCI అవార్డు దక్కింది.
ఢిల్లీలో జరిగిన ఒక వేడుకలో మాజీ డిజి బోర్డర్ సెక్యూరిటీ ఫోర్స్ మరియు పద్మశ్రీ అవార్డు గ్రహీత ప్రకాశ్సంగ్ వంటి ప్రముఖులతో పాటు ఇతర గౌరవనీయమైన అధికారుల సమక్షంలో ఈ అవార్డును మహేష్ భగవత్కు అందజేశారు.
8. ఆరుగురు తెలుగు నటులకు సంగీత నాటక అకాడమీ అమృత్ అవార్డులు లభించాయి
స్వాతంత్య్రం అమృతోత్సవాలను పురస్కరించుకొని సంగీతం, నాటకం మరియు నృత్యంతో సహా వివిధ కళలలో విశేష కృషి చేసిన 84 మంది వ్యక్తులను సత్కరిస్తూ ప్రభుత్వం సంగీత నాటక అకాడమీ అమృత్ అవార్డులను ప్రకటించింది. విశిష్ట అవార్డు గ్రహీతలలో తెలంగాణ మరియు ఆంధ్రప్రదేశ్కు చెందిన వ్యక్తులు ఉన్నారు:
- తెలంగాణకు చెందిన బాసాని మర్రెడ్డి డైరెక్టర్గా గుర్తింపు పొందారు.
- తెలంగాణకు చెందిన కోలంక లక్ష్మణ్రావు మృదంగంలో ప్రావీణ్యం సంపాదించి మెప్పించారు.
- తెలంగాణకు చెందిన ఐలయ్య ఈరయ్య ఒగ్గరి ఒగ్గుకథకు సంబరాలు చేసుకున్నారు.
- ఆంధ్రప్రదేశ్కు చెందిన పండితారాద్యుల సత్యనారాయణ హరికథలో తనదైన నైపుణ్యాన్ని ప్రదర్శించారు.
- ఆంధ్ర ప్రదేశ్ కు చెందిన మహంకాళి శ్రీమన్నారాయణమూర్తి కూచిపూడికి చేసిన కృషికి గుర్తింపు పొందారు.
- మహాభాష్యం చిత్తరంజన్, సుగం సంగీతంలో తన ప్రావీణ్యం కోసం సత్కరించబడ్డారు.
ఈ అవార్డులు 75 ఏళ్లు పైబడిన కళాకారులకు, సంగీతం మరియు నాటక రంగాలకు తమ జీవితాలను అంకితం చేసిన వ్యక్తులకు అందజేయబడతాయి, సెప్టెంబరు 16న న్యూఢిల్లీలోని విజ్ఞాన్ భవన్లో జరగనున్న వేడుకలో ఉపరాష్ట్రపతి జగదీప్ ధన్ ఖడ్ వీరిని శాలువాలతో సత్కరించి తామ్రపత్రం బహూకరించడంతోపాటు రూ. లక్ష చొప్పున నగదు బహుమతి అందిస్తారు. ఇవి స్వాతంత్య్ర అమృతోత్సవాల సందర్భంగా అందిస్తున్న ప్రత్యేక ‘ అవార్డులు, వార్షిక అవార్డులు కావు.
బ్యాంకింగ్ & ఆర్ధిక అంశాలు
9. ఆగస్టులో భారతదేశ వాణిజ్య లోటు $24.16 బిలియన్లకు తగ్గింది
2022 ఆగస్టులో 37.02 బిలియన్ డాలర్లుగా ఉన్న భారత వాణిజ్య ఎగుమతులు 2023 ఆగస్టులో 6.86 శాతం క్షీణించి 34.48 బిలియన్ డాలర్లకు పరిమితమయ్యాయి. నాన్ పెట్రోలియం, నాన్ జెమ్స్ అండ్ జువెలరీ వంటి కీలక రంగాల్లో క్షీణత స్పష్టంగా కనిపిస్తోంది. 2023 ఆగస్టులో భారత వాణిజ్య లోటు 24.16 బిలియన్ డాలర్లకు తగ్గింది, ఇది గత ఏడాది ఇదే నెలలో 24.86 బిలియన్ డాలర్ల లోటుతో పోలిస్తే 2.8% మెరుగుదల నమోదైంది.
సరుకులు మరియు సేవలతో సహా భారతదేశం యొక్క మొత్తం ఎగుమతులు ఆగస్టు 2023లో $60.87 బిలియన్లుగా ఉంది, ఇది ఆగస్టు 2022తో పోలిస్తే 4.17% క్షీణతను ప్రతిబింబిస్తుంది. అదే కాలానికి దిగుమతులు మొత్తం $72.50 బిలియన్లు, సంవత్సరానికి 5.97% తగ్గాయి, దీని ఫలితంగా ఆగస్టులో మొత్తం వాణిజ్య లోటు $11.63 బిలియన్లుగా ఉంది.
10. NTPC ప్రభుత్వానికి డివిడెండ్ రూపంలో ₹1,487 కోట్లు అందించింది
ప్రభుత్వ రంగ విద్యుత్ సంస్థ NTPC నుంచి భారత ప్రభుత్వం రూ.1,487 కోట్ల డివిడెండ్ను పొందింది. 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరానికి తుది డివిడెండ్ గా రూ.2,908.99లను NTPC ఇటీవల ప్రకటించింది. అయితే, ఫిబ్రవరిలో విడుదల చేసిన డివిడెండ్ విడుదల రూ.2,106 కోట్లతో పోలిస్తే తాజా డివిడెండ్ విడత రూ.1,487 కోట్లు తక్కువగా ఉంది. ఫిబ్రవరిలో పవర్ గ్రిడ్ కార్పొరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా లిమిటెడ్ (PGCIL) నుండి రూ.1,791 కోట్లు, ఇంజనీర్స్ ఇండియా లిమిటెడ్ నుండి రూ.58 కోట్లు సహా ఇతర ప్రభుత్వ యాజమాన్యంలోని సంస్థల నుండి కూడా ప్రభుత్వం డివిడెండ్లను పొందింది.
11. RBI నాలుగు సహకార బ్యాంకులపై ద్రవ్య జరిమానాలు విధించింది
భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ (RBI) ఇటీవల నాలుగు సహకార బ్యాంకులపై చర్య తీసుకుంది, వివిధ నిబంధనల ఉల్లంఘనల కారణంగా ద్రవ్య జరిమానాలు విధించింది.
జరిమానాలు మరియు వాటి వెనుక ఉన్న కారణాలు:
1. బారామతి సహకరి బ్యాంక్ – రూ. 2 లక్షల పెనాల్టీ
ఉల్లంఘన: పనిచేయని పొదుపు ఖాతాలకు వడ్డీని క్రెడిట్ చేయడంలో వైఫల్యం
బారామతి సహకరి బ్యాంక్, పని చేయని సేవింగ్స్ బ్యాంక్ ఖాతాలకు వడ్డీని జమ చేయడంలో విఫలమైనందుకు రూ. 2 లక్షల జరిమానాను ఎదుర్కొంది.
2. బేచరాజీ నాగరిక్ సహకారి బ్యాంక్ – రూ. 2 లక్షల పెనాల్టీ
ఉల్లంఘన: ప్రుడెన్షియల్ ఇంటర్-బ్యాంక్ కౌంటర్-పార్టీ ఎక్స్పోజర్ పరిమితుల ఉల్లంఘన
బేచరాజీ నాగరిక్ సహకారి బ్యాంక్, బ్యాంకింగ్ నిబంధనలను ఉల్లంఘించిన ప్రుడెన్షియల్ ఇంటర్-బ్యాంక్ కౌంటర్-పార్టీ ఎక్స్పోజర్ పరిమితులను అధిగమించినందుకు రూ. 2 లక్షల పెనాల్టీని విధించింది.
3. వాఘోడియా అర్బన్ కో-ఆపరేటివ్ బ్యాంక్ – రూ. 5 లక్షల పెనాల్టీ
ఉల్లంఘనలు:
- ప్రుడెన్షియల్ ఇంటర్-బ్యాంక్ కౌంటర్-పార్టీ ఎక్స్పోజర్ పరిమితుల ఉల్లంఘన
- రికరింగ్ డిపాజిట్లు మరియు టర్మ్ డిపాజిట్లపై వడ్డీని చెల్లించకపోవడం
4. విరాంగం మర్కంటైల్ కో-ఆపరేటివ్ బ్యాంక్ – రూ.5 లక్షల జరిమానా
విరాంగం మర్కంటైల్ కో-ఆపరేటివ్ బ్యాంక్పై ఆర్బీఐ రూ.5 లక్షల జరిమానా విధించినప్పటికీ, ఈ జరిమానాకు దారితీసిన నిర్దిష్ట ఉల్లంఘన గురించి ప్రకటనలో వివరించలేదు.
ర్యాంకులు మరియు నివేదికలు
12. TIME’s ‘ది వరల్డ్స్ బెస్ట్ కంపెనీస్ ఆఫ్ 2023’ జాబితాలో ఇన్ఫోసిస్ నిలిచింది
బెంగళూరు కేంద్రంగా పనిచేస్తున్న ఐటీ సేవల సంస్థ ఇన్ఫోసిస్ టైమ్ మ్యాగజైన్ ‘ది వరల్డ్స్ బెస్ట్ కంపెనీస్ ఆఫ్ 2023’ జాబితాలో చోటు దక్కించుకుంది. టాప్ 100 ర్యాంకింగ్స్ లో చోటు దక్కించుకున్న ఏకైక భారతీయ కంపెనీగా ఇన్ఫోసిస్ 88.38 పాయింట్లతో 64వ స్థానంలో నిలిచింది. ముఖ్యంగా, కంపెనీ ‘చాలా అధిక’ వృద్ధి రేటును ఆర్జించింది, ఇది శ్రేష్ఠత పట్ల దాని నిబద్ధతకు నిదర్శనం. సుస్థిరత విషయంలో ఇన్ఫోసిస్ 135వ స్థానంలో, ఉద్యోగుల సంతృప్తిలో 103వ స్థానంలో నిలిచింది.
ర్యాంకు | కంపెనీ | దేశం | ఓవరాల్ స్కోర్ |
1. | మైక్రోసాఫ్ట్ | US | 96.46 |
2. | ఆపిల్ | US | 96.36 |
3. | ఆల్ఫబెట్ | US | 95.18 |
4. | మెటా ప్లాట్ ఫామ్ | US | 94.85 |
5. | యాక్సెంచర్ | ఐర్లాండ్ | 94.43 |
6. | ఫైజర్ | US | 93.75 |
7. | అమెరికన్ ఎక్స్ ప్రెస్ | US | 92.46 |
8. | ఎలక్ట్రిసిట్ డి ఫ్రాన్స్ | ఫ్రాన్స్ | 92.40 |
9. | వోక్స్వాగన్ గ్రూప్ | జర్మనీ | 91.95 |
10. | డెల్ టెక్నాలజీస్ | US | 91.59 |
13. 2023 మార్చిలో ఫైనాన్షియల్ ఇంక్లూజన్ ఇండెక్స్ 60.1కి పెరిగింది
రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) యొక్క ఇటీవలి ప్రకటనలో, ఫైనాన్షియల్ ఇన్క్లూజన్ (FI) ఇండెక్స్ గణనీయమైన అభివృద్ధిని కనబరిచింది, మార్చి 2023లో 60.1 స్కోరుకు చేరుకుంది, మార్చి 2022లో దాని మునుపటి రీడింగ్ 56.4తో పోలిస్తే FI ఇండెక్స్ అన్ని సబ్-ఇండెక్స్లలో వృద్ధికి చెందింది.
మెరుగైన FI సూచిక పెరుగుదలకు కారణాలు
ఆర్బిఐ విడుదల చేసిన కేంద్ర ప్రకటనలో హైలైట్ చేయబడినట్లుగా, FI ఇండెక్స్లో ప్రాథమికంగా వినియోగం మరియు నాణ్యత పరిమాణాలు మెరుగుదలకు కారణమని చెప్పవచ్చు, ఇది ఆర్థిక చేరిక యొక్క లోతును సూచిస్తుంది.
FI సూచిక యొక్క భాగాలు
FI సూచిక మూడు ప్రధాన పారామితులను కలిగి ఉంటుంది, ప్రతి దాని సంబంధిత వెయిటేజీతో:
యాక్సెస్ (35%): ఈ భాగం జనాభాకు ఆర్థిక సేవల సౌలభ్యాన్ని అంచనా వేస్తుంది.
వినియోగం (45%): వినియోగ పరామితి ఆర్థిక సేవలు ఎంత వరకు ఉపయోగించబడుతున్నాయో అంచనా వేస్తుంది.
నాణ్యత (20%): నాణ్యమైన కొలతలు ఆర్థిక సేవల ప్రభావం మరియు సామర్థ్యాన్ని అంచనా వేస్తాయి.
14. క్రిప్టో యొక్క గ్రాస్రూట్ అడాప్షన్లో 154 దేశాలలో భారతదేశం మొదటి స్థానంలో ఉంది
సవాలుతో కూడిన నియంత్రణ పరిస్థితుల నేపథ్యంలో గణనీయమైన స్థితిస్థాపకతను ప్రదర్శిస్తూ, క్రిప్టో అడాప్షన్లో 154 దేశాలలో భారతదేశం అగ్రస్థానంలో ఉందని చైనాలిసిస్ యొక్క 2023 గ్లోబల్ క్రిప్టో అడాప్షన్ ఇండెక్స్ వెల్లడించింది.
ముఖ్య పారామితులు మరియు భారతదేశం యొక్క విజయం
నాలుగు క్లిష్టమైన పారామితులలో భారతదేశం మొదటి స్థానాన్ని పొందింది:
- కేంద్రీకృత సేవా విలువ స్వీకరించడం
- రిటైల్ కేంద్రీకృత సేవా విలువ స్వీకరించడం
- DeFi విలువ స్వీకరించడం
- రిటైల్ DeFi విలువ స్వీకరించడం
గత సంవత్సరం నాల్గవ స్థానం నుండి ఈ ఆకట్టుకునే అధిరోహణ రోజువారీ పౌరులలో క్రిప్టోకరెన్సీని పై పెరుగుతున్న అవగాహన తెలుపుతుంది.
గ్రాస్రూట్ క్రిప్టో అడాప్షన్ను ఏమిటి?
గ్రాస్రూట్ క్రిప్టో స్వీకరణ ముడి లావాదేవీల వాల్యూమ్లకు మించి ఉంటుంది. ఒక దేశంలోని సామాన్య ప్రజలు క్రిప్టోకరెన్సీని ఎంతవరకు ఉత్సాహంగా స్వీకరిస్తున్నారో ఇది ప్రతిబింబిస్తుంది. ఇది రోజువారీ జీవితంలో క్రిప్టో యొక్క విస్తృత ఆమోదం మరియు వినియోగం గురించి తెలియజేస్తుంది.
గ్లోబల్ ర్యాంకింగ్స్
భారతదేశం యొక్క మార్గదర్శక స్థానం దగ్గరగా అనుసరించబడింది:
- నైజీరియా, ఇండెక్స్లో రెండవ స్థానంలో ఉంది.
- వియత్నాం మూడో స్థానంలో నిలిచింది.
- యునైటెడ్ స్టేట్స్, నాల్గవ స్థానంలో ఉంది.
- ఉక్రెయిన్ ఐదో స్థానంలో నిలిచింది.
Read More: Download Top Current Affairs Q&A in Telugu
Join Live Classes in Telugu for All Competitive Exams
దినోత్సవాలు
15. ఇంటర్నేషనల్ డే ఫర్ ఇంటర్వెన్షనల్ కార్డియాలజీ 2023: తేదీ, చరిత్ర మరియు ప్రాముఖ్యత
అంతర్జాతీయ ఇంటర్వెన్షనల్ కార్డియాలజీ దినోత్సవం, ప్రతి సంవత్సరం సెప్టెంబర్ 16 న జరుపుకుంటారు, ఇది ఇంటర్వెన్షనల్ కార్డియాలజీ యొక్క కీలకమైన రంగాన్ని మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా గుండె ఆరోగ్యంపై దాని ప్రభావాన్ని గుర్తించడానికి అంకితం చేయబడిన ఒక ముఖ్యమైన సందర్భం. అవగాహన పెంచడానికి, పురోగతిని గుర్తించడానికి మరియు ప్రాణాలను రక్షించడంలో ఇంటర్వెన్షనల్ కార్డియాలజీ యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కిచెప్పడానికి ఈ రోజు ఒక వేదికగా పనిచేస్తుంది.
ఇంటర్వెన్షనల్ కార్డియాలజీ కోసం చరిత్ర అంతర్జాతీయ దినోత్సవం
ఇంటర్వెన్షనల్ కార్డియో-ఆంజియాలజీ ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తుంది, ఆయుర్దాయాన్ని పెంచుతుంది మరియు జీవన నాణ్యతను మెరుగుపరుస్తుంది. మొదటి కరోనరీ యాంజియోప్లాస్టీని 16 సెప్టెంబర్ 1977న డాక్టర్ ఆండ్రియాస్ గ్రుంట్జిగ్ నిర్వహించారు. అప్పటి నుండి యాంజియోప్లాస్టీ అనేది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రమాదంలో ఉన్న మయోకార్డియంను రక్షించే ప్రక్రియ.
సెప్టెంబరు 2022లో, జనరల్ అసెంబ్లీ సెప్టెంబరు 16వ తేదీని ఇంటర్వెన్షనల్ కార్డియాలజీకి అంతర్జాతీయ దినోత్సవంగా ప్రకటించాలని నిర్ణయించింది. ఈ సంవత్సరం థీమ్ థీమ్ “ఆరోగ్యకరమైన హృదయం కోసం కార్డియాలజీలో ఆవిష్కరణలను వెల్లడిస్తోంది/ రివీలింగ్ ఇన్నోవేషన్ ఇన్ కార్డియాలజీ ఫర్ ఏ హెల్దీయార్ హార్ట్”
16. ప్రపంచ పేషెంట్ సేఫ్టీ డే 2023 సెప్టెంబర్ 17న నిర్వహించబడింది
ప్రతి సంవత్సరం సెప్టెంబరు 17న ప్రపంచ పేషెంట్ సేఫ్టీ డే, ప్రపంచవ్యాప్త ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థలలో రోగుల భద్రత యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కిచెప్పడానికి ప్రపంచ వేదికగా పనిచేస్తుంది. ఈ రోజు అవగాహన కల్పించడం మరియు రోగుల భద్రతకు ప్రధాన ప్రాధాన్యతనిచ్చేలా దేశాలను ప్రేరేపించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది, చివరికి ఆరోగ్య సంరక్షణ సెట్టింగ్లలో నివారించదగిన లోపాలు మరియు ప్రతికూల పద్ధతులను తొలగించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
ప్రపంచ ఆరోగ్య అసెంబ్లీ ఆమోదించిన రోగుల భద్రతపై ప్రపంచవ్యాప్త చర్య కోసం తీర్మానాన్ని అనుసరించి మే 2019లో ప్రపంచ పేషెంట్ సేఫ్టీ డే స్థాపించబడింది. 2016 నుండి ఏటా పేషెంట్ సేఫ్టీపై గ్లోబల్ మినిస్టీరియల్ సమ్మిట్లు నిర్వహించడం వల్ల ఈ చొరవ జరిగింది.
2023 థీమ్: “రోగి భద్రత కోసం రోగులను నిమగ్నం చేయడం”
వరల్డ్ పేషెంట్ సేఫ్టీ డే 2023 థీమ్ “రోగి భద్రత కోసం రోగులను నిమగ్నం చేయడం”. సురక్షితమైన ఆరోగ్య సంరక్షణ పద్ధతులను నిర్ధారించడంలో రోగులు, వారి కుటుంబాలు మరియు సంరక్షకులు పోషించే కీలక పాత్రను ఈ థీమ్ హైలైట్ చేస్తుంది. ఇది రోగులను వారి సంరక్షణ మరియు నిర్ణయం తీసుకునే ప్రక్రియలలో నిమగ్నం చేయడం యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతుంది.
17. ప్రపంచ ఓజోన్ దినోత్సవం
ప్రపంచ ఓజోన్ దినోత్సవాన్ని అంతర్జాతీయ ఓజోన్ పొర పరిరక్షణ దినోత్సవంగా కూడా పిలుస్తారు, ప్రతి సంవత్సరం సెప్టెంబర్ 16 న దీనిని జరుపుకుంటారు. ఈ రోజు మన భూమిని రక్షించడంలో ఓజోన్ పొర పోషించిన కీలక పాత్రను గుర్తు చేస్తుంది. ప్రధానంగా ట్రైఆక్సిజెన్ అణువులతో (O3) తయారైన ఓజోన్ పొర సూర్యుడి నుంచి వచ్చే హానికరమైన అతినీలలోహిత (UV) కిరణాల నుంచి రక్షణ కవచంగా పనిచేస్తుంది.
ప్రపంచ ఓజోన్ దినోత్సవం చరిత్ర
ఓజోన్ పొర క్షీణతను కనుగొనడంతో ప్రపంచలో ఓజోన్ పొర ని పరిరక్షించాలి అనే ఆలోచనతో ఓజోన్ దినోత్సవం ఆవిర్భవించింది. అంటార్కిటికాపై ఓజోన్ పొరలో ఒక పెద్ద రంధ్రాన్ని 1970, 1980 దశకాల్లో శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. ఈ ఆవిష్కరణ మానవ ఆరోగ్యం మరియు పర్యావరణానికి సంభావ్య పరిణామాల గురించి అత్యవసర ఆందోళనలను లేవనెత్తింది.
ప్రపంచ ఓజోన్ దినోత్సవం థీమ్
2023 ప్రపంచ ఓజోన్ దినోత్సవం థీమ్ “మాంట్రియల్ ప్రోటోకాల్: ఓజోన్ పొరను పరిష్కరించడం మరియు వాతావరణ మార్పులను తగ్గించడం.” ప్రపంచ ఓజోన్ దినోత్సవం కార్యాచరణకు పిలుపుగా పనిచేస్తుంది. ఓజోన్ పొరను పరిరక్షించడంలో, ఓజోన్ క్షీణించే పదార్థాల ఉద్గారాలను తగ్గించడంలో మరియు పర్యావరణ సుస్థిరతను పెంపొందించడంలో తమ ప్రయత్నాలను కొనసాగించడానికి ప్రభుత్వాలు, సంస్థలు మరియు వ్యక్తులను ఇది ప్రోత్సహిస్తుంది.
Also Read: Complete Static GK 2022 in Telugu (latest to Past)
మరింత చదవండి:తెలుగులో డైలీ కరెంట్ అఫైర్స్ 15 సెప్టెంబర్ 2023.