మలయాళం మాట్లాడే కొచ్చిన్, మలబార్, దక్షిణ కెనరా మరియు ట్రావెన్కోర్ ప్రాంతాలలోని మలయాళం మాట్లాడే ప్రాంతాలను కలిపి రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం ఆమోదించిన తర్వాత 1 నవంబర్ 1956న కేరళ ఏర్పడింది. కేరళ తమిళనాడు, కర్ణాటక మరియు లక్షద్వీప్లతో సరిహద్దుగా ఉంది. మలయాళం అధికారిక భాష మరియు కేరళలో విస్తృతంగా మాట్లాడబడుతుంది. తిరువనంతపురం రాజధానిగా కేరళ 14 జిల్లాలను కలిగి ఉంది. విదేశీ వాణిజ్య వర్గాలలో కేరళను మలబార్ అని పిలుస్తారు. ఇంతకు ముందు, మలబార్ అనే పదాన్ని ఆధునిక కేరళ రాష్ట్రానికి అదనంగా, భారతదేశం యొక్క నైరుతి తీరంలో కేరళకు ఆనుకుని ఉన్న తుళునాడు మరియు కన్యాకుమారిని సూచించడానికి కూడా ఉపయోగించబడింది.
-
APPSC/TSPSC Sure shot Selection Groups
కేరళ చరిత్ర
కేరళ యొక్క సంక్షిప్త చరిత్ర భారతదేశంలోని ప్రస్తుత కేరళ రాష్ట్ర కథను తెలియజేస్తుంది.
ప్రాచీన కాలం: కేరళ చరిత్ర పురాతన కాలం నాటిది. ఇది ఫోనిషియన్లు, రోమన్లు, గ్రీకులు, అరబ్బులు మరియు చైనీస్ వ్యాపారులతో సంబంధాలను గీయడం ద్వారా వివిధ పురాతన గ్రంథాలు మరియు సముద్ర వాణిజ్య మార్గాలలో ప్రస్తావించబడింది. ఈ ప్రాంతం యొక్క సుగంధ ద్రవ్యాల వ్యాపారం ముఖ్యంగా ముఖ్యమైనది, సుదూర ప్రాంతాల నుండి వ్యాపారులను ఆకర్షిస్తుంది.
మధ్యయుగ కాలం: మధ్యయుగ కాలంలో కేరళలో చేర, చోళ మరియు పాండ్య రాజవంశాలతో సహా వివిధ శక్తివంతమైన రాజ్యాలు ఏర్పడ్డాయి. ఈ రాజ్యాలు విశిష్ట సంస్కృతి మరియు కళారూపాల అభివృద్ధికి దోహదపడ్డాయి, విదేశాల నుండి వచ్చిన ప్రభావాలతో స్వదేశీ పద్ధతులను మిళితం చేశాయి.
వలసవాద యుగం: 15వ శతాబ్దం చివరలో యూరోపియన్ వలస శక్తుల రాక కేరళపై తీవ్ర ప్రభావం చూపింది. పోర్చుగీస్, డచ్ మరియు బ్రిటీష్ వారు తీరం వెంబడి వర్తక స్థావరాలు మరియు కోటలను స్థాపించారు. డచ్ వారు చివరికి సుగంధ ద్రవ్యాల వ్యాపారంపై నియంత్రణ సాధించారు, సామాజిక-ఆర్థిక ప్రకృతి దృశ్యాన్ని ప్రభావితం చేశారు.
బ్రిటిష్ వలస కాలం: కేరళ చరిత్రలో ఒక ముఖ్యమైన దశగా గుర్తించబడింది. ట్రావెన్కోర్ మరియు కొచ్చిన్ రాచరిక రాష్ట్రాలు బ్రిటిష్ ఆధిపత్యంలో సాపేక్షంగా స్వతంత్రంగా ఉన్నాయి. స్వాతంత్ర్యం కోసం పోరాటం వివిధ ఉద్యమాలకు దారితీసింది మరియు అయ్యంకాళి మరియు నారాయణ గురు వంటి ప్రముఖ వ్యక్తులు ఉద్భవించారు, సామాజిక సంస్కరణ మరియు అభ్యున్నతి కోసం వాదించారు.
ఆధునిక కేరళ: 1947లో భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తర్వాత, రాచరిక రాష్ట్రాలు ఇండియన్ యూనియన్లో విలీనం చేయబడ్డాయి. 1956లో రాష్ట్రాల భాషాపరమైన పునర్వ్యవస్థీకరణ ప్రస్తుత కేరళ రాష్ట్ర ఏర్పాటుకు దారితీసింది. ఈ ప్రాంతం అధిక అక్షరాస్యత రేట్లు, ఆరోగ్య సంరక్షణ మరియు సామాజిక సూచికలకు త్వరగా ప్రసిద్ధి చెందింది.
కేరళ రాజకీయ దృశ్యం కమ్యూనిస్ట్ మరియు వామపక్ష సిద్ధాంతాల ఆధిపత్యాన్ని చూసింది, రాష్ట్రంలో వివిధ పార్టీల నేతృత్వంలోని సంకీర్ణ ప్రభుత్వాల శ్రేణిని చూస్తోంది. పర్యాటకం, ఐటీ, ఆరోగ్య సంరక్షణ వంటి రంగాల్లో రాష్ట్రం అగ్రగామిగా ఉండటంతో వ్యవసాయానికి మించి ఆర్థిక కార్యకలాపాలు వైవిధ్యభరితంగా మారాయి.
సాంస్కృతిక వారసత్వం: కేరళ చరిత్ర దాని సాంస్కృతిక వారసత్వంతో ముడిపడి ఉంది. ఇది కథాకళి, మోహినియాట్టం మరియు శాస్త్రీయ సంగీతం వంటి కళారూపాల గొప్ప సంప్రదాయాన్ని కలిగి ఉంది. హిందూమతం, క్రైస్తవం, ఇస్లాం మరియు ఇతర విశ్వాసాల సహజీవనంలో రాష్ట్రం యొక్క మతపరమైన వైవిధ్యం స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది.
కేరళ చరిత్రలో కొన్ని ప్రధాన సంఘటనల కాలక్రమం ఇక్కడ ఉంది:
- 3వ శతాబ్దం BCE: మౌర్య చక్రవర్తి అశోకుని రాతి శాసనంలో చేరా రాజవంశం గురించి మొదట ప్రస్తావించబడింది.
- 8వ శతాబ్దం: ఆదిశంకరుడు, ఒక హిందూ తత్వవేత్త, కేరళలో జన్మించాడు.
- 14వ శతాబ్దం: కేరళ ఖగోళ శాస్త్రం మరియు గణిత శాస్త్రాన్ని సంగమగ్రామానికి చెందిన మాధవ స్థాపించారు.
- 1498: పోర్చుగీస్ అన్వేషకుడు వాస్కోడగామా కేరళ చేరుకున్నాడు.
- 1741: ట్రావెన్కోర్ రాజు మార్తాండ వర్మ డచ్లను ఓడించాడు.
- 1795: బ్రిటిష్ ఈస్టిండియా కంపెనీ కేరళపై నియంత్రణ సాధించింది.
- 1947: భారతదేశం బ్రిటిష్ వారి నుండి స్వాతంత్ర్యం పొందింది.
- 1956: కేరళ భారత రాష్ట్రంగా అవతరించింది.
కేరళ నుండి కేరళం వరకు
1956 లో రాష్ట్రాలు భాషా ప్రాతిపాదికన ఏర్పడ్డాయి, అదే రోజున కేరళ కూడా ఏర్పడింది. కేరళ లో ప్రజలు మలయాళం మాటాడతారు. మలయాళ ప్రజల కోసం ఏర్పడిన రాష్ట్రం కేరళ. మలయాళం లో కేరళం అని పిలుస్తారు కానీ రాజ్యాంగం లోని మొదటి షెడ్యూల్ ప్రకారం కేరళ అని రాయబడింది. అని పినారాయ విజయన్ కేరళ అసెంబ్లీ లో తెలిపారు. రాజ్యాంగంలోని ఎనిమిదో షెడ్యూల్ ప్రకారం రాష్ట్ర అధికారిక పేరును అన్ని అధికారిక భాషల్లో ‘కేరళం’గా మార్చేందుకు అవసరమైన సవరణలు చేయాలని అసెంబ్లీ కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని ఏకగ్రీవంగా అభ్యర్ధించింది.
కేరళ రాష్ట్ర పేరును ‘కేరళ’ నుంచి ‘కేరళం’గా మార్చాలని కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని అభ్యర్థిస్తూ కేరళ శాసనసభ తీర్మానాన్ని కూడా ఆమోదించింది. కేరళ అసెంబ్లీలో ముఖ్యమంత్రి పినరయి విజయన్ తీర్మానాన్ని ప్రవేశపెట్టారు. కేరళ పేరును ‘కేరళం’గా మార్చాలన్న తీర్మానాన్ని ముందుకు తెస్తూ పినరయి విజయన్ మలయాళంలో కేరళ అని అన్నారు. “మన మలయాళ భాషలో దీనిని ‘కేరళం’ అయితే ఇతర భాషలలో దీనిని కేరళ అని పిలుస్తారు అని తెలిపారు.”
మార్పు వలన ఇబ్బందులు
‘కేరళ’ నుండి ‘కేరళం’కి మార్పు అంతగా ప్రభావం వుండదు, ఎందుకంటే ఇది సహజంగా మాట్లాడే మలయాళంలో ప్రాధాన్యతనిస్తుంది. ఏదైనా సంభావ్య మార్పు ప్రాథమికంగా రికార్డ్ కీపింగ్ మరియు కేరళ ప్రభుత్వం యొక్క పరిపాలనా కార్యకలాపాల వంటి అధికారిక రంగాలపై కొంత ప్రభావం ఉంటుంది.
పశ్చిమ బెంగాల్ పేరు మార్పు ప్రతిపాదన:
పశ్చిమ బెంగాల్ ప్రభుత్వం బెంగాలీ, ఇంగ్లీష్ మరియు హిందీలో రాష్ట్రాన్ని ‘బంగ్లా’గా మార్చాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
ఈ ప్రతిపాదనను మమతా బెనర్జీ నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వం జూలై 2022లో హోం వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖకు సమర్పించింది. ఇది ప్రస్తుతం పెండింగ్ లో ఉంది.
రాష్ట్రం పేరు మార్పులు:
- 2011లో ఒరిస్సా ఒడిషాగా మారింది మరియు ఒరియా భాష ను ఒడియాకు గా మార్చబడింది.
- పేరు మార్పు ఒరిస్సా (పేరు మార్పు) బిల్లు, 2010 మరియు రాజ్యాంగం (113వ సవరణ) బిల్లు, 2010 ద్వారా జరిగినది.
ఇటీవల మార్చిన నగరాల జాబితా
- ఆంధ్రప్రదేశ్లోని ‘రాజమండ్రి’ పేరును 2017లో ‘రాజమహేంద్రవరం’గా మార్చారు.
- జార్ఖండ్లోని ‘నగర్ ఉంటరి’ 2018లో ‘శ్రీ బన్షీధర్ నగర్’గా మారింది.
- ఉత్తరప్రదేశ్లోని ‘అలహాబాద్’ పేరు 2018లో ‘ప్రయాగ్రాజ్’గా మార్చబడింది.
- మధ్యప్రదేశ్లోని ‘హోషంగాబాద్ నగర్’ 2021లో ‘నర్మదాపురం’గా మార్చబడింది.
- మధ్యప్రదేశ్లోని ‘బాబాయ్’ నగరాన్ని 2021లో ‘మఖన్ నగర్’గా మార్చారు.
- పంజాబ్లోని ‘శ్రీ హరగోవింద్పూర్’ నగరం గత సంవత్సరం మార్చిలో ‘శ్రీ హరగోవింద్పూర్ సాహిబ్’గా మార్చబడింది.
| మరింత చదవండి: | |
| తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
