భారతదేశంలో ఉపప్రధాని పాత్ర, రాజ్యాంగబద్ధంగా నిర్దేశించిన పదవి కానప్పటికీ, ప్రధానమంత్రికి సహాయపడటంలో మరియు కేంద్ర ప్రభుత్వ కార్యనిర్వాహక శాఖలో రెండవ అత్యున్నత స్థాయి మంత్రిగా పనిచేయడంలో కీలకమైనది. 1947 లో భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చినప్పటి నుండి, అనేక మంది ప్రముఖ నాయకులు ఈ గౌరవనీయమైన స్థానాన్ని నిర్వహించారు, ఇది దేశ పాలన మరియు అభివృద్ధికి గణనీయంగా దోహదం చేసింది. ఈ కథనంలో భారత డిప్యూటీ పీఎం జాబితాను వివరంగా చూడండి.
భారత ఉప ప్రధాని
ప్రస్తుతం భారత ఉపప్రధాని లేరు. చివరగా లాల్ కృష్ణ అద్వానీ ఉపప్రధానిగా ఎన్నికయ్యారు, కాని చివరి ఉపప్రధానిగా లాల్ కృష్ణ అద్వానీ పదవీకాలం తరువాత 2004 మే 23 నుండి ఈ పదవి ఖాళీగా ఉంది. అప్పటి నుంచి వరుసగా వచ్చిన ప్రభుత్వాలు ఎవరినీ ఆ పదవిలో నియమించకపోగా, అధికారికంగా ఆ పదవిని భర్తీ చేయలేదు.
భారత ఉప ప్రధాని పదవి
భారత ఉపప్రధాని పదవి రాజ్యాంగబద్ధంగా తప్పనిసరి కానప్పటికీ, దేశ రాజకీయ శ్రేణిలో గణనీయమైన ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది. ఉపప్రధాని పాత్ర మరియు ప్రాముఖ్యత యొక్క అవలోకనం ఇక్కడ ఉంది:
స్థానం అవలోకనం
డిప్యూటీ హెడ్ ఆఫ్ గవర్నమెంట్
ఉపప్రధాని కేంద్ర ప్రభుత్వ కార్యనిర్వాహక శాఖలో రెండవ అత్యున్నత స్థాయి మంత్రిగా పనిచేస్తున్నారు. వివిధ పరిపాలనా, విధాన రూపకల్పన, పాలనాపరమైన విధుల్లో వీరు ప్రధానికి సహకరిస్తారు.
కేంద్ర మంత్రిమండలి సీనియర్ సభ్యుడు
ఉపప్రధాని కేంద్ర మంత్రిమండలిలో సీనియర్ సభ్యుడు, కీలక నిర్ణయాలు తీసుకునే ప్రక్రియలు, విధాన రూపకల్పనకు దోహదపడతారు.
గైర్హాజరులో తాత్కాలిక ప్రధాని
ఉపప్రధాని యొక్క ప్రాధమిక బాధ్యతలలో ఒకటి వారు లేనప్పుడు ప్రధానమంత్రి కోసం నియమించడం. ఇలాంటి సమయాల్లో ఉపప్రధాని తాత్కాలిక ప్రభుత్వాధినేతగా వ్యవహరిస్తారు.
నియామకం మరియు అధికారం
నియామకం
ఉపప్రధానిని ప్రధాన మంత్రి నియమిస్తారు, సాధారణంగా అధికార పార్టీ లేదా సంకీర్ణంలోని సీనియర్ సభ్యుల నుండి.
అధికారం
ఉపప్రధానికి నిర్దిష్టమైన రాజ్యాంగ అధికారాలు లేనప్పటికీ, వారి అధికారం ప్రభుత్వ శ్రేణిలో రెండవ-ఇన్-కమాండ్ హోదా నుండి ఉద్భవించింది. విధాన వ్యవహారాలు మరియు ప్రభుత్వ నిర్ణయాలు తీసుకునే ప్రక్రియలలో వీరు గణనీయమైన ప్రభావాన్ని కలిగి ఉంటారు.
చారిత్రక నేపథ్యం
అడపాదడపా ఆక్యుపెన్సీ
1947 లో భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చినప్పటి నుండి, ఉపప్రధాని పదవి అడపాదడపా ఆక్రమించబడింది. ఆ పదవి ఖాళీగా ఉన్న సందర్భాలు ఉన్నాయి, రాజకీయ పరిస్థితులు మరియు ప్రధానమంత్రి ప్రాధాన్యతల ఆధారంగా దాని ఆక్యుపెన్సీ మారుతూ ఉంటుంది.
పాత్ర పరిణామం
కొన్నేళ్లుగా, ఉపప్రధాని పాత్ర మరియు ప్రాముఖ్యత అభివృద్ధి చెందాయి, ఇది భారతదేశ రాజకీయ దృశ్యం మరియు పాలనా నిర్మాణాలలో మార్పులను ప్రతిబింబిస్తుంది. ఉపప్రధాని ఎటువంటి నిర్దిష్ట శాఖను కలిగి లేనప్పటికీ, వారు తరచుగా ప్రభుత్వ కార్యకలాపాలను సమన్వయం చేయడంలో మరియు వివిధ సందర్భాల్లో ప్రధాన మంత్రికి ప్రాతినిధ్యం వహించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తారు.
Adda247 APP
భారత ఉప ప్రధానుల జాబితా 1947 నుండి 2024 వరకు
| భారత ఉప ప్రధానుల జాబితా 1947 నుండి 2024 వరకు | ||
| ఉప ప్రధాని | పదవీకాలం | గుర్తించదగిన విజయాలు |
| వల్లభాయ్ పటేల్ | 15 ఆగస్టు 1947 – 15 డిసెంబర్ 1950 | భారతదేశంలో రాచరిక రాష్ట్రాలను విలీనం చేయడంలో సమగ్ర పాత్ర. హోం వ్యవహారాలు మరియు సమాచార మరియు ప్రసార శాఖ మంత్రిగా పనిచేశారు. |
| మొరార్జీ దేశాయ్ | 13 మార్చి 1967 – 19 జూలై 1969 | తర్వాత ప్రధాని అయ్యారు. ఆర్థిక విధానాలు మరియు ఆర్థిక నిర్వహణకు ప్రసిద్ధి. |
| చౌదరి చరణ్ సింగ్ | 24 జనవరి 1979 – 16 జూలై 1979 | వ్యవసాయ సంస్కరణలు మరియు గ్రామీణాభివృద్ధి కోసం వాదించారు. ఆర్థిక మంత్రిగా పనిచేశారు. |
| జగ్జీవన్ రామ్ | 24 జనవరి 1979 – 28 జూలై 1979 | ప్రముఖ దళిత నాయకుడు. రక్షణ మంత్రిగా దేశ భద్రతకు తోడ్పడ్డారు. |
| యశ్వంతరావు చవాన్ | 28 జూలై 1979 – 14 జనవరి 1980 | హోం మంత్రిగా అంతర్గత భద్రతను కాపాడుకోవడంలో కీలక పాత్ర పోషించారు. |
| దేవి లాల్ | 02 డిసెంబర్ 1989 – 01 ఆగస్టు 1990 | వ్యవసాయ మంత్రిగా వ్యవసాయ సంస్కరణలు మరియు గ్రామీణాభివృద్ధిపై దృష్టి సారించారు. తర్వాత పర్యాటక శాఖ మంత్రిగా పనిచేశారు. |
| దేవి లాల్ | 10 నవంబర్ 1990 – 21 జూన్ 1991 | వ్యవసాయ మరియు గ్రామీణాభివృద్ధిలో నిరంతర ప్రయత్నాలను కొనసాగిస్తూ రెండవసారి పనిచేశారు. |
| లాల్ కృష్ణ అద్వానీ | 28 జూన్ 2002 – 22 మే 2004 | హోం వ్యవహారాల మంత్రిగా ముఖ్యమైన శాసన సంస్కరణలు మరియు జాతీయ భద్రతా చర్యలను పర్యవేక్షించారు. |
| మరింత చదవండి | |
| తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| Adda247 తెలుగు APP | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| Adda247 తెలుగు Youtube Official Channel | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
