High Courts in India: The highest court in a state in India is the High Court. Article 214 and Article 231 of the Constitution of India deal with matters relating to the High Court. According to Article 214, each state in India has one High Court. However, Article 231 also provides that two or more States or two or more States and Union Territories may have a common High Court.
భారతదేశంలోని ఒక రాష్ట్రంలోఅత్యున్నత న్యాయస్థానం అంటే హైకోర్టు. భారత రాజ్యాంగం లో ఆర్టికల్ 214 మరియు ఆర్టికల్ 231 హైకోర్టు కు సంబదించిన విషయాలను తెలియజేస్తాయి. ఆర్టికల్ 214 ప్రకారం, భారతదేశంలోని ప్రతి రాష్ట్రానికి ఒక హైకోర్టు ఉంటుంది. అయితే, ఆర్టికల్ 231 ప్రకారం కూడా రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలకు లేదా రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలు మరియు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు ఉమ్మడి హైకోర్టు ఉండవచ్చని కూడా పేర్కొంది.
High Courts in India | భారతదేశంలోని హైకోర్టులు
- రాష్ట్ర హైకోర్టు రాష్ట్ర అత్యున్నత న్యాయస్థానం మరియు రాష్ట్రంలోని అన్ని ఇతర న్యాయస్థానాలు దాని కింద పని చేస్తాయి.
- సాధారణంగా ప్రతి రాష్ట్రంలో ఒక హైకోర్టు ఉంటుంది కానీ రాజ్యాంగం ప్రకారం రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలకు (ఆర్టికల్ 231) ఒకే హైకోర్టు ఉంటుంది.
- భారతదేశంలో 25 హైకోర్టులు ఉన్నాయి.
- 1862లో స్థాపించబడిన కలకత్తా హైకోర్టు భారతదేశంలోనే అత్యంత పురాతనమైన హైకోర్టు. బాంబే మరియు మద్రాసు హైకోర్టులు కూడా అదే సంవత్సరంలో స్థాపించబడ్డాయి.
- సరికొత్త హైకోర్టులు తెలంగాణ కోర్టు మరియు ఆంధ్రప్రదేశ్ హైకోర్టు, రెండూ 2019 సంవత్సరంలో స్థాపించబడ్డాయి.
- ప్రతి హైకోర్టులో, ఒక ప్రధాన న్యాయమూర్తి మరియు అనేక ఇతర న్యాయమూర్తులు ఉన్నారు, వీరి సంఖ్యను భారత రాష్ట్రపతి నిర్వచించారు.
- బొంబాయి, మద్రాస్ మరియు కలకత్తా హైకోర్టులు భారతదేశంలోని మూడు చార్టర్డ్ హైకోర్టులు
- మద్రాస్ హైకోర్టు ప్రచురించిన మద్రాస్ లా జర్నల్, భారతదేశంలో కోర్టు తీర్పులను నివేదించడానికి అంకితమైన మొదటి పత్రిక (1891).
APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group
List of High Courts in India | భారతదేశంలోని హైకోర్టుల జాబితా
భారతదేశంలో హైకోర్టుల సంఖ్య 25. జాబితా క్రింద ఇవ్వబడింది:
భారతదేశంలోని హైకోర్టుల జాబితా |
|||
పేరు | సంవత్సరం | ప్రాదేశిక అధికార పరిధి | సీటు |
కోల్కతా | 1862 | పశ్చిమ బెంగాల్, ఆండ్మాన్ & నికోబార్ దీవులు | కోల్కతా (పోర్ట్ బ్లెయిర్ బెంచ్) |
బొంబాయి | 1862 | మహారాష్ట్ర, దాదర్, & నగర్ హవేలీ. గోవా, డామన్ డయ్యూ | ముంబై (పనాజీ, ఔరంగాబాద్ మరియు నాగ్పూర్లో బెంచ్) |
చెన్నై | 1862 | తమిళనాడు & పాండిచ్చేరి | చెన్నై (మదురైలోని బెంచ్) |
అలహాబాద్ | 1866 | ఉత్తర ప్రదేశ్ | అలహాబాద్ (లక్నో వద్ద బెంచ్) |
కర్ణాటక | 1884 | కర్ణాటక | బెంగళూరు (ధార్వాడ్ మరియు గుల్బర్గాలో బెంచ్) |
పాట్నా | 1916 | బీహార్ | పాట్నా |
జమ్మూ & కాశ్మీర్ | 1928 | జమ్మూ & కాశ్మీర్ | శ్రీ నగర్ & జమ్మూ |
పంజాబ్ & హర్యానా | 1947 | పంజాబ్, హర్యానా, చండీగఢ్ | చండీగఢ్ |
గౌహతి | 1948 | అస్సాం, నాగాలాండ్, మిజోరం మరియు అరుణాచల్ ప్రదేశ్ | గౌహతి (కోహిమా, ఐజ్వాల్ మరియు ఇటానగర్లోని బెంచ్ |
ఒరిస్సా | 1948 | ఒరిస్సా | కటక్ |
రాజస్థాన్ | 1949 | రాజస్థాన్ | జోధ్పూర్ (బెంచ్ – జైపూర్) |
మధ్యప్రదేశ్ | 1956 | మధ్యప్రదేశ్ | జబల్పూర్ (బెంచ్-ఇండోర్, గ్వాలియర్) |
కేరళ | 1958 | కేరళ & లక్షద్వీప్ | ఎర్నాకులం |
గుజరాత్ | 1960 | గుజరాత్ | అహ్మదాబాద్ |
ఢిల్లీ | 1966 | ఢిల్లీ | ఢిల్లీ |
హిమాచల్ ప్రదేశ్ | 1966 | హిమాచల్ ప్రదేశ్ | సిమ్లా |
సిక్కిం | 1975 | సిక్కిం | గాంగ్టక్ |
ఛత్తీస్గఢ్ | 2000 | ఛత్తీస్గఢ్ | బిలాస్పూర్ |
ఉత్తరాఖండ్ | 2000 | ఉత్తరాఖండ్ | నైనిటాల్ |
జార్ఖండ్ | 2000 | జార్ఖండ్ | రాంచీ |
త్రిపుర | 2013 | త్రిపుర | అగర్తల |
మణిపూర్ | 2013 | మణిపూర్ | ఇంఫాల్ |
మేఘాలయ | 2013 | మేఘాలయ | షిల్లాంగ్ |
ఆంధ్రప్రదేశ్ | 2019 | ఆంధ్రప్రదేశ్ | అమరావతి |
తెలంగాణ | 2019 | తెలంగాణ | హైదరాబాద్ |
Judges Appointment |న్యాయమూర్తుల నియామకం
- హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తిని సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి మరియు రాష్ట్ర గవర్నర్ల సంప్రదింపులతో రాష్ట్రపతి నియమిస్తారు.
- ఇతర న్యాయమూర్తులు రాష్ట్రపతి, గవర్నర్ మరియు హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి ఇష్టానుసారం నియమిస్తారు.
Qualifications | న్యాయమూర్తుల అర్హతలు
- అతను భారతదేశ పౌరుడిగా ఉండాలి.
- అతను భారతదేశంలోని ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ హైకోర్టులలో న్యాయవాదిగా ఉండాలి లేదా భారతదేశంలోని సబార్డినేట్ కోర్టులలో కనీసం 10 సంవత్సరాలు న్యాయమూర్తిగా ఉండాలి.
Tenure | పదవీకాలం
వాస్తవానికి హైకోర్టు న్యాయమూర్తుల పదవీ విరమణ వయస్సు 60 ఏళ్లుగా నిర్ణయించబడినప్పటికీ 1963లో రాజ్యాంగంలోని 15వ సవరణ ప్రకారం 62 ఏళ్లకు పెంచారు.
Removal of the Judges | న్యాయమూర్తుల తొలగింపు
- ఒక న్యాయమూర్తి రాజీనామా చేయడం ద్వారా తన కార్యాలయాన్ని విడిచిపెట్టవచ్చు. తన రాజీనామా లేఖను రాష్ట్రపతికి పంపనున్నారు.
- ఆయనను సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తిగా నియమించినా లేదా మరేదైనా హైకోర్టుకు బదిలీ చేసినా అతని కార్యాలయం ఖాళీ అయినట్లు పరిగణించబడుతుంది.
- సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తి వలె హైకోర్టు న్యాయమూర్తిని కూడా తొలగించవచ్చు. హైకోర్టు న్యాయమూర్తిని పార్లమెంటు అధ్యక్షుడు తొలగించవచ్చు, అతనికి వ్యతిరేకంగా సంపూర్ణ మెజారిటీ మరియు 2/3 వంతు మెజారిటీ సభ్యులు ఉభయ సభలు విడివిడిగా కూర్చొని ఓటింగ్ని ఆమోదించారు.
Salary | హైకోర్టు న్యాయమూర్తి జీతం
హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తికి నెలకు రూ. 280,000/- మరియు ఇతర న్యాయమూర్తుల జీతం నెలకు రూ. 250,000/-.
Powers and Functions | హైకోర్టు అధికారాలు మరియు విధులు
హైకోర్టు కింది అధికార పరిధి మరియు అధికారాలను కలిగి ఉంది:
- కొన్ని రిట్లను జారీ చేసే అధికారం:-ప్రతి హైకోర్టుకు ప్రాథమిక హక్కుల అమలు కోసం లేదా ఇతర ప్రయోజనాల కోసం హేబియస్ కార్పస్, మాండమస్, ప్రొహిబిషన్, క్వో-వారంటో మరియు సర్టియోరారీ రిట్లను జారీ చేసే అధికారం ఉంటుంది.
- పర్యవేక్షక అధికారం: ప్రతి హైకోర్టుకు అది అధికార పరిధిని వినియోగించే భూభాగాల్లోని అన్ని కోర్టులు మరియు ట్రిబ్యునల్లపై పర్యవేక్షణ ఉంటుంది.
- కేసును బదిలీ చేసే అధికారం: ఒక కేసు తన అధీనంలో ఉన్న కోర్టులో పెండింగ్ లో ఉన్న కేసుకు రాజ్యాంగ నిర్వచనం, కేసు పరిష్కారానికి ఏది అవసరమో నిర్ణయించడం వంటి గణనీయమైన న్యాయపరమైన ప్రశ్న ఉందని హైకోర్టు సంతృప్తి చెందితే, అది కేసును ఉపసంహరించుకుంటుంది మరియు కేసును స్వయంగా పరిష్కరించవచ్చు; లేదా పైన పేర్కొన్న చట్టపరమైన ప్రశ్నను నిర్ణయించి, అటువంటి ప్రశ్నపై తన తీర్పు కాపీతో పాటు కేసును ఉపసంహరించుకున్న కోర్టుకు తిరిగి ఇవ్వాలి మరియు అటువంటి తీర్పుకు అనుగుణంగా కేసును పరిష్కరించడానికి సదరు కోర్టు చర్యలు తీసుకుంటుంది.
- జిల్లా న్యాయమూర్తుల నియామకం మరియు పోస్టింగ్ మొదలైన వాటిలో సంప్రదింపులు: జిల్లా న్యాయమూర్తుల నియామకం, పోస్టింగ్ మరియు పదోన్నతిలో హైకోర్టును గవర్నర్ సంప్రదిస్తారు. రాష్ట్ర న్యాయ సేవ యొక్క ఇతర సభ్యుల నియామకంలో కూడా ఇది సంప్రదించబడుతుంది.
- సబార్డినేట్ కోర్టులపై నియంత్రణ: ఒక రాష్ట్ర న్యాయసేవకు చెందిన, జిల్లా జడ్జి పోస్టుకు తక్కువ హోదాలో ఉన్న వ్యక్తులకు పోస్టింగ్, పదోన్నతులు, సెలవులు మంజూరు చేయడం సహా జిల్లా కోర్టులు, దాని కిందిస్థాయి కోర్టులపై నియంత్రణ హైకోర్టుకు ఉంటుంది.
- ఇతర ఒరిజినల్ మరియు అప్పీలేట్ అధికారాలు: సివిల్ మరియు క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ కోడ్స్ మరియు లెటర్స్ ఆఫ్ పేటెంట్ ద్వారా ఇవ్వబడిన సివిల్ మరియు క్రిమినల్ విషయాలలో హైకోర్టుకు ఒరిజినల్ మరియు అప్పీలేట్ అధికార పరిధి ఉంది.
మరింత చదవండి: | |
తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |