Space Tourism, Science and Technology Study Notes for APPSC Group 2 Mains and TSPSC Groups | అంతరిక్ష పర్యాటకం, APPSC గ్రూప్ 2 మెయిన్స్ మరియు TSPSC గ్రూప్స్ కోసం సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ స్టడీ నోట్స్

జెఫ్ బెజోస్ స్థాపించిన బ్లూ ఆరిజిన్ కు చెందిన NS -25 మిషన్ లో పర్యాటకుడిగా అంతరిక్షంలోకి అడుగుపెట్టిన తొలి భారతీయుడిగా పారిశ్రామికవేత్త, పైలట్ గోపి తోటకూర రికార్డు సృష్టించారు. గోపీ తోటకూర మరో ఐదుగురు స్పేస్ టూరిస్టులతో కలిసి అంతరిక్షంలోకి చిన్నపాటి వినోద యాత్ర చేశారు.

స్పేస్ టూరిజం అంటే ఏమిటి?

స్పేస్ టూరిజం అనేది విమానయాన పరిశ్రమలో ఒక ముఖ్యమైన విభాగం, ఇది పర్యాటకులకు వినోదం, విశ్రాంతి లేదా వ్యాపార ప్రయోజనాల కోసం అంతరిక్ష ప్రయాణం యొక్క అనుభవాన్ని అందించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
అంతరిక్ష ప్రయాణం భూమి నుండి 100 కి.మీ ఎత్తులో ప్రారంభమవుతుంది, కర్మన్ రేఖను దాటిన తర్వాత, ఇది భూమి యొక్క వాతావరణాన్ని బాహ్య అంతరిక్షం నుండి వేరుచేసే సరిహద్దు రేఖగా విస్తృతంగా ఆమోదించబడింది.ఇంత ఎత్తులో ఎగిరే వాటిని విమానం అని, ఈ రేఖను దాటే వాటిని వ్యోమనౌకగా వర్గీకరిస్తారు.

స్పేస్ టూరిజం రకాలు

అంతరిక్ష పర్యాటకంలో రెండు ప్రాథమిక రకాలు ఉన్నాయి:

• ఉప-కక్ష్య విమానాలు: ప్రయాణీకులు కార్మాన్ రేఖకు వెలుపలికి తీసుకువెళతారు, భూమికి తిరిగి రావడానికి ముందు కొన్ని నిమిషాలు అంతరిక్షంలో గడుపుతారు. బ్లూ ఆరిజిన్ యొక్క న్యూ షెపర్డ్ మిషన్లు దీనికి ఉదాహరణలు.
• కక్ష్య విమానాలు: ప్రయాణీకులు 1.3 మిలియన్ అడుగుల ఎత్తులో రోజులు లేదా వారాలు గడుపుతూ మరింత ఎక్కువ ప్రయాణం చేస్తారు. సెప్టెంబర్ 2021లో స్పేస్ X యొక్క ఫాల్కన్ 9 మిషన్ ఆర్బిటల్ స్పేస్ టూరిజానికి ఒక ఉదాహరణ.

Adda247 APP

కర్మన్ లైన్

• కర్మన్ లైన్ అనేది అంతర్జాతీయంగా గుర్తించబడిన అంతరిక్ష సరిహద్దు.
• ఎత్తు: ఇది సాధారణంగా సుమారు 62 మైళ్లు (లేదా 100 కిలోమీటర్లు) ఎత్తులో సెట్ చేయబడింది.
• ప్రధానంగా ఏరోనాటిక్స్ మరియు ఆస్ట్రోనాటిక్స్ లో క్రియాశీలకంగా ఉన్న హంగేరియన్ అమెరికన్ ఇంజనీర్ మరియు భౌతిక శాస్త్రవేత్త థియోడర్ వాన్ కార్మాన్ (1881–1963) పేరు మీద ఈ రేఖకు ఈ పేరు పెట్టారు.
• ఏరోనాటికల్ ఫ్లైట్ కు మద్దతు ఇవ్వడానికి వాతావరణం చాలా సన్నగా మారుతుందో లెక్కగట్టిన మొదటి వ్యక్తి ఆయనే
• ద్రవ సరిహద్దు: ఈ రేఖ పదునైనది లేదా బాగా నిర్వచించబడలేదు, కానీ ఇది తరచుగా సగటు సముద్ర మట్టానికి 80 నుండి 100 కిలోమీటర్ల (50 నుండి 62 మైళ్ళు) ఎత్తులో భూమిని చుట్టుముట్టడానికి తీసుకుంటారు.
• శాస్త్రీయ అంచనా: వాన్ కార్మాన్ భూమి నుండి ఎంత దూరంలో విమానాలు పైకి ఉండటానికి లిఫ్ట్ శక్తిపై ఆధారపడలేవని అంచనా వేశాడు, ఇది 84 కిమీ (52 మైళ్ళు) దగ్గరగా ఉన్న ఒక సంఖ్యకు చేరుకుంది.
• చారిత్రక వివాదం: ఖచ్చితమైన ఎత్తు మారుతుంది; ఇతర గణాంకాలలో 80 కి.మీ మరియు 100 కి.మీ ఉన్నాయి.
• ఫెడరేషన్ ఏరోనాటిక్ ఇంటర్నేషనల్ (FAI) కర్మన్ రేఖను భూమి యొక్క సగటు సముద్ర మట్టానికి 100 కిలోమీటర్ల ఎత్తుగా నిర్వచించింది.
• FAI అనేది ఎయిర్ స్పోర్ట్స్ కోసం ప్రపంచ పాలక సంస్థ, మరియు మానవ అంతరిక్ష ప్రయాణానికి సంబంధించిన నిర్వచనాలను కూడా నిర్దేశిస్తుంది.
• అయితే, ఇతర సంస్థలు ఈ నిర్వచనాన్ని ఉపయోగించవు. అంతరిక్షం యొక్క అంచుని నిర్వచించే అంతర్జాతీయ చట్టం లేదు, అందువలన జాతీయ గగనతల పరిమితి

స్పేస్ టూరిజం విశేషాలు

స్పేస్ టూరిజం అనేది ఒక ప్రైవేట్ ఏరోస్పేస్ కంపెనీ నిర్వహించే వ్యోమనౌకలో కొద్దిసేపు అంతరిక్షంలో ప్రయాణించడానికి ప్రైవేట్ పౌరులు చెల్లించే వినోదాత్మక చర్య. స్పేస్ టూరిజంలో అంతరిక్ష రవాణా, మానవ సహిత అంతరిక్ష ప్రయాణం మరియు బాహ్య అంతరిక్ష వాణిజ్యీకరణ అంశాలు ఉంటాయి. స్పేస్ టూరిజాన్ని రెండు రకాలుగా వర్గీకరించవచ్చు.

సబ్ ఆర్బిటల్ స్పేస్ టూరిజం

అంతరిక్షం అంచుకు ఎగరడం మరియు కొద్దిసేపు బరువులేని అనుభూతిని అనుభవించడం ఇందులో ఉంటుంది. వర్జిన్ గెలాక్టిక్, బ్లూ ఆరిజిన్ వంటి సంస్థలు సబ్ ఆర్బిటల్ స్పేస్ టూరిజం విమానాలను అందిస్తున్నాయి.

ఆర్బిటాల్ స్పేస్ టూరిజం

భూమి చుట్టూ కక్ష్యలోకి ప్రయాణించడం మరియు అంతరిక్షంలో కొన్ని రోజులు గడపడం ఇందులో ఉంటుంది. స్పేస్ ఎక్స్ 2023లో ఓ ప్రైవేటు సంస్థతో కక్ష్యలో ప్రయాణించాలని యోచిస్తోంది.

స్పేస్ టూరిజం ఆవిర్భావాన్ని ప్రభావితం చేసే అంశాలు డిమాండ్, టికెట్ ఖర్చు, ప్రేరణ మరియు ప్రమాదం, ఆరోగ్య ప్రమాదం మరియు విధానం. స్పేస్ టూరిజం పర్యావరణానికి హాని కలిగిస్తుంది ఎందుకంటే రాకెట్లు మరియు వ్యోమనౌకలను ప్రయోగించడానికి చాలా శక్తి అవసరం మరియు గణనీయమైన మొత్తంలో గాలి మరియు శబ్ద కాలుష్యాన్ని ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ఈ ఉద్గారాలు వాతావరణ మార్పులకు దోహదం చేస్తాయి మరియు వాతావరణానికి హాని కలిగిస్తాయి.

స్పేస్ టూరిజం యొక్క లాభాలు

• సాంకేతిక పురోగతి: అంతరిక్ష సాంకేతిక పరిజ్ఞానంలో సృజనాత్మకతను ప్రేరేపిస్తుంది, ఇది వ్యోమనౌక రూపకల్పన, భద్రత మరియు సామర్థ్యంలో మెరుగుదలలకు దారితీస్తుంది.
• ఆర్థిక వృద్ధి: ఏరోస్పేస్, టూరిజం రంగాల్లో ఆదాయాన్ని పెంచి ఉద్యోగాలను సృష్టిస్తుంది. సంబంధిత పరిశ్రమలలో పెట్టుబడులను ప్రేరేపిస్తుంది.
• పబ్లిక్ ఎంగేజ్ మెంట్: అంతరిక్ష పరిశోధనలపై ప్రజల్లో ఆసక్తిని, అవగాహనను పెంచుతుంది. తరువాతి తరం శాస్త్రవేత్తలు, ఇంజనీర్లు మరియు అన్వేషకులకు స్ఫూర్తినిస్తుంది.
• అంతర్జాతీయ సహకారం: అంతరిక్ష అన్వేషణ మరియు సాంకేతిక అభివృద్ధిలో దేశాలు మరియు ప్రైవేట్ సంస్థల మధ్య సహకారాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది.
• సైంటిఫిక్ రీసెర్చ్: మైక్రోగ్రావిటీ వాతావరణంలో శాస్త్రీయ ప్రయోగాలు, పరిశోధనలకు అవకాశాలు కల్పిస్తుంది.

స్పేస్ టూరిజం యొక్క నష్టాలు

• పర్యావరణ ప్రభావం: వాతావరణ కాలుష్యం, కర్బన ఉద్గారాలకు ప్రయోగాలు దోహదం చేస్తాయి. అంతరిక్ష శిథిలాలు పేరుకుపోయే అవకాశం ఉంది.
• అధిక ఖర్చులు: ప్రస్తుతం సంపన్నులకు మాత్రమే అందుబాటులో ఉండటం వల్ల అంతరిక్ష ప్రయాణాలకు అవకాశాల్లో వ్యత్యాసం ఏర్పడుతుంది.
• భద్రతా ప్రమాదాలు: ప్రమాదాలు మరియు హానికరమైన అంతరిక్ష రేడియేషన్కు గురికావడంతో సహా అంతరిక్ష ప్రయాణానికి సంబంధించిన అంతర్లీన ప్రమాదాలు.
• వనరుల కేటాయింపు: గణనీయమైన ఆర్థిక మరియు భౌతిక వనరులు అవసరం, వీటిని భూమిపై ముఖ్యమైన సమస్యలపై బాగా ఖర్చు చేయవచ్చని వాదించవచ్చు.
• నియంత్రణ సవాళ్లు: అంతరిక్ష పర్యాటకం యొక్క భద్రత మరియు సుస్థిరతను నిర్ధారించడానికి నిబంధనలను అభివృద్ధి చేయడం మరియు అమలు చేయడం సంక్లిష్టమైనది మరియు ఇప్పటికీ అభివృద్ధి చెందుతోంది.

ఉదాహరణలు మరియు అంతరిక్ష పర్యాటకంలో ఇటీవలి పరిణామాలు

• గోపీ తోటకూర ఫ్లైట్: 2024 మే 19 న బ్లూ ఆరిజిన్తో ప్రయాణించిన మొదటి భారతీయ అంతరిక్ష పర్యాటకుడు.
  చారిత్రాత్మక విమానాలు: మొదటి అంతరిక్ష పర్యాటకుడు డెన్నిస్ టిటో 2001 లో ISSలో ఏడు రోజులకు పైగా గడిపాడు. జపాన్ బిలియనీర్ యుసాకు మేజావా 2021 లో 12 రోజుల ISS పర్యటన.
• వాణిజ్య కార్యకలాపాలు: 2023 ఆగస్టులో వర్జిన్ గెలాక్టిక్ యొక్క మొదటి వాణిజ్య విమానం, బ్లూ ఆరిజిన్ యొక్క ఏడు విమానాలు ఇప్పటి వరకు 37 మంది పర్యాటకులను తీసుకువెళ్ళాయి.
• భవిష్యత్తు అవకాశాలు: చంద్రుడు, అంగారక గ్రహం చుట్టూ కక్ష్య విమానాలు, మిషన్ల కోసం స్పేస్ఎక్స్ ప్రణాళికలు, ఇలాంటి లోతైన అంతరిక్ష యాత్రలను లక్ష్యంగా చేసుకున్న ఇతర కంపెనీలు.

స్పేస్ టూరిజంలో సవాళ్లు

• కాస్ట్ బారియర్: స్పేస్ టూరిజం చాలా ఖరీదైనది, టిక్కెట్లు సాధారణంగా కనీసం ఒక మిలియన్ డాలర్లు ఖర్చు అవుతాయి, ఇది మెజారిటీకి అందుబాటులో ఉండదు.
• పర్యావరణ ప్రభావం: రాకెట్లు వాయు, ఘన రసాయనాలను నేరుగా ఎగువ వాతావరణంలోకి విడుదల చేస్తాయి కాబట్టి అంతరిక్ష పర్యాటకం పర్యావరణ నష్టానికి దోహదం చేస్తుందని అధ్యయనాలు సూచిస్తున్నాయి. యూనివర్సిటీ కాలేజ్ లండన్ (UCL), యూనివర్సిటీ ఆఫ్ కేంబ్రిడ్జ్, మసాచుసెట్స్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (MIT) చేసిన పరిశోధనలు రాకెట్ ప్రయోగాల నుంచి వెలువడే మసి ఉద్గారాల వేడి ప్రభావాలను ఎత్తిచూపాయి.
• భద్రతా ఆందోళనలు: కఠినమైన భద్రతా ప్రమాణాలు ఉన్నప్పటికీ, స్పేస్ టూరిజం అంతర్లీన ప్రమాదాలను కలిగిస్తుంది. అంతరిక్ష ప్రయాణంలో సుమారు 3% మంది వ్యోమగాములు మరణించారని గణాంకాలు సూచిస్తున్నాయి, ఇది భద్రతను అత్యంత ముఖ్యమైనదిగా నొక్కి చెబుతుంది.

Sharing is caring!