తెలంగాణ అమరిక మరియు నిర్మాణం
తెలంగాణ పరిచయం: దక్షిణ-మధ్య భారతదేశంలోని రాష్ట్రమైన తెలంగాణ రాష్ట్రానికి ఉత్తరాన మహారాష్ట్ర, ఈశాన్యంలో ఛత్తీస్‌గఢ్ మరియు ఒడిశా, ఆగ్నేయ మరియు దక్షిణాన ఆంధ్ర ప్రదేశ్ మరియు పశ్చిమాన కర్ణాటక రాష్ట్రాలు సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి. ఇప్పుడు తెలంగాణగా ఉన్న ప్రాంతం దాదాపు ఆరు దశాబ్దాలుగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని ఉత్తర-మధ్య మరియు ఈశాన్య భాగాలను ఏర్పరిచింది , అయితే జూన్ 2, 2014న ఆ భూభాగం ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పరచబడింది. తెలంగాణ మరియు ఆంధ్రప్రదేశ్ రెండింటికీ రాజధాని పశ్చిమ మధ్య తెలంగాణలోని హైదరాబాద్.
తెలంగాణ పీఠభూమి
దక్కన్ పీఠభూమి యొక్క ఈశాన్య భాగాన్ని కలిగి ఉన్న తెలంగాణ పీఠభూమి దాదాపు 57,370 చదరపు మైళ్లు (148,000 చదరపు కిమీ), ఉత్తర-దక్షిణ పొడవు దాదాపు 480 మైళ్లు (770 కిమీ), మరియు తూర్పు-పడమర వెడల్పు 320 మైళ్లు. (515 కి.మీ.). మౌర్య చక్రవర్తి అశోకుని శాసనాలలో ఒకదానిలో ప్రస్తావించబడినది, ఈ ప్రాంతం శాతవాహనులచే వరుసగా పాలించబడింది,
పీఠభూమి గోదావరి నది ఆగ్నేయ దిశలో ప్రవహిస్తుంది; కృష్ణా నది ద్వారా, ఇది పెన్‌ప్లెయిన్‌ను రెండు ప్రాంతాలుగా విభజిస్తుంది; మరియు పెన్నేరు నది ఉత్తర దిశలో ప్రవహిస్తుంది. పీఠభూమి అడవులు తేమతో కూడిన ఆకురాల్చే, పొడి ఆకురాల్చే మరియు ఉష్ణమండల ముల్లు.
తెలంగాణ వివరాలు
తెలంగాణ భారత ద్వీపకల్పంలో దక్కన్ పీఠంపై ఉంది. ఈ ప్రాంతం రెండు ప్రధాన నదులు గోదావరి మరియు కృష్ణా నదులచే ప్రవహిస్తుంది, అయితే చాలా వరకు భూమి ఎండిపోయింది. భీమా, మానేరు, మంజీర మరియు మూసీ వంటి అనేక చిన్న నదుల ద్వారా తెలంగాణ కూడా పారుతుంది.
నైరుతి రుతుపవనాల నుండి ఉత్తర తెలంగాణలో 900 నుండి 1500 మిమీ మరియు దక్షిణ తెలంగాణలో 700 నుండి 900 మిమీ మధ్య వార్షిక వర్షపాతం ఉంటుంది. మామిడి, నారింజ మరియు పువ్వులు నాటడం సులభతరం చేసే సుల్కాలు, ఎర్ర ఇసుక నేలలు, దుబ్బాలు, లోతైన ఎర్రటి లోమీ నేలలు మరియు చాలా లోతైన నల్ల పత్తి నేలలతో సహా అనేక రకాల నేలలు పుష్కలంగా ఉన్నాయి.
తెలంగాణ అమరిక మరియు నిర్మాణం
భౌగోళిక శాస్త్రంలో ఒక ప్రాంతం యొక్క అమరిక లక్షణాలు అంటే ఎత్తైన ప్రాంతాలు, పర్వతాలు, శిఖరాలు, లోయలు, లోతట్టు ప్రాంతాలు మొదలైనవి. ఈ అమరిక లక్షణాలు ప్రధాన భూములను నివాస ప్రాంతాలు, అడవులు, ద్వీపాలు, వ్యర్థ భూములు, నదీ మైదానాలు మొదలైనవిగా విభజిస్తాయి.
తెలంగాణ దక్కన్ పీఠభూమిలో ఉంది. ఇది భారత ద్వీపకల్పంలోని తూర్పు సముద్ర తీరానికి మధ్య భాగంలో ఉంది. ప్రధాన నదులు గోదావరి మరియు కృష్ణా రాష్ట్రం గుండా ప్రవహిస్తున్నాయి. రాష్ట్రం రెండు ప్రధాన ప్రాంతాలుగా విభజించబడింది. ఘాట్‌లు, పెన్‌ప్లెయిన్‌లు ఉన్నాయి. భూమిలో అనేక అల్పపీడనాలు ఉన్నాయి. రాష్ట్రంలో దట్టమైన అటవీ ప్రాంతాలున్నాయి. రాష్ట్ర సరిహద్దులో కొన్ని తూర్పు కనుమలు ఉన్నాయి.
తెలంగాణలో 300 మీటర్ల ఎత్తు, చిన్న శిఖరాగ్ర ప్రాంతాలు మరియు ఏటవాలులు కలిగిన అనేక చిన్న స్థానిక అమరికలు ఉన్నాయి. ఈ ప్రాంతంలో చెప్పుకోదగ్గ లోయలు ఏవీ లేవు. రాష్ట్రంలోని భూములు (కొండ శిఖరాలు) 500 మీ నుండి 800 మీ వరకు ఉంటాయి.
ఇది దక్కన్ పీఠభూమిపై నెలకొని ఉంది, తెలంగాణ రాష్ట్రం భారత ద్వీపకల్పంలోని తూర్పు సముద్ర తీరం మధ్య 1.14 లక్షల చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో ఉంది.
రెండు ప్రధాన నదుల ద్వారా పారుదల ప్రాంతం ఉన్నప్పటికీ – కృష్ణా పరీవాహక ప్రాంతాలలో 69% మరియు గోదావరిలో 79% – చాలా భూమి పొడి మరియు శుష్కంగా ఉంది. భీమా, మంజీర మరియు మూసీ వంటి చిన్న నదులు కూడా 10 జిల్లాలతో కూడిన రాష్ట్రాన్ని దాటుతున్నాయి.
తెలంగాణ వార్షిక వర్షపాతం
- వార్షిక వర్షపాతం ఉత్తర తెలంగాణలో 900 నుండి 1,500 మిమీ మరియు దక్షిణ తెలంగాణలో 700 నుండి 900 మిమీ వరకు ఉంటుంది, ఎక్కువగా నైరుతి రుతుపవనాల నుండి అవపాతం పడుతుంది.
- మామిడి, నారింజ మరియు పువ్వులు నాటడానికి సులభతరం చేసే సుల్కాలు, ఎర్ర ఇసుక నేలలు, దుబ్బాలు, లోతైన ఎర్రటి లోమీ నేలలు మరియు చాలా లోతైన బి.సి. నేలలు – తెలంగాణలో వివిధ రకాల నేలలు కనిపిస్తాయి.
- అవిభక్త ఆంధ్రలో 45% అటవీ విస్తీర్ణం ఇప్పుడు తెలంగాణలోని ఐదు జిల్లాల్లోనే ఉండడం గమనార్హం.
- తెలంగాణ ప్రాంతంలో ఎక్కువ భాగం ఉత్తరాన తెలంగాణ పీఠభూమి మరియు దక్షిణాన గోల్కొండ పీఠభూమి ఆక్రమించాయి మరియు గ్నిసిక్ రాక్‌తో కూడి ఉంది.
- పీఠభూమి సగటు ఎత్తు సుమారు 1,600 అడుగులు, దాని శిఖరం పశ్చిమాన ఉంది
తెలంగాణ వాతావరణం
- వేసవికాలం మార్చి నుండి జూన్‌లో ముగుస్తుంది, జూలై నుండి సెప్టెంబర్ వరకు ఉష్ణమండల వర్షాల కాలం ఉంటుంది; చివరగా, శీతాకాలం అక్టోబర్ నుండి ఫిబ్రవరి వరకు జరుగుతుంది.
- వేసవికాలం చాలా వెచ్చగా ఉంటుంది మరియు చాలా వేడిగా మరియు పొడిగా ఉంటుంది, ఉష్ణోగ్రతలు తరచుగా 42-43 డిగ్రీల సెల్సియస్‌ను దాటుతాయి.
- వర్షపు నైరుతి రుతుపవనాల నుండి వచ్చే వార్షిక వర్షపాతం రాష్ట్రమంతటా మారుతూ ఉంటుంది. ఇది సంవత్సరానికి సగటున 35 అంగుళాలు (900 మిమీ) ఉంటుంది, అయినప్పటికీ వార్షిక మొత్తం తరచుగా సగటు నుండి గణనీయంగా మారుతుంది మరియు పొడి ప్రాంతాల్లో 20 అంగుళాలు (500 మిమీ) తక్కువగా ఉంటుంది.
- హైదరాబాద్‌లో సగటు కనిష్ట ఉష్ణోగ్రతలు జనవరి మరియు ఫిబ్రవరిలో 15 డిగ్రీల సెల్సియస్‌కు చేరుకుంటాయి, అయితే ఎత్తైన ప్రాంతాల్లో శీతాకాలంలో 10 నుండి 12 డిగ్రీల సెల్సియస్ మధ్య పడిపోతుంది.
తెలంగాణ అమరిక మరియు నిర్మాణం PDF
తెలంగాణ భౌగోళిక శాస్త్రం ఆర్టికల్స్
మరింత చదవండి:
| తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
