తెలంగాణ ఉద్యమం మరియు రాష్ట్ర ఆవిర్భావం భారతదేశంలోని రాజకీయ, సామాజిక-సాంస్కృతిక చరిత్రలో కీలక అధ్యాయం. ప్రత్యేక తెలంగాణ రాష్ట్రం కోసం చేసిన పోరాటం అనేక దశాబ్దాలు సాగి, చివరకు 2014, జూన్ 2న తెలంగాణ భారతదేశ 29వ రాష్ట్రంగా అవతరించింది. ఈ ఉద్యమం స్వయంప్రభుత్వం, ఆర్థిక సమానత్వం, సాంస్కృతిక గుర్తింపును కాపాడుకోవాలని కోరుతూ ప్రారంభమైంది.
తెలంగాణ ఉద్యమాన్ని అర్థం చేసుకోవడం కేవలం చారిత్రక కోణం నుండి మాత్రమే కాదు, TSPSC గ్రూప్ 2 పరీక్షకు సిద్ధమవుతున్న అభ్యర్థులకు కూడా కీలకం. ఈ పరీక్షలోని పేపర్ IV (150 మార్కులు) ఈ అంశాన్ని ఎక్కువగా కవర్ చేస్తుంది, కనుక ఇది విజయానికి కీలకమైన భాగం. ఈ పేపర్ తెలంగాణ ఉద్యమం యొక్క ప్రారంభ దశలు, ప్రధాన నాయకత్వం, ప్రధాన నిరసనలు, ఒప్పందాలు, మరియు రాష్ట్రహోదా సాధించిన అంచెలు వంటి వివిధ అంశాలను కలిగి ఉంటుంది.
TSPSC అభ్యర్థులకు, తెలంగాణ ఉద్యమం మరియు రాష్ట్ర ఆవిర్భావం గురించి సుదీర్ఘ జ్ఞానం ఉండటం మంచి మార్కులు సాధించడానికి సహాయపడుతుంది. ఇది ముఖ్యమైన చారిత్రక సంఘటనలు, చట్టపరమైన ప్రక్రియలు, మరియు ఆధునిక తెలంగాణను రూపుదిద్దిన సామాజిక-రాజకీయ చర్చలపై దృష్టి సారిస్తుంది. ఈ విభాగం స్పష్టమైన అర్థంతో చదివిన అభ్యర్థులకు మంచి స్కోరింగ్ అవకాశాన్ని ఇస్తుంది.
త్వరిత పునశ్చరణ కోసం, తెలంగాణ ఉద్యమం మరియు రాష్ట్ర ఆవిర్భావం యొక్క ముఖ్య ఘట్టాలను కవర్ చేసే టాప్ 20 ప్రశ్నలను సేకరించాం. ఈ ప్రశ్నలు అభ్యర్థుల సిద్ధతను మెరుగుపరచడానికి మరియు TSPSC గ్రూప్ 2 పరీక్షకు బలమైన పునాదిని కట్టడానికి సహాయపడతాయి.
Adda247 APP
తెలంగాణ ఉద్యమం మరియు రాష్ట్ర ఏర్పాటుపై టాప్ 20 ప్రశ్నలు
Q1. చిన్న రాష్ట్రాలపై B.R.అంబేద్కర్ అభిప్రాయాలకు సంబంధించి సరైన ప్రకటనను గుర్తించండి
- చిన్న రాష్ట్రాల ఏర్పాటుకు మొదట్లో అంబేద్కర్ ఆసక్తి చూపలేదు.
- 1948లో అంబేద్కర్ భాషాప్రయుక్త రాష్ట్రాల ఏర్పాటుకు తన మద్దతును తెలియజేశారు.
(a) 1 మాత్రమే
(b) 2 మాత్రమే
(c) 1 మరియు 2 రెండూ
(d) 1 లేదా 2 కాదు
Q2. థాట్స్ ఆన్ లింగ్విస్టిక్ స్టేట్స్ అనే పుస్తక రచయిత ఎవరు?
(a) మహాత్మా గాంధీ
(b) డాక్టర్ B.R అంబేద్కర్
(c) జవహర్లాల్ నెహ్రూ
(d) విట్టల్ భాయ్ పటేల్
Q3. సరైన ప్రకటనను గుర్తించండి
- మాడపాటి హనుమంతరావు మొదట్లో విశాలాంధ్రకు మద్దతు పలికారు
- తర్వాత మాడపాటి హనుమంత్ రావు ప్రత్యేక తెలంగాణకు మద్దతు పలికారు.
(a) 1 మాత్రమే
(b) 2 మాత్రమే
(c) 1 మరియు 2 రెండూ
(d) 1 లేదా 2 కాదు
Q4. ‘విశాలాంధ్రలో ప్రజారాజ్యం’ అంటూ నినాదాలు ఎవరు చేశారు?
(a) కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా
(b) తెలుగుదేశం పార్టీ
(c) భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
(d) పీపుల్ ఫ్రంట్
Q5. సరైన ప్రకటనను గుర్తించండి
- డిసెంబర్ 1948లో, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రాల ఏర్పాటు కోసం JVP కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది.
- భాషాప్రయుక్త రాష్ట్రాల ఏర్పాటును వాయిదా వేయాలని J.V.P కమిటీ సూచించింది.
(a) 1 మాత్రమే
(b) 2 మాత్రమే
(c) 1 మరియు 2 రెండూ
(d) 1 లేదా 2 కాదు
Q6. జస్టిస్ కైలాష్నాథ్ వాంఛూ కమిటీని ఎప్పుడు ఏర్పాటు చేశారు?
(a) 1951
(b) 1952
(c) 1953
(d) 1954
Q7. సరైన ప్రకటనను గుర్తించండి
(a) మద్రాసును నాలుగేళ్లపాటు ఉమ్మడి రాజధానిగా ఉంచాలని వాంఛూ కమిటీ సూచించింది.
(b) శ్రీభాగ్ ఒప్పందం ప్రకారం రాజధాని కర్నూలులో ఏర్పాటు చేయబడింది.
(c) 1953 అక్టోబర్ 1న కర్నూలు రాజధానిగా ఆంధ్ర రాష్ట్రం ఏర్పడింది.
(d) పైవన్నీ
Q8. పార్లమెంటులో త్వరలో SRCని ఏర్పాటు చేస్తామని ప్రధాని నెహ్రూ ఏ తేదీన ప్రకటించారు
(a) 22 డిసెంబర్, 1951
(b) 22 డిసెంబర్, 1952
(c) 22 డిసెంబర్, 1953
(d) డిసెంబర్ 22, 1954
Q9. క్రింది వారిలో ఎవరు రాష్ట్ర పునర్వ్యవస్థీకరణ కమిషన్లో సభ్యులు కాదు?
(a) సయ్యద్ ఫజల్ అలీ
(b) సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్
(c) హృదయ్ కుంజ్రు
(d) కవలం మాధవ్ పనిక్కర్
Q10. “హైదరాబాద్ సామ్రాజ్యాన్ని కూల్చివేయండి మరియు రాజరికపు జాడలను చెరిపివేయండి” అనే నినాదాన్ని ఎవరు ఇచ్చారు?
(a) బూర్గుల రామకృష్ణారావు
(b) K.V.రంగా రెడ్డి
(c) రామానంద తీర్థ
(d) మర్రి చెన్నారెడ్డి
Q11. ఏ తేదీన ఫజల్ అలీ తన నివేదికను సమర్పించారు.
(a) 30 సెప్టెంబర్, 1954
(b) సెప్టెంబర్ 30, 1955
(c) 30 సెప్టెంబర్, 1958
(d) సెప్టెంబర్ 30, 1956
Q12. హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలో తొలిసారిగా ఎన్నికలు ఎప్పుడు జరిగాయి?
(a) ఫిబ్రవరి 1952
(b) మార్చి 1952
(c) మే 1952
(d) జూన్ 1952
Q13. సరైన ప్రకటనను గుర్తించండి
- హైదరాబాద్ రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో 109 ఏకసభ్య నియోజకవర్గాలు ఉన్నాయి.
- 175 మంది శాసనసభ్యులలో 85 మంది తెలంగాణకు చెందిన వారు.
(a) 1 మాత్రమే
(b) 2 మాత్రమే
(c) 1 మరియు 2 రెండూ
(d) 1 లేదా 2 కాదు
Q14. 1952 ఎన్నికల్లో రావి నారాయణరెడ్డి దేని నుండి గెలుపొందారు?
(a) కరీంనగర్
(b) నల్గొండ
(c) వరంగల్
(d) ఖమ్మం
Q15. సరైన ప్రకటనను గుర్తించండి
(a) హైదరాబాద్లో 1952 మార్చి 6న తొలి ప్రజా ప్రభుత్వం ఏర్పడింది.
(b) బూర్గుల వెల్లోడి ప్రభుత్వంలో రెవెన్యూ మంత్రిగా ఉన్నారు.
(c) అతను షాద్నగర్ నియోజకవర్గం నుండి శాసనసభకు ఎన్నికయ్యాడు
(d) పైవన్నీ
Q16. తప్పు ప్రకటనను గుర్తించండి
(a) G.S. మెల్కోటే – గ్రామీణాభివృద్ధి మంత్రి
(b) బిందు దిగంబరరావు – హోం మంత్రి
(c) కొండా వెంకర రంగారెడ్డి – ఎక్సైజ్, కస్టమ్స్, అటవీ శాఖ మంత్రి
(d) అన్నా రావు – స్థానిక పరిపాలనా మంత్రి
Q17. హైదరాబాద్ రాష్ట్రానికి మొదటి స్పీకర్ ఎవరు?
(a) పంపనగౌడ సక్రిప్ప
(b) కాశీనాథరావు వైద్య
(c) V.D.దేశ్ముఖ్ పాండే
(d) మాడపాటి హనుమంత రావు
Q18. క్రింది వాటిలో ఏది బూర్గుల రామకృష్ణారావు గారి రచన కాదు?
(a) శ్రీ కృష్ణ శతకం
(b) కర్మ కంకణం
(c) నవీనా వాగ్మయం
(d) వీర తెలంగాణ
Q19. సరైన ప్రకటనను గుర్తించండి.
- కేతిరెడ్డి కోదండరామ్ రెడ్డి తన ఆత్మకథ ‘నిన్నటి చరిత్ర’లో భూదాన్ ఉద్యమ ఘట్టాలను పంచుకున్నారు.
- మూడో విశాలాంధ్ర ఉద్యమంలో తెలంగాణవాదుల అల్లర్లతో తొలి తెలంగాణ ఉద్యమం ప్రారంభమైందని రావి నారాయణరెడ్డి తన వీర తెలంగాణా పుస్తకంలో రాశారు.
(a) 1 మాత్రమే
(b) 2 మాత్రమే
(c) 1 మరియు 2 రెండూ
(d) 1 లేదా 2 కాదు
Q20. తెలంగాణలో వినోభా భావే 2వ పాదయాత్ర ఎక్కడి నుంచి ప్రారంభమైంది
(a) మెదక్ జిల్లా
(b) వరంగల్ జిల్లా
(c) ఖమ్మం జిల్లా
(d) నల్గొండ జిల్లా
Solutions:
S1. Ans(c)
Sol. 1948లో భాషాప్రయుక్త రాష్ట్రాల కమిషన్పై స్పందించిన అంబేద్కర్ భాషాప్రయుక్త రాష్ట్రాల ఏర్పాటుకు తన మద్దతును తెలిపారు.
S2. Ans(b)
Sol. డిసెంబరు 1955లో, డాక్టర్ B.R. అంబేద్కర్ “థాట్స్ ఆన్ లింగ్విస్టిక్ స్టేట్స్” అనే పుస్తకాన్ని వ్రాసాడు.
S3. Ans(c)
Sol. మాడపాటి హనుమంతరావు మొదట్లో విశాలాంధ్రకు మద్దతు పలికారు కానీ SRC నివేదిక మరియు ప్రజా ప్రయోజనాలను చూసి తన అభిప్రాయాన్ని మార్చుకున్నారు మరియు చివరకు ప్రత్యేక తెలంగాణకు మద్దతు ఇచ్చారు.
S4. Ans(a)
Sol. విశాలాంధ్ర ఏర్పడితే తమ పార్టీ అధికారంలోకి రావచ్చని భావించిన భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ నాయకులు.
అందుకే విశాలాంధ్ర ఏర్పాటుకు మద్దతు పలికి “విశాలాంధ్రలో ప్రజారాజ్యం” నినాదం ఇచ్చారు.
S5. Ans(c)
Sol. J.VP – జవహర్ లాల్ నెహ్రూ, వల్లభాయ్ పటేల్, పట్టాభి సీతారామయ్య సభ్యులు.
రెండు ప్రకటనలు సరైనవి.
S6. Ans(c)
Sol. మద్రాస్ రాష్ట్ర విభజన నుండి కొత్త ఆంధ్ర రాష్ట్రాన్ని ఏర్పాటు చేయడం వల్ల కలిగే సమస్యలను పరిష్కరించడానికి 1953 లో జస్టిస్ కైలాష్నాథ్ వాంచూ కమిటీని ఏర్పాటు చేశారు.
S7. Ans(d)
Sol. పై అన్ని ప్రకటనలు సరైనవి.
S8. Ans(c)
Sol. 1953 డిసెంబర్ 22 న, పార్లమెంటులో రాష్ట్ర పునర్వ్యవస్థీకరణ కమిషన్ త్వరలో ఏర్పాటు చేయనున్నట్లు ప్రధాని నెహ్రూ ప్రకటించారు.
S9. Ans(b)
Sol. కేంద్ర ప్రభుత్వం హోం శాఖ పరిష్కారం ద్వారా 1953 డిసెంబర్ 29 న సయ్యద్ ఫజల్ అలీ నాయకత్వంలో రాష్ట్ర పునర్వ్యవస్థీకరణ కమిషన్ను ఏర్పాటు చేసింది.
S10. Ans(c)
Sol. స్వామి రమనంద తిర్తా “హైదరాబాద్ సామ్రాజ్యాన్ని కూల్చివేసి, రాచరికం యొక్క ఆనవాళ్లను శుభ్రం చేయండి” అనే నినాదాన్ని ఇచ్చారు.
S11. Ans(b)
Sol. 30 సెప్టెంబర్, 1955 లో ఫజల్ అలీ తన నివేదికను కేంద్ర ప్రభుత్వానికి సమర్పించారు.
S12. Ans(a)
Sol. ఫిబ్రవరి 1952 లో హైదరాబాద్ శాసనసభ అసెంబ్లీలో ఎన్నికలు జరిగాయి.
S13. Ans(a)
Sol. హైదరాబాద్ రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో, 109 సింగిల్ సభ్యుల నియోజకవర్గాలు మరియు 33 ద్వంద్వ సభ్యుల నియోజకవర్గాలు (33 × 2 = 66) ఉన్నాయి.
175 మంది శాసనసభ్యుల నుండి 95 మంది తెలంగాణ ప్రాంతానికి చెందినవారు.
S14. Ans(b)
Sol. 1952 ఎన్నికలలో, నల్గోండా నియోజకవర్గం నుండి రవి నారాయణ రెడ్డి (పీపుల్స్ డెమొక్రాటిక్ ఫ్రంట్) భారతదేశం నలుమూలులో అత్యధిక మెజారిటీ ఉన్న పార్లమెంటుకు ఎన్నికయ్యారు.
S15. Ans(d)
Sol. పై అన్ని ప్రకటనలు సరైనవి.
S16. Ans(a)
Sol. G.S. మెల్కోట్ – ఆర్థిక మంత్రి
S17. Ans(b)
Sol. హైదరాబాద్ రాష్ట్రానికి మొదటి స్పీకర్ కాశీనాథ్రావ్ వైద్య. మొదటి డిప్యూటీ స్పీకర్ పంపనగౌడా సక్రిప్ప.
S18. Ans(d)
Sol. రవి నారాయణ రెడ్డి “వీర తెలంగాణ” రాశారు.
S19. Ans(c)
Sol. రెండు ప్రకటనలు సరైనవి.
S20. Ans(c)
Sol. తెలంగాణలో, వినోభా భేవే యొక్క 2 వ పాదయాత్ర డిసెంబర్ 1955 లో ఖమ్మం జిల్లా ముత్తుగుడెం నుండి ప్రారంభించబడింది.
మరింత చదవండి | |
తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
Adda247 తెలుగు APP | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
Adda247 తెలుగు Youtube Official Channel | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |