బాల్య వివాహాల నిషేధ చట్టం
బాల్య వివాహాలు అనేది శతాబ్దాలుగా వివిధ సంస్కృతులు మరియు ప్రాంతాలలో కొనసాగుతున్న ఒక లోతైన సామాజిక సమస్య. పిల్లల శారీరక, మానసిక మరియు సామాజిక శ్రేయస్సుపై బాల్య వివాహం యొక్క హానికరమైన ప్రభావాలను గుర్తించి, అనేక దేశాలు ఈ అభ్యాసాన్ని ఎదుర్కోవడానికి మరియు యువకుల హక్కులను రక్షించడానికి చట్టాన్ని రూపొందించారు. భారతదేశంలో, బాల్య వివాహాల సమస్యను పరిష్కరించడానికి మరియు మైనర్ల సంక్షేమాన్ని ప్రోత్సహించడానికి సమగ్ర చట్టపరమైన ఫ్రేమ్వర్క్గా బాల్య వివాహాల నిషేధ చట్టం (PCMA) 2006లో ఆమోదించబడింది.
APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group
బాల్య వివాహాల నిషేధ చట్టం (PCMA) 2006
- బాల్య వివాహాలు చట్టవిరుద్ధం కానీ చెల్లవని చట్టం చెబుతోంది.
- “పిల్లలు” అంటే అబ్బాయి అయితే ఇరవై ఒక్క సంవత్సరాలు నిండని వ్యక్తి మరియు అమ్మాయి అయితే పద్దెనిమిది సంవత్సరాలు నిండని వ్యక్తి అని అర్థం.
- “మైనర్” అంటే మెజారిటీ చట్టం, 1875లోని నిబంధనల ప్రకారం మెజారిటీ సాధించని వ్యక్తి. మెజారిటీ చట్టం, 1875 ప్రకారం, భారతదేశంలో నివసించే ప్రతి వ్యక్తి తన పద్దెనిమిది సంవత్సరాల వయస్సు పూర్తి చేసిన తర్వాత మేజర్ అవుతాడు
- వివాహాన్ని రద్దు చేయమని మైనర్ భాగస్వామి కోర్టును కోరినప్పుడు మాత్రమే అవి చెల్లుబాటు కాదు.
- ఈ చట్టం ప్రకారం మహిళలకు కనీస వివాహ వయస్సు 18 ఏళ్లు కాగా, పురుషులకు 21 ఏళ్లు.
- ఈ చట్టం బాల్య వివాహాలకు 2 సంవత్సరాల వరకు జైలు శిక్ష లేదా రూ. 1 లక్ష వరకు జరిమానా లేదా రెండూ విధించవచ్చు.
- బాల్య వివాహాలు జరిపిన లేదా నిర్వహించే వారికి కూడా శిక్ష వర్తిస్తుంది.
చిన్నారులపై లైంగిక వేధింపులు.. పోక్సో చట్టం ఏం చెబుతోంది?
బాల్య వివాహాల నిషేధ చట్టం 2006లోని కీలక నిబంధనలు
బాల్య వివాహాల నిరోధక చట్టం 2006 బాల్య వివాహాల సమస్యను సమగ్రంగా పరిష్కరించడానికి మరియు అంతకుముందు 1929 నాటి బాల్య వివాహ నిరోధక చట్టం స్థానంలో ప్రవేశపెట్టబడింది. ఈ చట్టం గంభీరమైన వివాహాలను నిరోధించడానికి మరియు బాల్య వివాహాల రద్దును ప్రోత్సహించడానికి ఉద్దేశించిన అనేక నిబంధనలను కలిగి ఉంది:
- నిర్వచనం మరియు నేరాలు: చట్టం బాల్య వివాహాలను నిర్వచిస్తుంది మరియు చెల్లుబాటు కాదని ప్రకటించింది మరియు బాల్య వివాహాలను ఉద్దేశపూర్వకంగా సులభతరం చేసే, ప్రోత్సహించే వారికి జరిమానాలను వివరిస్తుంది. జరిమానాలలో జైలు శిక్ష మరియు జరిమానాలు ఉండవచ్చు.
- సమర్థ అధికారులు: బాల్య వివాహాలను నిరోధించడానికి, బాధితులకు సహాయం చేయడానికి మరియు నేరస్థులపై తగిన చట్టపరమైన చర్యలు తీసుకోవడానికి ఈ చట్టం ప్రత్యేక బాల్య వివాహాల నిషేధ అధికారులను నియమించింది. ఈ అధికారులు స్థానిక అధికారులు మరియు సంస్థలతో సమన్వయంతో పని చేస్తారు.
- రద్దు మరియు రక్షణ: ఈ చట్టం వ్యక్తులు బాల్య వివాహాన్ని రద్దు చేయాలని కోరేందుకు చట్టపరమైన మార్గాన్ని అందిస్తుంది. అదనంగా, అటువంటి వివాహాల నుండి పిల్లల హక్కులు మరియు ఆసక్తులు రక్షించబడుతున్నాయని మరియు వారి సంక్షేమానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుందని ఇది నిర్ధారిస్తుంది.
- అవగాహన మరియు న్యాయవాదం: చట్టం సామాజిక దృక్పథాలను మార్చడానికి మరియు బాల్య వివాహాల అభ్యాసాన్ని నిరుత్సాహపరిచేందుకు అవగాహన ప్రచారాలు మరియు విద్య యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతుంది. ఈ కార్యక్రమాలు లింగ సమానత్వం మరియు యువకుల సాధికారతను ప్రోత్సహించే లక్ష్యంతో ఉన్నాయి.
- బాల్య వివాహాల నిషేధ న్యాయస్థానాలు: బాల్య వివాహాలకు సంబంధించిన చట్టపరమైన చర్యలను వేగవంతం చేసేందుకు చట్టం కింద ప్రత్యేక కోర్టులు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి. ఈ కోర్టులు సత్వర న్యాయం మరియు మైనర్ల హక్కులను పరిరక్షించడంపై దృష్టి సారిస్తాయి.
పిల్లల భద్రత – భారతదేశంలో రక్షణ చట్టాలు & చట్టాలు
బాల్య వివాహాల నిషేధ (సవరణ) బిల్లు, 2021
బాల్య వివాహాల నిషేధ (సవరణ) బిల్లు, 2021, మహిళల చట్టబద్ధమైన వివాహ వయస్సును ప్రస్తుతం 18 సంవత్సరాల నుండి 21 సంవత్సరాలకు పెంచాలని కోరుతూ, డిసెంబర్ 2021లో పార్లమెంట్ శీతాకాల సమావేశాలలో కేంద్ర మంత్రివర్గం ప్రవేశపెట్టింది.
ఆడవారికి వివాహ వయస్సు పెంపు: బాల్య వివాహాల నిషేధ చట్టం, 2006 ప్రకారం మగవారికి వివాహానికి కనీస వయస్సు 21 సంవత్సరాలు మరియు ఆడవారికి 18 సంవత్సరాలు. ఈ బిల్లు మహిళల కనీస వయస్సును 21 ఏళ్లకు పెంచింది. చట్టంలోని నిబంధనలు ఏదైనా ఇతర చట్టం, ఆచారం, వినియోగం లేదా అభ్యాసాన్ని భర్తీ చేయాలని కూడా ఇది నిర్దేశిస్తుంది.
బాల్య వివాహాల నిషేధం (సవరణ) బిల్లు 2021 సెక్షన్ 2(ఎ)లోని “పిల్లలు ” నిర్వచనాన్ని “ఇరవై ఒక్క సంవత్సరాల వయస్సు పూర్తికాని అమ్మాయి మరియు అబ్బాయి” అని సవరణ చేస్తుంది
ఈ బిల్లు పురుషులు మరియు మహిళలు ఇద్దరికీ వివాహ కనీస వయస్సును ఒకే విధంగా చేస్తుంది.
ఇది శిశు మరణాలు, ప్రసూతి మరణాలు మరియు తల్లులు మరియు పిల్లలలో పోషకాహార స్థాయిలు వంటి ఆరోగ్య మరియు సామాజిక సూచికలను మెరుగుపరచడంలో సహాయపడుతుంది.
బాల్య వివాహాన్ని రద్దు చేయడానికి పిటిషన్ దాఖలు చేయడానికి కాల వ్యవధి: 2006 చట్టం ప్రకారం, కనీస నిర్దేశిత వయస్సు కంటే ముందే వివాహం చేసుకున్న వ్యక్తి వివాహాన్ని రద్దు చేయడానికి దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చు. మెజారిటీ వచ్చిన రెండు సంవత్సరాలలోపు (అంటే, 20 సంవత్సరాల వయస్సు) పిటిషన్ దాఖలు చేయాలి. బిల్లు దీన్ని ఐదేళ్లకు (అంటే 23 ఏళ్లకు) పెంచుతుంది.
బాల కార్మిక (నిషేధం & నియంత్రణ) చట్టం 1986
బాల్య వివాహాల వెనుక ఉన్న కారణాలు
- ఇది విస్తృతంగా ఆచరింపబడుతున్న సామాజిక ఆచారం.
- పేదరికం మరియు పిల్లల తల్లిదండ్రుల నిరక్షరాస్యత.
- కుటుంబం మరియు పరిసర సమాజం యొక్క సాంస్కృతిక విలువలతో సహా కుటుంబం యొక్క సామాజిక మరియు ఆర్థిక స్థితి.
- పాఠశాల విద్య లేకపోవడం వల్ల కలిగే దుష్పరిణామాల గురించి అవగాహన లేకపోవడం.
- రాజకీయ ప్రోత్సాహం: సామాజిక అంగీకారం కారణంగా రాజకీయ నాయకులు బాల్య వివాహ పద్ధతిని వ్యతిరేకించడం కష్టంగా భావించారు, దీని అర్థం ఓట్లు మరియు మద్దతును కోల్పోవచ్చు.
బాల్య వివాహాల నిషేధ చట్టం, డౌన్లోడ్ PDF
మరింత చదవండి: | |
తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |