తెలంగాణ హైకోర్టు పరీక్ష తేదీని త్వరలో ప్రకటించవచ్చు మరియు అభ్యర్థులు మంచి స్కోరు సాధించడానికి పూర్తిగా సిద్ధం కావాలి. అభ్యర్థులకు సహాయం చేయడానికి, Adda247 తెలుగు ముఖ్యమైన అంశాలపై తెలంగాణ హైకోర్టు స్టడీ నోట్స్ మరియు MCQ లను అందిస్తోంది. ఈరోజు అంశం భౌగోళిక శాస్త్రం – తెలంగాణ నీటి పారుదల వ్యవస్థ, సరైన తయారీతో మీకు మార్కులు పొందగల కీలకమైన విషయం. తెలంగాణ రాష్ట్రం గోదావరి, కృష్ణ మరియు వాటి ఉపనదులతో సహా వివిధ నదీ వ్యవస్థలకు నిలయం, రాష్ట్ర భౌగోళికం, నీటిపారుదల మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. GK విభాగాన్ని ఛేదించడానికి నదులు, వాటి ఉపనదులు మరియు నీటి పారుదల నమూనాలను అర్థం చేసుకోవడం చాలా అవసరం. చివరి వరకు చదివి, మీ తయారీని పెంచడానికి MCQ లను ప్రయత్నించండి.
తెలంగాణ నీటి పారుదల వ్యవస్థ
తెలంగాణ నీటి పారుదల వ్యవస్థ ప్రధానంగా దక్కన్ పీఠభూమి నుండి ఉద్భవించే నదులతో కూడి ఉంటుంది. ఈ నదులు నీటిపారుదల, జలవిద్యుత్ మరియు వ్యవసాయంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి. తెలంగాణలో ప్రవహించే ప్రధాన నదులలో గోదావరి, కృష్ణ, భీమ, మంజీర మరియు మూసి నదులు ఉన్నాయి.
ప్రధాన నదులు మరియు వాటి ఉపనదులు
1. గోదావరి నది
- తెలంగాణ గుండా ప్రవహించే అతి పొడవైన నది.
- మహారాష్ట్రలోని త్రయంబకేశ్వర్ నుండి ఉద్భవించింది.
- తెలంగాణలోని ప్రధాన ఉపనదులు: మంజీర, ప్రాణహిత, ఇంద్రావతి, కిన్నెరసాని.
- ముఖ్యమైన ప్రాజెక్టులు: శ్రీరామ్ సాగర్ ప్రాజెక్ట్, కాళేశ్వరం లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్ పథకం.
2. కృష్ణ నది
- తెలంగాణలోని రెండవ ప్రధాన నది.
- మహారాష్ట్రలోని మహాబలేశ్వర్ నుండి ఉద్భవించింది.
- నల్గొండ మరియు మహబూబ్ నగర్ జిల్లాల గుండా ప్రవహిస్తుంది.
- తెలంగాణలోని ప్రధాన ఉపనదులు: భీమ, తుంగభద్ర, దిండి, పెద్దవాగు.
- ముఖ్యమైన ప్రాజెక్టులు: నాగార్జున సాగర్ ఆనకట్ట, జురాల ప్రాజెక్ట్.
3. మూసి నదికృష్ణా నదికి ఉపనది.
- హైదరాబాద్ గుండా ప్రవహిస్తుంది.
- 1908 నాటి మహా వరదకు చారిత్రాత్మకంగా ముఖ్యమైనది.
- హిమాయత్ సాగర్ మరియు ఉస్మాన్ సాగర్ ఈ నదిపై నిర్మించబడ్డాయి.
4. మంజీర నది
- గోదావరి నదికి ఉపనది.
- మహారాష్ట్రలోని బాలాఘాట్ శ్రేణి నుండి ఉద్భవించింది.
- మెదక్ మరియు నిజామాబాద్ గుండా వెళుతుంది.
- ప్రధాన ప్రాజెక్టులు: సింగూర్ ఆనకట్ట, నిజాం సాగర్.
5. భీమా నది
- కృష్ణా నదికి ఉపనది.
- మహారాష్ట్రలోని భీమా శంకర్ కొండల నుండి ఉద్భవించింది.
- ఉత్తర తెలంగాణ గుండా ప్రవహిస్తుంది.
తెలంగాణ డ్రైనేజీ వ్యవస్థపై MCQలు
Q 1: తెలంగాణలో గోదావరి నదికి సంబంధించి కింది ప్రకటనలను పరిగణించండి:
I. గోదావరి నది మహారాష్ట్రలోని పశ్చిమ ఘట్టాల్లో ఉద్భవించి, నిజామాబాద్ జిల్లా వద్ద తెలంగాణలో ప్రవేశిస్తుంది.
II. తెలంగాణలో గోదావరి నదికి ముఖ్యమైన ఎడమ ఒడ్డున చేరే ఉపనదులు మంజీరా, ప్రాణహిత, ఇంద్రావతి నదులు.
III. ఈ నది కొన్ని ప్రాంతాల్లో తెలంగాణ మరియు ఛత్తీస్‌గఢ్‌కు సహజ సరిహద్దుగా ఉంటుంది.
సరైన ఎంపికను ఎంచుకోండి:
(a) I మరియు II మాత్రమే
(b) II మరియు III మాత్రమే
(c) I మరియు III మాత్రమే
(d) I, II, మరియు III
Ans: (d) I, II, మరియు III
వివరణ: గోదావరి మహారాష్ట్రలో ఉద్భవించి, తెలంగాణలో ప్రవేశిస్తుంది. మంజీరా, ప్రాణహిత, ఇంద్రావతి తెలంగాణలో గోదావరి ప్రధాన ఎడమ ఒడ్డున చేరే ఉపనదులు. ఈ నది కొన్ని ప్రాంతాల్లో ఛత్తీస్‌గఢ్‌కు సహజ సరిహద్దుగా ఉంటుంది.
Q 2: తెలంగాణలో కృష్ణా నదికి సంబంధించి కింది ప్రకటనలను పరిగణించండి:
I. కృష్ణా నది కర్ణాటక నుంచి తెలంగాణలోకి ప్రవహించి, ఆపై ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోకి ప్రవేశిస్తుంది.
II. ఈ నది బంగాళాఖాతంలో కలిసే ముందు తెలంగాణలో డెల్టా ప్రాంతాన్ని ఏర్పరుస్తుంది.
III. నాగార్జునసాగర్, జూరాల వంటి ప్రధాన ప్రాజెక్టులు ఈ నదిపై నిర్మించబడ్డాయి.
క్రింద ఇచ్చిన ప్రకటనల్లో ఏవీ సరైనవి?
(a) I మరియు II మాత్రమే
(b) II మరియు III మాత్రమే
(c) I మరియు III మాత్రమే
(d) I, II, మరియు III
Ans: (c) I మరియు III మాత్రమే
వివరణ: కృష్ణా నది కర్ణాటక నుంచి తెలంగాణలోకి ప్రవేశిస్తుంది, కానీ తెలంగాణలో డెల్టా ఏర్పరచదు. అయితే, నాగార్జునసాగర్, జూరాల వంటి ప్రధాన నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులు ఈ నదిపై ఉన్నాయి.
Q 3: కింది ఏ నది తెలంగాణలో ఉద్భవించదు?
(a) మంజీరా
(b) మూసీ
(c) మున్నేరు
(d) భీమా
Ans: (d) భీమా
వివరణ: భీమా నది మహారాష్ట్రలో ఉద్భవిస్తుంది, అయితే మంజీరా, మూసీ, మున్నేరు నదులు తెలంగాణలో ఉద్భవిస్తాయి.
Q 4: హైదరాబాదుకు త్రాగునీటి సరఫరీలో ప్రధాన పాత్ర పోషించే నది ఏది?
(a) ప్రాణహిత
(b) మూసీ
(c) మంజీరా
(d) భీమా
Ans: (c) మంజీరా
వివరణ: గోదావరి ఉపనది అయిన మంజీరా నది, మంజీరా బ్యారేజీ ద్వారా హైదరాబాదుకు త్రాగునీటి ముఖ్యమైన వనరుగా ఉంది.
Q 5: ప్రాణహిత నది కింది ఏ నదికి ప్రధాన ఉపనదిగా ఉంది?
(a) కృష్ణా
(b) తుంగభద్ర
(c) గోదావరి
(d) మంజీరా
Ans: (c) గోదావరి
వివరణ: ప్రాణహిత నది, వార్ధా మరియు వైనగంగా నదుల సంగమంతో ఏర్పడే గోదావరి నది యొక్క అతిపెద్ద ఉపనదులలో ఒకటి
Q 6: కింది ఏ నది పూర్తిగా తెలంగాణ రాష్ట్రంలోనే ప్రవహిస్తుంది?
(a) మున్నేరు
(b) మంజీరా
(c) మూసీ
(d) పైన పేర్కొన్నవేవీ కావు
Ans: (c) మూసీ
వివరణ: మూసీ నది తెలంగాణలోనే ఉద్భవించి, పూర్తిగా ఈ రాష్ట్రంలోనే ప్రవహించి, కృష్ణా నదిలో కలుస్తుంది. ఇది హైదరాబాదును కూడా దాటుతుంది.
Q 7: ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద రాయి (మేసనరీ) ఆనకట్టలలో ఒకటైన నాగార్జునసాగర్ ఆనకట్ట కింది ఏ నదిపై నిర్మించబడింది?
(a) కృష్ణా
(b) గోదావరి
(c) భీమా
(d) తుంగభద్ర
Ans: (a) కృష్ణా
వివరణ: నాగార్జునసాగర్ ఆనకట్ట కృష్ణా నదిపై నిర్మించబడింది. ఇది భారతదేశంలోని అతిపెద్ద నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులలో ఒకటి.
Q 8: తెలంగాణలో కృష్ణా నది ప్రవహించే భూభాగం సుమారుగా ఎంత శాతంగా ఉంటుంది?
(a) 25%
(b) 35%
(c) 45%
(d) 50%
Ans: (a) 25%
వివరణ: కృష్ణా నదీ పరీవాహక ప్రాంతం తెలంగాణ భూభాగంలో సుమారు 25% వ్యాప్తి కలిగి ఉంది. దీనికి మూసీ, దిండి వంటి ఉపనదులు సహకరిస్తాయి.
Q 9: 1908లో హైదరాబాదులో వచ్చిన భారీ వరదలకు కారణమైన నది ఏది?
(a) మంజీరా
(b) మూసీ
(c) కృష్ణా
(d) భీమా
Ans: (b) మూసీ
వివరణ: 1908లో హైదరాబాదులో భారీ వరదలు సంభవించడానికి మూసీ నది కారణమైంది. ఈ వరదలు అపార నష్టం కలిగించాయి.
Q 10: శ్రీరాంసాగర్ ప్రాజెక్టు కింది ఏ నదిపై నిర్మించబడింది?
(a) కృష్ణా
(b) మూసీ
(c) మంజీరా
(d) గోదావరి
Ans: (d) గోదావరి
వివరణ: శ్రీరాంసాగర్ ప్రాజెక్టు తెలంగాణలో గోదావరి నదిపై నిర్మించబడిన ఒక ముఖ్యమైన నీటిపారుదల ప్రాజెక్టు.
Q 11: తెలంగాణలోని దిండి రిజర్వాయర్ ఏ నదితో సంబంధం కలిగి ఉంది?
(a) కృష్ణా
(b) గోదావరి
(c) మంజీరా
(d) ప్రాణహిత
Ans: (a) కృష్ణా
వివరణ: దిండి రిజర్వాయర్, కృష్ణా నదికి ఉపనదిగా ఉన్న దిండి నదిపై నిర్మించబడింది. ఇది తాగునీటి మరియు సాగునీటి అవసరాలను తీర్చడానికి ఉపయోగపడుతుంది.
Q 12: తెలంగాణలో ‘దక్షిణ గంగా’ అనే పేరుతో ప్రసిద్ధి చెందిన నది ఏది?
(a) కృష్ణా
(b) గోదావరి
(c) భీమా
(d) ప్రాణహిత
Ans: (b) గోదావరి
వివరణ: గోదావరి నది విస్తృతమైన ప్రవాహ ప్రాంతం మరియు దక్షిణ భారతదేశంలో ఉన్న ప్రాముఖ్యత వల్ల ‘దక్షిణ గంగా’గా ప్రసిద్ధి చెందింది.
Q 13: మానేరు నది కింది ఏ నదికి ఉపనదిగా ఉంటుంది?
(a) కృష్ణా
(b) గోదావరి
(c) భీమా
(d) మూసీ
Ans: (b) గోదావరి
వివరణ: మానేరు నది తెలంగాణలో ప్రవహించి గోదావరి నదిలో కలుస్తుంది. ఇది తెలంగాణలో ఒక ముఖ్యమైన నీటి వనరుగా ఉంది.
Q 14: కడెం ప్రాజెక్ట్ కింది ఏ నదిపై నిర్మించబడింది?
(a) మంజీరా
(b) కడెం
(c) ప్రాణహిత
(d) మున్నేరు
Ans: (b) కడెం
వివరణ: కడెం ప్రాజెక్ట్, గోదావరి ఉపనదిగా ఉన్న కడెం నదిపై నిర్మించబడింది.
Q 15: తెలంగాణలోని ఆదిలాబాద్ మరియు మంచిర్యాల జిల్లాలను విభజించే నది ఏది?
(a) ప్రాణహిత
(b) మూసీ
(c) కృష్ణా
(d) మంజీరా
Ans: (a) ప్రాణహిత
వివరణ: ప్రాణహిత నది, తెలంగాణలోని ఆదిలాబాద్ మరియు మంచిర్యాల జిల్లాలకు సహజ సరిహద్దుగా ఉంటుంది.
Q 16: గోదావరి నది లేదా దీని ఉపనదులపై నిర్మించబడని రిజర్వాయర్ కింది ఏది?
(a) శ్రీరాంసాగర్ రిజర్వాయర్
(b) కడెం రిజర్వాయర్
(c) జూరాల రిజర్వాయర్
(d) లోయర్ మానేరు డ్యామ్
Ans: (c) జూరాల రిజర్వాయర్
వివరణ: జూరాల రిజర్వాయర్ కృష్ణా నదిపై నిర్మించబడింది. శ్రీరాంసాగర్, కడెం, లోయర్ మానేరు డ్యామ్‌లు గోదావరి నది లేదా దీని ఉపనదులపై ఉన్నాయి.
Q 17: నిజామాబాద్ జిల్లాలో ప్రవహించి, గోదావరిలో కలిసే నది ఏది?
(a) దిండి
(b) భీమా
(c) మంజీరా
(d) ప్రాణహిత
Ans: (c) మంజీరా
వివరణ: మంజీరా నది, గోదావరి ఉపనది, నిజామాబాద్ జిల్లాలో ప్రవహించి, చివరకు గోదావరి నదిలో కలుస్తుంది.
Q 18: తెలంగాణలో మున్నేరు నది గురించి కింది ప్రకటనలను పరిగణించండి:
I. ఇది కృష్ణా నదికి ఎడమ ఒడ్డున చేరే ఉపనది.
II. ఇది ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని నల్లమల కొండల్లో ఉద్భవించి, తెలంగాణలోకి ప్రవేశిస్తుంది.
III. ఇది ఖమ్మం జిల్లాలో ప్రవహించి, కృష్ణా నదిలో కలుస్తుంది.
క్రింది ఏ ప్రకటన(లు) సరైనవి?
(a) I మరియు II మాత్రమే
(b) I మరియు III మాత్రమే
(c) II మరియు III మాత్రమే
(d) I, II, మరియు III
Ans: (b) I మరియు III మాత్రమే
వివరణ: మున్నేరు నది కృష్ణా నదికి ఎడమ ఒడ్డున చేరే ఉపనది. ఇది ఖమ్మం జిల్లాలో ప్రవహించి కృష్ణా నదిలో కలుస్తుంది. అయితే, ఈ నది ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో కాదు, ఛత్తీస్‌గఢ్‌లో ఉద్భవిస్తుంది.
Q 19: తెలంగాణలోని చాలా నదులు మౌసుమీ ప్రవాహం కలిగి ఉండటానికి ప్రధాన కారణం ఏమిటి?
(a) పశ్చిమ ఘట్టాల్లో హిమనదులు ఉండటమే
(b) మోన్సూన్ వర్షాలపై ఆధారపడటం
(c) సాగునీటి కోసం నదులను కృత్రిమంగా మళ్లించడం
(d) నదీ ప్రక్షేత్ర ప్రాంతాల లేమి
Ans: (b) మోన్సూన్ వర్షాలపై ఆధారపడటం
వివరణ: తెలంగాణలో చాలా నదులు వర్షాధారంగా ఉంటాయి. వీటి ప్రవాహం మోన్సూన్ కాలంలో ఎక్కువగా ఉండి, వర్షాలు తగ్గినప్పుడు నీటి మట్టం తగ్గిపోతుంది.
Q 20: తెలంగాణలో పడమటి నుంచి తూర్పు వైపు కృష్ణా నదికి కలిసే ఉపనదుల సరైన క్రమం ఏది?
(a) మూసీ – దిండి – మున్నేరు
(b) మున్నేరు – మూసీ – మంజీరా
(c) దిండి – మూసీ – మున్నేరు
(d) మంజీరా – మూసీ – మున్నేరు
Ans: (c) దిండి – మూసీ – మున్నేరు
వివరణ: పడమటి నుండి తూర్పు వైపు కృష్ణా నదికి కలిసే ఉపనదుల సరైన క్రమం దిండి, మూసీ, మున్నేరు. ఇవన్నీ తెలంగాణలో ప్రవహించి, కృష్ణా నదిలో కలుస్తాయి.
తెలంగాణ హైకోర్టు జికెకు తెలంగాణ డ్రైనేజీ వ్యవస్థ ఒక ముఖ్యమైన అంశం. ప్రధాన నదులు, ఉపనదులు మరియు నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులను అర్థం చేసుకోవడం పరీక్షలో Qలకు నమ్మకంగా సమాధానం ఇవ్వడంలో సహాయపడుతుంది. మీ తయారీని పెంచడానికి మరిన్ని అధ్యయన సామగ్రి, గమనికలు మరియు ప్రాక్టీస్ MCQల కోసం Adda247 తెలుగును అనుసరించండి. తెలంగాణ హైకోర్టు జికె సిరీస్‌లో మా తదుపరి అంశం కోసం వేచి ఉండండి!
TS High Court GK Questions – Drainage System, Download PDF
